پرش به محتوا

حرام ابدی: تفاوت میان نسخه‌ها

۵۸ بایت حذف‌شده ،  ‏۵ اکتبر ۲۰۲۳
بدون خلاصۀ ویرایش
جز حرام ابدی» را محافظت کرد ([ویرایش=تنها مدیران] (بی‌پایان) [انتقال=تنها مدیران] (بی‌پایان)))
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
{{مقاله توصیفی فقهی}}
{{مقاله توصیفی فقهی}}
{{احکام}}
{{احکام}}
'''حرام اَبدی''' یا '''حرمت مُؤبد'''، به معنای [[حرام]] بودن [[ازدواج]] مرد و زنی برای همیشه است. در فقه شیعه، [[زنای محصنه]]، [[لعان|لِعان]]، خواندن [[صیغه عقد]] در [[عده|زمان عده]] و [[احرام]]، [[لواط]] با پسر، پدر و برادرِ زنی و [[طلاق]] همسر پس از مرتبه نهم موجب حرام شدن ازدواج زن و مرد برای همیشه می‌شود.
'''حرام اَبدی''' یا '''حرمت مُؤبد'''، به معنای [[حرام]] بودن [[ازدواج]] مرد و زنی برای همیشه است. در فقه شیعه، [[زنای محصنه]]، [[لعان|لِعان]]، خواندن [[صیغه ازدواج|صیغه عقد]] در [[عده|زمان عده]] و [[احرام]]، [[لواط]] با پسر، پدر و برادرِ زنی و [[طلاق]] همسر پس از مرتبه نهم موجب حرام شدن ازدواج زن و مرد برای همیشه می‌شود.


اصطلاح حرام ابدی در [[ابواب فقه|ابواب فقهیِ]] نکاح، [[طلاق]]، [[حج]] و لعان به کار رفته است. ماده‌های ۱۰۵۰ تا ۱۰۵۹ «قانون مدنی ایران» به موارد حرمت ابدی اختصاص دارد.
اصطلاح حرام ابدی در [[ابواب فقه|ابواب فقهیِ]] نکاح، [[طلاق]]، [[حج]] و لعان به کار رفته است. ماده‌های ۱۰۵۰ تا ۱۰۵۹ «قانون مدنی ایران» به موارد حرمت ابدی اختصاص دارد.
خط ۷: خط ۷:
==مفهوم‌شناسی==
==مفهوم‌شناسی==
حرام ابدی، در مقابل حرام موقت و به معنای [[حرام]] بودن [[ازدواج]] مرد و زنی برای همیشه است.<ref>مؤسسه دائرة المعارف الفقه الاسلامی، فرهنگ فقه فارسی، ۱۳۸۷ش، ج۳، ص۲۹۱.</ref> اصطلاح حرام ابدی دو کاربرد دارد:
حرام ابدی، در مقابل حرام موقت و به معنای [[حرام]] بودن [[ازدواج]] مرد و زنی برای همیشه است.<ref>مؤسسه دائرة المعارف الفقه الاسلامی، فرهنگ فقه فارسی، ۱۳۸۷ش، ج۳، ص۲۹۱.</ref> اصطلاح حرام ابدی دو کاربرد دارد:
*حرام بودن همیشگی ازدواج با [[محارم]] (نَسبی، [[محارم رضاعی|رِضاعی]] و سَببی).<ref>اکبری، احکام روابط محرم و نامحرم، ۱۳۹۲ش، ص۲۴.</ref>
*حرام بودن همیشگی ازدواج با [[محارم]] (نَسبی، [[محرمیت رضاعی|رِضاعی]] و سَببی).<ref>اکبری، احکام روابط محرم و نامحرم، ۱۳۹۲ش، ص۲۴.</ref>
* حرام بودن همیشگی ازدواج با غیرمحارمی که ازدواج با آنان [[مباح|جایز]] است؛ اما در اثر ایجاد موانعی، ازدواج با آنها برای همیشه حرام می‌شود.<ref>مجتهدی تهرانی، سه رساله: گناهان کبیره، محرم و نامحرم، احکام‌الغیبه، ۱۳۸۱ش، ص۱۸-۱۹.</ref>
* حرام بودن همیشگی ازدواج با غیرمحارمی که ازدواج با آنان [[مباح|جایز]] است؛ اما در اثر ایجاد موانعی، ازدواج با آنها برای همیشه حرام می‌شود.<ref>مجتهدی تهرانی، سه رساله: گناهان کبیره، محرم و نامحرم، احکام‌الغیبه، ۱۳۸۱ش، ص۱۸-۱۹.</ref>
این اصطلاح در [[ابواب فقه|ابواب فقهیِ]] نکاح، [[طلاق]]، [[حج]] و [[لعان]] به کار رفته است.<ref>مؤسسه دائرة المعارف الفقه الاسلامی، فرهنگ فقه فارسی، ۱۳۸۷ش، ج۱، ص۳۹۲.</ref> ماده‌های ۱۰۵۰ تا ۱۰۵۹ «قانون مدنی ایران» به موارد حرمت ابدی اختصاص دارد.<ref>حجتی اشرفی، مجموعه قوانین اساسی-مدنی، ۱۳۷۸ش، ص۲۲۷-۲۲۸.</ref>
این اصطلاح در [[ابواب فقه|ابواب فقهیِ]] نکاح، [[طلاق]]، [[حج]] و [[لعان]] به کار رفته است.<ref>مؤسسه دائرة المعارف الفقه الاسلامی، فرهنگ فقه فارسی، ۱۳۸۷ش، ج۱، ص۳۹۲.</ref> ماده‌های ۱۰۵۰ تا ۱۰۵۹ «قانون مدنی ایران» به موارد حرمت ابدی اختصاص دارد.<ref>حجتی اشرفی، مجموعه قوانین اساسی-مدنی، ۱۳۷۸ش، ص۲۲۷-۲۲۸.</ref>
خط ۱۳: خط ۱۳:
== اسباب==
== اسباب==
در [[فقه|فقه اسلامی]] اسبابی ذکر شده است که با وجود آنها، ازدواج زن و مرد حرام ابدی می‌شود:
در [[فقه|فقه اسلامی]] اسبابی ذکر شده است که با وجود آنها، ازدواج زن و مرد حرام ابدی می‌شود:
*'''لعان:''' در صورتی که میان زن و شوهری [[لعان|لِعان]] صورت گیرد، آن دو برای همیشه بر هم حرام می‌شوند.<ref>نجفی، جواهرالکلام، ۱۳۶۲ش، ج۳۴، ص۳-۴.</ref> لعان اصطلاحی در فقه است که در آن، شوهر با سوگندهای ویژه‌ای نزد قاضی به زنش نسبت زنا می‌دهد و زن با سوگندهای مشابهی، اتهام شوهرش را انکار می‌کند.<ref>شهید ثانی، الروضة البهیة، ۱۴۱۰ق، ج۶، ص۱۸۱.</ref> با جاری شدن لعان از طرف زن و شوهر، حد [[قذف]] از شوهر (به دلیل اتهام زنا به زن) و [[حد]] زنا از زن برداشته می‌شود.<ref>شهید ثانی، الروضة البهیة، ۱۴۱۰ق، ج۶، ص۱۸۱؛ خمینی، تحریر الوسیلة، ۱۴۳۴ق، ج۲، ص۳۴۲.</ref>
*'''لعان:''' در صورتی که میان زن و شوهری [[لعان|لِعان]] صورت گیرد، آن دو برای همیشه بر هم حرام می‌شوند.<ref>نجفی، جواهرالکلام، ۱۳۶۲ش، ج۳۴، ص۳-۴.</ref> در لعان، شوهر با سوگندهای ویژه‌ای نزد قاضی به زنش نسبت زنا می‌دهد و زن با سوگندهای مشابهی، اتهام شوهرش را انکار می‌کند.<ref>شهید ثانی، الروضة البهیة، ۱۴۱۰ق، ج۶، ص۱۸۱.</ref> با جاری شدن لعان، حد [[قذف]] از شوهر (به دلیل اتهام زنا به زن) و حد زنا از زن برداشته می‌شود.<ref>شهید ثانی، الروضة البهیة، ۱۴۱۰ق، ج۶، ص۱۸۱؛ خمینی، تحریر الوسیلة، ۱۴۳۴ق، ج۲، ص۳۴۲.</ref>
*'''نه بار طلاق همسر:''' بنا بر فقه [[شیعه]] اگر مردی همسر خود را [[سه‌طلاقه]] کند، حق ازدواج مجدد با او را نخواهد داشت مگر پس از [[محلل|مُحَلِّل]] (کسی با آن زن ازدواج کند و سپس او را طلاق دهد).<ref>شیخ مفید، المقنعه، ۱۴۱۳ق، ص۵۰۱.</ref> و اگر سه بار او را سه‌طلاقه کند یعنی نه بار طلاق دهد بر او حرام ابدی می‌شود.<ref>خمینی، تحریرالوسیله، ۱۳۷۹ش، ص۷۳۱.</ref>
*'''نه بار طلاق همسر:''' بنا بر فقه [[شیعه]] اگر مردی همسر خود را [[سه‌طلاقه]] کند، حق ازدواج مجدد با او را نخواهد داشت مگر پس از [[محلل|مُحَلِّل]] (کسی با آن زن ازدواج کند و سپس او را طلاق دهد).<ref>شیخ مفید، المقنعه، ۱۴۱۳ق، ص۵۰۱.</ref> و اگر سه بار او را سه‌طلاقه کند یعنی نه بار طلاق دهد بر او حرام ابدی می‌شود.<ref>خمینی، تحریرالوسیله، ۱۳۷۹ش، ص۷۳۱.</ref>
*'''[[افضاء]]:''' اگر مردی، زنی را قبل از آن که به [[بلوغ دختران|سن بلوغ]] رسیده باشد، [[افضاء|اِفضاء]] کند، آن زن بر او حرام ابدی می‌شود.<ref>شهید ثانی، الروضة البهیة، ۱۴۱۰ق، ج۵، ص۱۰۴-۱۰۵.</ref> افضا به معنای یکی‌کردن مجرای [[بول]] و [[حیض]] است.<ref>نجفی، جواهرالکلام، ۱۳۶۲ش، ج۲۹، ص۴۱۹.</ref>  
*'''افضاء:''' اگر مردی، زنی را قبل از آن که به [[بلوغ دختران|سن بلوغ]] رسیده باشد، [[افضاء|اِفضاء]] کند، آن زن بر او حرام ابدی می‌شود.<ref>شهید ثانی، الروضة البهیة، ۱۴۱۰ق، ج۵، ص۱۰۴-۱۰۵.</ref> افضا به معنای یکی‌کردن مجرای [[بول]] و [[حیض]] است.<ref>نجفی، جواهرالکلام، ۱۳۶۲ش، ج۲۹، ص۴۱۹.</ref>  
*'''زنا:''' بنا به دیدگاه مشهور فقها اگر مردی با مادرِ زنی یا با دختر او، پیش از ازدواج با آن زن، زنا کند، آن زن برای همیشه بر او حرام می‌شود.<ref> شهید ثانی، مسالک‌الافهام، ۱۴۱۳ق، ج۷، ص۲۹۷-۲۹۸.</ref> همچنین زنا کردن مرد با زن شوهردار و زنی که در عدّه [[طلاق رجعی]] است، موجب حرمت ابدی آن زن بر مرد می‌شود.<ref>نجفی، جواهرالکلام، ۱۳۶۲ش، ج۲۹، ص۴۴۶.</ref>
*'''زنا:''' بنا به دیدگاه مشهور فقها اگر مردی با مادرِ زنی یا با دختر او، پیش از ازدواج با آن زن، زنا کند، آن زن برای همیشه بر او حرام می‌شود.<ref> شهید ثانی، مسالک‌الافهام، ۱۴۱۳ق، ج۷، ص۲۹۷-۲۹۸.</ref> همچنین زناکردن مرد با زن شوهردار و زنی که در عدّه [[طلاق رجعی]] است، موجب حرمت ابدی آن زن بر مرد می‌شود.<ref>نجفی، جواهرالکلام، ۱۳۶۲ش، ج۲۹، ص۴۴۶.</ref>
*'''لواط:''' اگر مردی با پسر، برادر یا پدر یک زنی، پیش از ازدواج با آن زن [[لواط]] کرده باشد، آن زن بر او حرام ابدی می‌شود.<ref>خویی، منهاج الصالحین، ۱۴۱۰ق، ج۲، ص۲۶۵.</ref>
*'''لواط:''' اگر مردی با پسر، برادر یا پدر یک زنی، پیش از ازدواج با آن زن [[لواط]] کرده باشد، آن زن بر او حرام ابدی می‌شود.<ref>خویی، منهاج الصالحین، ۱۴۱۰ق، ج۲، ص۲۶۵.</ref>
*'''ازدواج در حال عدّه:''' ازدواجِ با زنی که در [[عده|عدّه]] است، جایز نیست<ref> خمینی، تحریرالوسیله، ۱۴۳۴ق، ج۲، ص۳۰۳.</ref> از این‌رو چنانکه ازدواج، با علم به اینکه زن در عده است و ازدواج در این حالت حرام است، صورت گیرد، زن بر مرد حرام ابدی می‌شود حتی اگر آمیزش صورت نگرفته باشد.<ref> خمینی، تحریرالوسیله، ۱۴۳۴ق، ج۲، ص۳۰۳.</ref> اما در صورت جهل، فقط در صورتی که دخول صورت گرفته باشد، زن بر مرد حرام ابدی می‌شود و اگر دخول صورت نگرفته باشد، فقط عقد ازدواج باطل است و پس از اتمام عده می‌تواند با آن زن ازدواج کند.<ref>مؤسسة دائرة المعارف الفقه الاسلامی، الموسوعةالفقهیة، ۱۴۲۹ق، ج۱۰، ص۴۷۳.</ref>
*'''ازدواج در حال عدّه:''' ازدواجِ با زنی که در [[عده|عدّه]] است، جایز نیست<ref> خمینی، تحریرالوسیله، ۱۴۳۴ق، ج۲، ص۳۰۳.</ref> از این‌رو چنانکه ازدواج، با علم به اینکه زن در عده است و ازدواج در این حالت حرام است، صورت گیرد، زن بر مرد حرام ابدی می‌شود حتی اگر آمیزش صورت نگرفته باشد.<ref> خمینی، تحریرالوسیله، ۱۴۳۴ق، ج۲، ص۳۰۳.</ref> اما در صورت جهل، فقط در صورتی که دخول صورت گرفته باشد، زن بر مرد حرام ابدی می‌شود و اگر دخول صورت نگرفته باشد، فقط عقد ازدواج باطل است و پس از اتمام عده می‌تواند با آن زن ازدواج کند.<ref>مؤسسة دائرة المعارف الفقه الاسلامی، الموسوعةالفقهیة، ۱۴۲۹ق، ج۱۰، ص۴۷۳.</ref>