۱۷٬۱۹۲
ویرایش
بقعه مبارکه: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''بُقْعه مُبارکه''' یا '''وادی مقدس طویٰ''' و یا '''وادی اَیْمَن'''، مکانی که خدا با | '''بُقْعه مُبارکه''' یا '''وادی مقدس طویٰ''' و یا '''وادی اَیْمَن'''، مکانی که خدا با موسی(ع) سخن گفت و او را به [[نبوت|پیامبری]] برگزید. بقعه مبارکه به‌معنای قطعه‌زمینی با [[برکت]] که در [[قرآن]] به آن اشاره شده و بیشتر [[مفسران]]، مبارک بودن این مکان را به جهت [[سخن گفتن خدا با موسی]] دانسته‌اند. به‌دلیل مقدس‌بودن این مکان، خداوند به موسی(ع) امر کرد کفش خود را در این مکان از پای در بیاورد. | ||
==معرفی اجمالی== | ==معرفی اجمالی== | ||
بقعه مبارکه به‌معنای قطعه‌زمینی با[[برکت]]، اصطلاحی [[قرآن|قرآنی]] که تنها یک بار در [[قرآن]] مورد اشاره قرار گرفته است.<ref>حیدری، «بقعه مبارکه»، ج۵، ص۶۱۲.</ref> هنگامی که [[موسی (پیامبر)|موسی(ع)]] شبانه از [[مدین|مَدین]] عازم [[مصر]] بود، آتشی از جانب [[طور سینا]] نظر او را جلب کرد و به سوی آن رهسپار شد.<ref>نگاه کنید به: مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ۱۳۶۰ش، ج۱، ص۳۱۵.</ref> طبق آیه ۳۰ | بقعه مبارکه به‌معنای قطعه‌زمینی با[[برکت]]، اصطلاحی [[قرآن|قرآنی]] که تنها یک بار در [[قرآن]] مورد اشاره قرار گرفته است.<ref>حیدری، «بقعه مبارکه»، ج۵، ص۶۱۲.</ref> هنگامی که [[موسی (پیامبر)|موسی(ع)]] شبانه از [[مدین|مَدین]] عازم [[مصر]] بود، آتشی از جانب [[طور سینا]] نظر او را جلب کرد و به سوی آن رهسپار شد.<ref>نگاه کنید به: مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ۱۳۶۰ش، ج۱، ص۳۱۵.</ref> طبق [[آیه ۳۰ سوره قصص]] «پس چون به آن [آتش] رسید از جانب راست وادی (یا از وادی ایمن) در آن جایگاه مبارک از آن درخت ندا آمد که ای موسی! منم من خداوند پروردگار جهانیان». در این هنگام بود که خداوند موسی(ع) را به پیامبری برگزید و [[معجزه]] [[عصای موسی|عصا]] و [[ید بیضا]] را به او داد.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۱۶، ص۷۵ـ۷۷.</ref> | ||
در برخی از متون روایی شیعه، محل دفن [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]]<ref>ابن مشهدی، المزار الکبیر، ۱۴۱۹ق، ص۵۵.</ref> و [[امامان شیعه]]<ref>شهید اول، المزار، ۱۴۱۰ق، ص۳۴، ۶۵؛ ابن مشهدی، المزار الکبیر، ۱۴۱۹ق، ص۵۵۵.</ref> نیز بقعه مبارکه توصیف شده و از [[کربلا]]<ref>ابن قولویه قمی، کامل الزیارات، ۱۳۵۶ش، ص۴۹؛ ابن مشهدی، المزار الکبیر، ۱۴۱۹ق، ص۱۱۵.</ref> به بقعه مبارکه یاد شده است. | در برخی از متون روایی شیعه، محل دفن [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]]<ref>ابن مشهدی، المزار الکبیر، ۱۴۱۹ق، ص۵۵.</ref> و [[امامان شیعه]]<ref>شهید اول، المزار، ۱۴۱۰ق، ص۳۴، ۶۵؛ ابن مشهدی، المزار الکبیر، ۱۴۱۹ق، ص۵۵۵.</ref> نیز بقعه مبارکه توصیف شده و از [[کربلا]]<ref>ابن قولویه قمی، کامل الزیارات، ۱۳۵۶ش، ص۴۹؛ ابن مشهدی، المزار الکبیر، ۱۴۱۹ق، ص۱۱۵.</ref> به بقعه مبارکه یاد شده است. | ||
==موقعیت مکانی== | ==موقعیت مکانی== | ||
[[سخن گفتن خدا با موسی|سخن گفتن خداوند با موسی(ع)]] در چند موضع دیگر در قرآن اشاره شده است. در [[سوره طه]] و [[سوره نازعات|نازعات]] مکانی که موسی(ع) ندای الهی را شنید، «وادی مقدس طوی» نامیده شده است.<ref>سوره طه، آیه۱۱ـ۱۲، سوره نازعات، آیه ۱۶.</ref> جایی که به جهت مقدس بودنش خداوند به موسی(ع) فرمود کفش از پا در بیاورد.<ref>سوره طه، آیه۱۲.</ref> از همین رو مفسران بقعه مبارکه و وادی مقدس طوی را که همان وادی ایمن است یکی دانسته‌اند.<ref>فیض کاشانی، الاصفی، ۱۴۱۸ق، ج۲، ص۹۰۲.</ref> این مکان در جنوب صحرای سینا واقع است و هنگام رفتن به [[مصر]] از سوی [[مدین (شهر)|مدین]] در سمت راست [[کوه طور]] قرار دارد.<ref>حیدری، «بقعه مبارکه»، ج۵، ص۶۱۳.</ref> | |||
اما در برخی از روایات منظور از بقعه مبارکه | اما در برخی از روایات منظور از بقعه مبارکه [[کربلا|سرزمین کربلا]] دانسته شده است. این روایات که در [[کامل الزیارات (کتاب)|کامل الزیارات]]<ref>ابن قولویه، کامل الزیارات، ۱۳۵۶ش، ص۴۸ـ۴۹.</ref> و [[تهذیب الاحکام (کتاب)|تهذیب الاحکام]]<ref>شیخ طوسی، تهذیب الاحکام، ۱۴۰۷ق، ج۶، ص۳۸.</ref> نقل گردیده عبارت (شاطی الوادی الایمن) در آیه را به «[[فرات]]» و بقعه مبارکه را به «کربلا» تأویل کرده‌اند. [[فیض کاشانی]] به این روایت اشاره کرده<ref>فیض کاشانی، الاصفی، ۱۴۱۸ق، ج۲، ص۹۲۷.</ref> و در [[البرهان فی تفسیر القرآن]]<ref>بحرانی، البرهان، ۱۴۱۶ق، ج۴، ص۲۶۵.</ref> و [[بحار الانوار]]<ref>مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۱۳، ص۲۵.</ref> نیز ذکر شده‌اند. برخی از نویسندگان این دیدگاه را برخلاف صریح [[آیه]] دانسته‌اند.<ref>حیدری، «بقعه مبارکه»، ج۵، ص۶۱۴.</ref> در برخی از زیارتنامه‌های [[امامان]] نیز از مدفن آنان به‌عنوان بقعه مبارکه یاد شده است.<ref>مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۹۷، ۱۶۰ـ۱۶۱، ج۱۰۷، ص۱۵۲.</ref> | ||
==مبارک‌بودن بقعه== | ==مبارک‌بودن بقعه== | ||
اغلب مفسران [[شیعه]] و [[سنی]] علت مبارک‌خواندن بقعه را سخن گفتن خدا با موسی(ع) در آنجا و برگزیدن او به پیامبری دانسته‌اند.<ref>شیخ طوسی، التبیان، دار احیاء التراث العربی، ج۷، ص۳۹۲؛ طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۷، ص۳۹۲؛ طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۱۶، ص۳۲؛ ابن جوزی، زادالمسیر، ۱۴۲۲ق، ج۳، ص۳۸۳.</ref> [[علامه طباطبایی]] بر این باور است که مبارک بودن این بقعه به علت سخن گفتن خدا با موسی است و از این راه شرافت یافته است.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۱۶، ص۳۲.</ref> اما برخی وجود انبوهی از درختان و میوه‌ها را مایه مبارکی بقعه یاد شده دانسته‌اند.<ref>شیخ طوسی، التبیان، دار احیاء التراث العربی، ج۷، ص۳۹۲.</ref> [[فضل بن حسن طبرسی|طبرسی]] می‌گوید این مکان همان بقعه‌ای است که خدا به موسی امر فرمود کفش خود را از پای در بیاورد.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۷، ص۳۹۲.</ref> | اغلب مفسران [[شیعه]] و [[سنی]] علت مبارک‌خواندن بقعه را سخن گفتن خدا با موسی(ع) در آنجا و برگزیدن او به پیامبری دانسته‌اند.<ref>شیخ طوسی، التبیان، دار احیاء التراث العربی، ج۷، ص۳۹۲؛ طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۷، ص۳۹۲؛ طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۱۶، ص۳۲؛ ابن جوزی، زادالمسیر، ۱۴۲۲ق، ج۳، ص۳۸۳.</ref> [[علامه طباطبایی]] بر این باور است که مبارک بودن این بقعه به علت سخن گفتن خدا با موسی است و از این راه شرافت یافته است.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۱۶، ص۳۲.</ref> اما برخی وجود انبوهی از درختان و میوه‌ها را مایه مبارکی بقعه یاد شده دانسته‌اند.<ref>شیخ طوسی، التبیان، دار احیاء التراث العربی، ج۷، ص۳۹۲.</ref> [[فضل بن حسن طبرسی|طبرسی]] می‌گوید این مکان همان بقعه‌ای است که خدا به موسی امر فرمود کفش خود را از پای در بیاورد.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۷، ص۳۹۲.</ref> علامه طباطبایی نیز قداست و شرافت بقعه را علت امر خداوند به موسی(ع) برای از پای در آوردن کفش می‌داند.<ref> طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۱۶، ص۳۲.</ref> نویسنده [[التبیان فی تفسیر القرآن]] بر اساس روایتی از [[امام علی (ع)]] دلیل این امر خداوند به موسی(ع) را دریافت برکت بقعه توسط موسی می‌داند.<ref>شیخ طوسی، التبیان، دار احیاء التراث العربی، ج۷، ص۱۶۴.</ref> از طرفی نیز در آوردن کفش از پا نهایت تواضع برای دریافت پیام [[رسالت]] ارزیابی شده است.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۱۳، ص۱۶۸.</ref> | ||
==جستارهای وابسته== | ==جستارهای وابسته== | ||
| خط ۲۲: | خط ۲۱: | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
== پانویس == | ==پانویس== | ||
{{پانوشت}} | {{پانوشت}} | ||
==منابع== | ==منابع== | ||