پرش به محتوا

حدیث: تفاوت میان نسخه‌ها

۳۹۱ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۷ مهٔ ۲۰۲۳
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
{{در دست ویرایش ۲|ماه=[[خرداد]]|روز=[[۱]]|سال=[[۱۴۰۲]]|کاربر=P.motahari }}
{{در دست ویرایش ۲|ماه=[[خرداد]]|روز=[[۱]]|سال=[[۱۴۰۲]]|کاربر=P.motahari }}
[[پرونده:کتاب الکافی.jpg|200px|بندانگشتی|[[الکافی (کتاب)|کافی]]، اثر [[محمد بن یعقوب کلینی|کُلِینی]]، از [[کتب اربعه]] حدیثی شیعه]]
[[پرونده:کتاب الکافی.jpg|200px|بندانگشتی|[[الکافی (کتاب)|کافی]]، اثر [[محمد بن یعقوب کلینی|کُلِینی]]، از [[کتب اربعه]] حدیثی شیعه]]
''' حدیث ''' سخنان نقل شده از [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر اسلام(ص)]] و دیگر [[معصومین(ع)]] است. حدیث در کنار [[قرآن]]، در طی پانزده قرن تاریخ [[اسلام]]، نقشی محوری در فهم [[مسلمانان]] از دین و شریعت داشته است.
''' حدیث ''' سخنی است که از گفتار یا رفتار یا تقریر [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر اسلام(ص)]] و دیگر [[چهارده معصوم|معصومان(ع)]] حکایت می‌کند. حدیث، بعد از قرآن، دومین منبع برای شناخت آموزه‌های دینی است و نقشی مهم در فهم [[مسلمان|مسلمانان]] از دین و شکل‌گیری علوم اسلامی، همچون فقه و اصول و کلام و تفسیر داشته است.


به علت اهمیت حدیث، علوم مختلفی ناظر به بررسی محتوایی و سندی احادیث پدید آمده است که تحت عنوان [[علوم حدیث]] دسته‌بندی می‌شوند. امور مربوط به سند احادیث در [[روایة الحدیث]] و محتوای آنها در [[درایة الحدیث]] بررسی می‌شوند. علوم [[علم رجال|رجال]] و مصطلح الحدیث زیر مجموعه روایة الحدیث قرار دارند. در این علوم [[حدیث (اقسام)|تقسیمات متعددی]] برای فهم و اعتبارسنجی احادیث بیان شده است.
کتابت حدیث را مهم‌ترین عامل در حفظ و انتقال احادیث معصومان می‌دانند. نوشتن حدیث، در دوره‌ای به‌علت وضع سیاست منع‌حدیث توسط دو خلیفه اول، ممنوع بوده است؛ اما صد سال بعد، به دستور [[عمر بن عبدالعزیز]]، هشتمین خلیفه اموی، رسماً این قانون برداشته شد و کتابت حدیث رواج یافت.


در میان انبوه کتاب‌های روایی مسلمانان، ده کتاب نقش محوری دارند. چهار کتاب از این ده عنوان به [[شیعه]] و شش عنوان به [[اهل سنت]] تعلق دارد.
البته شیعیان، به‌سفارش امامان، از همان ابتدا احادیث را ضبط می‌کردند و می‌گویند نخستین کتاب حدیثی‌که در اسلام نوشته شد، کتابُ علی یا الجامعه است. مراحل تدوین حدیث شیعه، شامل ضبط احادیث، تبویب و تنظیم احادیث و سپس جمع‌آوری آن‌ها در جوامع حدیثی می‌شود.


مهمترین کتاب‌های روایی شیعه، ''[[کافی]]'' اثر [[کلینی]]، ''[[تهذیب الاحکام]]'' و ''[[الاستبصار فیما اختلف من الاخبار]]'' نوشته [[شیخ طوسی]] و ''[[من لایحضره الفقیه]]'' تألیف [[شیخ صدوق]] هستند. مجموع این کتاب‌ها را [[کتب اربعه]] یا [[اصول اربعه]] نامیده‌اند.
مهم‌ترین منابع حدثی یا جوامع روایی شیعه امامی عبارت‌اند از: [[الکافی (کتاب)|الکافی]] نوشته [[محمد بن یعقوب کلینی|کُلِینی]]، [[من لایحضره الفقیه (کتاب)|مَن لایَحضُرُه الفقیه]] نوشته [[شیخ صدوق]]، و [[تهذیب الاحکام (کتاب)|تهذیب‌الاحکام]] و [[الاستبصار فی ما اختلف من الاخبار (کتاب)|اِستِبصار]] نوشته [[شیخ طوسی]]. کتاب‌ها به [[کتب اربعه]] شهرت دارند. [[صحیح البخاری (کتاب)|صحیح بخاری]]، [[صحیح مسلم (کتاب)|صحیح مسلم]]، جامع تِرمِذی. سُنَن ابوداوود، سنن نسائی و سنن اِبن‌ماجه هم از مشهورترین جوامع روایی اهل‌سنت‌اند که به [[صحاح سته|صِحاح سته]] (صحیح‌های شش‌گانه) معروف‌ا‌ند.
 
شش کتاب، [[صحیح بخاری]] و [[صحیح مسلم]] (<small>که روی هم به [[صحیحین]] مشهورند</small>)، [[سنن ابی داود]]، [[سنن ترمذی]]، [[سنن نسائی]] و [[سنن ابن‌ماجه]]، معتبرترین کتاب‌های روایی‌ [[اهل سنت]] هستند. مجموع این شش کتاب، [[صحاح سته]] نامیده شده‌اند.


==تعریف حدیث==
==تعریف حدیث==
خط ۱۷: خط ۱۵:
به‌نوشته [[عبدالهادی فضلی]]  ([[سال ۱۳۱۴ هجری شمسی|۱۳۱۴]] - [[سال ۱۳۹۲ هجری شمسی|۱۳۹۲ش]])، حدیث، بعد از [[قرآن]]، دومین منبع مسلمانان برای دریافت آموزه‌های دینی است و به‌لحاظ کمیت، بسیار گسترده‌تر از قرآن است. به همین جهت، فراگیری دانش‌های حدیثی، همچون رجال و درایه، برای استنباط احکام شرعی ضرورت دارد.<ref>فضلی، اصول‌الحدیث، ۱۴۲۰ق، ص۱۴.</ref>
به‌نوشته [[عبدالهادی فضلی]]  ([[سال ۱۳۱۴ هجری شمسی|۱۳۱۴]] - [[سال ۱۳۹۲ هجری شمسی|۱۳۹۲ش]])، حدیث، بعد از [[قرآن]]، دومین منبع مسلمانان برای دریافت آموزه‌های دینی است و به‌لحاظ کمیت، بسیار گسترده‌تر از قرآن است. به همین جهت، فراگیری دانش‌های حدیثی، همچون رجال و درایه، برای استنباط احکام شرعی ضرورت دارد.<ref>فضلی، اصول‌الحدیث، ۱۴۲۰ق، ص۱۴.</ref>


کاظم مدیر شانه‌چی در مقدمه کتاب علم‌الحدیث نوشته است همه علومی که در اسلام پدید آمده است، بر حدیث مبتنی بوده و بدون حدیث به کمال نمی‌رسید: علم تفسیر، در آغاز تنها شامل روایات می‌شده است. فقه و اصول هموراه با حدیث همراه بوده است و در دانش کلام و مناظره فقره‌های اسلامی با هم، احادیث پیامبر(ص) تعیین‌کنندهه بود و درستی و نادرستی یک اندیشه را مشخص می‌کرد. تاریخ و سیره هم چیزی جز روایاتی که با سلسله‌سند نقل می‌شد، نبود. حتی در ادبیات هم سخنان پیامبر شاهد گرفته می‌شد.<ref>مدیر شانه چی، علم‌الحدیث و درایةالحدیث، ص۱-۲.</ref>
کاظم مدیر شانه‌چی در مقدمه کتاب علم‌الحدیث نوشته است همه علومی که در اسلام پدید آمده است، بر حدیث مبتنی بوده و بدون حدیث به کمال نمی‌رسید: علم تفسیر، در آغاز تنها شامل روایات می‌شده است. فقه و اصول هموراه با حدیث همراه بوده است و در دانش کلام و مناظره فقره‌های اسلامی با هم، احادیث پیامبر(ص) تعیین‌کننده بود و درستی و نادرستی یک اندیشه را مشخص می‌کرد. تاریخ و سیره هم چیزی جز روایاتی که با سلسله‌سند نقل می‌شد، نبود. حتی در ادبیات هم سخنان پیامبر شاهد گرفته می‌شد.<ref>مدیر شانه چی، علم‌الحدیث و درایةالحدیث، ص۱-۲.</ref>


به گفته وی، حدیث بر ادبیات فارسی هم تأثیر گذشته و آن را غنی‌تر کرده و گسترش داده است. کمتر شاعری فارسی یافت می‌شود که در اشعارش، حدیث به کار نبرده باشد. نکته‌های ادبی که در آن‌ها به حدیثی اشاره شده، جزو بهترین آثار در ادبیات فارسی است و اهمیت آموزشی و اخلاقی بسیار دارد.<ref>مدیر شانه‌چی، علم‌الحدیث و درایةالحدیث، ص۲-۳.</ref>
به گفته وی، حدیث بر ادبیات فارسی هم تأثیر گذشته و آن را غنی‌تر کرده و گسترش داده است. کمتر شاعری فارسی یافت می‌شود که در اشعارش، حدیث به کار نبرده باشد. نکته‌های ادبی که در آن‌ها به حدیثی اشاره شده، جزو بهترین آثار در ادبیات فارسی است و اهمیت آموزشی و اخلاقی بسیار دارد.<ref>مدیر شانه‌چی، علم‌الحدیث و درایةالحدیث، ص۲-۳.</ref>
Automoderated users، confirmed، protected، templateeditor
۳٬۲۷۶

ویرایش