آیه مشورت: تفاوت میان نسخه‌ها

برخی مامور شدن پیامبر(ص) به مشورت را به خاطر احترام به شخصیت [[مسلمان|مسلمانان]] دانسته و معتقدند تصمیم‌گیرنده نهایی چنانچه آیه گفته، پیامبر اسلام است و پیامبر(ص) لازم نیست از نتیجه مشورت تبعیت کند. در مقابل گفته شده منظور از اینکه در آخر آیه، پیامبر(ص) به‌عنوان تصمیم‌گیرنده نهایی معرفی شده، این نیست که او با مردم مشورت کند و بعد نظرات آنها را نادیده بگیرد؛ زیرا با هدف آیه ناسازگار است و سبب بی‌احترامی به افکار عمومی و در نتیجه رنجش مسلمانان خواهد شد و نتیجه عکس خواهد داشت. همچنین در [[سیره نبوی|سیره پیامبر]] نیز دیده شده که آن حضرت اگرچه نظر جمع را متفاوت از نظر خود می‌دید، باز هم به نظر جمع عمل می‌کرد تا اصل مشورت را تقویت کند.<ref>مکارم شیرازی، پیام قرآن، ۱۳۸۶ش، ج۱۰، ص۸۸.</ref>

 

به گفته [[سید محمود طالقانی]] از مفسران معاصر، تصمیم‌گیری نهایی پس از مشورت و آگاهی از آرای دیگران به عهده حاکم گذاشته شده است؛ با این توضیح که حاکم برای بررسی و مطالعه جوانب مختلف مسائل اجتماعی باید به صورت دسته‌جمعی به نقطه اشتراک برسد؛ ولی زمانی که به مرحله تصمیم‌گیری رسید، اگر با قاطعیت تصمیم گرفته نشود و دچار دودلی شود، کارها به هرج و مرج منجر خواهد شد.<ref>طالقانی، پرتوی از قرآن، ۱۳۶۲ش، ج۵، ص۳۹۸.</ref>

آموزه‌های شورایی قرآن از منظر برخی اندیشمندان اسلامی از جمله سید محمود طالقانی و [[رشید رضا]]، مناسب‌ترین محتوا برای تشکیل حکومت اسلامی در عصر جدید دانسته شده که می‌تواند به بحران‌های جامعه اسلامی پایان دهد.<ref>خان‌محمدی و جعفری، «جایگاه شورا در حکومت اسلامی ...» ص۲۳.</ref> طالقانی با استناد به آیات ۱۵۹ سوره آل عمران، [[آیه شورا|۳۸ سوره شوری]] و [[آیه رضاع|آیه ۲۳۳ سوره بقره]]، اعتقاد دارد وقتی قرآن در مسائل ریز خانوادگی مشورت را اصل قرار داده، باید هر خانه مرکزی باشد برای شورا  و آن را به اداره جامعه یا کشور سرایت داد.<ref>طالقانی، تبیین رسالت برای قیام به قسط، ۱۳۶۰، ص۱۵۸.</ref> به باور طالقانی نظام شورایی از سویی استبداد را نفی می‌کند و از سویی با مردم‌سالاری منطبق است و حتی بالاتر از آن معتقد است مردم‌سالاری فقط بر جنبه‌های مادی تأکید دارد در حالی که نظام شورایی اسلام چون انسان را [[خلیفةالله|خلیفه خدا]] می‌داند، آرمان‌های بزرگ انسانی را در پرتو [[وحی]] برای او در نظر می‌گیرد.<ref>خان‌محمدی و جعفری، «جایگاه شورا در حکومت اسلامی ...» ص۳۲-۳۳.</ref>