آیه سیف: تفاوت میان نسخه‌ها

از نگاه برخی مفسران، آیه سیف، [[ناسخ و منسوخ|ناسخ]] ۱۲۴ آیه از آیاتی است که به عفو، صلح و [[فدیه]] در برابر مشرکان اشاره دارد.<ref>سیوطی، الاتقان، ۱۴۱۵ق، ج۲، ص۵۱؛ جزایری، عقود المرجان، ۱۳۸۸ش، ج۲، ص۲۸۸.</ref> برخی دیگر این آیه را منسوخ به آیات عفو و صلح دانسته‌اند.<ref>النحّاس، الناسخ والمنسوخ، ۱۴۰۸ق، ص۴۹۳.</ref> از نظر عده‌ای دیگر آیه سیف و [[آیه ۴ سوره محمد]] که به مسئله گرفتن فدیه از مشرکین اشاره دارد، ناسخ یکدیگر نیستند و هر دو از آیات محکم هستند؛ زیرا پیامبر در برابر مشرکان هم امر به جنگ کرده و هم دستور به عفو و فرمان به دریافت فدیه صادر کرده است.<ref>شاه‌عبدالعظیمی، تفسیر اثنی‌عشری، ۱۳۶۳ش، ج۵، ص۲۲.</ref>

برخی مفسران این آیه را مرتبط با آیه بعد دانسته‌اند.<ref>رشید رضا، تفسیر المنار، ۱۹۹۰م، ج۱۰، ص۱۵۹.</ref> در آیه بعدی خداوند به پیامبر چنین دستور می‌دهد که اگر یکی از مشرکان از تو پناه خواست تا کلام خداوند را بشنود، به او اجازه بده و سپس او را به محل امن برسان.<ref>سوره توبه، آیه۶.</ref>{{یاد|«وَإِنْ أَحَدٌ مِنَ الْمُشْرِکِینَ اسْتَجَارَکَ فَأَجِرْهُ حَتَّیٰ یَسْمَعَ کَلَامَ اللَّهِ ثُمَّ أَبْلِغْهُ مَأْمَنَهُ ۚ ذٰلِکَ بِأَنَّهُمْ قَوْمٌ لَا یَعْلَمُونَ؛و اگر يكى از مشركان از تو پناه خواست پناهش ده تا كلام خدا را بشنود؛ سپس او را به مكان امنش برسان، چرا كه آنان قومى نادانند.»}} [[رشید رضا]] (درگذشت: ۱۹۳۵م) مفسر [[اهل سنت و جماعت|اهل‌سنت]] معتقد است این آیه، آیه سیف را تخصیص می‌زند و این بدان جهت است که برخی از مشرکان کلام خداوند را نشنیده‌اند و دعوت به‌صورت کامل به آن‌ها نرسیده است. به همین جهت خداوند راه رسیدن به حقیقت را برای آن‌ها باز گذاشته و حکم آیه سیف را تخصیص زده است.<ref>رشید رضا، تفسیر المنار، ۱۹۹۰م، ج۱۰، ص۱۵۹.</ref>

برخی گفته‌اند ناسخ بودن آیه سیف منتفی است، زیرا [[آیه ۲۹ سوره توبه]] که پس از آیه سیف آمده، آزادی اهل کتاب را در پرداخت جزیه می‌داند.<ref>شایق، «حل تعارض ظاهری بین آیات سیف و نفی اکراه و تأثیر آن در مسئلهٔ آزادی در انتخاب دین»، ص۸۱.</ref>