پرش به محتوا

زیارت قبور: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۵۰: خط ۵۰:


==زیارت قبور در فرهنگ اسلامی==
==زیارت قبور در فرهنگ اسلامی==
یکی از کارکردهای زیارت قبور در فرهنگ اسلامی، یادآوری مرگ و توجه به کوتاهی زندگی است. [[ابن سینا]] (۳۷۰-۴۲۸ق) در کتاب معنی الزیارة، زیارت قبور را موجب پرهیز از استغراق در امور دنیوی دانسته و آن را سبب بازگشت به سوی خداوند قلمداد کرده است.<ref>آبراهامف، توجیه فلسفی فخرالدین رازی از زیارت قبور، اسفند ۱۳۸۰، ص۸۷.</ref>
یکی از کارکردهای زیارت قبور در فرهنگ اسلامی، یادآوری مرگ و توجه به کوتاهی زندگی است. [[ابن سینا]] (درگذشت:۴۲۸ق) در کتاب معنی الزیارة، زیارت قبور را موجب پرهیز از استغراق در امور دنیوی دانسته و آن را سبب بازگشت به سوی خداوند قلمداد کرده است.<ref>آبراهامف، توجیه فلسفی فخرالدین رازی از زیارت قبور، اسفند ۱۳۸۰، ص۸۷.</ref>


[[فخر رازی]] (۵۴۴-۶۰۶ق)، [[فقیه]]، [[کلام|متکلم]] و [[تفسیر قرآن|مفسر]] [[اهل سنت]]، فوایدی برای زیارت قبور برشمرده و معتقد است انسان‌های خردمند از زیارت قبور بهره می‌برند.<ref>آبراهامف، توجیه فلسفی فخر الدین رازی از زیارت قبور، اسفند ۱۳۸۰، ص۸۷.</ref>
[[فخر رازی]] (درگذشت: ۶۰۶ق)، [[فقیه]]، [[کلام|متکلم]] و [[تفسیر قرآن|مفسر]] [[اهل سنت]]، فوایدی برای زیارت قبور برشمرده و معتقد است انسان‌های خردمند از زیارت قبور بهره می‌برند.<ref>آبراهامف، توجیه فلسفی فخر الدین رازی از زیارت قبور، اسفند ۱۳۸۰، ص۸۷.</ref>


زیارت قبور در فرهنگ اسلامی، گرچه در عصر [[صحابه]] و [[تابعین]] چندان مورد توجه قرار نگرفت، اما در عصر تابعان، به تدریج گسترش یافت. محمد بن ابراهیم تیمی و عبدالله بن بریده، تابعیانی بودند که با نقل روایاتی از پیامبر درباره زیارت قبور، به گسترش فرهنگ زیارت قبور یاری رساندند.<ref>خانی، مفهوم زیارت و جایگاه آن در فرهنگ اسلامی، ۱۳۹۲ش.</ref>
زیارت قبور در فرهنگ اسلامی، گرچه در عصر [[صحابه]] چندان مورد توجه قرار نگرفت، اما در عصر [[تابعین|تابعان]]، به تدریج گسترش یافت. محمد بن ابراهیم تیمی و عبدالله بن بریده، تابعیانی بودند که با نقل روایاتی از پیامبر درباره زیارت قبور، به گسترش فرهنگ زیارت قبور یاری رساندند.<ref>خانی، مفهوم زیارت و جایگاه آن در فرهنگ اسلامی، ۱۳۹۲ش.</ref>


با این حال کسانی از جمله عامر بن شراحیل شعبی و ابراهیم نخعی، زیارت قبور را ناخوشایند و حتی نفرین‌شده دانستند. بر اساس برخی گزارش‌ها [[حسن مثنی]] نواده [[امام حسن مجتبی علیه‌السلام|امام حسن(ع)]] هم با زیارت قبور مخالف بود.<ref>خانی، مفهوم زیارت و جایگاه آن در فرهنگ اسلامی، ۱۳۹۲ش.</ref>
با این حال کسانی از جمله عامر بن شراحیل شعبی و ابراهیم نخعی، زیارت قبور را ناخوشایند و حتی نفرین‌شده دانستند. بر اساس برخی گزارش‌ها [[حسن مثنی]] نواده [[امام حسن مجتبی علیه‌السلام|امام حسن(ع)]] هم با زیارت قبور مخالف بود.<ref>خانی، مفهوم زیارت و جایگاه آن در فرهنگ اسلامی، ۱۳۹۲ش.</ref>
خط ۶۱: خط ۶۱:


===عارفان و صوفیان===
===عارفان و صوفیان===
[[عرفا]] و [[تصوف|اهل تصوف]]، چه در مذهب شیعه و چه در میان اهل سنت، زیارت قبور را بخشی از سلوک الی الله دانسته و مبانی و دلایل مشروعیت زیارت قبور را در آثار خود تبیین کرده‌اند.<ref>صداقت، شایستگی زیارت اهل قبور، عقیده مشترک عارفان و صوفیان تشیع و تسنن، ۱۳۹۱ش، ص۹۴.</ref> زیارت مقبره شیخ و بیتوته کردن در آن، بخشی از آداب مریدان و معتقدان به اوست.<ref>صداقت، شایستگی زیارت اهل قبور، عقیده مشترک عارفان و صوفیان تشیع و تسنن، ۱۳۹۱ش، ص۹۴.</ref> عبدالرحمان جامی در کتاب نفحات الانس، قبور صوفیانی از اهل سنت را برمی‌شمرد که قبرشان زیارتگاه است و مردم برای [[تبرک]] به آنجا می‌روند؛ از جمله، [[معروف کرخی]] (درگذشته ۲۰۰ق) در بغداد، ابراهیم ستنبه هروی (زنده در قرن دوم هجری قمری) در قزوین، و شیخ بهاءالدین عمر (درگذشته ۸۵۷ق) در عیدگاه دارالسلطنه هرات.<ref>صداقت، شایستگی زیارت اهل قبور، عقیده مشترک عارفان و صوفیان تشیع و تسنن، ۱۳۹۱ش، ص۹۴.</ref>
[[عرفا]] و [[تصوف|اهل تصوف]]، چه در مذهب شیعه و چه در میان اهل سنت، زیارت قبور را بخشی از سلوک الی الله دانسته و مبانی و دلایل مشروعیت زیارت قبور را در آثار خود تبیین کرده‌اند.<ref>صداقت، شایستگی زیارت اهل قبور، عقیده مشترک عارفان و صوفیان تشیع و تسنن، ۱۳۹۱ش، ص۹۴.</ref> زیارت مقبره شیخ و بیتوته کردن در آن، بخشی از آداب مریدان و معتقدان به اوست.<ref>صداقت، شایستگی زیارت اهل قبور، عقیده مشترک عارفان و صوفیان تشیع و تسنن، ۱۳۹۱ش، ص۹۴.</ref> عبدالرحمان جامی(شاعر، ادیب و صوفی. درگذشت:۸۹۸ق) در کتاب نفحات الانس، قبور صوفیانی از اهل سنت را برمی‌شمرد که قبرشان زیارتگاه است و مردم برای [[تبرک]] به آنجا می‌روند؛ از جمله، [[معروف کرخی]] (درگذشته ۲۰۰ق) در بغداد، ابراهیم سِتَنْبَه(سِتُنْبَه) هروی (زنده در قرن دوم هجری قمری) در قزوین، و شیخ بهاءالدین عمر (درگذشته ۸۵۷ق) در عیدگاه دارالسلطنه هرات.<ref>صداقت، شایستگی زیارت اهل قبور، عقیده مشترک عارفان و صوفیان تشیع و تسنن، ۱۳۹۱ش، ص۹۴.</ref>


آرامگاه هجویری در [[لاهور]]، نظام الدین اولیا در دهلی و مزار گیسودراز در گلبرگه [[حیدرآباد دکن]]، برخی از مزارهای صوفیه است که علاوه بر مسلمانان، هندوها هم به زیارت آنها می‌رفته‌اند.<ref>صداقت، شایستگی زیارت اهل قبور، عقیده مشترک عارفان و صوفیان تشیع و تسنن، ۱۳۹۱ش، ص۹۷.</ref> بقعه‌هایی در افریقا، مدفن مشایخ صوفیه بوده و محرابی برای عبادت و محلی برای [[تلاوت قرآن]] و [[اعتکاف]] زائران دارد و به آن زاویه می‌گویند.<ref>صداقت، شایستگی زیارت اهل قبور، عقیده مشترک عارفان و صوفیان تشیع و تسنن، ۱۳۹۱ش، ص۹۷.</ref> برخی از این مزارها در [[آفریقا]]، حتی مزار زنانی بوده است که در این زاویه‌ها تعلیم یافته و به مراتب بالایی رسیده‌اند.<ref>صداقت، شایستگی زیارت اهل قبور، عقیده مشترک عارفان و صوفیان تشیع و تسنن، ۱۳۹۱ش، ص۹۸.</ref> مزار وابستگان به [[اهل البیت علیهم السلام|اهل بیت]] و بزرگان شیعه، در [[مصر]] هم وجود دارد که مرکز برپایی آیین‌های تصوف بوده است. از اواخر سده ۱۳ و در تمام قرن ۱۴ قمری، مهمترین نشانه تصوف در مصر، برپایی [[جشن میلاد پیامبر]]، اهل بیت و اولیا در مزارها و مساجد بود.<ref>صداقت، شایستگی زیارت اهل قبور، عقیده مشترک عارفان و صوفیان تشیع و تسنن، ۱۳۹۱ش، ص۹۷.</ref>
آرامگاه هجویری در [[لاهور]]، نظام الدین اولیا در دهلی و مزار گیسودراز در گلبرگه [[حیدرآباد دکن]]، برخی از مزارهای صوفیه است که علاوه بر مسلمانان، هندوها هم به زیارت آنها می‌رفته‌اند.<ref>صداقت، شایستگی زیارت اهل قبور، عقیده مشترک عارفان و صوفیان تشیع و تسنن، ۱۳۹۱ش، ص۹۷.</ref> بقعه‌هایی در افریقا، مدفن مشایخ صوفیه بوده و محرابی برای عبادت و محلی برای [[تلاوت قرآن]] و [[اعتکاف]] زائران دارد و به آن زاویه می‌گویند.<ref>صداقت، شایستگی زیارت اهل قبور، عقیده مشترک عارفان و صوفیان تشیع و تسنن، ۱۳۹۱ش، ص۹۷.</ref> برخی از این مزارها در [[آفریقا]]، حتی مزار زنانی بوده است که در این زاویه‌ها تعلیم یافته و به مراتب بالایی رسیده‌اند.<ref>صداقت، شایستگی زیارت اهل قبور، عقیده مشترک عارفان و صوفیان تشیع و تسنن، ۱۳۹۱ش، ص۹۸.</ref> مزار وابستگان به [[اهل البیت علیهم السلام|اهل بیت]] و بزرگان شیعه، در [[مصر]] هم وجود دارد که مرکز برپایی آیین‌های تصوف بوده است. از اواخر سده ۱۳ و در تمام قرن ۱۴ قمری، مهمترین نشانه تصوف در مصر، برپایی [[جشن میلاد پیامبر]]، اهل بیت و اولیا در مزارها و مساجد بود.<ref>صداقت، شایستگی زیارت اهل قبور، عقیده مشترک عارفان و صوفیان تشیع و تسنن، ۱۳۹۱ش، ص۹۷.</ref>
۱۷٬۶۵۵

ویرایش