confirmed، templateeditor
۱۰٬۹۰۲
ویرایش
(تمیزکاری) |
(ویکی سازی) |
||
خط ۶: | خط ۶: | ||
|لقب=[[علامه]] | |لقب=[[علامه]] | ||
|نسب= | |نسب= | ||
|زادروز= [[مرداد]] [[۱۳۰۲ شمسی]] | |زادروز= [[مرداد]] سال [[۱۳۰۲ شمسی]] | ||
|شهر تولد=جمشید آباد، [[تبریز]] | |شهر تولد=جمشید آباد، [[تبریز]] | ||
|کشور تولد=[[ایران]] | |کشور تولد=[[ایران]] | ||
|تاریخ درگذشت= [[۲۵ آبان]] [[۱۳۷۷ش]] | |تاریخ درگذشت= [[۲۵ آبان]] سال [[۱۳۷۷ش]] | ||
|محل درگذشت= بیمارستانی در [[لندن]]، [[انگلستان]] | |محل درگذشت= بیمارستانی در [[لندن]]، [[انگلستان]] | ||
|آرامگاه=[[حرم امام رضا(ع)]]، [[مشهد]] | |آرامگاه=[[حرم امام رضا(ع)]]، [[مشهد]] | ||
خط ۲۴: | خط ۲۴: | ||
|امضا= | |امضا= | ||
}} | }} | ||
'''محمدتقی جعفری''' مشهور به '''علامه جعفری''' ([[سال ۱۳۰۲ شمسی|۱۳۰۲]] - [[سال ۱۳۷۷ هجری شمسی|۱۳۷۷ش]])، از علمای [[شیعه]] در قرن ۱۵ [[هجری قمری]]، حکیم، [[ | '''محمدتقی جعفری''' مشهور به '''علامه جعفری''' ([[سال ۱۳۰۲ شمسی|۱۳۰۲]] - [[سال ۱۳۷۷ هجری شمسی|۱۳۷۷ش]])، از علمای [[شیعه]] در قرن ۱۵ [[هجری قمری]]، حکیم، فیلسوف، [[متکلم]]، [[فقیه]] و اصولی. او شاگرد [[مرتضی طالقانی]] بود و سراسر عمر خود را در تحصیل، تدریس و پژوهش و تحقیق سپری کرد. وی بیش از ۸۰ جلد کتاب تالیف کرده است. [[جبر و اختیار]]، شرح [[نهجالبلاغه]]، شرح [[مثنوی معنوی]] و وجدان، از معروفترین آثار اوست. | ||
علامه جعفری چندین بار با «برتراند راسل» در مورد مسائل فلسفی نامهنگاری داشته و با «روژه گارودی»، «پروفسور عبدالسلام» و «پروفسور روزنتال» گفتگوهایی داشته است. | علامه جعفری چندین بار با «برتراند راسل» در مورد مسائل فلسفی نامهنگاری داشته و با «روژه گارودی»، «پروفسور عبدالسلام» و «پروفسور روزنتال» گفتگوهایی داشته است. | ||
خط ۳۲: | خط ۳۲: | ||
===درگذشت=== | ===درگذشت=== | ||
محمدتقی جعفری در [[۲۵ آبان]] [[سال ۱۳۷۷ شمسی|۱۳۷۷ش]] درگذشت، [[آیت الله عبدالله جوادی آملی]] بر او [[نماز میت|نماز]] خواند و در [[مشهد]] در [[حرم امام رضا(ع)]] در دارالزهد به خاک سپرده شد.<ref>[http://ostad-jafari.com/fa/posts/1396/04/17/%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%AF/ زندگی استاد]، سایت انتشارات علامه محمدتقی جعفری.</ref> [[آیتالله خامنهای]] رهبر [[ایران]] درگذشت او را تسلیت گفت.<ref>[http://farsi.khamenei.ir/message-content?id=2917 پیام تسلیت در پی درگذشت علامه آیتاللَّه حاج شیخ محمّدتقی جعفری تبریزی]، سایت دفتر آیتالله سید علی خامنهای.</ref> | محمدتقی جعفری در [[۲۵ آبان]] سال [[سال ۱۳۷۷ شمسی|۱۳۷۷ش]] درگذشت، [[آیت الله عبدالله جوادی آملی]] بر او [[نماز میت|نماز]] خواند و در [[مشهد]] در [[حرم امام رضا(ع)]] در دارالزهد به خاک سپرده شد.<ref>[http://ostad-jafari.com/fa/posts/1396/04/17/%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%AF/ زندگی استاد]، سایت انتشارات علامه محمدتقی جعفری.</ref> [[آیتالله خامنهای]] رهبر [[ایران]] درگذشت او را تسلیت گفت.<ref>[http://farsi.khamenei.ir/message-content?id=2917 پیام تسلیت در پی درگذشت علامه آیتاللَّه حاج شیخ محمّدتقی جعفری تبریزی]، سایت دفتر آیتالله سید علی خامنهای.</ref> | ||
==فعالیتهای علمی== | ==فعالیتهای علمی== | ||
خط ۵۶: | خط ۵۶: | ||
* [[میرزا مهدی آشتیانی]] | * [[میرزا مهدی آشتیانی]] | ||
در [[تهران]]،<ref>جمعی از نویسندگان، گلشن ابرار، ۱۳۸۲ش، ج۳، ص۵۱۰.</ref> | در [[تهران]]،<ref>جمعی از نویسندگان، گلشن ابرار، ۱۳۸۲ش، ج۳، ص۵۱۰.</ref> | ||
*[[امام خمینی]] | * [[امام خمینی]] | ||
* | * محمّدتقی زرگر | ||
* | * مهدی مازندرانی | ||
در عرفان، [[تفسیر]] و دروس معقول در قم،<ref>جمعی از نویسندگان، گلشن ابرار، ۱۳۸۲ش، ج۳ ، ص۵۱۲.</ref> | در عرفان، [[تفسیر]] و دروس معقول در قم،<ref>جمعی از نویسندگان، گلشن ابرار، ۱۳۸۲ش، ج۳ ، ص۵۱۲.</ref> | ||
* [[میرزا فتاح شهیدی تبریزی]] | * [[میرزا فتاح شهیدی تبریزی]] | ||
خط ۶۷: | خط ۶۷: | ||
* [[مرتضی طالقانی]]؛ در [[حکمت]] و [[عرفان]]. | * [[مرتضی طالقانی]]؛ در [[حکمت]] و [[عرفان]]. | ||
* صدرا قفقازی؛ در [[اسفار اربعه|اسفار]] و [[شوارق الالهام (کتاب)|شوارق]]. | * صدرا قفقازی؛ در [[اسفار اربعه|اسفار]] و [[شوارق الالهام (کتاب)|شوارق]]. | ||
*[[علی محمد بروجردی]] | * [[علی محمد بروجردی]] | ||
* [[میرزا حسن یزدی]] | * [[میرزا حسن یزدی]] | ||
* [[سید محمود حسینی | * [[سید محمود حسینی شاهرودی]]؛ در [[فقه]]. | ||
* [[سید | * [[سید جمالالدین گلپایگانی]]؛<ref>رفاعی، معجم المطبوعات العربیة فی إیران، ۱۴۱۴ق، ج۸ ، ص۲۷۰.</ref> در [[اصول فقه]]. | ||
* [[سید محمد هادی میلانی]]؛ او در مشهد | * [[سید محمد هادی میلانی]]؛ او در [[مشهد]] به جعفری [[اجازه اجتهاد]] داد.<ref>جوادی، فیلسوف شرق، ۱۳۷۸ش، ص۶۵.</ref> | ||
* [[سید محسن حکیم]] | * [[سید محسن حکیم]] | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
===شاگردان=== | ===شاگردان=== | ||
جعفری تدریس را در نجف | جعفری تدریس را در [[نجف]] و در [[مسجد هندی]] با کتاب [[مکاسب محرمه]] شروع کرد.<ref>ناصری، علاّمه جعفری، ۱۳۷۷ش٬ ص۳۴.</ref> او در طول پنجاه سال فعالیت علمی ایشان، افراد زیادی از حوزه و دانشگاه از مجلس درس وی استفاده کردند. از این میان میتوان به [[سید محمدباقر صدر]]<ref>جوادی، فیلسوف شرق، ۱۳۷۸ش٬ ص۴۶.</ref>، [[محمدهادی امینی نجفی]]، محمدمهدی گرجیان، علیرضا صدرا، مهدی فیروزان، علی رافعی و عبدالرحیم گواهی اشاره کرد. | ||
==ارتباط با فلاسفه غرب== | ==ارتباط با فلاسفه غرب== | ||
جعفری با بسیاری از اندیشمندان غربی در ارتباط بود. او، با چندین شخصیت علمی خارجی حدود ۱۰۰ مصاحبه انجام داد. از جمله: | جعفری با بسیاری از اندیشمندان غربی در ارتباط بود. او، با چندین شخصیت علمی خارجی حدود ۱۰۰ مصاحبه انجام داد. از جمله: | ||
«مالکیت، جزیه و کیفر سرقت» در مصاحبه با پروفسور روزنتال از [[آلمان]] در سال ۱۳۴۰؛ «فلسفه و کلام اسلامی» در مصاحبه با دکتر کنِت آلن لوتر از [[ایالات متحده آمریکا|آمریکا]] در سال ۱۳۴۰؛ «مقایسه شعر و شاعری در شرق و غرب» در گفت و گو با پروفسور یانگ از آمریکا در سال ۱۳۴۰؛ «مقایسه علم النفس اسلامی و روان شناسی معاصر» در مصاحبه با دکتر بدفورد از آلمان در سال ۱۳۴۱؛ «تفاوتهای کلام شیعی با کلام اشعری» در گفت و گو با آقایان ابراهیم سلیمان و شریف سحیمات از [[اردن]] در سال ۱۳۴۲؛ «فلسفه و هدف زندگی» در گفت و گو با دکتر پیکت از انگلستاندر سال ۱۳۴۲؛ «ضرورت دین در حیات بشری» در مصاحبه با دکتر کلاوز از آلمان در سال ۱۳۴۳؛ «مبانی عقاید اسلامی» در گفت و گو با دکتر پیتر از [[بریتانیا|انگلستان]] در سال ۱۳۴۴؛ «مقایسهای در ادبیات ایران و فرانسه» در گفت و گو با پروفسور مونتنی از [[فرانسه]] در سال ۱۳۴۵؛ «علّیت از دیدگاه اشاعره و هیوم» در گفت و گو با علاّل الفاسی از [[مراکش]] در سال ۱۳۴۸؛ «گفت و گو درباره مولوی، ویکتورهوگوو ماکیاولی» در مصاحبه با دکتر وان وایک از [[هلند]] در سال ۱۳۵۰؛ «مقایسه عرفان هندوئیسم و اسلام» در گفت و گو با چارلز آدامز از [[کانادا]] در سال ۱۳۵۵.<ref> حدود ۶۰ مصاحبه در: رافعی، تکاپوی اندیشهها (مجموعه مصاحبههای استاد علاّمه محمّد تقی جعفری)٬ ۱۳۷۳ش </ref> | |||
«مالکیت، جزیه و کیفر سرقت» در مصاحبه با پروفسور روزنتال از | |||
==همراه انقلاب اسلامی== | ==همراه انقلاب اسلامی== | ||
بنابر اسناد ساواک، در جلسات محمدتقی جعفری، عموماً جوانان و دانشجویان شرکت میکردند. ساواک در سال ۱۳۴۴ش او را احضار و تأکید کرد که در درسهای خودتان نسبت به شاه مطلبی نگویید و به اسرائیل حمله نکنید. ماموران ساواک میگفتند: او با همین حرکت جوهری و همین حرف ها، جوانان را به مبارز تبدیل میکند و به جان حکومت میاندازند.<ref>مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات، چراغ فروزان٬ ۱۳۷۷ش٬ ص۱۹۳-۱۹۴.</ref> | بنابر اسناد ساواک، در جلسات محمدتقی جعفری، عموماً جوانان و دانشجویان شرکت میکردند. ساواک در سال ۱۳۴۴ش او را احضار و تأکید کرد که در درسهای خودتان نسبت به شاه مطلبی نگویید و به اسرائیل حمله نکنید. ماموران ساواک میگفتند: او با همین [[حرکت جوهری]] و همین حرف ها، جوانان را به مبارز تبدیل میکند و به جان حکومت میاندازند.<ref>مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات، چراغ فروزان٬ ۱۳۷۷ش٬ ص۱۹۳-۱۹۴.</ref> | ||
محمدتقی جعفری در زمان جنگ تحمیلی نیز در سال ۱۳۶۱ش در شهر جنگ زده دزفول در جمع رزمندگان اسلام حضور یافت اما پس از چند روز به خاطر بمباران شهر توسط عراق به درخواست فرماندهان به تهران بازگشت.<ref>ناصری، علاّمه جعفری، ۱۳۷۷ش٬ ص۶۶.</ref> | محمدتقی جعفری در زمان جنگ تحمیلی نیز در سال ۱۳۶۱ش در شهر جنگ زده دزفول در جمع رزمندگان اسلام حضور یافت اما پس از چند روز به خاطر بمباران شهر توسط [[عراق]] به درخواست فرماندهان به [[تهران]] بازگشت.<ref>ناصری، علاّمه جعفری، ۱۳۷۷ش٬ ص۶۶.</ref> | ||
==آثار== | ==آثار== | ||
{{اصلی|فهرست آثار علامه جعفری}} | {{اصلی|فهرست آثار علامه جعفری}} | ||
از ویژگیهای وی، تلاش مداوم ایشان برای اتصال حوزه و دانشگاه، و علوم قدیم و جدید بود. او به دلیل آشنائی با زبان حوزویان و دانشگاهیان آثاری به یادگار گذاشت که مورد توجه هر دو قشر قرار گرفت و با اشراف به [[فقه]]، [[فلسفه]]، هنر و زیبائی شناسی در اسلام و نیم قرن فعالیت علمی و پژوهشی، بیش از ۱۰۰ جلد کتاب و رساله تحریر نمود. همچنین ۲۷ جلد کتاب در زمینه شرح و تفسیر نهج البلاغه و ۱۵ جلد کتاب در زمینه تفسیر [[مثنوی معنوی مولوی]] نگاشت. ایشان بیش از ۷۰ جلسه بحث و گفتگو با شخصیتهای بین المللی از جمله برتراندراسل، روژه گارودی، پروفسور عبدالسلام و پروفسور روزنتال داشته است. علاقه به هنر و ادبیات او را بر آن داشت که بیش از صد هزار شعر و قصیده و نظم فارسی و عربی و همچنین بخشهائی از ادبیات غرب را حفظ نماید. آثار هنری ایشان همچنان یکی از منابع اصیل هنر از دیدگاه فلسفه و حکمت اسلامی است. | از ویژگیهای وی، تلاش مداوم ایشان برای اتصال حوزه و دانشگاه، و علوم قدیم و جدید بود. او به دلیل آشنائی با زبان حوزویان و دانشگاهیان آثاری به یادگار گذاشت که مورد توجه هر دو قشر قرار گرفت و با اشراف به [[فقه]]، [[فلسفه]]، هنر و زیبائی شناسی در [[اسلام]] و نیم قرن فعالیت علمی و پژوهشی، بیش از ۱۰۰ جلد کتاب و رساله تحریر نمود. همچنین ۲۷ جلد کتاب در زمینه شرح و تفسیر نهج البلاغه و ۱۵ جلد کتاب در زمینه تفسیر [[مثنوی معنوی مولوی]] نگاشت. ایشان بیش از ۷۰ جلسه بحث و گفتگو با شخصیتهای بین المللی از جمله برتراندراسل، روژه گارودی، پروفسور عبدالسلام و پروفسور روزنتال داشته است. علاقه به هنر و ادبیات او را بر آن داشت که بیش از صد هزار شعر و قصیده و نظم فارسی و عربی و همچنین بخشهائی از ادبیات غرب را حفظ نماید. آثار هنری ایشان همچنان یکی از منابع اصیل هنر از دیدگاه [[فلسفه اسلامی|فلسفه]] و حکمت اسلامی است. | ||
کاملترین کشف الابیات مثنوی مولوی در چهار جلد با عنوان «از دریا به دریا» با اشراف وی منتشر شده است. بیش از ۶۰ کتاب و مقاله از وی منتشر نشده است.<ref>[http://shakhsiatnegar.com/%D8%B9%D9%84%D8%A7%D9%85%D9%87-%D8%AC%D8%B9%D9%81%D8%B1%DB%8C پایگاه شخصیت نگار]</ref> | کاملترین کشف الابیات مثنوی مولوی در چهار جلد با عنوان «از دریا به دریا» با اشراف وی منتشر شده است. بیش از ۶۰ کتاب و مقاله از وی منتشر نشده است.<ref>[http://shakhsiatnegar.com/%D8%B9%D9%84%D8%A7%D9%85%D9%87-%D8%AC%D8%B9%D9%81%D8%B1%DB%8C پایگاه شخصیت نگار]</ref> | ||
محمد تقی جعفری در ۲۳سالگی پس از دریافت اجازه اجتهاد، اوّلین کتابش را به نام «الامر بین الامرین» (تقریر درسهای آیة الله سید ابوالقاسم خویی) نشر داد.<ref>ناصری، علامه جعفری٬ ۱۳۷۷ش، ص۳۴ </ref> | محمد تقی جعفری در ۲۳سالگی پس از دریافت اجازه اجتهاد، اوّلین کتابش را به نام «الامر بین الامرین» (تقریر درسهای آیة الله سید ابوالقاسم خویی) نشر داد.<ref>ناصری، علامه جعفری٬ ۱۳۷۷ش، ص۳۴ </ref> | ||
خط ۱۰۷: | خط ۱۰۴: | ||
*[[امام خمینی]]: آقای جعفری، [[ابن سینا]]ی زمان ما هستند..<ref>روزنامه رسالت، ویژه نامه ۲۵ آبان ۱۳۷۷ش، ص۲۰ ؛ قاسملو، فروغ دانایی، ۱۳۷۹ش٬ ص۱۸.</ref> | *[[امام خمینی]]: آقای جعفری، [[ابن سینا]]ی زمان ما هستند..<ref>روزنامه رسالت، ویژه نامه ۲۵ آبان ۱۳۷۷ش، ص۲۰ ؛ قاسملو، فروغ دانایی، ۱۳۷۹ش٬ ص۱۸.</ref> | ||
*آیت الله [[سید علی خامنهای]] از وی با عنوان | *آیت الله [[سید علی خامنهای]] از وی با عنوان [[علامه]] یاد کرده <ref>https://farsi.khamenei.ir/message-content?id=2917</ref> و میگوید: بزرگداشت جناب آقای جعفری، بزرگداشت علم و تحقیق است. این جانب بیش از چهل سال است که این بزرگوار را در نشاط و تلاش دائمی در میدانهای پژوهش و تبیین و تربیت جوانان مستعد و ارائه نظرات و اندیشههای فلسفی و معارف دینی میشناسم. | ||
*[[سید محمد باقر صدر]]: به پیشگاه برادر بزرگوار و پناهگاه آرزوها، [[فقه|فقیه]] [[اصول فقه|اصولی]]، [[فلسفه|فیلسوف]] [[علم کلام|متکلم]]، حجت الاسلام و المسلمین علامه شیخ محمدتقی جعفری. با شادمانی، نامه ارجمند شما را زیارت و با تمام اندیشه و عواطفم آن را قرائت کردم. چگونه آن را مشتاقانه نخوانم در حالی که آن شعاعی است از نور کسی که بر جهان اسلام با علم و فضل و نظریات و تحقیقاتش نورافشانی میکند... جانم به فدای شماای برادرم. | *[[سید محمد باقر صدر]]: به پیشگاه برادر بزرگوار و پناهگاه آرزوها، [[فقه|فقیه]] [[اصول فقه|اصولی]]، [[فلسفه|فیلسوف]] [[علم کلام|متکلم]]، حجت الاسلام و المسلمین علامه شیخ محمدتقی جعفری. با شادمانی، نامه ارجمند شما را زیارت و با تمام اندیشه و عواطفم آن را قرائت کردم. چگونه آن را مشتاقانه نخوانم در حالی که آن شعاعی است از نور کسی که بر جهان اسلام با علم و فضل و نظریات و تحقیقاتش نورافشانی میکند... جانم به فدای شماای برادرم. | ||