پرش به محتوا

مباحثه: تفاوت میان نسخه‌ها

۲۲ بایت حذف‌شده ،  ‏۱۳ ژانویهٔ ۲۰۱۹
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
{{منبع}}
{{منبع}}
[[پرونده:مباحثه طلاب.jpg|250px|بندانگشتی|مباحثه طلاب در صحن مدرسه علمیه]]
[[پرونده:مباحثه طلاب.jpg|250px|بندانگشتی|مباحثه طلاب در صحن مدرسه علمیه]]
'''مباحثه''' از آداب درسی و یکی از مهم‌ترین روش‌های تحصیلی نظام آموزشی [[حوزه علمیه]] است که از دیرباز تا‌کنون در میان طلاب علوم دینی [[شیعه]] مرسوم بوده است.
'''مباحثه''' از آداب درسی و یکی از مهم‌ترین روش‌های تحصیلی نظام آموزشی [[حوزه علمیه]] است که از دیرباز تا‌کنون در میان طلاب علوم دینی [[شیعه]] مرسوم بوده است.


اساتید علوم دینی چهار مرحله را برای ماندگاری درس در حافظه و فهم بهتر آن پیشنهاد می‌کنند: پیش مطالعه که قبل از شروع درس صورت می‌گیرد، حضور در درس، مطالعهٔ پس از درس و مباحثه.
اساتید علوم دینی چهار مرحله را برای ماندگاری درس در حافظه و فهم بهتر آن پیشنهاد می‌کنند: پیش مطالعه که قبل از شروع درس صورت می‌گیرد، حضور در درس، مطالعهٔ پس از درس و مباحثه.


==واژه‌شناسی==
==واژه‌شناسی==
مباحثه کلمه‌ای عربی از ماده «ب ـ ح ـ ث» و باب مفاعله به معنای بحث دو سویه است. این کلمه در عربی، مباحَثـَه به فتح حاء و ثاء تلفظ می‌شود؛ اما در فارسی مباحِثِه به کسر آن دو حرف تلفظ می‌گردد.
مباحثه کلمه‌ای عربی از ماده «ب ح ث» و باب مفاعله به معنای بحث دو سویه است. این کلمه در عربی، مباحَثه به فتح حاء و ثاء تلفظ می‌شود؛ اما در فارسی مباحِثِه به کسر آن دو حرف تلفظ می‌گردد.


==مباحثه در کلام خواجه نصیر==
==مباحثه در کلام خواجه نصیر==
در کتاب [[آداب المتعلمین]] که [[خواجه نصیر طوسی]] برای آشنایی طلاب مبتدی با آداب طلبگی نگاشته است، مباحثه را لازم می‌شمرد:
در کتاب [[آداب المتعلمین]] که [[خواجه نصیر طوسی]] برای آشنایی طلاب مبتدی با آداب طلبگی نگاشته است، مباحثه را لازم می‌شمرد:
:::«و طالب علم لازم است که به گفت‌گو و مناظره بپردازد. این گفت‌وگو باید هم‌راه [[انصاف]] و آرامش و تفکر باشد. از فریاد و خشم باید دوری کرد؛ زیرا مناظره و گفت‌وگو هم‌اندیشی است و هم‌اندیشی برای دریافتن درستی است و رأی درست تنها با تفکر و انصاف حاصل می‌شود و با خشم و خروش به چنگ نمی‌آید. فایده‌ی گفت‌وگو و مباحثه قوی‌تر از تکرار صرف است. زیرا مباحثه، تکرار است به اضافه‌ی شی دیگر. مشهور است که ” ساعتی مباحثه بهتر از یک ماه تکرار است.” اما باید توجه داشت که مباحثه با فرد منصف و راست طبع باشد و از گفت‌وگو با فرد عیب‌جو و ناراست پرهیز باید کرد. زیرا طبیعت راه‌زن است و اخلاق سرایت‌گر و هم‌نشینی اثرگذار.»
:::«و طالب علم لازم است که به گفت‌گو و مناظره بپردازد. این گفت‌وگو باید هم‌راه [[انصاف]] و آرامش و تفکر باشد. از فریاد و خشم باید دوری کرد؛ زیرا مناظره و گفت‌وگو هم‌اندیشی است و هم‌اندیشی برای دریافتن درستی است و رأی درست تنها با تفکر و انصاف حاصل می‌شود و با خشم و خروش به چنگ نمی‌آید. فایدۀ گفت‌وگو و مباحثه قوی‌تر از تکرار صرف است. زیرا مباحثه، تکرار است به اضافۀ شی دیگر. مشهور است که ” ساعتی مباحثه بهتر از یک ماه تکرار است.” اما باید توجه داشت که مباحثه با فرد منصف و راست طبع باشد و از گفت‌وگو با فرد عیب‌جو و ناراست پرهیز باید کرد. زیرا طبیعت راه‌زن است و اخلاق سرایت‌گر و هم‌نشینی اثرگذار.»


==شیوه مباحثه==
==شیوه مباحثه==
خط ۲۸: خط ۲۸:


==هم‌مباحثه‌ای‌های مشهور==
==هم‌مباحثه‌ای‌های مشهور==
* [[سید محمد عاملی]] صاحب [[مدارک الاحکام]] و شیخ [[حسن ابن شهید ثانی]] صاحب معالم<ref>مقدمه مدارک الأحکام في شرح شرائع الإسلام ، ج۱  ، ص ۲۶</ref>،
* [[سید محمد عاملی]] صاحب [[مدارک الاحکام]] و شیخ [[حسن ابن شهید ثانی]] صاحب معالم<ref>مقدمه مدارک الأحکام فی شرح شرائع الإسلام، ج۱، ص۲۶</ref>،
* [[شیخ مرتضی انصاری]] و [[سعید العلماء مازندرانی]]<ref> زندگینامه و خدمات سعید العلماء مازندرانی، هادی لطافتی، مجله درسهایی از مکتب اسلام، آبان ۸۶</ref>
* [[شیخ مرتضی انصاری]] و [[سعید العلماء مازندرانی]]<ref> زندگینامه و خدمات سعید العلماء مازندرانی، هادی لطافتی، مجله درسهایی از مکتب اسلام، آبان ۸۶</ref>
* [[سید حسین طباطبائی بروجردی]] و [[سید جمال‌الدین گلپایگانی]]<ref>قرقانی مهدی، ۱۳۷۱، ص۱۶۳-۱۶۴.</ref>
* [[سید حسین طباطبائی بروجردی]] و [[سید جمال‌الدین گلپایگانی]]<ref>قرقانی مهدی، ۱۳۷۱، ص۱۶۳-۱۶۴.</ref>
* [[سید محمدرضا گلپایگانی]] و [[سید احمد خوانساری]]<ref> گلشن ابرار، ج۲، ص۹۵۶</ref>
* [[سید محمدرضا گلپایگانی]] و [[سید احمد خوانساری]]<ref> گلشن ابرار، ج۲، ص۹۵۶</ref>
* [[فاضل لنکرانی]] و [[سید مصطفی خمینی]]<ref>[http://aemehathar.com/Lankarani/Introduction/lang/Fa زندگینامه آیت الله فاضل لنکرانی، مرکز فقهی ائمه اطهار علیهم السلام]</ref>
* [[فاضل لنکرانی]] و [[سید مصطفی خمینی]]<ref>[http://aemehathar.com/Lankarani/Introduction/lang/Fa زندگینامه آیت الله فاضل لنکرانی، مرکز فقهی ائمه اطهار علیهم السلام]</ref>
* [[سید محمد تقی خوانساری]] و [[محمدعلی اراکی]]<ref>رضا استادی، یادنامه آیت الله اراکی، بخش یازدهم، ص ۱۵۳</ref>
* [[سید محمد تقی خوانساری]] و [[محمدعلی اراکی]]<ref>رضا استادی، یادنامه آیت الله اراکی، بخش یازدهم، ص۱۵۳</ref>
* [[امام موسی صدر]] و [[سید عبدالکریم موسوی اردبیلی]]<ref>[http://imamsadr.ir/Zendeginame/zendeginame.htm محسن کمالیان، سرفصلهایی از زندگی امام موسی صدر]</ref>
* [[امام موسی صدر]] و [[سید عبدالکریم موسوی اردبیلی]]<ref>[http://imamsadr.ir/Zendeginame/zendeginame.htm محسن کمالیان، سرفصلهایی از زندگی امام موسی صدر]</ref>


==کمرنگ شدن سنت مباحثه==
==کم‌رنگ شدن سنت مباحثه==
در سال‌های اخیر، با توجه به تحولات روشی و فراهم شدن تسهیلاتی همچون ضبط دروس و امکان دستیابی سریع به مطالب درس، این سنّت، کمرنگ شده است.
در سال‌های اخیر، با توجه به تحولات روشی و فراهم شدن تسهیلاتی همچون ضبط دروس و امکان دست‌یابی سریع به مطالب درس، این سنّت، کمرنگ شده است.


==پانویس==
==پانویس==
Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۶٬۰۳۵

ویرایش