پرش به محتوا

ولادت امام مهدی(عج): تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۳۶: خط ۳۶:
[[سید مرتضی]] (درگذشت: [[سال ۴۳۶ هجری قمری|۴۳۶ق]]) معتقد است با پذیرش ضرورت وجود امام حیّ در هر عصری و ضرورت [[عصمت امامان|عصمت امام]] و این که این ویژگی‌ها در کسی از افراد حاضر موجود نیست، ثابت می‌شود که امام حیّ وجود داشته و در غیبت به سر می‌برد.<ref>سید مرتضی، المقنع فی الغیبة، ۱۴۱۹ق، ص۳۴-۳۵.</ref> همچنین به گفته [[شیخ طوسی]]، اگر هیچ روایتی هم به طور خاص نشان‌گر ولادت امام مهدی(عج) نبود، از این دلایل کلی که بیان‌گر تعداد یا اسامی امامان بودند یا در اموری چون غیبت وی سخن می‌گفتند، وجود خارجی و تولد وی قابل اثبات بود. زیرا سخن گفتن از عدد یا جزئیات حیات متوقف بر وجود خارجی است.<ref>طوسی، الغیبة، ۱۴۲۵ق، ص۲۲۹.</ref>
[[سید مرتضی]] (درگذشت: [[سال ۴۳۶ هجری قمری|۴۳۶ق]]) معتقد است با پذیرش ضرورت وجود امام حیّ در هر عصری و ضرورت [[عصمت امامان|عصمت امام]] و این که این ویژگی‌ها در کسی از افراد حاضر موجود نیست، ثابت می‌شود که امام حیّ وجود داشته و در غیبت به سر می‌برد.<ref>سید مرتضی، المقنع فی الغیبة، ۱۴۱۹ق، ص۳۴-۳۵.</ref> همچنین به گفته [[شیخ طوسی]]، اگر هیچ روایتی هم به طور خاص نشان‌گر ولادت امام مهدی(عج) نبود، از این دلایل کلی که بیان‌گر تعداد یا اسامی امامان بودند یا در اموری چون غیبت وی سخن می‌گفتند، وجود خارجی و تولد وی قابل اثبات بود. زیرا سخن گفتن از عدد یا جزئیات حیات متوقف بر وجود خارجی است.<ref>طوسی، الغیبة، ۱۴۲۵ق، ص۲۲۹.</ref>
{{جعبه نقل قول|عنوان=حضرت محمد صلی الله علیه و آله:|اندازه قلم=|نقل‌قول=ائمه از نسل حسین هستند ... و یکی از آن‌ها مهدی این امت است. (عمَار) ː گفتم پدر مادرم به فدایت این مهدی کیست؟ فرمود ای عمَار همانا خداوند تبارک و تعالی عهد کرده است که از نسل حسین نه امام خارج می‌کند که نهمین فرزند او از امت غائب می‌شود ... او غیبت طولانی خواهد داشت که در آن غیبت عده‌ای از باور به او برخواهند گشت وبرخی در آن ثابت قدم خواهند ماند. هنگامی که آخرالزمان شود خروج می‌کند و دنیا را پر از قسط و عدل می‌کند. ... او هم اسم من و شبیه‌ترین مردم به من است.|منبع=<small>[[علی بن محمد خزاز قمی|خزاز رازی]]، [[کفایة الاثر فی النص علی الائمة الاثنی عشر (کتاب)|کفایة الاثر فی النص علی الائمة الاثنی عشر]]، ۱۴۰۱ق، ص۱۲۱.</small>|تراز=چپ|عرض=۳۲۰px|حاشیه=۵px|رنگ پس‌زمینه=|گیومه نقل‌قول=|تراز منبع=راست}}
{{جعبه نقل قول|عنوان=حضرت محمد صلی الله علیه و آله:|اندازه قلم=|نقل‌قول=ائمه از نسل حسین هستند ... و یکی از آن‌ها مهدی این امت است. (عمَار) ː گفتم پدر مادرم به فدایت این مهدی کیست؟ فرمود ای عمَار همانا خداوند تبارک و تعالی عهد کرده است که از نسل حسین نه امام خارج می‌کند که نهمین فرزند او از امت غائب می‌شود ... او غیبت طولانی خواهد داشت که در آن غیبت عده‌ای از باور به او برخواهند گشت وبرخی در آن ثابت قدم خواهند ماند. هنگامی که آخرالزمان شود خروج می‌کند و دنیا را پر از قسط و عدل می‌کند. ... او هم اسم من و شبیه‌ترین مردم به من است.|منبع=<small>[[علی بن محمد خزاز قمی|خزاز رازی]]، [[کفایة الاثر فی النص علی الائمة الاثنی عشر (کتاب)|کفایة الاثر فی النص علی الائمة الاثنی عشر]]، ۱۴۰۱ق، ص۱۲۱.</small>|تراز=چپ|عرض=۳۲۰px|حاشیه=۵px|رنگ پس‌زمینه=|گیومه نقل‌قول=|تراز منبع=راست}}
همچنین احادیثی در مصادر حدیثی شیعه نقل شده که دلالت بر ولادت مهدی موعود(عج) دارند.<ref>رضوانی، وجود امام زمان(عج) از منظر قرآن و حدیث، ۱۳۸۶ش، ص۵۲.</ref> دلالت این روایات را به مسئله ولادت به صورت صریح، ضمنی یا التزامی دانسته‌اند. گفته شده است که مجموع این روایات [[تواتر معنوی]] و یقین منطقی در مسئله تولد امام مهدی(عج) ایجاد می‌کنند.<ref>رضوانی، وجود امام زمان(عج) از منظر قرآن و حدیث، ۱۳۸۶ش، ص۷۲-۷۴.</ref> محدثان شیعه این روایات را در ابوابی با همین موضوع در مجامع روایی جمع آوری کرده‌اند<ref> برای نمونه نگاه کنید به کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۳۲۸-۳۲۹؛ابن‌بابویه، الامامة و التبصرة من الحیرة، ۱۳۶۳ش، ص۱۰۱؛ شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ۱۳۵۹ش، ج۲، ص۴۲۴-۴۳۴؛ شیخ طوسی، الغیبة، ۱۴۲۵ق، ص۲۲۹-۲۵۱.</ref> [[شیخ مفید]] (درگذشت: [[سال ۴۱۳ هجری قمری|۴۱۳ق]]) بر این باور است که روایات برای اثبات ولادت امام مهدی(عج) کافی است.<ref>شیخ مفید، الارشاد، ۱۳۷۲ش، ج۲، ص۳۷۴.</ref>
احادیثی در مصادر حدیثی شیعه نقل شده که دلالت بر ولادت مهدی(عج) دارند<ref>رضوانی، وجود امام زمان(عج) از منظر قرآن و حدیث، ۱۳۸۶ش، ص۵۲.</ref> گفته شده است مجموع این روایات [[تواتر معنوی]] و یقین منطقی در مسئله تولد امام مهدی(عج) ایجاد می‌کنند.<ref>رضوانی، وجود امام زمان(عج) از منظر قرآن و حدیث، ۱۳۸۶ش، ص۷۲-۷۴.</ref> [[شیخ مفید]] (درگذشت: [[سال ۴۱۳ هجری قمری|۴۱۳ق]]) بر این باور است که روایات برای اثبات ولادت امام مهدی(عج) کافی است.<ref>شیخ مفید، الارشاد، ۱۳۷۲ش، ج۲، ص۳۷۴.</ref> محدثان شیعه این روایات را در ابواب جداگانه‌ای در مجامع روایی جمع‌آوری کرده‌اند.<ref> برای نمونه نگاه کنید به کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۳۲۸-۳۲۹؛ابن‌بابویه، الامامة و التبصرة من الحیرة، ۱۳۶۳ش، ص۱۰۱؛ شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ۱۳۵۹ش، ج۲، ص۴۲۴-۴۳۴؛ شیخ طوسی، الغیبة، ۱۴۲۵ق، ص۲۲۹-۲۵۱.</ref> به گفته علی‌اصغر رضوانی ۲۱۴ روایت به صورت مطابقی دلالت بر ولادت امام مهدی دارند.<ref>رضوانی، وجود امام زمان(عج) از منظر قرآن و حدیث، ۱۳۸۶ش، ص۲۴.</ref> [[سید محمدکاظم قزوینی]] (درگذشت: [[سال ۱۴۱۵ هجری قمری|۱۴۱۵ق]]) از تاریخ‌نویسان شیعه معتقد است اگر کسی به اخبار متواتر صادر شده از [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] و [[امامان شیعه|ائمه(ع)]] ایمان داشته باشد غیرممکن است که ولادت امام مهدی(ع) را انکار کند. زیرا روایات به صراحت بیان کرده‌اند که مهدی موعود(ع) نهمین فرزند از نسل امام حسین(ع) و فرزند امام عسکری(ع) است.<ref> قزوینی، الإمام المهدی من المهد الی الظهور، ۱۴۲۷ق، ص۱۰۹-۱۱۰.</ref>
 
به گفته علی‌اصغر رضوانی ۲۱۴ روایت به صورت مطابقی دلالت بر ولادت امام مهدی دارند.<ref>رضوانی، وجود امام زمان(عج) از منظر قرآن و حدیث، ۱۳۸۶ش، ص۲۴.</ref> [[سید محمدکاظم قزوینی]] ([[سال ۱۳۴۸ هجری قمری|۱۳۴۸]]-[[سال ۱۴۱۵ هجری قمری|۱۴۱۵ق]]) از تاریخ‌نویسان شیعه معتقد است اگر کسی به اخبار متواتر صادر شده از [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] و [[امامان شیعه|ائمه(ع)]] ایمان داشته باشد غیرممکن است که ولادت امام مهدی(ع) را انکار کند. زیرا روایات به صراحت بیان کرده‌اند که مهدی موعود(ع) نهمین فرزند از نسل امام حسین(ع) و فرزند امام عسکری(ع) است.<ref> قزوینی، الإمام المهدی من المهد الی الظهور، ۱۴۲۷ق، ص۱۰۹-۱۱۰.</ref>


[[سید کمال حیدری]] از کلام‌پژوهان شیعه بر این باور است که اثبات ولادت امام مهدی(عج) و بسیاری از مبانی امامیه از روایات با مبنای [[سید ابوالقاسم خویی|آیت‌الله خویی]] در سند روایات ممکن نیست؛ بلکه باید نظر به جمع ظنون و قرائن باشد.<ref>طوسی، [https://www.naqdedini.org/140206-5/#_ftnref39 «سید کمال حیدری، متفکری در حصر»]، سایت نقد دینی.</ref>{{یاد|در تصحیح روایات دو روش وجود دارد: روش وثاقت سندی که مورد تأکید آیت‌الله خویی می‌باشد و روش وثاقت صدوری. در روش اول، ملاک صحت یا ضعف روایات، در درجه اوّل، سند آن است؛ یعنی اگر سند حدیث قوی بود، اخذ، و چنانچه سندش ضعیف بود، طرد می‌شود و هیچ قرینه ای نمی تواند ضعف سند را جبران کند. اما در روش صدوری یا همان جمع قرائن، مجموعه‌ای از قرائن و شواهد دست به دست هم می‌دهند تا در نهایت، وثاقت و صحّت روایت را تأیید کنند. چه‌بسا روایتی که سند آن ضعیف باشد، اما به‌دلیل وجود قرائن دیگر -که حاکی از صحّت صدور آن است- مورد قبول واقع شود. برخی از این قرائن عبارتند از: وثاقت راوی، متن حدیث، سند، کتابی که روایت در آن نقل شده است، زمان نصّ، عمل علمای عصر صدور به روایت و ... .}} با این حال از نظر وی مجموع روایاتی که در این مورد در منابع حدیثی صادر شده است تولد امام مهدی(ع) را به صورت یقینی ثابت می‌کند.<ref>[https://alhaydari.com/fa/2018/05/6235/ «پاسخ به سوال چگونگی اثبات ولادت امام زمان(عج)»]، پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر آیت الله العظمی سید کمال حیدری.</ref>
[[سید کمال حیدری]] از کلام‌پژوهان شیعه بر این باور است که اثبات ولادت امام مهدی(عج) و بسیاری از مبانی امامیه از روایات با مبنای [[سید ابوالقاسم خویی|آیت‌الله خویی]] در سند روایات ممکن نیست؛ بلکه باید نظر به جمع ظنون و قرائن باشد.<ref>طوسی، [https://www.naqdedini.org/140206-5/#_ftnref39 «سید کمال حیدری، متفکری در حصر»]، سایت نقد دینی.</ref>{{یاد|در تصحیح روایات دو روش وجود دارد: روش وثاقت سندی که مورد تأکید آیت‌الله خویی می‌باشد و روش وثاقت صدوری. در روش اول، ملاک صحت یا ضعف روایات، در درجه اوّل، سند آن است؛ یعنی اگر سند حدیث قوی بود، اخذ، و چنانچه سندش ضعیف بود، طرد می‌شود و هیچ قرینه ای نمی تواند ضعف سند را جبران کند. اما در روش صدوری یا همان جمع قرائن، مجموعه‌ای از قرائن و شواهد دست به دست هم می‌دهند تا در نهایت، وثاقت و صحّت روایت را تأیید کنند. چه‌بسا روایتی که سند آن ضعیف باشد، اما به‌دلیل وجود قرائن دیگر -که حاکی از صحّت صدور آن است- مورد قبول واقع شود. برخی از این قرائن عبارتند از: وثاقت راوی، متن حدیث، سند، کتابی که روایت در آن نقل شده است، زمان نصّ، عمل علمای عصر صدور به روایت و ... .}} با این حال از نظر وی مجموع روایاتی که در این مورد در منابع حدیثی صادر شده است تولد امام مهدی(ع) را به صورت یقینی ثابت می‌کند.<ref>[https://alhaydari.com/fa/2018/05/6235/ «پاسخ به سوال چگونگی اثبات ولادت امام زمان(عج)»]، پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر آیت الله العظمی سید کمال حیدری.</ref>