الرضا من آل محمد: تفاوت میان نسخه‌ها
جز تمیزکاری |
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''اَلرّضا مِنْ آلِ مُحمّد'''، شعار [[عباسیان]] بود که در آغاز کار، برای به دست آوردن دل دوست‌داران خاندان [[پیامبر(ص)]]، ستم‌های [[امویان]] و [[مروانیان]] بر این خاندان را یادآور می‌شدند و ادعا می‌کردند که به دنبال زنده کردن [[سنت]] [[رسول خدا(ص)]] هستند.<ref>شهیدی، سیدجعفر، ۱۳۸۴، ص۷۳.</ref> | '''اَلرّضا مِنْ آلِ مُحمّد'''، شعار [[عباسیان]] بود که در آغاز کار، برای به دست آوردن دل دوست‌داران خاندان [[پیامبر(ص)]]، ستم‌های [[امویان]] و [[مروانیان]] بر این خاندان را یادآور می‌شدند و ادعا می‌کردند که به دنبال زنده کردن [[سنت]] [[رسول خدا(ص)]] هستند.<ref>شهیدی، سیدجعفر، ۱۳۸۴، ص۷۳.</ref> | ||
==مفهوم شناسی== | |||
الرضا اسم از رَضِىَ یَرضى است. الرضا مصدر است و به عنوان وصف و به معناى اسم مفعول مى آید. یعنی به معنای پسندیده است.<ref>ابن منظور، لسان العرب، 1413ق، ج5، ص 236.</ref> این کلمه در اصطلاح به معنای «منتخب»، «برگزیده» و «کسى است که همه یا اکثریت مردم یا اهل حل و عقد (خبرگان) او را انتخاب کرده و پسندیده باشند.<ref>الله اکبری، الرضا من آل محمد، فصلنامه تاریخ اسلام.</ref> | |||
==سابقه استفاده قبل از عباسیان== | |||
ظاهراً قبل از عباسیان، [[زید بن علی]] نیز چنین شعاری داشته است چنانکه از [[امام صادق(ع)]] روایت شده است که | ظاهراً قبل از عباسیان، [[زید بن علی]] نیز چنین شعاری داشته است چنانکه از [[امام صادق(ع)]] روایت شده است که | ||
:::'''"خدا عمویم زید را بیامرزد! او مردم را به «الرضا من آل محمد» می‌خواند و اگر پیروز می‌شد به وعده وفا می‌کرد. چون می‌خواست خروج کند با من مشورت کرد. بدو گفتم: عمو! اگر راضی شوی که کشته گردی و در کناسه [[کوفه]] بر‌دار شوی خود می‌دانی."'''<ref>عیون اخبارالرضا، ج۱، صص۱۹۴-۱۹۵؛ به نقل شهیدی، ص۳۷.</ref> | :::'''"خدا عمویم زید را بیامرزد! او مردم را به «الرضا من آل محمد» می‌خواند و اگر پیروز می‌شد به وعده وفا می‌کرد. چون می‌خواست خروج کند با من مشورت کرد. بدو گفتم: عمو! اگر راضی شوی که کشته گردی و در کناسه [[کوفه]] بر‌دار شوی خود می‌دانی."'''<ref>عیون اخبارالرضا، ج۱، صص۱۹۴-۱۹۵؛ به نقل شهیدی، ص۳۷.</ref> | ||
==علت استفاده عباسیان از این شعار== | |||
در آغاز، [[عباسیان]] مردم را به نام خود دعوت مى کردند و همزمان با آنها، دعوتگران علوى نیز در خراسان پراکنده بودند. از طرفى تنى چند از داعیان عباسى گرفتار و کشته شده بودند و ممکن بود که اگر کار به همین منوال پیش برود، رهبرى دعوت هم افشا شود. از سوى دیگر، مردم ـ به ویژه مسلمانان غیر عرب ـ به [[علویان]] علاقه بیشترى داشتند؛بنابراین عباسیان دریافتند که اگر مردم را به نام خود دعوت کنند و در کنار آنها، [[اهل البیت|فرزندان على(ع)]] هم مردم را به خود بخوانند، کسى به ایشان دل نخواهد بست و همه یا دست کم بیشتر مردم به علویان خواهند پیوست و کار آنان به جایى نخواهد رسید. از اینرو، شعار «الرضا من آل محمد» را مطرح کردند، مردم را به آن دعوت نمودند و از دعوت مستقیم به خود دست کشیدند<ref>الله اکبری، الرضا من آل محمد، فصلنامه تاریخ اسلام.</ref> و با این شعار وارد نزاع با [[بنی امیه]] شدند<ref>شهیدی، سیدجعفر، ۱۳۸۴، ص۲۳.</ref> اما به مجرد اینکه حکومت را به دست گرفتند و جای پای خود را محکم کردند، بیشتر از امویان بر [[بنی هاشم|هاشمیان]] و بر مردم ستم کردند.<ref>شهیدی، سیدجعفر، ۱۳۸۴، ص۷۳.</ref> | |||
== پانویس == | == پانویس == | ||
| خط ۱۰: | خط ۱۷: | ||
== منابع == | == منابع == | ||
*شهیدی، سیدجعفر، زندگانی امام صادق جعفر بن محمد(ع)، تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی، ۱۳۸۴ش. | * ابن منظور، لسان العرب، دار احیاء التراث العربی، 1413ق. | ||
* الله اکبری، محمد، مقاله الرضا من آل محمد، فصلنامه تاریخ اسلام، شماره 8، زمستان 1388ش. | |||
* شهیدی، سیدجعفر، زندگانی امام صادق جعفر بن محمد(ع)، تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی، ۱۳۸۴ش. | |||
== پیوند به بیرون == | == پیوند به بیرون == | ||
نسخهٔ ۱۳ ژانویهٔ ۲۰۲۱، ساعت ۱۳:۱۴
اَلرّضا مِنْ آلِ مُحمّد، شعار عباسیان بود که در آغاز کار، برای به دست آوردن دل دوست‌داران خاندان پیامبر(ص)، ستم‌های امویان و مروانیان بر این خاندان را یادآور می‌شدند و ادعا می‌کردند که به دنبال زنده کردن سنت رسول خدا(ص) هستند.[۱]
مفهوم شناسی
الرضا اسم از رَضِىَ یَرضى است. الرضا مصدر است و به عنوان وصف و به معناى اسم مفعول مى آید. یعنی به معنای پسندیده است.[۲] این کلمه در اصطلاح به معنای «منتخب»، «برگزیده» و «کسى است که همه یا اکثریت مردم یا اهل حل و عقد (خبرگان) او را انتخاب کرده و پسندیده باشند.[۳]
سابقه استفاده قبل از عباسیان
ظاهراً قبل از عباسیان، زید بن علی نیز چنین شعاری داشته است چنانکه از امام صادق(ع) روایت شده است که
علت استفاده عباسیان از این شعار
در آغاز، عباسیان مردم را به نام خود دعوت مى کردند و همزمان با آنها، دعوتگران علوى نیز در خراسان پراکنده بودند. از طرفى تنى چند از داعیان عباسى گرفتار و کشته شده بودند و ممکن بود که اگر کار به همین منوال پیش برود، رهبرى دعوت هم افشا شود. از سوى دیگر، مردم ـ به ویژه مسلمانان غیر عرب ـ به علویان علاقه بیشترى داشتند؛بنابراین عباسیان دریافتند که اگر مردم را به نام خود دعوت کنند و در کنار آنها، فرزندان على(ع) هم مردم را به خود بخوانند، کسى به ایشان دل نخواهد بست و همه یا دست کم بیشتر مردم به علویان خواهند پیوست و کار آنان به جایى نخواهد رسید. از اینرو، شعار «الرضا من آل محمد» را مطرح کردند، مردم را به آن دعوت نمودند و از دعوت مستقیم به خود دست کشیدند[۵] و با این شعار وارد نزاع با بنی امیه شدند[۶] اما به مجرد اینکه حکومت را به دست گرفتند و جای پای خود را محکم کردند، بیشتر از امویان بر هاشمیان و بر مردم ستم کردند.[۷]
پانویس
منابع
- ابن منظور، لسان العرب، دار احیاء التراث العربی، 1413ق.
- الله اکبری، محمد، مقاله الرضا من آل محمد، فصلنامه تاریخ اسلام، شماره 8، زمستان 1388ش.
- شهیدی، سیدجعفر، زندگانی امام صادق جعفر بن محمد(ع)، تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی، ۱۳۸۴ش.