confirmed، templateeditor
۱۱٬۵۵۶
ویرایش
سید محمدحسین طباطبائی: تفاوت میان نسخه‌ها
ویکی سازی
(ویکی سازی) |
(ویکی سازی) |
||
| خط ۲۱: | خط ۲۱: | ||
|اساتید =[[محمدحسین غروی نائینی]]، [[محمدحسین غروی اصفهانی]]، [[سید علی قاضی طباطبایی]] | |اساتید =[[محمدحسین غروی نائینی]]، [[محمدحسین غروی اصفهانی]]، [[سید علی قاضی طباطبایی]] | ||
|شاگردان =[[مرتضی مطهری]]، [[سیدعزالدین حسینی زنجانی]]، [[سید محمد حسینی بهشتی]]، [[محمد صادقی تهرانی]]، [[ابراهیم امینی]]، [[محمدتقی مصباح یزدی]]، [[حسن حسن‌زاده آملی]]، [[عبدالله جوادی آملی]]، [[جعفر سبحانی]]، [[امام موسی صدر]]، [[حسین نوری همدانی]]، [[ناصر مکارم شیرازی]]، [[سید محمدحسین حسینی تهرانی|علامه تهرانی]] | |شاگردان =[[مرتضی مطهری]]، [[سیدعزالدین حسینی زنجانی]]، [[سید محمد حسینی بهشتی]]، [[محمد صادقی تهرانی]]، [[ابراهیم امینی]]، [[محمدتقی مصباح یزدی]]، [[حسن حسن‌زاده آملی]]، [[عبدالله جوادی آملی]]، [[جعفر سبحانی]]، [[امام موسی صدر]]، [[حسین نوری همدانی]]، [[ناصر مکارم شیرازی]]، [[سید محمدحسین حسینی تهرانی|علامه تهرانی]] | ||
|تالیفات= [[تفسیر المیزان]]، [[شیعه در اسلام (کتاب)|شیعه در اسلام]]، [[بدایة الحکمة (کتاب)|بدایة الحکمة]]، [[نهایة الحکمة (کتاب)|نهایة الحکمة]]، [[اصول فلسفه و روش رئالیسم (کتاب)|اصول فلسفه و روش رئالیسم]]، رسالة الولایة | |تالیفات= [[تفسیر المیزان]]، [[شیعه در اسلام (کتاب)|شیعه در اسلام]]، [[بدایة الحکمة (کتاب)|بدایة الحکمة]]، [[نهایة الحکمة (کتاب)|نهایة الحکمة]]، [[اصول فلسفه و روش رئالیسم (کتاب)|اصول فلسفه و روش رئالیسم]]، رسالة الولایة | ||
|وبگاه رسمی= | |وبگاه رسمی= | ||
|امضا= | |امضا= | ||
| خط ۲۷: | خط ۲۷: | ||
'''سید محمدحسین طباطبایی'''([[سال ۱۲۸۱ هجری شمسی|۱۲۸۱]]- [[سال ۱۳۶۰ هجری شمسی|۱۳۶۰ش]]) مشهور به '''علامه طباطبایی''' [[تفسیر قرآن|مفسر]]، [[فلسفه اسلامی|فیلسوف]]، [[اصول فقه|اصولی]]، [[مجتهد|فقیه]] و [[عرفان|عارف]]. وی از عالمان تأثیرگذار [[شیعه]] در فضای فکری و مذهبی [[ایران]] در [[قرن چهاردهم هجری شمسی|قرن ۱۴ش]] بود. او نویسنده [[المیزان فی تفسیر القرآن (کتاب)|تفسیر المیزان]] و [[شیعه در اسلام (کتاب)|شیعه در اسلام]] و کتاب‌های فلسفی [[بدایة الحکمة (کتاب)|بدایة الحکمة]]، [[نهایة الحکمة (کتاب)|نهایة الحکمة]] و [[اصول فلسفه و روش رئالیسم (کتاب)|اصول فلسفه و روش رئالیسم]] است. | '''سید محمدحسین طباطبایی'''([[سال ۱۲۸۱ هجری شمسی|۱۲۸۱]]- [[سال ۱۳۶۰ هجری شمسی|۱۳۶۰ش]]) مشهور به '''علامه طباطبایی''' [[تفسیر قرآن|مفسر]]، [[فلسفه اسلامی|فیلسوف]]، [[اصول فقه|اصولی]]، [[مجتهد|فقیه]] و [[عرفان|عارف]]. وی از عالمان تأثیرگذار [[شیعه]] در فضای فکری و مذهبی [[ایران]] در [[قرن چهاردهم هجری شمسی|قرن ۱۴ش]] بود. او نویسنده [[المیزان فی تفسیر القرآن (کتاب)|تفسیر المیزان]] و [[شیعه در اسلام (کتاب)|شیعه در اسلام]] و کتاب‌های فلسفی [[بدایة الحکمة (کتاب)|بدایة الحکمة]]، [[نهایة الحکمة (کتاب)|نهایة الحکمة]] و [[اصول فلسفه و روش رئالیسم (کتاب)|اصول فلسفه و روش رئالیسم]] است. | ||
علامه طباطبایی در [[حوزه علمیه قم در دوره معاصر|حوزه علمیه قم]] به جای اشتغال به [[فقه]] و [[اصول فقه|اصول]]، درس [[تفسیر قرآن]] و فلسفه برقرار کرد. این کار او موجب رونق دانش تفسیر در حوزه علمیه قم شد. روش تفسیری او [[تفسیر قرآن به قرآن]] بود. در دوران تعطیلی درس فلسفه، با برقراری جلسات هفتگی با شاگردان خاص خود تدریس مبانی فلسفی [[ملاصدرا]] و [[حکمت متعالیه]] را ادامه داد. بسیاری از مدرسان فلسفه در حوزه علمیه قم شاگردان او بودند. | علامه طباطبایی در [[حوزه علمیه قم در دوره معاصر|حوزه علمیه قم]] به جای اشتغال به [[فقه]] و [[اصول فقه|اصول]]، درس [[تفسیر قرآن]] و [[فلسفه اسلامی|فلسفه]] برقرار کرد. این کار او موجب رونق دانش تفسیر در حوزه علمیه قم شد. روش تفسیری او [[تفسیر قرآن به قرآن]] بود. در دوران تعطیلی درس فلسفه، با برقراری جلسات هفتگی با شاگردان خاص خود تدریس مبانی فلسفی [[ملاصدرا]] و [[حکمت متعالیه]] را ادامه داد. بسیاری از مدرسان فلسفه در حوزه علمیه قم شاگردان او بودند. | ||
طباطبایی شاگردان متعددی را تربیت کرد که [[مرتضی مطهری]]، [[سید محمد حسینی بهشتی]]، [[محمدتقی مصباح یزدی]]، [[حسن حسن‌زاده آملی]]، [[عبدالله جوادی آملی]] و [[ناصر مکارم شیرازی]] از جمله آنان بودند. وی نشست‌های علمی‌ای با [[هانری کربن]]، فیلسوف و شیعه‌شناس [[فرانسه|فرانسوی]]، داشت که زمینه‌ساز معرفی [[شیعه|تشیع]] به اروپاییان شد. | طباطبایی شاگردان متعددی را تربیت کرد که [[مرتضی مطهری]]، [[سید محمد حسینی بهشتی]]، [[محمدتقی مصباح یزدی]]، [[حسن حسن‌زاده آملی]]، [[عبدالله جوادی آملی]] و [[ناصر مکارم شیرازی]] از جمله آنان بودند. وی نشست‌های علمی‌ای با [[هانری کربن]]، فیلسوف و شیعه‌شناس [[فرانسه|فرانسوی]]، داشت که زمینه‌ساز معرفی [[شیعه|تشیع]] به اروپاییان شد. | ||
| خط ۳۴: | خط ۳۴: | ||
==زندگی‌نامه == | ==زندگی‌نامه == | ||
براساس زندگی‌نامه خودنوشت علامه طباطبایی، او در سال ۱۲۸۱ش در [[تبریز]] متولد شده است؛<ref>طباطبایی، «زندگی من»، ص۳۹.</ref> اما در کتاب «الطباطبائی و منهجه فی تفسیره المیزان» دست‌خطی به او منسوب است که در آن تولدش در [[۲۹ ذی‌الحجه]] [[سال ۱۳۲۱ هجری قمری|۱۳۲۱ق]] (مصادف با [[۲۶ اسفند]] ۱۲۸۲ش) ذکر شده است.<ref>اوسی، الطباطبائی و منهجه فی تفسیره المیزان، ۱۴۰۵ق، ص۳۹.</ref> [[سید محمدحسین حسینی تهرانی]]، از شاگردان علامه طباطبائی، تولد او را [[۲۹ ذی‌القعده]] ۱۳۲۱ق می‌داند.<ref>حسینی طهرانی، مهر تابان، ۱۴۲۶ق، ص۲۵.</ref> | براساس زندگی‌نامه خودنوشت علامه طباطبایی، او در سال ۱۲۸۱ش در [[تبریز]] متولد شده است؛<ref>طباطبایی، «زندگی من»، ص۳۹.</ref> اما در کتاب «الطباطبائی و منهجه فی تفسیره المیزان» دست‌خطی به او منسوب است که در آن تولدش در [[۲۹ ذی‌الحجه]] سال [[سال ۱۳۲۱ هجری قمری|۱۳۲۱ق]] (مصادف با [[۲۶ اسفند]] سال ۱۲۸۲ش) ذکر شده است.<ref>اوسی، الطباطبائی و منهجه فی تفسیره المیزان، ۱۴۰۵ق، ص۳۹.</ref> [[سید محمدحسین حسینی تهرانی]]، از شاگردان علامه طباطبائی، تولد او را [[۲۹ ذی‌القعده]] سال ۱۳۲۱ق می‌داند.<ref>حسینی طهرانی، مهر تابان، ۱۴۲۶ق، ص۲۵.</ref> | ||
اجداد پدری وی از [[سادات حسنی]] بوده و نسل او از طریق پدر به [[ابراهیم بن اسماعیل دیباج]] بن [[حسن مثنی]] فرزند [[امام حسن مجتبی علیه‌السلام|امام حسن(ع)]] می‌رسد<ref> حسینی طهرانی، مهر تابان، ۱۴۲۶ق، ص۳۲.</ref> و از طرف مادر نیز از اولاد [[امام حسین علیه‌السلام|امام حسین(ع)]] بود.<ref>شمس، سیری در سیره علمی و عملی علامه طباطبایی از نگاه فرزانگان، ۱۳۸۷ش، ص۴۲.</ref> تا ۱۴ پشت او همگی دانشمند و عالم بودند.<ref> حسینی طهرانی، مهر تابان، ۱۴۲۶ق، ص۳۵.</ref> سید محمدحسین، در ۵ سالگی، مادر و در ۹ سالگی پدرش را از دست داد.<ref>طباطبایی، «زندگی من»، ص۳۹؛ طباطبائی، بررسی‌های اسلامی، ۱۳۸۸ش، ج۱، ص۱۹.</ref> برادر کوچکتر او | اجداد پدری وی از [[سادات حسنی]] بوده و نسل او از طریق پدر به [[ابراهیم بن اسماعیل دیباج]] بن [[حسن مثنی]] فرزند [[امام حسن مجتبی علیه‌السلام|امام حسن(ع)]] می‌رسد.<ref> حسینی طهرانی، مهر تابان، ۱۴۲۶ق، ص۳۲.</ref> و از طرف مادر نیز از اولاد [[امام حسین علیه‌السلام|امام حسین(ع)]] بود.<ref>شمس، سیری در سیره علمی و عملی علامه طباطبایی از نگاه فرزانگان، ۱۳۸۷ش، ص۴۲.</ref> تا ۱۴ پشت او همگی دانشمند و عالم بودند.<ref> حسینی طهرانی، مهر تابان، ۱۴۲۶ق، ص۳۵.</ref> سید محمدحسین، در ۵ سالگی، مادر و در ۹ سالگی پدرش را از دست داد.<ref>طباطبایی، «زندگی من»، ص۳۹؛ طباطبائی، بررسی‌های اسلامی، ۱۳۸۸ش، ج۱، ص۱۹.</ref> برادر کوچکتر او معروف به سید محمدحسن الهی (۱۲۸۶-[[سال ۱۳۴۷ هجری شمسی|۱۳۴۷ش]])، [[عرفان|عارف]] و [[فلسفه اسلامی|فیلسوف]] بود.<ref> حسینی طهرانی، مهر تابان، ۱۴۲۶ق، ص۳۷-۴۰.</ref> | ||
=== ازدواج و فرزندان === | === ازدواج و فرزندان === | ||
| خط ۴۴: | خط ۴۴: | ||
=== دوران تحصیل و تدریس === | === دوران تحصیل و تدریس === | ||
سید محمدحسین به مدت شش سال (۱۲۹۰ تا ۱۲۹۶ش) پس از آموزش [[قرآن]] که در روش درسی آن روزها قبل از هر چیز تدریس می‌شد، آثاری چون گلستان و بوستان را فراگرفت.<ref>طباطبائی، بررسی های اسلامی، ۱۳۸۸ش، ج۱، ص۱۹.</ref> سپس وارد [[مدرسه علمیه طالبیه (تبریز)|مدرسه طالبیه تبریز]] شد و به فراگیری ادبیات عرب، علوم نقلی، [[فقه]] و [[اصول فقه|اصول]] پرداخت و از سال [[سال ۱۲۹۷ هجری قمری|۱۲۹۷]] تا [[سال ۱۳۰۴ هجری شمسی|۱۳۰۴ش]] مشغول فراگیری دانش‌های مختلف اسلامی گردید.<ref>غیاثی کرمانی، «اقیانوس حکمت: زندگی نامه علامه سید محمدحسین طباطبائی»، ص۸۰و۸۱.</ref> او زیر نظر میرزا علینقی خطاط به یادگیری فنون خوشنویسی پرداخت و در تعلیم خط به مقام استادی رسید.<ref> تاجدینی، یادها و یادگارها، ۱۳۷۴ش، ص۱۰و۱۱.</ref> | سید محمدحسین به مدت شش سال (۱۲۹۰ تا ۱۲۹۶ش) پس از آموزش [[قرآن]] که در روش درسی آن روزها قبل از هر چیز تدریس می‌شد، آثاری چون گلستان و بوستان [[سعدی]] را فراگرفت.<ref>طباطبائی، بررسی های اسلامی، ۱۳۸۸ش، ج۱، ص۱۹.</ref> سپس وارد [[مدرسه علمیه طالبیه (تبریز)|مدرسه طالبیه تبریز]] شد و به فراگیری ادبیات عرب، علوم نقلی، [[فقه]] و [[اصول فقه|اصول]] پرداخت و از سال [[سال ۱۲۹۷ هجری قمری|۱۲۹۷]] تا [[سال ۱۳۰۴ هجری شمسی|۱۳۰۴ش]] مشغول فراگیری دانش‌های مختلف اسلامی گردید.<ref>غیاثی کرمانی، «اقیانوس حکمت: زندگی نامه علامه سید محمدحسین طباطبائی»، ص۸۰و۸۱.</ref> او زیر نظر میرزا علینقی خطاط به یادگیری فنون خوشنویسی پرداخت و در تعلیم خط به مقام استادی رسید.<ref> تاجدینی، یادها و یادگارها، ۱۳۷۴ش، ص۱۰و۱۱.</ref> | ||
علامه طباطبایی بعد از تحصیل در مدرسه طالبیه، همراه برادرش، سید محمدحسن، به [[نجف]] رفت و از سال ۱۳۰۴ تا [[سال ۱۳۱۴ هجری شمسی|۱۳۱۴ش]] به تحصیل علوم دینی پرداخت.<ref>غیاثی کرمانی، «اقیانوس حکمت: زندگی نامه علامه سید محمدحسین طباطبائی»، ص۸۱ و۸۲.</ref> در ۱۳۱۴ش به تبریز برگشت و تا [[سال ۱۳۲۵ هجری شمسی|۱۳۲۵ش]] که در آنجا ساکن بود، به کشاورزی مشغول شد و در کنار کار کشاورزی به تألیف و تحقیق می‌پرداخت.<ref>غیاثی کرمانی، «اقیانوس حکمت: زندگی نامه علامه سید محمدحسین طباطبائی»، ص۸۲.</ref> | علامه طباطبایی بعد از تحصیل در مدرسه طالبیه، همراه برادرش، سید محمدحسن، به [[نجف]] رفت و از [[سال ۱۳۰۴ هجری شمسی|سال ۱۳۰۴]] تا [[سال ۱۳۱۴ هجری شمسی|۱۳۱۴ش]] به تحصیل علوم دینی پرداخت.<ref>غیاثی کرمانی، «اقیانوس حکمت: زندگی نامه علامه سید محمدحسین طباطبائی»، ص۸۱ و۸۲.</ref> در ۱۳۱۴ش به تبریز برگشت و تا [[سال ۱۳۲۵ هجری شمسی|۱۳۲۵ش]] که در آنجا ساکن بود، به کشاورزی مشغول شد و در کنار کار کشاورزی به تألیف و تحقیق می‌پرداخت.<ref>غیاثی کرمانی، «اقیانوس حکمت: زندگی نامه علامه سید محمدحسین طباطبائی»، ص۸۲.</ref> | ||
وی در ۱۳۲۵ش به [[قم]] رفت و تا پایان عمر، آنجا ماند و مشغول تدریس، تحقیق و تألیف شد.<ref> تاجدینی، یادها و یادگارها، ۱۳۷۴ش، ص۱۱.</ref> | وی در ۱۳۲۵ش به [[قم]] رفت و تا پایان عمر، آنجا ماند و مشغول تدریس، تحقیق و تألیف شد.<ref> تاجدینی، یادها و یادگارها، ۱۳۷۴ش، ص۱۱.</ref> | ||