پرش به محتوا

خطبه قاصعه: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۲۱: خط ۲۱:
ترجمه و شرح این خطبه به‌صورت مستقل منتشر شده است. شماره ترتیبی این خطبه در نسخه‌های نهج‌البلاغه متفاوت است.
ترجمه و شرح این خطبه به‌صورت مستقل منتشر شده است. شماره ترتیبی این خطبه در نسخه‌های نهج‌البلاغه متفاوت است.


==اطلاعات کلی و دلیل نامگذاری==
==اطلاعات کلی==
{| class="wikitable" style="float:left"
{| class="wikitable" style="float:left"
|-
|-
خط ۴۵: خط ۴۵:
خطبه قاصعه، با استناد به گفته شارحان آن، طولانی‌ترین خطبه امام علی(ع) است. این خطبه موعظه‌ها و نهی‌هایی را شامل می‌شود؛ از جمله نهی از تکبر و تعصب که در آن روزها در میان جوانان کوفه جاری بود.<ref>ابن‌میثم، شرح نهج‌البلاغه، ۱۳۸۱ق، ج۴، ص۲۳۵-۲۳۶؛ الحسینی الخطیب، مصادر نهج‌البلاغه، ۱۴۰۵ق، ج۳، ص۵۶-۵۷.</ref> گفته شده امام علی(ع) این خطبه را در حالی بیان کرد که بر شتر سوار بود.<ref>الحسینی الخطیب، مصادر نهج‌البلاغه، ۱۴۰۵ق، ج۳، ص۵۷.</ref>  
خطبه قاصعه، با استناد به گفته شارحان آن، طولانی‌ترین خطبه امام علی(ع) است. این خطبه موعظه‌ها و نهی‌هایی را شامل می‌شود؛ از جمله نهی از تکبر و تعصب که در آن روزها در میان جوانان کوفه جاری بود.<ref>ابن‌میثم، شرح نهج‌البلاغه، ۱۳۸۱ق، ج۴، ص۲۳۵-۲۳۶؛ الحسینی الخطیب، مصادر نهج‌البلاغه، ۱۴۰۵ق، ج۳، ص۵۶-۵۷.</ref> گفته شده امام علی(ع) این خطبه را در حالی بیان کرد که بر شتر سوار بود.<ref>الحسینی الخطیب، مصادر نهج‌البلاغه، ۱۴۰۵ق، ج۳، ص۵۷.</ref>  


ترتیب قرارگیری خطبه قاصعه در نسخه‌های نهج‌البلاغه متفاوت است؛ در نهج‌البلاغهٔ شیخ محمد عبده، خطبهٔ شماره ۱۸۵، شرح محمدجواد مغنیه، ۱۹۰، شرح سید ابوالقاسم خویی و ملاصالح مازندرانی، شماره ۱۹۱، اَلمُعجَمُ الْمُفَهرَس لِاَلفاظ نهج‌البلاغه و نسخه صبحی صالح، ۱۹۲، نهج‌البلاغهٔ فیض‌الاسلام و ابن‌میثم بحرانی، ۲۳۴، شرح ابن‌ابی‌الحدید، ۲۳۸، و ملافتح‌الله کاشانی، خطبه شماره ۲۷۳.<ref>محمدی و دشتی، المعجم المفهرس لالفاظ نهج البلاغه، ۱۳۷۵ش، ص۵۱۲ (جدول اختلاف نسخ انتهای کتاب).</ref>  
ترتیب قرارگیری خطبه قاصعه در نسخه‌های نهج‌البلاغه متفاوت است؛ در نهج‌البلاغهٔ شیخ محمد عبده، خطبهٔ شماره ۱۸۵، شرح محمدجواد مغنیه، ۱۹۰، شرح سید ابوالقاسم خویی و ملاصالح مازندرانی، شماره ۱۹۱، اَلمُعجَمُ الْمُفَهرَس لِاَلفاظ نهج‌البلاغه و نسخه صبحی صالح، ۱۹۲، نهج‌البلاغهٔ فیض‌الاسلام و ابن‌میثم بحرانی، ۲۳۴، شرح ابن‌ابی‌الحدید، ۲۳۸، و ملافتح‌الله کاشانی، خطبه شماره ۲۷۳.<ref>محمدی و دشتی، المعجم المفهرس لالفاظ نهج البلاغه، ۱۳۷۵ش، ص۵۱۲ (جدول اختلاف نسخ انتهای کتاب).</ref>


شارحان [[نهج‌البلاغه]] برای نامگذاری این خطبه چند دلیل ذکر کرده‌اند؛ از جمله ابن‌میثم بحرانی و [[قطب‌الدین راوندی]] چنین گفته‌اند:<ref>راوندی، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ۱۴۰۶ق، ج۲، ص۲۲۷؛ ابن‌میثم، شرح نهج‌البلاغه، ۱۳۸۱ق، ج۴، ص۲۳۴.</ref>
== دلیل نام‌گذاری ==
شارحان [[نهج‌البلاغه]] برای نامگذاری این خطبه چند دلیل ذکر کرده‌اند؛ از جمله ابن‌میثم بحرانی و [[قطب‌الدین راوندی]] چنین گفته‌اند:


#قصع درباره نشخوار شتر به کار می‌رود. شتر هنگام نشخوارکردن، غذا را از درون به دهان می‌آورد و می‌جود و دوباره فرومی‌برد، این خطبه نیز ازآن‌رو که از آغاز تا پایان، پندها و نهی‌هایش تکرار می‌شود، قاصعه نامیده شده است.
#قصع درباره نشخوار شتر به کار می‌رود. شتر هنگام نشخوارکردن، غذا را از درون به دهان می‌آورد و می‌جود و دوباره فرومی‌برد، این خطبه نیز ازآن‌رو که از آغاز تا پایان، پندها و نهی‌هایش تکرار می‌شود، قاصعه نامیده شده است.
#قصع به‌معنای کشتن و خُردکردن نیز به کار می‌رود  و خطبه قاصعه، گویا، قاتل و خُردکننده [[ابلیس]] است.
#قصع به‌معنای کشتن و خُردکردن نیز به کار می‌رود  و خطبه قاصعه، گویا، قاتل و خُردکننده [[ابلیس]] است.
#یکی از معانی قصع تحقیر و کوچک‌کردن است و گویا این خطبه متکبران را تحقیر می‌کند.
#یکی از معانی قصع تحقیر و کوچک‌کردن است و این خطبه متکبران را تحقیر می‌کند.<ref>راوندی، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ۱۴۰۶ق، ج۲، ص۲۲۷؛ ابن‌میثم، شرح نهج‌البلاغه، ۱۳۸۱ق، ج۴، ص۲۳۴.</ref>


==علت صدور خطبه==
==علت صدور خطبه==
Automoderated users، confirmed، protected، templateeditor
۳٬۳۲۷

ویرایش