نقاره‌زنی (آیین): تفاوت میان نسخه‌ها

نقاره‌زنی (آیین) (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۸ ژوئیهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۰۹:۵۱

۱٬۲۴۱ بایت اضافه‌شده ، ۸ ژوئیه

بدون خلاصۀ ویرایش

دیداریویکی‌متن

Shia

Automoderated users، confirmed، movedable، protected، templateeditor

۱٬۹۷۵

ویرایش

@@ خط ۹: / خط ۹: @@
 |عرض تصویر۱=۲۹۰}}
-'''نقاره‌زنی''' که با نام‌های '''نقاره‌نوازی''' یا '''نوبت‌زنی''' هم شناخته می‌شود،‌ یکی از آئین‌های مرسوم در [[حرم امام رضا(ع)]] است که قدمت آن به قرن ۹ قمری می‌رسد. در این مراسم، خادمانی که به نقاره‌چی مشهور هستند، به‌وسیله آلاتی چون طبل و کَرنا در دو نوبت صبح و غروب، ریتمی را می‌نوازند. این مراسم در هر روز با [[طلوع فجر|طلوع]] و [[غروب آفتاب]] و در برخی اعیاد مذهبی یا [[شفا گرفتن]] مریضان در حرم نیز نواخته می‌شود. با وجود آنکه نقاره‌نوازی در میان سلاطین و حاکمان، رسمی دیرینه بود، اما در حال حاضر، تنها در حرم امام رضا(ع) این سنت اجرا می‌گردد.
+'''نَقّاره‌زنی''' که با نام‌های '''نقاره‌نوازی''' یا '''نوبت‌زنی''' هم شناخته می‌شود،‌ یکی از آئین‌های مرسوم در [[حرم امام رضا(ع)]] است که قدمت آن به قرن ۹ قمری می‌رسد. در این مراسم، خادمانی که به نقاره‌چی مشهور هستند، به‌وسیله آلاتی چون طبل و کَرنا در دو نوبت صبح و غروب، ریتمی را می‌نوازند. این مراسم در هر روز با [[طلوع فجر|طلوع]] و [[غروب آفتاب]] و در برخی اعیاد مذهبی یا [[شفا گرفتن]] مریضان در حرم نیز نواخته می‌شود. با وجود آنکه نقاره‌نوازی در میان سلاطین و حاکمان، رسمی دیرینه بود، اما در حال حاضر، تنها در حرم امام رضا(ع) این سنت اجرا می‌گردد.
 ==شیوه اجرای مراسم==
@@ خط ۲۴: / خط ۲۴: @@
 در حال حاضر، نقاره‌زنی، درون ساختمان نقاره، واقع در ضلع شرقی صحن انقلاب انجام می‌شود. این ساختمان در گذشته یک طبقه داشت، ولی هم‌اکنون دو طبقه دارد که طبقۀ زیرین آن، جای گذاشتن شیپورها و طبل‌ها و لوازم دیگر است و در طبقۀ بالایی، نقاره‌زنان مستقر می‌شوند.<ref>اداره تولیدات فرهنگی آستان قدس رضوی، در این قطعه از بهشت: راهنمای زائران امام رضا علیه‌السلام، ۱۳۹۴ش، ص۱۲۹-۱۳۰.</ref> نقاره‌نوازان در حرم امام رضا، به صورت موروثی انتخاب می‌شوند و از مزایا و حقوق خاص خود برخودار هستند.<ref>قصابیان، «تاریخ و فرهنگ اسلامی: نقاره نوازی و نقاره خانه در ایران و جهان»، ۱۳۸۲ش، ص۹۹.</ref>
-=== ساختمان نقاره‌خانه ===
+===ساختمان نقاره‌خانه===
 [[پرونده:نقاره‌خانه حرم امام رضا.jpg|بندانگشتی|ساختمان نقاره‌خانه در حرم امام رضا]]
 محل اصلی نقاره نوازی در حرم امام رضا(ع) بر بالای سر در شرقی صحن عتیق بود که قدمت بنای آن به دوره [[صفویان|صفویه]] و قاجار می‌رسید. این بنا از چوب ساخته شده بود و در سال ۱۳۳۸ش، تخریب و به جای آن ساختمان جدید نقاره‌خانه در مکان قبلی‌اش، ساخته شد.<ref>قصابیان، «تاریخ و فرهنگ اسلامی: نقاره نوازی و نقاره خانه در ایران و جهان»، ۱۳۸۲ش، ص۱۰۳.</ref> این بنا در دو طبقه طراحی و اجرا گردید و در تزئینات آن از کاشی‌کاری استفاده شد.<ref>رضوان، «ابنیه آستان قدس: نقاره خانه جدید»، ۱۳۴۲ش، ص۶۳-۶۴.</ref>‌ نام این ساختمان در دوره قاجار به کَرناخانه تغییر کرد و به نقاره‌چیان، عَمَلجات شکوه گفته می‌شد.<ref>قصابیان، «تاریخ و فرهنگ اسلامی: نقاره نوازی و نقاره خانه در ایران و جهان»، ۱۳۸۲ش، ص۹۵.</ref>
+=== نقاره‌زنی در حرم حضرت معصومه (س) ===
+در تاریخ ۲۶ آذر ۱۳۷۱ش، به دستور [[علی‌اکبر مسعودی خمینی]]، تولیت وقت حرم حضرت معصومه سلام الله علیها، در صحن امام رضا این حرم، نقاره نواخته شد. در این حرم، به مناسبت‌های سالروز ورود فاطمه معصومه به قم، تولد ائمه، ورود شخصیت‌های مشهور به حرم، ایام دهه کرامت و سالروز انقلاب اسلامی ایران، نقاره نواخته می‌شود.<ref>«نقاره های حرم حضرت معصومه (س) چه چیزی را صدا می زنند؟»،‌ پایگاه شفقنا.</ref>
 {{پاک‌کن}}
@@ خط ۳۸: / خط ۴۱: @@
 *قصابیان، «تاریخ و فرهنگ اسلامی: نقاره نوازی و نقاره خانه در ایران و جهان»،‌ در مجله مشکوة، شماره ۸۰، پائیز ۱۳۸۲ش.
 *مشرف، سیدرضا، «آیین نقاره‌کوبی یا نوبت‌نوازی در حرم مطهر رضوی»، در مجله فرهنگ و مردم ایران، شماره ۶۲، پاییز ۱۳۹۹ش.
+*«[https://fa.shafaqna.com/news/1169955/%D9%86%D9%82%D8%A7%D8%B1%D9%87-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%AD%D8%B1%D9%85-%D8%AD%D8%B6%D8%B1%D8%AA-%D9%85%D8%B9%D8%B5%D9%88%D9%85%D9%87-%D8%B3-%DA%86%D9%87-%DA%86%DB%8C%D8%B2%DB%8C-%D8%B1%D8%A7-%D8%B5/ نقاره های حرم حضرت معصومه (س) چه چیزی را صدا می زنند؟]»،‌ پایگاه شفقنا، تاریخ درج مطلب: ۳۰‌ خرداد ۱۴۰۰ش، تاریخ بازدید: ۱۸ تیر ۱۴۰۳ش.
 {{حرم امام رضا(ع)}}
 [[رده:آیین‌های شیعی]]
 [[رده:مقاله‌های بدون اولویت]]
 [[رده:آیین‌های حرم امام رضا]]