آیه اسراء: تفاوت میان نسخه‌ها

'''آیه إسراء''' اولین [[آیه]] از [[سوره اسراء]] که جلوه‌ای از علم و قدرت خدا را در [[معراج|واقعه معراج]] نشان داده و یکی از [[معجزات پیامبر(ص)]] را ترسیم کرده است. طبق این آیه، [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]]، در پرتو قدرت الهی شبانگاه از [[مسجد الحرام]] تا [[مسجدالاقصی|مسجد الاقصی]] بُرده شد. از این آیه استفاده کرده‌اند که معراجِ پیامبر جسمانی بوده است نه روحانی.  

گفته می‌شود این آیه درباره رفتن [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]]، از [[مکه]] به [[مسجدالاقصی|مسجد الاقصی]] نازل شده است.<ref> طبرسی، مجمع البیان، ۱۴۱۵ق، ج۶، ص۲۱۵.</ref> به گفتهٔ [[فضل بن حسن طبرسی|شیخ طبرسی]] از مفسران قرن ششم قمری، پس از آنکه پیامبر [[نماز مغرب]] و [[نماز عشاء|عشا]] را در [[مسجد الحرام]] خواند، معراجش آغاز گردید و همان شب برگشت و [[نماز صبح]] را نیز در مسجد الحرام خواند. طبق این آیه، پیامبر اسلام، شبانگاه از مسجد الحرام تا مسجد الاقصی بُرده شد. این موضوع مورد اتفاق همه [[مسلمان|مسلمانان]] بوده و برخی از [[صحابه]]، همچون [[عبدالله بن عباس|ابن‌عباس]]، [[عبدالله بن مسعود|ابن‌مسعود]]، [[جابر بن عبدالله انصاری|جابر بن عبداللَّه]] و [[حذیفة بن یمان|حُذَیفه]] آن را نقل کرده‌اند.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۴۱۵ق، ج۶، ص۲۱۵.</ref>  

برخی مفسران، از آیه اسراء به‌عنوان یکی از [[معجزات پیامبر(ص)]] یاد کرده‌اند.<ref> سبحانی، منشور جاوید، ۱۳۹۰ش، ج۷، ص۲۱۷-۲۱۶.</ref> جعفر سبحانی در [[منشور جاوید (کتاب)|تفسیر منشور جاوید]]، آورده است که سیر شبانه پیامبر از [[مسجد الحرام]] تا [[مسجدالاقصی]] که این آیه از آن خبر داده یکی از معجزات پیامبر(ص) است که بدون وسائل امروزی، اعجاز و خارج از توانایی بشر بود.<ref> سبحانی، منشور جاوید، ۱۳۹۰ش، ج۷، ص۲۱۶.</ref> به گفته [[مرتضی مطهری]] اندیشمند شیعی، در این آیه به‌طور صریح یک سفر غیرعادی جسمانی برای پیامبر نقل شده‌ است؛ چراکه چنین سفری در یک شب در دوره‌ای که مرکب سفر شتر بوده، غیر از [[معجزه]] نمی‌تواند باشد.<ref>مطهری، مجموعه آثار استاد شهید مطهری، ۱۳۸۴ش، ج۲۶، ص۲۰۰.</ref> البته [[ناصر مکارم شیرازی|آیت‌الله مکارم شیرازی]] از مفسران معتقد است، این آیه به تنهایی صراحت در مسئله اعجاز پیامبر(ص) ندارد، بلکه به ضمیمه [[حدیث|روایات]] و [[اسباب نزول|شأن نزولی]] که در تفسیر آن بیان شده است جزو معجزات پیامبر(ص) قرار می‌گیرد.<ref> مکارم شیرازی، پیام قرآن، ۱۳۸۶ش، ج۸، ص۳۴۳- ۳۴۴.</ref>

به گفته آیت‌الله مکارم شیرازی، از واژه «بِعَبده» به دست می‌آید که معراج جسمانی بوده است چراکه این واژه نشان می‌دهد که جسم پیامبر در این سفر همراه او بوده است.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۱۲، ص۹.</ref> به گفته آیت‌الله سبحانی اگر سفر روحانی بود لازم بود از تعبیر بروحه استفاده شود.<ref>سبحانی، فروغ ابدیت، ۱۳۸۵ش، ص۳۷۰.</ref> بیشتر مفسران نیز بر این باورند که پیامبر با جسم و روحش از [[مکه]] به [[بیت‌المقدس]] انتقال یافته و از آنجا به آسمان‌ها عروج کرده است؛<ref>برای نمونه مراجعه کنید به: کاشانی، منهج‌الصادقین، ۱۳۳۶ش، ج۵، ص۲۴۰؛ آلوسی، روح‌المعانی، ۱۴۲۱ق، ج۱۵، ص۱۲۱۱؛ طبرسی، مجمع‌البیان، ۱۳۷۲ش، ج۹، ص۲۶۴.</ref> با این حال علامه طباطبایی معتقد است پیامبر از مسجدالحرام تا مسجد الاقصی با روح و بدنش سیر داده شده و از مسجد الاقصی تا آسمان‌ها  معراجش روحی بوده است.<ref>طباطبایی، المیزان،۱۳۹۲ق. ج۱۳، ص۴۲-۴۳</ref>

به گفته مفسران عبارت «لنریه من آیاتنا» به هدف معراج اشاره دارد. هدف معراج دیدن عظمت آیات الهی توسط پیامبر بوده است تا روح آن حضرت عظمت و برای هدایت انسان‌ها آمادگی بیشتری پیدا کند. از کلمه من به دست می‌آید که پیامبر در این سفر فقط گوشه‌ای از آیات عظمت الهی را مشاهده کرده است.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۱۲، ص۹-۱۱.</ref>

{{منابع}}

* سبحانی، جعفر، فروغ ابدیت، قم، بوستان کتاب، ۱۳۸۵ش.