پرش به محتوا

جزء (قرآن): تفاوت میان نسخه‌ها

۹۵ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۸ سپتامبر ۲۰۲۳
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲: خط ۲:


==مفهوم شناسی==
==مفهوم شناسی==
«جزء» از تقسیمات [[قرآن|قرآنی]] است. [[مسلمانان]] قرآن را به سی جزء، یعنی سی بخش تقسیم کرده‌اند.<ref>دانشنامه قرآن و قرآن‌پژوهی، ۱۳۷۷ش، ج۱، ص۸۳۶.</ref> در برخی فرهنگ‌ها، جزء‌های قرآنی را به نام شماره آن جزء یا به نام کلمه آغازکننده جزء می‌خوانند؛ مثلا «عَمّ جُزء» به معنای جزء سی‌ام است که با «عَمَّ يَتَسَاءَلُونَ» آغاز می‌شود.<ref>دانشنامه قرآن و قرآن‌پژوهی، ۱۳۷۷ش، ج۱، ص۸۳۶.</ref> هر جزء شامل ۴ حِزب است و در رسم‌الخط عثمان طه، بیست صفحه را شامل می‌شود.<ref>رضاپور، [http://irandaveh.blogfa.com/post/130 دانستنی‌های قرآن]، ایران‌داوه.</ref>
«جزء» از تقسیمات [[قرآن|قرآنی]] است. [[مسلمان|مسلمانان]] قرآن را به سی جزء، یعنی سی بخش تقسیم کرده‌اند.<ref>دانشنامه قرآن و قرآن‌پژوهی، ۱۳۷۷ش، ج۱، ص۸۳۶.</ref> در برخی فرهنگ‌ها، جزء‌های قرآنی را به نام شماره آن جزء یا به نام کلمه آغازکننده جزء می‌خوانند؛ مثلا «عَمّ جُزء» به معنای جزء سی‌ام است که با «عَمَّ يَتَسَاءَلُونَ» آغاز می‌شود.<ref>دانشنامه قرآن و قرآن‌پژوهی، ۱۳۷۷ش، ج۱، ص۸۳۶.</ref> هر جزء شامل چهار حِزب است و در رسم‌الخط عثمان طه، بیست صفحه را شامل می‌شود.<ref>رضاپور، [http://irandaveh.blogfa.com/post/130 دانستنی‌های قرآن]، ایران‌داوه.</ref>


==تاریخچه==
==تاریخچه==
تقسیم‌بندی ابتدایی قرآن بر اساس [[روایت|روایتی]] از [[پیامبر(ص)]] بوده که قرآن را به چهار قسمت تقسیم می‌کند: «[[سبع طوال|سَبعُ طِوال]]»، «[[سوره‌های سنن|سُنَن]]»، «[[سوره‌های مثانی|مَثانی]]» و «[[مفصلات|مُفَصَّل]]». درباره تاریخِ شروعِ تقسیم‌بندی قرآن به سی جزء، بین صاحب‌نظران اختلاف است. گفته شده است این تقسیم‌بندی در زمان [[حجاج بن یوسف ثقفی]] آغاز شده است.<ref>فیض کاشانی، المحجة البیضاء، بی‌تا، ج ۲، ص۲۲۴.</ref> برخی نیز گفته‌اند [[مأمون عباسی]] امر کرد که قرآن را اینگونه تقسیم‌بندی کنند. معروف است تقسیم قرآن به ۱۲۰ حزب و سی جزء برای آسان شدن قرائت در مدارس یا مراکز دیگر بوده است.<ref>معرفت، التمهید، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۳۶۴.</ref>
تقسیم‌بندی ابتدایی قرآن بر اساس [[حدیث|روایتی]] از [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] بوده که قرآن را به چهار قسمت تقسیم می‌کند: «[[سبع طوال|سَبعُ طِوال]]»، «[[سوره‌های سنن|سُنَن]]»، «[[سوره‌های مثانی|مَثانی]]» و «[[مفصلات|مُفَصَّل]]». درباره تاریخِ شروعِ تقسیم‌بندی قرآن به سی جزء، نظرات مختلفی وجود دارد. گفته شده است این تقسیم‌بندی در زمان [[حجاج بن یوسف ثقفی]] (درگذشت [[سال ۹۵ هجری قمری|۹۵ق]]) آغاز شده است.<ref>فیض کاشانی، المحجة البیضاء، بی‌تا، ج ۲، ص۲۲۴.</ref> برخی نیز گفته‌اند [[مأمون عباسی]] امر کرد که قرآن را اینگونه تقسیم‌بندی کنند. معروف است تقسیم قرآن به ۱۲۰ حزب و سی جزء برای آسان شدن قرائت در مدارس یا مراکز دیگر بوده است.<ref>معرفت، التمهید، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۳۶۴.</ref>


==فرهنگ جزء خوانی==
==فرهنگ جزء خوانی==
در [[ایران]] و برخی کشورها، [[مسلمانان]] در [[ماه رمضان]] ختم قرآن می‌کنند. به همین جهت در هر روز یک جزء از قرآن را می‌خوانند که به این خواندن روزانه، جزءخوانی گفته می‌شود. تلویزیون ایران برخی جزءخوانی‌‎ها در اماکن متبرکه را، به صورت مستقیم از شبکه‌های مختلف صدا و سیما پخش می‌کند.<ref>[http://www.tavoosebehesht.ir/news/1572 برنامه جزءخوانی صدا و سیما]</ref>
در [[ایران]] و برخی دیگر از کشورهای اسلامی، [[مسلمان|مسلمانان]] در [[رمضان|ماه رمضان]]، قرآن را ختم می‌کنند از این رو در هر روز یک جزء از قرآن را می‌خوانند که به این خواندن روزانه، [[جزءخوانی]] گفته می‌شود. تلویزیون ایران برخی جزءخوانی‌‎ها در اماکن مقدس را، به صورت مستقیم از صداوسیما پخش می‌کند.<ref>[http://www.tavoosebehesht.ir/news/1572 برنامه جزءخوانی صدا و سیما]</ref>


==جزءها و سوره‌ها==
==جزءها و سوره‌ها==
خط ۱۷: خط ۱۷:
{{پانوشت}}
{{پانوشت}}


== یادداشت ==
== منابع ==
{{یادداشت‌ها}}
 
==منابع==
{{منابع}}
{{منابع}}
* رضاپور، محمد تقی، [http://irandaveh.blogfa.com/post/130 دانستنی‌های قرآن]، ایران‌داوه. تاریخ درج مطلب: ۳ خرداد ۱۳۹۵ش، تاریخ بازدید: ۱۱ اریبهشت ۱۴۰۲ش.
* رضاپور، محمدتقی، [http://irandaveh.blogfa.com/post/130 دانستنی‌های قرآن]، ایران‌داوه. تاریخ درج مطلب: ۳ خرداد ۱۳۹۵ش، تاریخ بازدید: ۱۱ اریبهشت ۱۴۰۲ش.
* فیض کاشانی، محسن، المحجة البیضاء، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ دوم، بی‌تا.
* فیض کاشانی، محسن، المحجة البیضاء، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ دوم، بی‌تا.
* معرفت، محمد هادی، التمهید، قم، موسسة النشر الاسلامی، چاپ اول، ۱۴۱۲ق.
* معرفت، محمدهادی، التمهید، قم، موسسة النشر الاسلامی، چاپ اول، ۱۴۱۲ق.
{{پایان}}
{{پایان}}
==پیوند به بیرون==
==پیوند به بیرون==