پرش به محتوا

مسجد ملک (کرمان): تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳۱: خط ۳۱:
در طول تاریخ بارها بر این بنا تعمیرات صورت گرفته است. به طوری که بافت اصلی مسجد در دوران سلجوقی، از بین رفته است. به مرور زمان، اسناد، کتیبه‌ها و موقوفات این مسجد نیز از بین رفته است و امروزه از تاریخچه تاسیس این مسجد، اطلاعات زیادی وجود ندارد. با تاسیس مسجد جدید در کرمان، این مسجد متروک ماند و امروزه به عنوان یک اثر تاریخی در ایران به ثبت رسیده است.<ref>حیدری، زارعی، دهقان، مطالعه تزئینات گچبری محراب های دوره سلجوقی مسجد ملک کرمان از دیدگاه هنر اسلامی، ۱۳۹۳ش،  ص۱۵۲-۱۵۴.</ref> با زلزله سال ۱۳۶۰ش در کرمان، بخشی از گچ‌بری مسجد آسیب دید و از زیر آن آجرهای مربوط به دوره سلجوقی نمایان شد. بر روی این آجرها، نام ملک تورانشاه نوشته شده بود که تاسیس مسجد را به سال ۴۷۷ تا ۴۹۰ق می‌رساند.<ref>بیت‌اللهی، مطالعه تطبیقی نگاره و خط‌نگاره در محراب‌های گچی چهارگانة مسجد ملک کرمان، ۱۳۹۶ش، ص۶۰.</ref> از جمله تعمیراتی که بر این بنا شده‌است، تعمیراتی است که شهاب‌الدوله فرمانروای کرمان در بین سال‌های ۱۲۸۵-۱۲۸۶ق بر این بنا انجام داده‌است. احتمال داده شده است که در این تعمیرات، مسجد مجدد تزئین شده باشد.<ref>حیدری، زارعی، دهقان، مطالعه تزئینات گچبری محراب های دوره سلجوقی مسجد ملک کرمان از دیدگاه هنر اسلامی، ۱۳۹۳ش،  ص۱۵۲-۱۵۴.</ref>
در طول تاریخ بارها بر این بنا تعمیرات صورت گرفته است. به طوری که بافت اصلی مسجد در دوران سلجوقی، از بین رفته است. به مرور زمان، اسناد، کتیبه‌ها و موقوفات این مسجد نیز از بین رفته است و امروزه از تاریخچه تاسیس این مسجد، اطلاعات زیادی وجود ندارد. با تاسیس مسجد جدید در کرمان، این مسجد متروک ماند و امروزه به عنوان یک اثر تاریخی در ایران به ثبت رسیده است.<ref>حیدری، زارعی، دهقان، مطالعه تزئینات گچبری محراب های دوره سلجوقی مسجد ملک کرمان از دیدگاه هنر اسلامی، ۱۳۹۳ش،  ص۱۵۲-۱۵۴.</ref> با زلزله سال ۱۳۶۰ش در کرمان، بخشی از گچ‌بری مسجد آسیب دید و از زیر آن آجرهای مربوط به دوره سلجوقی نمایان شد. بر روی این آجرها، نام ملک تورانشاه نوشته شده بود که تاسیس مسجد را به سال ۴۷۷ تا ۴۹۰ق می‌رساند.<ref>بیت‌اللهی، مطالعه تطبیقی نگاره و خط‌نگاره در محراب‌های گچی چهارگانة مسجد ملک کرمان، ۱۳۹۶ش، ص۶۰.</ref> از جمله تعمیراتی که بر این بنا شده‌است، تعمیراتی است که شهاب‌الدوله فرمانروای کرمان در بین سال‌های ۱۲۸۵-۱۲۸۶ق بر این بنا انجام داده‌است. احتمال داده شده است که در این تعمیرات، مسجد مجدد تزئین شده باشد.<ref>حیدری، زارعی، دهقان، مطالعه تزئینات گچبری محراب های دوره سلجوقی مسجد ملک کرمان از دیدگاه هنر اسلامی، ۱۳۹۳ش،  ص۱۵۲-۱۵۴.</ref>
[[پرونده:نماز عید در مسجد ملک کرمان.jpg|بندانگشتی|اقامه نماز [[عید فطر]] در مسجد ملک کرمان در سال ۱۴۰۱ش]]
[[پرونده:نماز عید در مسجد ملک کرمان.jpg|بندانگشتی|اقامه نماز [[عید فطر]] در مسجد ملک کرمان در سال ۱۴۰۱ش]]
این مسجد در سال‌های [[انقلاب اسلامی ایران|انقلاب اسلامی]] در ایران، یکی از مکان‌های اجتماع مردم بود و در [[سال ۱۳۵۷ هجری شمسی|سال ۱۳۵۷ش]]، با هجوم عوامل پهلوی به این مسجد، تعدادی از حاضرین در آن کشته و زخمی شدند.<ref>«مسجد جامع کرمان شاهکاری ایرانی»، باشگاه خبرنگاران جوان.</ref> هر ساله مراسم یادبودی برای کشتگان این واقعه، برگزار می‌گردد.<ref>«مراسم بزرگداشت شهدای حادثه ۲۴ آذر کرمان برگزار شد»، خبرگزاری ایسنا.</ref> در سال‌های اخیر، این مسجد به نام مسجد امام خمینی، تغییر نام پیدا کرده‌ است.<ref>زمانی، یوزباشی، گونه‌شناسی و قابلیت گرافیکی آرایه‌های معماری مسجد امام کرمان (مسجد ملک)، ۱۳۹۸ش، ص ۱۰۳.</ref> امروزه عبادت‌های جمعی چون [[اعتکاف]] در ایام [[رجب|ماه رجب]]<ref>«آمادگی ۱۵۰ مسجد برای برگزاری مراسم اعتکاف در کرمان»، خبرگزاری فارس.</ref> و [[نماز عید|نمازهای عید]] در این مسجد برگزار می‌شود.<ref>«نماز عید فطر در مصلی و ۶ مسجد شهر کرمان برگزار می‌شود»، خبرگزاری تسنیم.</ref>
این مسجد در سال‌های [[انقلاب اسلامی ایران|انقلاب اسلامی]] در ایران، یکی از مکان‌های اجتماع مردم بود و در [[سال ۱۳۵۷ هجری شمسی|سال ۱۳۵۷ش]]، با هجوم عوامل پهلوی به این مسجد، تعدادی از حاضرین در آن کشته و زخمی شدند.<ref>«مراسم بزرگداشت شهدای حادثه ۲۴ آذر کرمان برگزار شد»، خبرگزاری ایسنا.</ref> هر ساله مراسم یادبودی برای کشتگان این واقعه، برگزار می‌گردد.<ref>«مراسم بزرگداشت شهدای حادثه ۲۴ آذر کرمان برگزار شد»، خبرگزاری ایسنا.</ref> در سال‌های اخیر، این مسجد به نام مسجد امام خمینی، تغییر نام پیدا کرده‌ است.<ref>زمانی، یوزباشی، گونه‌شناسی و قابلیت گرافیکی آرایه‌های معماری مسجد امام کرمان (مسجد ملک)، ۱۳۹۸ش، ص ۱۰۳.</ref> امروزه عبادت‌های جمعی چون [[اعتکاف]] در ایام [[رجب|ماه رجب]]<ref>«آمادگی ۱۵۰ مسجد برای برگزاری مراسم اعتکاف در کرمان»، خبرگزاری فارس.</ref> و [[نماز عید|نمازهای عید]] در این مسجد برگزار می‌شود.<ref>«نماز عید فطر در مصلی و ۶ مسجد شهر کرمان برگزار می‌شود»، خبرگزاری تسنیم.</ref>


==معماری==
==معماری==
خط ۴۵: خط ۴۵:
*زمانی، فاطمه؛ یوزباشی، عطیه؛ گونه‌شناسی و قابلیت گرافیکی آرایه‌های معماری مسجد امام کرمان (مسجد ملک)، در مجله هنرهای زیبا هنرهای تجسمی، شماره ۸۰، ۱۳۹۸ش.
*زمانی، فاطمه؛ یوزباشی، عطیه؛ گونه‌شناسی و قابلیت گرافیکی آرایه‌های معماری مسجد امام کرمان (مسجد ملک)، در مجله هنرهای زیبا هنرهای تجسمی، شماره ۸۰، ۱۳۹۸ش.
*«[https://36953674.khabarban.com/ آمادگی ۱۵۰ مسجد برای برگزاری مراسم اعتکاف در کرمان]»، خبرگزاری فارس، ۸ بهمن ۱۴۰۱ش، تاریخ بازبینی ۱۵ اسفند ۱۴۰۲ش.
*«[https://36953674.khabarban.com/ آمادگی ۱۵۰ مسجد برای برگزاری مراسم اعتکاف در کرمان]»، خبرگزاری فارس، ۸ بهمن ۱۴۰۱ش، تاریخ بازبینی ۱۵ اسفند ۱۴۰۲ش.
*«[https://www.yjc.ir/fa/news/6465520/مسجد-جامع-کرمان-شاهکاری-ایرانی مسجد جامع کرمان شاهکاری ایرانی]»، باشگاه خبرنگاران جوان، ۲۷ اسفند ۱۳۹۶ش، تاریخ بازبینی ۹ اسفند ۱۴۰۲ش.
*«[https://www.yjc.ir/fa/news/6465506/مسجدی-زیبا-در-بافت-قدیم-کرمان مسجدی زیبا در بافت قدیم کرمان]»، باشگاه خبرنگاران جوان، ۲۲ اسفند ۱۳۹۶ش، تاریخ بازبینی ۹ اسفند ۱۴۰۲ش.
*«[https://www.yjc.ir/fa/news/6465506/مسجدی-زیبا-در-بافت-قدیم-کرمان مسجدی زیبا در بافت قدیم کرمان]»، باشگاه خبرنگاران جوان، ۲۲ اسفند ۱۳۹۶ش، تاریخ بازبینی ۹ اسفند ۱۴۰۲ش.
*«[https://www.isna.ir/news/1401092316087/مراسم-بزرگداشت-شهدای-حادثه-۲۴-آذر-کرمان-برگزار-شد مراسم بزرگداشت شهدای حادثه ۲۴ آذر کرمان برگزار شد]»، خبرگزاری ایسنا، ۲۳ آذر ۱۴۰۱ش، تاریخ بازبینی ۹ اسفند ۱۴۰۲ش.
*«[https://www.isna.ir/news/1401092316087/مراسم-بزرگداشت-شهدای-حادثه-۲۴-آذر-کرمان-برگزار-شد مراسم بزرگداشت شهدای حادثه ۲۴ آذر کرمان برگزار شد]»، خبرگزاری ایسنا، ۲۳ آذر ۱۴۰۱ش، تاریخ بازبینی ۹ اسفند ۱۴۰۲ش.