آیه ۳۶ سوره حجر: تفاوت میان نسخه‌ها

'''آیه ۳۶ سوره حجر''' به مهلت خواستن [[ابلیس]] از خداوند برای زنده ماندن تا [[قیامت|روز قیامت]]<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۶، ص۵۱۹.</ref> و گمراه کردن انسان‌ اشاره دارد.<ref>فیض کاشانی،‌ تفسیر الصافی، ۱۴۱۵ق، ج۲، ص۱۱۲.</ref> عبارات و کلمات این آیه در [[آیه ۷۹ سوره ص]] نیز تکرار شده است.  

به گفته [[تفسیر قرآن|مفسران قرآن کریم]] ابلیس در ذیل آیه شریفه از خداوند دو درخواست داشته است:<ref>فیض کاشانی، تفسیر الصافی، ۱۴۱۵ق، ج۲، ص۱۱۲.</ref><br>

یکی مهلت خواستن برای گمراه کردن انسان<ref>فیض کاشانی، تفسیر الصافی، ۱۴‍۱۵ق، ج۲، ص۱۱۲.</ref> و دیگر زنده ماندن تا [[قیامت|روز قیامت]].<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۶، ص۵۱۹.</ref> درخواست اوّل او برای [[امتحان الهی|امتحان و ابتلاء]] انسان‌ پذیرفته شد<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۱۹، ص۳۴۶.</ref> تا وسیله‌ای باشد برای تکامل و پرورش انسان؛<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۱۹، ص۳۴۶.</ref> ولی درخواست دوم او پذیرفته نشد؛<ref>طباطبائی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۱۲، ص۱۵۹.</ref> زیرا به گفته [[سید محمدحسین طباطبائی|علامه طباطبائی]] ابلیس از خداوند درخواست حیات ابدی داشت که تا برپائی روز قیامت زنده بماند<ref>طباطبائی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۱۲، ص۱۵۹.</ref> اما خداوند او را تا زمان معینی مهلت داد.<ref>طباطبائی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۱۲، ص۱۵۹.</ref>

* زمانی است که معلوم نیست و تنها [[خدا|خداوند]] از آن آگاه است.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش،‌ ج۱۹، ص۳۴۳.</ref>

*علامه طباطبایی نویسنده تفسیر المیزان براین باور است که از آیه قرآن فهمیده نمی‌شود که وقت یاد شده در آیه براى ابليس معلوم است يا نه؟  

وی هم‌چنین در پاسخ به این شبهه که اگر وقت و فرصت داده شده برای ابلیس معلوم باشد و خداوند با اجابت این درخواست از سوی ابلیس گویی او را تشویق به فریب انسان‌ها کرده است می‌گوید : اولا با دقت در آیه می‌توان فهمید که وادار کردن ابلیس به معصيت در حالی كه خودش ريشه همه معصيت‌ها است بی معناست (توضیح مطلب این است که اغراء به معصیت و تحریک کردن کسی به انجام آن در موردی است که خود او انگیزه‌ای برای ارتکاب گناه نداشته باشد نه مانند ابلیس که سوگند یاد کرده و مصمم است تمام انسان‌ها را فریب بدهد.)<ref>طباطبایی، المیزان، الناشرمنشورات اسماعيليان، ج۱۲، صص۱۵۲-۱۵۳.</ref> ثانیا اگر جواب خداوند به ابليس و فرصت دادنش به او براى ما مبهم است دليل نمى‌شود بر اينكه براى ابليس هم مبهم باشد و دلیلش هم این است که او پس از آگاهی از فرصت یافتن «إِلَىٰ يَوْمِ الْوَقْتِ الْمَعْلُومِ»  گفت: «لَأُغْوِيَنَّهُمْ أَجْمَعِينَ» یعنی از «وقت معلوم» در آیه فهمید که تا روزی که بشری در زمین زندگی می‌کند که او بتواند فریبش بدهد فرصت دارد.