پرش به محتوا

جهاد: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۱۰: خط ۱۰:


==مفهوم‌شناسی و جایگاه==
==مفهوم‌شناسی و جایگاه==
جهاد، اصطلاحی فقهی و به معنای مبارزه در راه خدا با جان و مال، در نبرد با [[مشرکان]] و [[باغی|باغیان]] و به هدف اعتلای [[اسلام]] و بر پا داشتن شعائر آن است.<ref>نجفی، جواهر الکلام، ۱۳۶۲ش، ج۲۱، ص۳.</ref> جهاد از [[فروع دین|فروع دین اسلام]] است.<ref>مطهری، جهاد، ۱۳۹۰ش، ص۲۰.</ref> فقها در باب مستقلی با عنوان «جهاد» به تفصیل درباره احکام فقهی آن سخن گفته‌اند.<ref>جمعی از نویسندگان، فرهنگ فقه فارسی، ۱۳۸۷ش، ج۳، ص۱۴۰.</ref> واژه جهاد و مشتقات آن حدود ۳۵ بار در [[قرآن]] به کار رفته است.<ref>مصباح یزدی، جنگ و جهاد در قرآن، ۱۳۸۲ش، ص۱۹.</ref> همچنین احادیث زیادی درباره احکام و فضیلت آن در منابع روایی نقل شده که مورد توجه فقیهان برای استنباط احکام شرعی آن قرار گرفته است.<ref>برای نمونه نگاه کنید به حر عاملی، وسائل الشیعه، ۱۴۱۶ق، ج۱۱، ص۴.</ref>
جهاد، اصطلاحی فقهی است، به‌معنای مبارزه در راه خدا با جان و مال، در نبرد با [[مشرکان]] و [[باغی|باغیان]] و با هدف اعتلای [[اسلام]] و برپاداشتن شعائر آن.<ref>نجفی، جواهر الکلام، ۱۳۶۲ش، ج۲۱، ص۳.</ref> جهاد از [[فروع دین|فروع دین اسلام]] است.<ref>مطهری، جهاد، ۱۳۹۰ش، ص۲۰.</ref> فقها در باب مستقلی با عنوان «جهاد»، به‌تفصیل درباره احکام فقهی آن سخن گفته‌اند.<ref>جمعی از نویسندگان، فرهنگ فقه فارسی، ۱۳۸۷ش، ج۳، ص۱۴۰.</ref> واژه جهاد و مشتقات آن حدود ۳۵ بار در [[قرآن]] به کار رفته است.<ref>مصباح یزدی، جنگ و جهاد در قرآن، ۱۳۸۲ش، ص۱۹.</ref> همچنین احادیث زیادی درباره احکام و فضیلت آن در منابع روایی نقل شده که فقیهان برای استنباط احکام شرعی از آنها استفاده می‌کنند.<ref>برای نمونه نگاه کنید به حر عاملی، وسائل الشیعه، ۱۴۱۶ق، ج۱۱، ص۴.</ref>


جهاد در متون دینی غیر از معنای فقهی و خاص، به معنای مشقت (معنای لغوی و عام)<ref>جوهری، الصحاح تاج اللغة و صحاح العربیة، ذیل واژه «جهد».</ref>  نیز به‌کار رفته است.<ref>دانشنامه جهان اسلام.</ref> در برخی احادیث، برای اشاره به اهمیت و دشواری برخی اعمال، آنها به مثابه جهاد شمرده شده‌اند.<ref>دانشنامه جهان اسلام.</ref> برای نمونه در برخی روایات، [[جهاد نفس|مجاهدت نفس]] در برابر [[شیطان]] و هواهای نفسانی به عنوان [[جهاد نفس|جهاد اکبر]] معرفی شده است.<ref>حر عاملی، وسائل الشیعه، ۱۴۱۶ق، ج۱۱، ص۱۲۲.</ref> همچنین کارهایی مانند [[امر به معروف و نهی از منکر]]، به‌جای‌آوردن [[حج]]، سخن‌گفتن به [[عدل (ابهام‌زدایی)|عدالت]] در برابر سلطان ستمگر، تلاش برای زنده‌کردن سنتی نیکو در جامعه، [[حسن التبعل|خوب شوهرداری کردن زن]] و تلاش مرد برای کسب روزی [[حلال]] برای خانواده، [[روزه|روزه‌گرفتن]] در گرما، به‌مثابه جهاد در راه خدا دانسته شده‌اند.<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۴، ص۲۵۹ و ج۵، ص۹ و ۸۸؛ متقی هندی، کنز الاعمال، ۱۴۰۱ق، ج۳، ص۶۴-۶۵؛ علامه مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۹۶، ص۲۵۶.</ref>
جهاد در متون دینی غیر از معنای فقهی و خاص، به‌معنای مشقت (معنای لغوی و عام)<ref>جوهری، الصحاح تاج اللغة و صحاح العربیة، ذیل واژه «جهد».</ref>  نیز به‌کار رفته است.<ref>دانشنامه جهان اسلام.</ref> در برخی احادیث، برای اشاره به اهمیت و دشواری برخی اعمال، از آنها به‌مثابه جهاد یاد شده است.<ref>دانشنامه جهان اسلام.</ref> برای نمونه در برخی روایات، [[جهاد نفس|مجاهدت نفس]] در برابر [[شیطان]] و هواهای نفسانی [[جهاد نفس|جهاد اکبر]] معرفی شده است.<ref>حر عاملی، وسائل الشیعه، ۱۴۱۶ق، ج۱۱، ص۱۲۲.</ref> همچنین کارهایی مانند [[امر به معروف و نهی از منکر]]، به‌جاآوردن [[حج]]، سخن‌گفتن به [[عدل (ابهام‌زدایی)|عدالت]] در برابر سلطان ستمگر، تلاش برای زنده‌کردن سنتی نیکو در جامعه، [[حسن التبعل|خوب شوهرداری کردن زن]] و تلاش مرد برای کسب روزی [[حلال]] برای خانواده، [[روزه|روزه‌گرفتن]] در گرما، جهاد در راه خدا دانسته شده است.<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۴، ص۲۵۹ و ج۵، ص۹ و ۸۸؛ متقی هندی، کنز الاعمال، ۱۴۰۱ق، ج۳، ص۶۴-۶۵؛ علامه مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۹۶، ص۲۵۶.</ref>


===توسعه معنایی جهاد از دیدگاه آیت‌الله خامنه‌ای===
===توسعه معنایی جهاد از دیدگاه آیت‌الله خامنه‌ای===
جهاد از نظر [[سید علی حسینی خامنه‌ای|سیدعلی خامنه‌ای]]، دومین رهبر [[نظام جمهوری اسلامی ایران|جمهوری اسلامی ایران]]، منحصر در میدان جنگ نیست و میدان‌های وسیعی همچون: سیاست، فرهنگ، اندیشه، اقتصاد، تبلیغ و... را در بر می‌گیرد.<ref>[https://farsi.khamenei.ir/newspart-index?tid=1263#105674 «جهاد»، سایت khamenei.ir.]</ref> او بر این باور است هر تلاشی که متوجه حمله‌ای از دشمن باشد، جهاد است. برای نمونه طی سخنرانی در جمع تولیدگران و فعالان اقتصادی ایران در ۱۰ بهمن [[سال ۱۴۰۰ هجری شمسی|۱۴۰۰ش]]، مسئله تولید و تلاش در این زمینه را، از آن‌رو که دشمنان ایران در پی تضعیف آن هستند را مصداقی از جهاد بر شمرد.<ref>[https://farsi.khamenei.ir/newspart-index?tid=1263#105674 «جهاد»، سایت khamenei.ir.]</ref> خامنه‌ای واژه «مبارزه» در فارسی را معادل واژه «جهاد» دانسته و آن را دارای اقسام مختلف سیاسی، اقتصادی، نظامی و...می‌داند و معتقد است وجه مشترک همه این اقسام مبارزه، این است که در مقابل دشمن باشد.<ref>[https://farsi.khamenei.ir/newspart-index?tid=1263#105674 «جهاد»، سایت khamenei.ir.]</ref>
جهاد از نظر [[سید علی حسینی خامنه‌ای|سیدعلی خامنه‌ای]]، دومین رهبر [[نظام جمهوری اسلامی ایران|جمهوری اسلامی ایران]]، منحصر به میدان جنگ نیست و میدان‌های وسیعی همچون سیاست، فرهنگ، اندیشه، اقتصاد و تبلیغ را در بر می‌گیرد.<ref>[https://farsi.khamenei.ir/newspart-index?tid=1263#105674 «جهاد»، سایت khamenei.ir.]</ref> به‌باور او، هر تلاشی که متوجه حمله‌ای از دشمن باشد جهاد است. برای نمونه، در جمع تولیدگران و فعالان اقتصادی ایران گفته مسئله تولید و تلاش در این زمینه، از آن‌رو که دشمنان ایران در پی تضعیف آن هستند، مصداقی از جهاد است.<ref>[https://farsi.khamenei.ir/newspart-index?tid=1263#105674 «جهاد»، سایت khamenei.ir.]</ref>


==ارزش جهاد در دین اسلام==
==ارزش جهاد در دین اسلام==
Automoderated users، confirmed، protected، templateeditor
۳٬۳۲۷

ویرایش