نرم‌افزار هوشمند درایة الثقلین: تفاوت میان نسخه‌ها

'''نرم افزار هوشمند درایة الثقلین'''؛ اولین محصول از مجموعه نرم افزارهای تمام هوشمند [[شیعه|شیعی]] است که به بررسی اتوماتیک [[روایت|روایات]]، راویان و اسناد احادیثی می پردازد که از شیعه و [[سنی]] برای بیان جایگاه رفیع و بی بدیل [[اهل بیت]](ع)در حدیث ثقلین نقل شده است.

این برنامه كه به بررسی [[حدیث ثقلین]] اختصاص دارد محصول اداره کل فناوری اطلاعات [[مجمع جهانی اهل بیت]](ع) است و پس از حدود 6 سال تلاش مطالعاتی، فیش برداری، کدنویسی و طراحی به نتیجه رسیده است.

[[حدیث ثقلین]] یکی از مهم‏ترین احادیث رسیده از [[پیامبر(ص)]] است که ولایت، [[امامت]] و مرجعیت [[اهل بیت]] (ع) را اثبات می ‏نماید. این حدیث همچنین با اعلام اینکه ائمه معصومین(ع) همسنگ [[قرآن]] کریم هستند، بر [[عصمت]] آنان نیز دلالت می کند.

در همین راستا، [[مجمع جهانی اهل بیت (ع)]] به عنوان سازمانی عالم‏ شمول که در زمینه معرفی [[قرآن]] و [[عترت]] و حمایت فکری و فرهنگی از پیروان [[اهل بیت]] (ع) فعالیت دارد، با بهره گیری از فناوری‏های جدید، برای اولین بار در جهان سلسله نرم افزارهایی را برنامه ریزی کرده است که به شکل هوشمند، صحت و وثاقت روایات فضایل اهل بیت(ع) را اثبات می نماید.

نرم افزار درایة الثقلین نخستین برنامه از این سلسله است که روایات، راویان و اسناد حدیث ثقلین را مطابق مبنای تمام [[رجال (علم)|رجالیون]] مطرح [[شیعه]] و [[سنی]] بررسی می‏ کند.

گرچه علما از تمام ابزارهای زمان خود برای رسیدن به هدف فوق ‏الذکر استفاده کردند اما حاصل این تلاش‏ها، گزارش هایی نه چندان کامل بوده است که از جانب نویسنده برای مخاطب ارائه شده است؛ اما این نرم افزار ـ با بهره‏ گیری از دستاوردهای عصر فناوری اطلاعات ـ فرایندی دو مرحله ای در بررسی سند و نیز بررسی دلالت حدیث ثقلین دارد. همچنین تمام اطلاعات موجود، به صورت ریز موضوعات در یک بانک اطلاعاتی بزرگ قرار گرفته وآماده هر گونه گزارش گیری است.

1. آسان کردن دسترسی محققان به تمامی روایات [[حدیث ثقلین]] در منابع روایی و بر اساس تقسیم بندی بر مبنای کتب شیعه و سنی، کتب معتبر درجه اول و درجه بعد، کتب مرجع و ناقل، کتب ناظر به کتب روایی و کتب روایی.

2. دسترسی به کلیه نظراتی که درباره اسناد و دلالت این حدیث به صورت کلی یا روایات توسط علما داده شده است.

3. دسترسی محققان به کلیه نظراتی که درباره كتب و نویسندگان کتب روایی حاوی حدیث ثقلین داده شده است.

4. دسترسی محققان به اشکالات دلالتی و سندی که به حدیث ثقلین وارد شده و پاسخ آنها.

5. دسترسی محققان به بانک تفکیک نظرات [[علم رجال|رجالی]] درباره یک راوی بر اساس طبقه، اساتید، شیوخ، راویان مشابه، اسامی مختلف، توثیق‏های مجمل، تضعیف‏ های مجمل، تضعیف های مفسر، مزایا و نقایص راوی، مذهب راوی، کتب سته ناقل، تاریخ وفات، تاریخ ولادت، تلفظ اسم راوی و نکات تاریخی پیرامون راوی.

1. گزارش گیری از اطلاعات رجالی که در زمینه راویان [[حدیث ثقلین]] در منابع رجالی بر اساس نام کتب رجالی، نویسنده های کتب رجالی، گروهای زمانی عالمان رجالی و قرون حیات عالمان رجالی وجود دارد.

2. نمايش گرافيكی [[حدیث|روايات]] به صورت مستقل يا بر اساس ارتباط راويان به همراه رنگی کردن تک تک راویان بر اساس: نظر عالمان رجالی، کتب رجالي، اصلی یا جعلی بودن و صحیح، حسن یا ضعیف بودن.

3. گزارش جداگانه از تمام توثیقات یا تضعیفات یا مدح و ذم‏های تمام راویان یک روایت.

4. دسته بندی حدیث بر اساس مکان، زمان و حالت [[معصوم]] در روایت.

5. ارائه گزارش آماری از: تعداد کتب روایی، نویسندگان کتب روایی و تعداد راویان بر اساس: طبقه، قرن، مذهب، نسب، شغل، وجود آنها در کتب سته ناقل، داشتن اتهام اختلاط یا تدلیس، الفاظ جرح و تعدیل وارد شده و همچنين تعداد روایات بر اساس: مکان، زمان، حالات مختلف معصوم و ...

1. ارزیابی یک راوی یا یک روایت بر اساس نظرات رجالی یک یا چند عالم رجالی در یک یا چند کتاب آنها.

2. ارزیابی بر اساس: ترتیب طولی، حل تعارض عرضی و حل تعارض عمقی میان علمای رجالی.

1. ارائه سیستم فیش ‏برداری خودکار با الگوها(ساختارها) و فیلدهای مشخص برای محققان.

2. سیستم خدمات پژوهشی که در آن می توان هرگونه خروجی html ,word ,access داشت.

1. وظیفه ذاتی [[مجمع جهانی اهل‏ بیت]] (ع) اقتضا می ‏کند که در ترویج معارف و فضایل [[اهل بیت]] (ع) با استفاده از منابع شیعی و سنی فعالیت کند. نرم افزار درایة الثقلين این کار را انجام داده است و منابع هر دو طایفه را تحت پوشش قرار داده است در حالی که مثلاً نرم‏ افزار درایة النور(تولید [[ایران]]) و نرم‏ افزار جوامع الکلم(تولید [[عربستان سعودی]]) هر کدام فقط یکی از [[فریقین]] را پشتیبانی می‏ کنند.

2. مهمترین مزیت نرم افزار درایة الثقلين در ارزیابی هوشمند آن است: ارزیابی بر اساس یک یا چند یا همه علمای رجالی، تقسیم روایت بر اساس نظر خود محقق یا یک عالم رجالی یا نظر مشهور، تصحیح یا تضعیف اسنادی یک روایت.

3. در این نرم‏ افزار نظر رجالی یک دانشمند که آن را در کتب خود نیاورده باشد ولی دیگران آن را در کتب خود نقل کرده باشند را نیز هم می توان دید و هم می توان آن را در ارزیابی دخالت داد.

4. اگر هر کتاب روایی شرح داشته باشد می ‏توان شرح هر روایت را در ذیل آن روایت دید.

5. دیدن کل راویان یک روایت در نرم افزارهای دیگر نیاز به بازکردن پنجره ‏های متعدد دارد اما این کار در نرم افزار درایة الثقلين با یک بار باز کردن پنجره انجام می ‏گیرد.

6. در این نرم ‏افزار محقق می‏ تواند با در نظر گرفتن منظومه فکری علمای رجالی، نظر آنان را درباره یک روایت یا حدیث استخراج نماید بدون آنکه آنها صریحاً اعتراف به این امر کرده باشند.

7. برای اولین بار زندگینامه مختصری از تمام راویان مشتمل، به صورت مستند در این نرم‏ افزار آمده است.

8. محاسبه [[تواتر]] لفظی یک روایت یا تواتر معنوی یک حدیث با نمایش طبقات راویان آن، آن هم بر اساس نظر یک عالم رجالی یا يك نویسنده یا يك کتاب از ویژگی‏های دیگر این برنامه است.

9. در این نرم افزار بین هر محقق و برنامه ارتباط آنلاين ایجاد می ‏شود. یعنی هر محقق می تواند با اجازه مسؤول علمی نرم افزار، نتایج کار پژوهشی که خود انجام داده است را مستقیماً در برنامه تحت وب آن قرار دهد تا محققان دیگر نیز از آن استفاده کنند.

10. ارائه ریز اطلاعات درباره راوی، روایات ،نظرات رجالی و ... به صورت فیش برداری شده و آماده جهت استفاده محقق ویژگی دیگر درایة الثقلین است.

11. این برنامه آمادگی دارد کتب مرجع در زمینه احادیث، آیات و مسایل اختلافی را به صورت اتوماتیک تولید کند. مثلاً به نظر می رسد این کتب راجع به حدیث ثقلین بالغ بر 100 جلد کتاب شود.

[[پرونده:447438.jpg|بندانگشتی|رونمایی از نرم‌افزار درایة الثقلین به دست آیت الله صافی گلپايگانی]]

اين نرم‌افزار در آستانه [[عید غدیر]] در روز سه شنبه 30 مهرماه 1392ه.ش در قم با حضور گروهی از علما و محققان [[حوزه علمیه قم]] به دست آيت الله شیخ [[لطف الله صافی گلپایگانی]] از [[مرجع تقلید|مراجع تقلید]] ''[[شیعه]]'' رو‌نمایی شد.<ref>[http://abna.ir/data.asp?lang=1&id=474537 خبرگزاری ابنا]</ref>