احسان به والدین: تفاوت میان نسخه‌ها

خوش‌رفتاری و نداشتن کوچکترین تُندی با والدین، نگاه مهربانانه و بلندنکردن صدا در برابر آنها از مصادیق احسان به والدین شمرده شده است.

{{جعبه نقل قول | عنوان = | نقل‌قول = {{حدیث|وَقَضَیٰ رَ‌بُّکَ أَلَّا تَعْبُدُوا إِلَّا إِیَّاهُ وَبِالْوَالِدَیْنِ إِحْسَانًا إِمَّا یَبْلُغَنَّ عِندَکَ الْکِبَرَ أَحَدُهُمَا أَوْ کِلَاهُمَا فَلَا تَقُل لَّهُمَا أُفٍّ وَلَا تَنْهَرْ‌هُمَا وَقُل لَّهُمَا قَوْلًا کَرِ‌یمًا وَاخْفِضْ لَهُمَا جَنَاحَ الذُّلِّ مِنَ الرَّ‌حْمَةِ وَقُل رَّ‌بِّ ارْ‌حَمْهُمَا کَمَا رَ‌بَّیَانِی صَغِیرً‌ا |ترجمه=و پروردگارت فرمان داده که جز او را نپرستید و به پدر و مادر نیکی کنید. هرگاه یکی از آن‌دو، یا هردوی آنها، نزد تو به سن پیری رسند، کمترین اهانتی به آنها روا مدار و بر آنها فریاد مزن و گفتار لطیف و سنجیده و بزرگوارانه به آنها بگو و بال‌های تواضع خویش را از محبّت و لطف، در برابر آنان فرود آر و بگو: «پروردگارا، همان‌گونه که آنها مرا در کوچکی تربیت کردند، مشمول رحمتشان قرار ده.»}} |تاریخ بایگانی | منبع = <small> [[سوره اسراء|سوره اِسراء]]، آیه ۲۴-۲۳، ترجمه [[ناصر مکارم شیرازی|مکارم شیرازی]]. </small> | تراز = چپ| عرض = ۲۳۰px | اندازه خط = ۱۲px|رنگ پس‌زمینه =#ecfcf4| گیومه نقل‌قول = | تراز منبع = چپ}}

احسان به والدین از دستورهای مورد تأکید [[قرآن]] است<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۳ش، ج۱۲، ص۷۴.</ref> و در آیات قرآن، هم‌ردیفِ فرمان به پرستش [[خدا]] قرار گرفته است.<ref>نگاه کنید به سوره نساء، آیه ۳۶؛ سوره انعام، آیه ۱۵۱؛ سوره اسراء، آیه ۲۳.</ref> [[تفسیر قرآن|مفسران قرآن]] این امر را نشانه اهمّیت نیکی به پدر و مادر<ref>فخر رازی، مفاتیح الغیب، ۱۴۲۰ق، ج۳، ص۵۸۶؛ قاسمی، محاسن التأویل، ۱۴۱۸ق، ج۶، ص۴۵۳.</ref> و جایگاه رفیع اطاعت از این دستور نزد خداوند می‌دانند.<ref>فخر رازی، مفاتیح الغیب، ۱۴۲۰ق، ج۲۰، ص۳۲۳؛ سید قطب، فی ظلال القرآن، ۱۴۱۲ق، ج۴، ص۲۲۲۲.</ref> [[مجتهد|فقیهان]] نیز آن را بر فرزندان [[واجب]] شمرده‌اند.<ref>نجفی، محمد حسن، جواهر الکلام، ۱۴۰۴ق، ج۲۱، ص۲۴؛ مؤسسه دائرة المعارف فقه اسلامی، موسوعة الفقه الإسلامی، ج۳، ص۸۵.</ref> همچنین در برخی کتاب‌های اخلاقی، از  احسان به والدین به عنوان برترین چیزی که موجب سعادت و نزدیکی به خداست یاد شده است.<ref>نراقی، جامع السعادات، اعلمی، ج۲، ص۲۷۳؛ نراقی، معراج السعادة، ۱۳۷۷ش، ص۵۳۳؛ قمی، اخلاق و آداب، ۱۳۸۹ش، ص۱۵۲.</ref>

در [[تفسیر نمونه (کتاب)|تفسیر نمونه]]، در ذیل [[آیه احسان به والدین|آیه ۲۳ سوره اسراء]] آمده است قراردادنِ [[توحید]] در کنار احسان به پدر و مادر، بیان‌گر تأکید قرآن بر رفتار نیک با پدر و مادر است.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۳ش، ج۱۲، ص۷۴.</ref><br>احسان به والدین به‌معنای نهایت تعظیم نسبت به پدر و مادر دانسته شده<ref>گنابادی، تفسیر بیان السعادة، ۱۴۰۸ق، ج۲ ص۴۳۸.</ref> و هرگونه نیکی که سزاوار مقام آن دو باشد را شامل می‌شود.<ref>ثقفی تهرانی، تفسیر روان جاوید، ۱۳۹۸ق، ج۳، ص۳۵۱.</ref> همچنین مطلق بودن «والدین» را بیان‌گر شمول آن بر هر پدر و مادری می‌دانند؛ نیکوکار باشد یا بدکردار.<ref>ابن‌شعبه حرّانی، تحف العقول، ۱۴۰۴ق، ص۳۶۷.</ref> کافر باشد یا مسلمان.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۳ش، ج۱۲، ص۷۴؛ میرزای قمّی، جامع الشتات، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۲۴۱.</ref>

{{اصلی|آیه احسان به والدین}}

==احسان به والدین از نگاه احادیث==

طبق احادیثی دیگر، رعایت‌نکردن احسان به والدین، آثاری چون انحراف از اطاعت خدا، ناسپاسی و کُفرانِ نعمت، بطلان(تَرکِ) [[شکر]]، انقطاع نسل<ref>فیض کاشانی، الوافی، ۱۴۰۶ق، ج۵، ص۱۰۵۹.</ref> و محروم شدن از بهشت<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۳۴۹.</ref> دارد.

{{پانوشت}}

{{پایان}}

{{منابع}}

*قرآن کریم، ترجمه آیت الله مکارم شیرازی.