پرش به محتوا

احسن الکبار فی معرفة الائمة الاطهار (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
بدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۷: خط ۲۷:
|توضیح_تصویر=تصویری از شناسنامه نسخه خطی کتاب موجود در کتابخانه مجلس شورای اسلامی}}
|توضیح_تصویر=تصویری از شناسنامه نسخه خطی کتاب موجود در کتابخانه مجلس شورای اسلامی}}


'''اَحسَنُ الکِبار فی مَعرِفَةِ الاَئِمَّةِ الاَطهار''' نوشته [[سيدمحمد بن ابى زيد ورامينى]]، از دانشمندان و مورخان [[قرن هشتم هجرى قمری]] است. این کتاب به زبان فارسی، در تبیین و اثبات [[امامت|امامت امام علی(ع)]]، بیان [[معجزه|معجزات امامان معصوم(ع)]] و [[مناظرات ائمه(ع)]] با مخالفان [[شیعه|تشیع]] است. احسن الکبار به شکل امروزی چاپ نشده؛ ولی تعدادی نسخه خطی از این کتاب در کتابخانه‌های مختلف نگهداری می‌شود.
'''اَحسَنُ الکِبار فی مَعرِفَةِ الاَئِمَّةِ الاَطهار''' کتاب فارسی در تبیین و اثبات [[امامت|امامت امام علی(ع)]]، بیان [[معجزه|معجزات امامان معصوم(ع)]] و [[مناظرات ائمه(ع)]] با مخالفان [[شیعه|تشیع]] است. این کتاب توسط [[سيدمحمد بن ابى زيد ورامينى]] تألیف شد. احسن الکبار به شکل امروزی چاپ نشده؛ ولی تعدادی از نسخه‌های خطی آن در کتابخانه‌های مختلف نگهداری می‌شود.
==نویسنده==
==نویسنده==
کتاب احسن الکبار نوشته [[ سید محمد بن ابی زید ورامینی|سید محمد بن ابی زید بن عربشاه حسینی علوی ورامینی]]، از دانشمندان و مورخان [[قرن هشتم هجری]] است.<ref>آقابزرگ تهرانی، الذریعة، ۱۴۰۳ق، ج۱، ص۲۸۸.</ref> وی هم‌عصر [[علامه حلی]] (درگذشته [[سال ۷۲۶ هجری قمری|۷۲۶ق]])، [[مجتهد|فقیه]] و [[متکلم]] شیعه، بود.<ref>حیدری یساولی، «احسن الکبار فی معرفة الائمة الاطهار(متنی از نیمه نخست قرن هشتم هجری با نگاهی به نسخ خطی موجود از آن در کتابخانه محدث ارموی)»، ص۲۹.</ref> سیدمحمد ورامینی نگارش کتاب را سال [[سال ۷۳۹ هجری قمری|۷۳۹ق]] آغاز و در سال [[سال ۷۴۳ هجری قمری|۷۴۳ق]] به پایان برد.<ref>حیدری یساولی، «احسن الکبار فی معرفه الائمه الاطهار(متنی از نیمه نخست قرن هشتم هجری با نگاهی به نسخ خطی موجود از آن در کتابخانه محدث ارموی)»، ص۲۹.</ref>
[[ سید محمد بن ابی زید ورامینی|سید محمد بن ابی زید بن عربشاه حسینی علوی ورامینی]]، نویسنده کتاب احسن الکبار از دانشمندان و مورخان [[قرن هشتم هجری]] است.<ref>آقابزرگ تهرانی، الذریعة، ۱۴۰۳ق، ج۱، ص۲۸۸.</ref> وی هم‌عصر [[علامه حلی]] (درگذشته [[سال ۷۲۶ هجری قمری|۷۲۶ق]])، [[مجتهد|فقیه]] و [[متکلم]] شیعه، بود.<ref>حیدری یساولی، «احسن الکبار فی معرفة الائمة الاطهار(متنی از نیمه نخست قرن هشتم هجری با نگاهی به نسخ خطی موجود از آن در کتابخانه محدث ارموی)»، ص۲۹.</ref> سیدمحمد ورامینی نگارش کتاب را سال [[سال ۷۳۹ هجری قمری|۷۳۹ق]] آغاز و در سال [[سال ۷۴۳ هجری قمری|۷۴۳ق]] به پایان برد.<ref>حیدری یساولی، «احسن الکبار فی معرفه الائمه الاطهار(متنی از نیمه نخست قرن هشتم هجری با نگاهی به نسخ خطی موجود از آن در کتابخانه محدث ارموی)»، ص۲۹.</ref>


==انگیزه تالیف و علت نام‌گذاری==
==انگیزه تالیف و امتیازات==
نویسنده کتاب احسن الکبار این اثر را به زبان فارسی و به تشویق [[نصرت‌الدین اسماعیل رازی]] (از اندیشمندان [[قرن هفتم هجری قمری|قرن هفتم]] و [[قرن هشتم هجری قمری|هشتم]]) و برخی از دوستداران [[اهل‌بیت(ع)]] نگاشته است.<ref>حیدری یساولی، «احسن الکبار فی معرفه الائمه الاطهار(متنی از نیمه نخست قرن هشتم هجری با نگاهی به نسخ خطی موجود از آن در کتابخانه محدث ارموی)»،  ص۲۹.</ref>
سید محمد ورامینی، کتاب احسن الکبار را به تشویق [[نصرت‌الدین اسماعیل رازی]] (از اندیشمندان [[قرن هفتم هجری قمری|قرن هفتم]] و [[قرن هشتم هجری قمری|هشتم]]) و برخی از دوستداران [[اهل‌بیت(ع)]] به زبان فارسی نگاشت.<ref>حیدری یساولی، «احسن الکبار فی معرفه الائمه الاطهار(متنی از نیمه نخست قرن هشتم هجری با نگاهی به نسخ خطی موجود از آن در کتابخانه محدث ارموی)»،  ص۲۹.</ref>
 
برخی از محققان امتیازات کتاب احسن الکبار را در موارد زیر دانسته‌اند:
#نگارش کتاب به توصیه چند تَن از علمای شیعه و دوستداران اهل‌بیت(ع)؛
#بیان دیدگاه‌ علمای متقدم [[شیعه]]؛
#زبان فارسی و همه فهم بودن کتاب؛
#دقت بالا و اشاره به جزئیات در ابواب مختلف (۷۸باب)؛
#بیان [[حدیث صحیح|روایات صحیح]] با بیان منابع معتبر؛
#بیان دیدگاه واقعی شیعه و بدون [[تقیه]]؛
#پرهیز از بیان [[روایات ضعیف]] از منظر نویسنده.<ref>حیدری یساولی، «احسن الکبار فی معرفه الائمه الاطهار(متنی از نیمه نخست قرن هشتم هجری با نگاهی به نسخ خطی موجود از آن در کتابخانه محدث ارموی)»، ص ۲۸ و ۲۹.</ref>


{{جعبه نقل قول| عنوان =| نقل‌قول =علت نگارش کتاب احسن الکبار:{{سخ}}
{{جعبه نقل قول| عنوان =| نقل‌قول =علت نگارش کتاب احسن الکبار:{{سخ}}
بدان که جماعتی از دوستان که جلیس و انیس این ضعیف بودند و دم از محبت خاندان اهل‌بیت(ع) می‌زدند و از مردان جان‌بخشان بودند از این کمینه که کمترین درگاه عزت است، درخواستند که البته انتخابی روشن از کتب علمای سلف در امامت امیرالمؤمنین(ع) و در کیفیت و توضیح اَحِبّا و اَعدای ایشان بیان کن چنانکه به فهم عوام برسد. این ضعیف به حکم نظر کردم و خواستم که مختصری بنیاد نهم؛ عروس غواصِّ خاطِر نگذاشت و در بِحار فکر غوطه خورد، چنان دُرَر لَآلی به دست آورد که دو مجلد تحمل آن نتواند کرد و اسم این رساله را احسن الکبار فی معرفة الائمة الاطهار کردم.<ref>ورامینی، احسن الكبار في معرفة الائمة الاطهار، نسخه خطی ۴۸۱۹، کتابخانه آیت‌الله مرعشی نجفی.</ref>| تراز = چپ| عرض = ۲۵۰px|رنگ حاشیه= #۶۶۷۷۸۸|رنگ پس‌زمینه =#F4FFF4| گیومه نقل‌قول =| تراز منبع = چپ}}
بدان که جماعتی از دوستان که جلیس و انیس این ضعیف بودند و دم از محبت خاندان اهل‌بیت(ع) می‌زدند و از مردان جان‌بخشان بودند از این کمینه که کمترین درگاه عزت است، درخواستند که البته انتخابی روشن از کتب علمای سلف در امامت امیرالمؤمنین(ع) و در کیفیت و توضیح اَحِبّا و اَعدای ایشان بیان کن چنانکه به فهم عوام برسد. این ضعیف به حکم نظر کردم و خواستم که مختصری بنیاد نهم؛ عروس غواصِّ خاطِر نگذاشت و در بِحار فکر غوطه خورد، چنان دُرَر لَآلی به دست آورد که دو مجلد تحمل آن نتواند کرد و اسم این رساله را احسن الکبار فی معرفة الائمة الاطهار کردم.<ref>ورامینی، احسن الكبار في معرفة الائمة الاطهار، نسخه خطی ۴۸۱۹، کتابخانه آیت‌الله مرعشی نجفی.</ref>| تراز = چپ| عرض = ۲۵۰px|رنگ حاشیه= #۶۶۷۷۸۸|رنگ پس‌زمینه =#F4FFF4| گیومه نقل‌قول =| تراز منبع = چپ}}


==محتوا و امتیاز کتاب==
==محتوا==
به‌گفته [[آقابزرگ تهرانی]](درگذشته [[سال ۱۳۸۹ هجری قمری|۱۳۸۹ق]]) [[مجتهد|فقیه]] و کتاب‌شناس شیعه؛ کتاب احسن الکبار در ۷۸ باب مشتمل بر موضوعات [[نص بر امام|دلایل امامت ائمه(ع)]]، فضائل، مناظرات، [[معجزه|معجزات]]، سرگذشت فرزندان و چگونگی شهادت و وفات ایشان است.<ref>آقابزرگ تهرانی، الذریعه، ۱۴۰۳ق، ج۱، ص۲۸۸.</ref>
به‌گفته [[آقابزرگ تهرانی]](درگذشته [[سال ۱۳۸۹ هجری قمری|۱۳۸۹ق]]) [[مجتهد|فقیه]] و کتاب‌شناس شیعه؛ کتاب احسن الکبار در ۷۸ باب مشتمل بر موضوعات [[نص بر امام|دلایل امامت ائمه(ع)]]، فضائل، مناظرات، [[معجزه|معجزات]]، سرگذشت فرزندان و چگونگی شهادت و وفات ایشان است.<ref>آقابزرگ تهرانی، الذریعه، ۱۴۰۳ق، ج۱، ص۲۸۸.</ref>


خط ۲۰۵: خط ۲۱۴:
{{جدول واکنش‌گرا/پایان}}
{{جدول واکنش‌گرا/پایان}}


برخی از محققان امتیازات کتاب احسن الکبار را در موارد زیر دانسته‌اند:
#نگارش کتاب به توصیه چند تَن از علمای شیعه و دوستداران اهل‌بیت(ع)؛
#بیان دیدگاه‌ علمای متقدم [[شیعه]]؛
#زبان فارسی و همه فهم بودن کتاب؛
#دقت بالا و اشاره به جزئیات در ابواب مختلف (۷۸باب)؛
#بیان [[حدیث صحیح|روایات صحیح]] با بیان منابع معتبر؛
#بیان دیدگاه واقعی شیعه و بدون [[تقیه]]؛
#پرهیز از بیان [[روایات ضعیف]] از منظر نویسنده.<ref>حیدری یساولی، «احسن الکبار فی معرفه الائمه الاطهار(متنی از نیمه نخست قرن هشتم هجری با نگاهی به نسخ خطی موجود از آن در کتابخانه محدث ارموی)»، ص ۲۸ و ۲۹.</ref>


==نسخه‌های خطی==
==نسخه‌های خطی==
Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۴٬۰۷۲

ویرایش