آیه امن یجیب: تفاوت میان نسخه‌ها

آیه امن یجیب (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۲ اکتبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۷:۲۲

۲۱ بایت حذف‌شده ، ‏۲ اکتبر ۲۰۲۳

اصلاح نشانی وب

دیداریویکی‌متن

Gholampour

confirmed، protected، templateeditor

۳٬۲۱۱

ویرایش

@@ خط ۲۲: / خط ۲۲: @@
 گرچه این آیه ادبیاتی همچون [[دعا]] ندارد؛ معمولاً برای نجات از گرفتاری، ناراحتى و بیمارى‌ها خوانده می‌شود.
-==متن آیه==
+==جایگاه آیه در فرهنگ عمومی==
+در زبان عموم مردم از این آیۀ شریفه به عنوان دعا تعبیر می‌شود و حتی مراسمی به‌عنوان ختم امن یجیب مرسوم است.<ref>[http://www.imam-khomeini.ir/fa/c13_14962/خاطرات/خاطرات_شخصیت_ها/امشب_ختم_امن_یجیب_بگیرید «امشب ختم امن یجیب بگیرید»]، پرتال امام خمینی.</ref> [[میرزا جواد ملکی تبریزی]] هم می‌گوید:‌ خوب است انسان هنگامی که با سختی‌ها و مشکلات روبه‌رو شد این آیۀ شریفه را بخواند<ref>ملکی تبریزی، المراقبات، ۱۳۸۸ش، ص۲۶۱.</ref> البته توجه به این نکته هم لازم است که آیه هیچ سبک و سیاق دعایی ندارد و امامان وقتی که از این آیه ارادۀ دعا می‌کردند این‌گونه قرائت می‌کردند: یا مَنْ یجیبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ.<ref>مجلسی، بحارالأنوار، ۱۴۰۳ق، ج۹۲، ص۱۰۳؛ ابن طاووس، مهج الدعوات، ۱۴۱۱ق، ص۳۴۲</ref>
+==معنا، متن و ترجمه آیه==
+در اين آيه و آیات قبل و بعد آن، با بیان سنت‌های الهی، جایگاه رفیع خود را در برابر خدای مشرکان مقایسه می‌شود. خداوند در این آیه تأکید می‌کند که تنها او است که برآورنده حاجات انسان و برطرف کننده گرفتاریهای او است. همچنین در این آیه، روی عنوان مضطر تکیه شده است؛ چراکه یکی از شرائط اجابت [[دعا]] آن است که دعا صادقانه باشد و انسان مضطری که دیگر به غیر [[خدا]] امیدی ندارد و کاملا درمانده شده است، دعایش حقیقی است و در این حالت فرد فقط خدا را می‌خواند و خدا هم اجابت می‌کند.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۳ق، ج۱۵، ص۳۸۱.</ref>
 {{گفت و گو
 |عرض=۹۰
@@ خط ۳۴: / خط ۳۷: @@
 يا [كيست‌] آن كس كه درمانده را -چون وى را بخواند- اجابت مى‌كند، و گرفتارى را برطرف مى‌گرداند، و شما را جانشينان اين زمين قرار مى‌دهد؟ آيا معبودى با خداست؟ چه كم پند مى‌پذيريد.([[سوره نمل]]، آیه ۶۲.)}}
-==مضمون آیه==
+== مصداق یا شأن نزول ==
-در اين آيه و آیات قبل و بعد آن، با بیان سنت‌های الهی، جایگاه رفیع خود را در برابر خدای مشرکان مقایسه می‌شود. خداوند در این آیه تأکید می‌کند که تنها او است که برآورنده حاجات انسان و برطرف کننده گرفتاریهای او است. همچنین در این آیه، روی عنوان مضطر تکیه شده است؛ چراکه یکی از شرائط اجابت [[دعا]] آن است که دعا صادقانه باشد و انسان مضطری که دیگر به غیر [[خدا]] امیدی ندارد و کاملا درمانده شده است، دعایش حقیقی است و در این حالت فرد فقط خدا را می‌خواند و خدا هم اجابت می‌کند.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۳ق، ج۱۵، ص۳۸۱.</ref>
-==تفسیر روایی آیه==
 بر اساس روایتی که از امام صادق(ع) نقل شده است ایشان یک مصداق این آیه را [[امام مهدی (عج)]] دانسته‌اند:
 [[صالح بن عقبه]] می‌گوید [[امام صادق علیه‌السلام|امام صادق(ع)]] فرمودند: این آیه در مورد [[قائم آل محمد|قائم]] نازل شده، به خدا سوگند مضطر او است، هنگامی که در [[مقام ابراهیم]] دو رکعت نماز بجا می‌آورد و دست به درگاه [[خداوند]] متعال برمی‌دارد [[دعا|دعای]] او را اجابت می‌کند، ناراحتی‌ها را برطرف می‌سازد و او را خلیفه روی زمین قرار می‌دهد.<ref>قمی، تفسیر قمی، ۱۳۶۳ق، ج۲، ص۱۲۹.</ref>در فرازی از [[دعای ندبه]] نیز [[امام زمان(عج)]] به عنوان مضطری دانسته شده که دعایش مستجاب است.(أَيْنَ الْمُضْطَرُّ الَّذِي يُجابُ إِذا دَعا؟
@@ خط ۴۹: / خط ۴۹: @@
 همچنین برخی بر این باورند که وعده «خلافت الهی» در ادامه صحبت از دعا، نشانگر این است که خداوند دعا را مقدمه هر گونه رفع گرفتاری و در نهایت خلافت بر زمین می‌داند.<ref>جمع نویسندگان، فرهنگنامه علوم قرآنی، ۱۳۹۴ش، ص۲۵۵.</ref> [[سید محمدحسین طباطبائی|سید محمدحسین طباطبایی]] معتقد است مراد از «خلافت» در این آیه، قدرت تصرف انسان در زمین است؛ زیرا خداوند با دادن قدرت تصرف به انسان گویی او را خلیفه خود در زمین گردانیده است.<ref>طباطبائی، ترجمه تفسیر المیزان، ۱۳۷۴ش، ج۱۵، ص۵۶۰. </ref>
-==جایگاه آیه در فرهنگ عمومی==
-در زبان عموم مردم از این آیۀ شریفه به عنوان دعا تعبیر می‌شود و حتی مراسمی به‌عنوان ختم امن یجیب مرسوم است.<ref>[http://www.imam-khomeini.ir/fa/c13_14962/%D8%AE%D8%A7%D8%B7%D8%B1%D8%A7%D8%AA/%D8%AE%D8%A7%D8%B7%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%B4%D8%AE%D8%B5%DB%8C%D8%AA_%D9%87%D8%A7/%D8%A7%D9%85%D8%B4%D8%A8_%D8%AE%D8%AA%D9%85_%D8%A7%D9%85%D9%86_%DB%8C%D8%AC%DB%8C%D8%A8_%D8%A8%DA%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D8%AF «امشب ختم امن یجیب بگیرید»]، پرتال امام خمینی.</ref> [[میرزا جواد ملکی تبریزی]] هم می‌گوید:‌ خوب است انسان هنگامی که با سختی‌ها و مشکلات روبه‌رو شد این آیۀ شریفه را بخواند<ref>ملکی تبریزی، المراقبات، ۱۳۸۸ش، ص۲۶۱.</ref> البته توجه به این نکته هم لازم است که آیه هیچ سبک و سیاق دعایی ندارد و امامان وقتی که از این آیه ارادۀ دعا می‌کردند این‌گونه قرائت می‌کردند: یا مَنْ یجیبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ.<ref>مجلسی، بحارالأنوار، ۱۴۰۳ق، ج۹۲، ص۱۰۳؛ ابن طاووس، مهج الدعوات، ۱۴۱۱ق، ص۳۴۲</ref>
 == پانویس ==
@@ خط ۶۰: / خط ۵۷: @@
 ==منابع==
+* قرآن کریم، ترجمه محمدمهدی فولادوند، تهران، دارالقرآن الکریم، ۱۳۷۶ش.
 *ابن طاووس، علی بن موسی، مهج الدعوات و منهج العبادات، قم،‌ دار الذخایر، ۱۴۱۱ق.
 *«امشب ختم امن یجیب بگیرید»، پرتال امام خمینی، تاریخ انتشار مطلب: ۱۳۹۲/۰۱/۲۶.