پرش به محتوا

غالیان: تفاوت میان نسخه‌ها

ویکی سازی
بدون خلاصۀ ویرایش
(ویکی سازی)
خط ۲: خط ۲:
'''غالیان''' یا '''غُلات''' افرادی که به [[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]] و فرزندانش، نسبت خدایی یا [[نبوت]] می‌دهند و در توصیف آنان افراط می‌کنند. کتاب‌های فرقه‌شناسی در ذکر تعداد فرقه‌های غالی اختلاف‌نظر دارند، به‌طوری که کمترین تعداد فرقه‌های غالی را نُه مورد و بیشترین تعداد آن‌ها را صد مورد گزارش کرده‌اند. برخی از معروف‌ترین فرقه‌های غالی که در کتاب‌های فرقه‌شناسی، به [[شیعه]] نسبت داده‌اند عبارت‌اند از: سبائیه (پیروان [[عبدالله بن سبأ]])، [[کیسانیه]]، [[بیانیه]]، [[خطابیه]]، [[بشیریه]] و [[تفویض|مُفَوِّضه]]. باور به الوهیتِ [[امامان شیعه|امامان شیعه(ع)]] و نبوت آنان و همچنین ادعای [[امامت]] یا نبوت برای مؤسسان این فرقه‌ها، از باورهای مشترک این فرقه‌ها به شمار می‌روند.   
'''غالیان''' یا '''غُلات''' افرادی که به [[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]] و فرزندانش، نسبت خدایی یا [[نبوت]] می‌دهند و در توصیف آنان افراط می‌کنند. کتاب‌های فرقه‌شناسی در ذکر تعداد فرقه‌های غالی اختلاف‌نظر دارند، به‌طوری که کمترین تعداد فرقه‌های غالی را نُه مورد و بیشترین تعداد آن‌ها را صد مورد گزارش کرده‌اند. برخی از معروف‌ترین فرقه‌های غالی که در کتاب‌های فرقه‌شناسی، به [[شیعه]] نسبت داده‌اند عبارت‌اند از: سبائیه (پیروان [[عبدالله بن سبأ]])، [[کیسانیه]]، [[بیانیه]]، [[خطابیه]]، [[بشیریه]] و [[تفویض|مُفَوِّضه]]. باور به الوهیتِ [[امامان شیعه|امامان شیعه(ع)]] و نبوت آنان و همچنین ادعای [[امامت]] یا نبوت برای مؤسسان این فرقه‌ها، از باورهای مشترک این فرقه‌ها به شمار می‌روند.   


در زمان [[غیبت صغرا|غیبت صغری]] نیز برخی از اصحاب ائمه(ع) با ادعای [[نیابت خاصه|نیابت]] از [[امام مهدی عجل الله تعالی فرجه|امام مهدی(ع)]]، ادعاهایی غلوآمیز مطرح کردند و پیروانی پیدا کردند. به‌نقل از موّرخان، افرادی همچون [[حسن شریعی]]، [[محمد بن علی شلمغانی|محمد بن علی شَلمَغانی]]، [[احمد بن هلال کرخی|احمد بن هلال عَبَرتایی]] و [[محمد بن نصیر نمیری|محمد بن نصیر نُمَیری]] از اصحاب [[امام حسن عسکری علیه‌السلام|امام حسن عسکری]] از این گروه بوده‌اند.   
در زمان [[غیبت صغرا|غیبت صغری]] نیز برخی از اصحاب ائمه(ع) با ادعای [[نیابت خاصه|نیابت]] از [[امام مهدی عجل الله تعالی فرجه|امام مهدی(ع)]]، ادعاهایی غلوآمیز مطرح کردند و پیروانی پیدا کردند. به‌نقل از موّرخان، افرادی همچون [[حسن شریعی]]، [[محمد بن علی شلمغانی|محمد بن علی شَلمَغانی]]، [[احمد بن هلال کرخی|احمد بن هلال عَبَرتایی]] و [[محمد بن نصیر نمیری|محمد بن نصیر نُمَیری]] از [[فهرست اصحاب امام حسن عسکری(ع)|اصحاب امام حسن عسکری(ع)]] از این گروه بوده‌اند.   


به باور محققان، غالیان با مشغول‌کردن اذهان امامان شیعه به خود، جذب شیعیان ساده‌دل به سوی خود و ایجاد تفرقه در صفوف شیعیان، موجب هدر دادن نیروهای شیعه شدند و ضربه‌های جبران‌ناپذیری به مذهب شیعه وارد ساختند.  
به باور محققان، غالیان با مشغول‌کردن اذهان [[امامان شیعه]] به خود، جذب شیعیان ساده‌دل به سوی خود و ایجاد تفرقه در صفوف شیعیان، موجب هدر دادن نیروهای شیعه شدند و ضربه‌های جبران‌ناپذیری به مذهب شیعه وارد ساختند.  


==معرفی و جایگاه==
==معرفی و جایگاه==
غالیان، جمع غالی، افرادی هستند که به [[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]] و فرزندان وی (امامان شیعه)، نسبت خدایی یا [[نبوت]] می‌دهند و در توصیف آنان، از جهت برتری در دین و دنیا، از حد و اندازه گذشته و طریق افراط پیموده‌اند.<ref>شیخ مفید، تصحیح الاعتقادات، ۱۴۱۴ق، ص۱۳۱.</ref>
غالیان، جمع غالی، افرادی هستند که به [[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]] و فرزندان وی ([[امامان شیعه]])، نسبت خدایی یا [[نبوت]] می‌دهند و در توصیف آنان، از جهت برتری در دین و دنیا، از حد و اندازه گذشته و طریق افراط پیموده‌اند.<ref>شیخ مفید، تصحیح الاعتقادات، ۱۴۱۴ق، ص۱۳۱.</ref>


در آثار مربوط به فرقه‌شناسی، درباره تاریخچه پیدایش فرقه‌های غالی و اعتقادات آنان بحث شده است.<ref>برای نمونه نگاه کنید به شهرستانی، الملل و النحل، ۱۳۶۴ش، ج۱، ص۲۰۳ و ۲۲۰.</ref> در برخی منابع روایی شیعه، اسامی برخی از غالیان(مانند بشار شعیری) آمده و مورد [[لعن]] و نکوهش [[امامان شیعه]] واقع شده‌اند.<ref>برای نمونه نگاه کنید به شیخ طوسی، اختیار معرفة الرجال، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۳۰۴.</ref> می‌گویند بخشی از عقاید غالیان مربوط به صفات و [[برتری اهل‌بیت(ع)|فضایل امامان معصوم(ع)]] است و بخشی دیگر مربوط به ذات آنان است که غالیان آن‌ها را تا حد خدایی می‌رسانند. برای همین، در [[کلام اسلامی|علم کلام]]، از عقاید غالیان سخن رفته است.<ref>صفری فروشانی، «جریان‌شناسی غلو»، ص۱۱۴.</ref> رجال‌شناسان نیز در [[علم رجال]]، به برخی از راویان نسبت غلو داده‌اند.<ref>برای نمونه نگاه کنید به نجاشی، رجال النجاشی، ۱۴۰۷ق، ص۱۵۶؛ خویی، معجم رجال الحدیث، ۱۴۰۹ق، ج۲۰، ص۱۴۹-۱۵۰.</ref> از نظر آنان غالی‌بودنِ یک راوی، نشانه تضعیف و عدم [[ثقه|وثاقت]] آن راوی است.<ref>برای نمونه نگاه کنید به نجاشی، رجال النجاشی، ۱۴۰۷ق، ص۱۵۶؛ خویی، معجم رجال الحدیث، ۱۴۰۹ق، ج۲۰، ص۱۴۹-۱۵۰.</ref> در [[فقه|علم فقه]] نیز احکام مربوط به غالیان بیان شده است.<ref>برای نمونه نگاه کنید به نجفی، جواهر الکلام، ۱۳۶۲ش، ج۴، ص۸۰ و ج۳۰، ص۱۰۲.</ref>  
در آثار مربوط به فرقه‌شناسی، درباره تاریخچه پیدایش فرقه‌های غالی و اعتقادات آنان بحث شده است.<ref>برای نمونه نگاه کنید به شهرستانی، الملل و النحل، ۱۳۶۴ش، ج۱، ص۲۰۳ و ۲۲۰.</ref> در برخی منابع روایی شیعه، اسامی برخی از غالیان(مانند [[بشار شعیری]]) آمده و مورد [[لعن]] و نکوهش [[امامان شیعه]] واقع شده‌اند.<ref>برای نمونه نگاه کنید به شیخ طوسی، اختیار معرفة الرجال، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۳۰۴.</ref> می‌گویند بخشی از عقاید غالیان مربوط به صفات و [[برتری اهل‌بیت(ع)|فضایل امامان معصوم(ع)]] است و بخشی دیگر مربوط به ذات آنان است که غالیان آن‌ها را تا حد خدایی می‌رسانند. برای همین، در [[کلام اسلامی|علم کلام]]، از عقاید غالیان سخن رفته است.<ref>صفری فروشانی، «جریان‌شناسی غلو»، ص۱۱۴.</ref> رجال‌شناسان نیز در [[علم رجال]]، به برخی از راویان نسبت غلو داده‌اند.<ref>برای نمونه نگاه کنید به نجاشی، رجال النجاشی، ۱۴۰۷ق، ص۱۵۶؛ خویی، معجم رجال الحدیث، ۱۴۰۹ق، ج۲۰، ص۱۴۹-۱۵۰.</ref> از نظر آنان غالی‌بودنِ یک راوی، نشانه تضعیف و عدم [[ثقه|وثاقت]] آن راوی است.<ref>برای نمونه نگاه کنید به نجاشی، رجال النجاشی، ۱۴۰۷ق، ص۱۵۶؛ خویی، معجم رجال الحدیث، ۱۴۰۹ق، ج۲۰، ص۱۴۹-۱۵۰.</ref> در [[فقه|علم فقه]] نیز احکام مربوط به غالیان بیان شده است.<ref>برای نمونه نگاه کنید به نجفی، جواهر الکلام، ۱۳۶۲ش، ج۴، ص۸۰ و ج۳۰، ص۱۰۲.</ref>  
===غلو===
===غلو===
{{اصلی|غلو}}
{{اصلی|غلو}}
confirmed، templateeditor
۱۱٬۵۴۹

ویرایش