آیه حکمت: تفاوت میان نسخه‌ها

آیه حکمت (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۱۲ ژوئن ۲۰۲۴، ساعت ۱۳:۵۹

۴۹۴ بایت حذف‌شده ، ۱۲ ژوئن

جز

←‏معنا و مصداق حکمت

دیداریویکی‌متن

Mkhaghanif

Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor

۴٬۴۷۰

ویرایش

@@ خط ۳۵: / خط ۳۵: @@
 {{اصلی|حکمت}}
 مفسران در اینکه مقصود از حکمت چیست نظرات مختلفی دارند.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۲، ص۶۵۹؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱، ج۲، ص۳۴۱.</ref> برخی گفته‌اند حکمت به معنی معرفت و آگاهی از حقایق و رسیدن به حق است،<ref>قرائتی، تفسیر نور‏، ۱۳۸۸ش، ج۱، ص۴۲۷.</ref> و برخی گفته‌اند به معنای معرفت و شناخت اسرار جهان هستی است.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۲، ص۳۴۱.</ref> [[سید محمدحسین طباطبائی|علامه طباطبایی]] حکمت را حقایق مشتمل بر سعادت بشر دانسته است اعم از معارف الهی یا حقایق عالم طبیعی.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۲، ص۳۹۵.</ref> و نیز گفته شده حکمت معنایی گسترده دارد که تمام این امور، حتی نبوت را شامل می‌شود زیرا نوعی از علم و آگاهی است‏.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۲، ص۳۴۱.</ref> از دیگر موارد مورد اشاره مفسران مصادیق ذیل است:
-{{ستون|۲}}
-*آگاهی از حقایق قرآن،<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۲، ص۳۴۱.</ref>
-*نور الهی که وسوسه‌های شیطانی را از الهامات الهی جدا می‌سازد،<ref>ابوالفتوح رازی، روض الجنان، ۱۴۰۸ق، ج۴، ص۷۳؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۲، ص۳۴۱.</ref>
+آگاهی از حقایق،<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۲، ص۳۴۱؛ ابوالفتوح رازی، روض الجنان، ۱۴۰۸ق، ج۴، ص۷۳.</ref> و علوم قرآنی، ،<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۲، ص۶۵۹؛ میبدی، کشف الاسرار و عدة الابرار، ۱۳۷۱ش، ج۱، ص۷۳۱.</ref>
-*اطاعت از خدا،<ref>قرائتی، تفسیر نور‏، ۱۳۸۸ش، ج۱، ص۴۲۷.</ref>
+نور الهی که وسوسه‌های شیطانی را از الهامات الهی جدا می‌سازد،<ref>ابوالفتوح رازی، روض الجنان، ۱۴۰۸ق، ج۴، ص۷۳؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۲، ص۳۴۱.</ref>
-*[[نبوت]]،<ref>میبدی، کشف الاسرار و عدة الابرار، ۱۳۷۱ش، ج۱، ص۷۳۱؛ کاشانی‏، منهج الصادقین، تهران، ج۲، ص۱۲؛ طبرسی‏، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۲، ص۶۵۹.</ref>
+اطاعت از خدا،<ref>قرائتی، تفسیر نور‏، ۱۳۸۸ش، ج۱، ص۴۲۷.</ref> و پرهیز از [[گناهان کبیره]]،<ref>قرائتی، تفسیر نور، ۱۳۸۸ش، ج۱، ص۴۲۷.</ref>
-*پرهیز از [[گناهان کبیره]]،<ref>قرائتی، تفسیر نور، ۱۳۸۸ش، ج۱، ص۴۲۷.</ref>
-*تفقه در دین،<ref>قرشی بنابی، تفسیر احسن الحدیث، ۱۳۷۵ش، ج۱، ص۵۱۱ و ۵۱۲؛ قرائتی، تفسیر نور، ۱۳۸۸ش، ج۱، ص۴۲۷.</ref>
+تفقه در دین،<ref>قرشی بنابی، تفسیر احسن الحدیث، ۱۳۷۵ش، ج۱، ص۵۱۱ و ۵۱۲؛ قرائتی، تفسیر نور، ۱۳۸۸ش، ج۱، ص۴۲۷.</ref> علم دین،<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۲، ص۶۵۹.</ref>و علم فقه،<ref>ابوالفتوح رازی، روض الجنان، ۱۴۰۸ق، ج۴، ص۷۳.</ref>
-*رسیدن به حقیقت در عمل و گفتار،<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۲، ص۶۵۹؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۲، ص۳۴۱.</ref>
+رسیدن به حقیقت در عمل و گفتار،<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۲، ص۶۵۹؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۲، ص۳۴۱.</ref>
-*علم دین،<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۲، ص۶۵۹.</ref>
-*استواری در علم و عمل‏،‏<ref>بیضاوی، أنوار التنزیل و أسرار التأویل، ۱۴۱۸ق، ج۱، ص۱۶۰؛ فیض کاشانی، تفسیر الصافی، ۱۴۱۵ق، ج۱، ص۲۹۸.</ref>
-*علم قرآن و آگاهی از [[ناسخ و منسوخ]] و [[محکم و متشابه]] و مقدم و مؤخر و حلال و حرام و امثال آن،<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۲، ص۶۵۹؛ میبدی، کشف الاسرار و عدة الابرار، ۱۳۷۱ش، ج۱، ص۷۳۱.</ref>
+استواری در علم و عمل‏،‏<ref>بیضاوی، أنوار التنزیل و أسرار التأویل، ۱۴۱۸ق، ج۱، ص۱۶۰؛ فیض کاشانی، تفسیر الصافی، ۱۴۱۵ق، ج۱، ص۲۹۸.</ref>
-*حفظ و فهم معانی قرآن،<ref>ابوالفتوح رازی، روض الجنان، ۱۴۰۸ق، ج۴، ص۷۳.</ref>
-*علم فقه،<ref>ابوالفتوح رازی، روض الجنان، ۱۴۰۸ق، ج۴، ص۷۳.</ref>
+[[علم لدنی]]،<ref>ابوالفتوح رازی، روض الجنان، ۱۴۰۸ق، ج۴، ص۷۳.</ref>
-*ترس از خدا،<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۲، ص۶۵۹؛ ابوالفتوح رازی، روض الجنان، ۱۴۰۸ق، ج۴، ص۷۳.</ref>
-*[[علم لدنی]]،<ref>ابوالفتوح رازی، روض الجنان، ۱۴۰۸ق، ج۴، ص۷۳.</ref>
+معرفت به‌ خدا،<ref>کاشانی، منهج الصادقین، تهران، ج۲، ص۱۲؛ طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۲، ص۶۵۹.</ref> به یاد خدا بودن در همه احوال،<ref>ابوالفتوح رازی، روض الجنان، ۱۴۰۸ق، ج۴، ص۷۳.</ref> و ترس از خدا،<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۲، ص۶۵۹؛ ابوالفتوح رازی، روض الجنان، ۱۴۰۸ق، ج۴، ص۷۳.</ref>
-*به یاد خدا بودن در همه احوال،<ref>ابوالفتوح رازی، روض الجنان، ۱۴۰۸ق، ج۴، ص۷۳.</ref>
+عقل.<ref>ابوالفتوح رازی، روض الجنان، ۱۴۰۸ق، ج۴، ص۷۳.</ref>
-*معرفت به‌ خدا،<ref>کاشانی، منهج الصادقین، تهران، ج۲، ص۱۲؛ طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۲، ص۶۵۹.</ref>
-*عقل.<ref>ابوالفتوح رازی، روض الجنان، ۱۴۰۸ق، ج۴، ص۷۳.</ref>
-{{پایان}}
 ===انفاق مصداق حکمت===
 برخی مفسران با توجه به آیات قبل و بعد این آیه مصداق حکمت را [[انفاق]] و درک اهمیت انفاق در زندگی فرد و جامعه دانسته‌اند.<ref>کاشفی‏، تفسیر حسینی (مواهب علیه)، کتابفروشی نور، ص۹۴؛ قرشی بنابی، تفسیر احسن الحدیث، ۱۳۷۵ش، ج۱، ص۵۱۱ و ۵۱۲.</ref> در واقع حکمت،  پاداشی است که خداوند به انفاق‌کنندگان راستین می‌دهد.<ref>جوادی آملی، تسنیم، ۱۳۸۸ش، ج۱۲، ص۴۲۸.</ref> گفته شده با توجه به آیه قبل، که به هنگام انفاق وسوسه‌های شیطانی انسان را از فقر می‌ترساند و بشارت خدا مغفرت و فضل الهی را وعده می‌دهد، در این آیه سخن از حکمت و معرفت است که بین این دو کشش الهی و شیطانی فرق می‌گذارد و انسان را به وادی مغفرت و فضل می‌کشاند و از وسوسه‌های شیطان می‌رهاند.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۲، ص۳۴۰.</ref> جوادی آملی در این موضوع گفته است تا حکمت که خیر فراوان است بهره کسی نشود توفیق انفاق پیدا نمی‌کند.<ref>جوادی آملی، تسنیم، ۱۳۸۸ش، ج۱۲، ص۴۲۸.</ref> گفته شده خداوند به بعضی از افراد بر اثر جهاد با نفس، نوعی علم و بینش می‌دهد که آثار و فوائد اطاعت الهی از جمله انفاق و نقش حیاتی آن در اجتماع را درک کند و میان آن و وساوس شیطانی فرق می‌گذارد.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۲، ص۳۴۰.</ref>