confirmed، protected، templateeditor
۱٬۴۹۹
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
(اصلاح لینکهای سبز) |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
'''فرار از خمس''' [[هبه|بخشش]] یا [[بیع|فروش]] مالی است که به قصد نپرداختن [[خمس|خمس]] واگذار شود.<ref>بهبهانی، «درس خارج فقه محمدعلی بهبهانی»، سایت مدرسه فقاهت.</ref> به باور برخی فقیهان اگر این عمل جنبه صوری داشته باشد و فرد بعد از [[سال خمسی]] مال را پس بگیرد باید خمس مال را بپردازد؛ چراکه بهطور جدی واگذار نشده و گویا مال از ابتدا از ملکیت بخشنده یا فروشنده آن خارج نشده است.<ref>بهبهانی، «درس خارج فقه محمدعلی بهبهانی»، سایت مدرسه فقاهت؛ سیستانی، «استفاده از مال یا بخشش آن به جهت فرار از خمس»، سایت رسمی دفتر آیت الله سیستانی.</ref> فقیهان درباره فردی که با قصد فرار از خمس، اما با نیت واقعی مالش را واگذار کند، آراء متفاوتی دارند: | '''فرار از خمس''' [[هبه|بخشش]] یا [[بیع|فروش]] مالی است که به قصد نپرداختن [[خمس|خمس]] واگذار شود.<ref>بهبهانی، «درس خارج فقه محمدعلی بهبهانی»، سایت مدرسه فقاهت.</ref> به باور برخی فقیهان اگر این عمل جنبه صوری داشته باشد و فرد بعد از [[سال خمسی]] مال را پس بگیرد باید خمس مال را بپردازد؛ چراکه بهطور جدی واگذار نشده و گویا مال از ابتدا از ملکیت بخشنده یا فروشنده آن خارج نشده است.<ref>بهبهانی، «درس خارج فقه محمدعلی بهبهانی»، سایت مدرسه فقاهت؛ سیستانی، «استفاده از مال یا بخشش آن به جهت فرار از خمس»، سایت رسمی دفتر آیت الله سیستانی.</ref> فقیهان درباره فردی که با قصد فرار از خمس، اما با نیت واقعی مالش را واگذار کند، آراء متفاوتی دارند: | ||
*خمس باید پرداخت شود: فقیهانی چون [[صاحب جواهر]] و [[شیخ انصاری]] به مجرد داشتن نیت فرار حکم به لزوم پرداخت خمس میدهند.<ref>نجفی، مجمع الرسائل، ۱۴۲۵ق، ص۵۲۸؛ شیخ انصاری، حاشیه بر صراط النجاة، ۱۴۱۵ق، ص۲۰۴.</ref> به گفته صاحب جواهر اگر قبل از سال خمسی به قصد ندادن خمس سود خود را به شخص دیگری ببخشد باید خمس خود را بپردازد.<ref>نجفی، مجمع الرسائل، ۱۴۱۵ق، ص۵۲۸؛ شیخ انصاری، ۱۴۱۵ق، حاشیه بر صراط النجاة، ص۲۰۴. | *خمس باید پرداخت شود: فقیهانی چون [[محمدحسن نجفی|صاحب جواهر]] و [[شیخ مرتضی انصاری|شیخ انصاری]] به مجرد داشتن نیت فرار حکم به لزوم پرداخت خمس میدهند.<ref>نجفی، مجمع الرسائل، ۱۴۲۵ق، ص۵۲۸؛ شیخ انصاری، حاشیه بر صراط النجاة، ۱۴۱۵ق، ص۲۰۴.</ref> به گفته صاحب جواهر اگر قبل از سال خمسی به قصد ندادن خمس سود خود را به شخص دیگری ببخشد باید خمس خود را بپردازد.<ref>نجفی، مجمع الرسائل، ۱۴۱۵ق، ص۵۲۸؛ شیخ انصاری، ۱۴۱۵ق، حاشیه بر صراط النجاة، ص۲۰۴. | ||
</ref> [[امام خمینی]] در جواب استفتائی در مورد هبه به همسر و فرزند، گفته است این هبه اگر بخاطر فرار از خمس باشد باید خمسش پرداخته شود.<ref>خمینی، استفتاءات، ۱۴۲۲ق، ج۱، ص۴۰۵.</ref> | </ref> [[سید روحالله موسوی خمینی|امام خمینی]] در جواب استفتائی در مورد هبه به همسر و فرزند، گفته است این هبه اگر بخاطر فرار از خمس باشد باید خمسش پرداخته شود.<ref>خمینی، استفتاءات، ۱۴۲۲ق، ج۱، ص۴۰۵.</ref> | ||
*پرداخت خمس لازم نیست: برخی چون [[لطفالله صافی]] و [[محمدتقی بهجت]] معتقدند گرچه فرد قصد فرار از پرداخت خمس را داشته است، اما اگر هدیه مناسب شأن گیرنده آن باشد، پرداخت خمس لازم نیست.<ref>بهجت، استفتائات، ۱۴۲۸ق، ج۳، ص۱۲۴.</ref> در استفتائی از محمدتقی بهجت در مورد فرار از خمس، او معتقد است حتی تغییر سال خمسی و یا خرید لوازم منزل برای فرار از خمس جایز است.<ref>بهجت، استفتائات، ۱۴۲۸ق، ج۳، ص۱۲۴.</ref> گفته شده منظور از شأنیت، زندگی فرد و موقعیت خانوادگی او است.<ref>بهجت، استفتائات، ۱۴۲۸ق، ج۳، ص۶۱. | *پرداخت خمس لازم نیست: برخی چون [[لطفالله صافی گلپایگانی|لطفالله صافی]] و [[محمدتقی بهجت]] معتقدند گرچه فرد قصد فرار از پرداخت خمس را داشته است، اما اگر هدیه مناسب شأن گیرنده آن باشد، پرداخت خمس لازم نیست.<ref>بهجت، استفتائات، ۱۴۲۸ق، ج۳، ص۱۲۴.</ref> در استفتائی از محمدتقی بهجت در مورد فرار از خمس، او معتقد است حتی تغییر سال خمسی و یا خرید لوازم منزل برای فرار از خمس جایز است.<ref>بهجت، استفتائات، ۱۴۲۸ق، ج۳، ص۱۲۴.</ref> گفته شده منظور از شأنیت، زندگی فرد و موقعیت خانوادگی او است.<ref>بهجت، استفتائات، ۱۴۲۸ق، ج۳، ص۶۱. | ||
</ref> سید ابوالقاسم خویی میگوید ملاک در شأن بودن این است که عرف شخص را بهخاطر آن بخشش ملامت نکند.<ref>خویی، حاشیه بر صراط النجاة، ۱۴۱۶ق، ج۱، ص۱۹۰.</ref> | </ref> [[سید ابوالقاسم خویی]] میگوید ملاک در شأن بودن این است که عرف شخص را بهخاطر آن بخشش ملامت نکند.<ref>خویی، حاشیه بر صراط النجاة، ۱۴۱۶ق، ج۱، ص۱۹۰.</ref> | ||
فقیهان درباره قصد فرار از [[زکات]] نظرهای متفاوتی دارند.<ref>نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۰۴ق، ج۱۵، ص۱۸۴-۱۸۵.</ref> به گفته [[ | فقیهان درباره قصد فرار از [[زکات]] نظرهای متفاوتی دارند.<ref>نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۰۴ق، ج۱۵، ص۱۸۴-۱۸۵.</ref> به گفته [[محمدحسن نجفی]] بیشتر فقیهانِ بعد از عصر [[شیخ طوسی]] درباره کسی که به قصد فرار از زکات سکههای خود را به شمش تبدیل میکند، معتقد به عدم پرداخت هستند.<ref>نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۰۴ق، ج۱۵، ص۱۸۴-۱۸۵.</ref> [[سید مرتضی]]، تمام فقیهان قبل از دوره شیخ طوسی را قائل به لزوم پرداخت زکات در این فرض دانسته است.<ref>نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۰۴ق، ج۱۵، ص۱۸۴-۱۸۵؛ سید مرتضی، الانتصار، ۱۴۱۵ق، ص۲۱۹.</ref> | ||
==پانویس== | ==پانویس== |