ام ابیها: تفاوت میان نسخه‌ها

'''اُمّ اَبیها''' [[کنیه‌های حضرت فاطمه(س)|کنیه حضرت فاطمه(س)]]، به‌معنای «مادرِ پدر خویش». بنابر [[حدیث|روایات]]، [[پیامبر اکرم(ص)]]، دخترش را ام ابیها می‌خوانده است.<ref>اربلی، کشف الغمه، منشورات الرضی، ج۱، ص۴۳۸.</ref> [[امام صادق(ع)]] از پدرش [[امام باقر(ع)]] نقل کرده‌ است، ام ابیها کنیه حضرت زهرا(س) بوده است.<ref>ابن أیوب الباجی المالکی، التعدیل والتجریح، مراکش، ج۳، ص۱۴۹۸-۱۴۹۹؛ أبوالفرج اصفهانی، مقاتل الطالبیین، ۱۳۸۵ق، ص۲۹؛ ابن مغازلی، مناقب علی بن أبی طالب(ع)، ۱۴۲۶ق، ص۲۶۷؛ مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۴۳، ص۱۹.</ref>

* [[حسین مظاهری]]، از [[مراجع تقلید شیعه]]، معتقد است همانطور که [[پیامبر اکرم(ص)]] خود را مدیون مادرش [[آمنه بنت وهب|آمنه]] می‌دانست، خود را مدیون دخترش فاطمه(س) نیز می‌دانست. ازاین‌رو، آن حضرت به فاطمه(س)، لقب أم‌ ابیها را داد.<ref>مظاهری، فاطمه دختری از آسمان، ۱۳۸۶ش، ص۲۸.</ref>ام ابیها به لحاظ قواعد زبان عربی، کنیه است ولی با توجه به معنای آن می‌تواند جزو القاب به شمار آید.

* گفته شده از آنجا که رفتار پیامبر(ص) نسبت به دخترش، همانند رفتار فرزند نسبت به مادر بود و رفتار فاطمه(س) با پدرش نیز همچون رفتار مادر با فرزند بود، به فاطمه(س)، ام ابیها گفته شده است؛ چنانکه نقل شده است پیامبر(ص) دست فاطمه(س) را می‌بوسید، هنگام سفر آخرین نفر از او خداحافظی می‌کرد و پس از بازگشت از سفر نیز نخست به دیدار او می‌رفت. در مقابل، فاطمه(س) نیز همچون مادر به پیامبر(ص) محبت می‌ورزید، از او نگهداری می‌کرد و زخم‌ها و درد و رنج‌هایش را درمان می‌کرد.<ref>رحمانی همدانی، فاطمة الزهرا(س) بضعة قلب مصطفی(ص)، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۲۰۴.</ref>

* مادر هر چیزی، اصل و ریشه آن است مانند ام الکتاب و ام القری([[مکه]]). ممکن است مراد پیامبر(ص) از این کنیه، این بوده که فاطمه(س)، اصل و اساس درخت [[نبوت]] است، [[امامان شیعه|فرزندان او]]، میوه‌اش و [[شیعه|شیعیان]] شاخ و برگ‌های آن هستند.<ref>رحمانی همدانی، فاطمة الزهرا(س) بضعة قلب مصطفی(ص)، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۲۰۴ و ۲۰۵.</ref>

* از آنجا که [[همسران پیامبر(ص)]]، با کنیه «ام المؤمنین» گرامی داشته شدند، برای اینکه گمان نشود که آنها برترین زنان هستند، پیامبر(ص)، فاطمه(س) را ام ابیها خواند تا بفهماند که اگر [[همسران پیامبر]]، مادر مؤمنان هستند، فاطمه، مادر پیامبر است.<ref>رحمانی همدانی، فاطمة الزهرا(س) بضعة قلب مصطفی(ص)، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۲۰۴.</ref>

[[عبدالله بن جعفر بن ابی‌طالب]]<ref>یعقوبی، تاریخ یعقوبی، دار صادر، ج۲، ص۳۲۲.</ref> و [[امام کاظم(ع)]] نیز دخترانی به نام «ام ابیها» داشته‌اند.<ref>طبری، تاریخ طبری، ۱۳۶۹ش، ج۱۴، ص۵۹۸۶.</ref>