پرش به محتوا

آیه ۷ سوره بقره: تفاوت میان نسخه‌ها

۸۴ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۶ سپتامبر ۲۰۲۳
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳۰: خط ۳۰:


== معرفی آیه==
== معرفی آیه==
خداوند در این آیه، تعصب و لجاجت کفار را به جهت مُهری که بر قلب‌های ایشان خورده و پرده ای که بر چشم و گوش ایشان افکنده شده‌است، دانسته و این امر را برای ایشان به عنوان عذابی دردناک معرفی کرده‌است.<ref>ر. ک. مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج‏۱، ص۸۲.</ref>
خداوند در آیه ۷ سوره بقره، تعصب و لجاجت کفار را به جهت مُهری که بر قلب‌های ایشان خورده و پرده‌ای که بر چشم و گوش ایشان افکنده شده‌ است، دانسته و این امر را برای ایشان به عنوان عذابی دردناک معرفی کرده‌ است.<ref>ر. ک. مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج‏۱، ص۸۲.</ref>


== نکاتی در خصوص قلب، سمع و بصر ==
== نکاتی در خصوص قلب، سمع و بصر ==
خط ۴۰: خط ۴۰:
# «سمع» گاهی بعنوان اسم جمع بکار می‌رود و نیازی به جمع بستن ندارد.
# «سمع» گاهی بعنوان اسم جمع بکار می‌رود و نیازی به جمع بستن ندارد.
# «سمع» می‌تواند معنی مصدری داشته باشد و مصدر دلالت بر کم و زیاد هر دو می‌کند.
# «سمع» می‌تواند معنی مصدری داشته باشد و مصدر دلالت بر کم و زیاد هر دو می‌کند.
# تنوع ادراکات قلبی و مشاهدات با چشم نسبت به مسموعات از نظر علوم تجربی، بیشتر است لذا قلوب و ابصار بصورت جمع و «سمع» بصورت مفرد آمده‌ است.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج‏۱، ص۹۰–۹۱.</ref>
# تنوع ادراکات قلبی و مشاهدات با چشم نسبت به مسموعات از نظر علوم تجربی، بیشتر است لذا قلوب و ابصار بصورت جمع و «سمع» به‌ صورت مفرد آمده‌ است.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج‏۱، ص۹۰–۹۱.</ref>


== معنای مُهر زدن خدا بر قلب کافر==
== معنای مُهر زدن خدا بر قلب کافر==
خط ۵۱: خط ۵۱:
[[محمدجواد مغنیه]]، مفسر و روحانی شیعه اهل [[لبنان]]، معتقد است از آنجا که غرض از خلقت قلب، هدایت به‌وسیله ادله صحیح است، اگر انسانی از روی اصرار، بر ضلالت باقی مانده و از حقیقت روی‌گردان باشد، گویی اساساً قلبی نداشته و این معنای مُهر زدن خداوند است.<ref>مغنیه، تفسیر الکاشف، ۱۴۲۴ق، ج‏۱، ص۵۳.</ref>وی در [[تفسیر مبین]]، ختم قلب را کنایه از نهایت عناد و استکبار کافران دانسته به نحوی که گویی قلوب ایشان قفل شده و امکان ورود چیزی در آن نیست.<ref>مغنيه، التفسير المبین، بی تا، ص۴.</ref>
[[محمدجواد مغنیه]]، مفسر و روحانی شیعه اهل [[لبنان]]، معتقد است از آنجا که غرض از خلقت قلب، هدایت به‌وسیله ادله صحیح است، اگر انسانی از روی اصرار، بر ضلالت باقی مانده و از حقیقت روی‌گردان باشد، گویی اساساً قلبی نداشته و این معنای مُهر زدن خداوند است.<ref>مغنیه، تفسیر الکاشف، ۱۴۲۴ق، ج‏۱، ص۵۳.</ref>وی در [[تفسیر مبین]]، ختم قلب را کنایه از نهایت عناد و استکبار کافران دانسته به نحوی که گویی قلوب ایشان قفل شده و امکان ورود چیزی در آن نیست.<ref>مغنيه، التفسير المبین، بی تا، ص۴.</ref>


در روایتی از امام حسن عسگری (ع)، ختم قلب را به معنای گذاشتن علامتی از سوی خداوند بر قلب کفار تفسیر کرده که به‌واسطه این علامت ملائکه ایشان را به عنوان کسانی که ایمان نمی‌آورند، می‌شناسند.<ref>عروسی حویزی، تفسیر نور الثقلین، ۱۴۱۵ق، ج‏۱، ص۳۳.</ref>{{یاد|فی کتاب الاحتجاج للطبرسی ره باسناده الی أبی محمد العسکری علیه السلام انه قال فی قوله تعالی. خَتَمَ اللَّهُ عَلی قُلُوبِهِمْ وَ عَلی سَمْعِهِمْ وَ عَلی أَبْصارِهِمْ غِشاوَةٌ وَ لَهُمْ عَذابٌ عَظِیمٌ ای وسمها بسمة یعرفها من یشاء من ملائکته إذا نظروا إلیها بأنهم الذین لا یؤمنون و «علی سمعهم» کذلک سماة «وَ عَلی أَبْصارِهِمْ غِشاوَةٌ» و ذلک انهم لما اعرضوا عن النظر فیما کلفوه، و قصروا فیما أرید منهم جهلوا ما لزمهم من الایمان فصاروا کمن علی عینیه غطاء لا یبصر ما أمامه، فان الله عز و جل یتعالی عن العبث و الفساد، و عن مطالبة العباد بما منعهم بالقهر منه، فلا یأمرهم بمغالبته، و لا بالمصیر الی ما قد صدهم بالقسر عنه ثم قال، «وَ لَهُمْ عَذابٌ عَظِیمٌ» یعنی فی الاخرة العذاب المعد للکافرین، و فی الدنیا أیضا لمن یرید ان یستصلحه بما ینزل به من عذاب الاستصلاح، لینبهه لطاعته أو من عذاب الاصطلام لیصیره الی عدله و حکمته‏.}}
در روایتی از [[امام حسن عسکری علیه‌السلام|امام حسن عسکری(ع)]]، ختم قلب را به معنای گذاشتن علامتی از سوی خداوند بر قلب کفار تفسیر کرده که به‌واسطه این علامت ملائکه ایشان را به عنوان کسانی که ایمان نمی‌آورند، می‌شناسند.<ref>عروسی حویزی، تفسیر نور الثقلین، ۱۴۱۵ق، ج‏۱، ص۳۳.</ref>{{یاد|فی کتاب الاحتجاج للطبرسی ره باسناده الی أبی محمد العسکری علیه السلام انه قال فی قوله تعالی. خَتَمَ اللَّهُ عَلی قُلُوبِهِمْ وَ عَلی سَمْعِهِمْ وَ عَلی أَبْصارِهِمْ غِشاوَةٌ وَ لَهُمْ عَذابٌ عَظِیمٌ ای وسمها بسمة یعرفها من یشاء من ملائکته إذا نظروا إلیها بأنهم الذین لا یؤمنون و «علی سمعهم» کذلک سماة «وَ عَلی أَبْصارِهِمْ غِشاوَةٌ» و ذلک انهم لما اعرضوا عن النظر فیما کلفوه، و قصروا فیما أرید منهم جهلوا ما لزمهم من الایمان فصاروا کمن علی عینیه غطاء لا یبصر ما أمامه، فان الله عز و جل یتعالی عن العبث و الفساد، و عن مطالبة العباد بما منعهم بالقهر منه، فلا یأمرهم بمغالبته، و لا بالمصیر الی ما قد صدهم بالقسر عنه ثم قال، «وَ لَهُمْ عَذابٌ عَظِیمٌ» یعنی فی الاخرة العذاب المعد للکافرین، و فی الدنیا أیضا لمن یرید ان یستصلحه بما ینزل به من عذاب الاستصلاح، لینبهه لطاعته أو من عذاب الاصطلام لیصیره الی عدله و حکمته‏.}}


== استناد ختم قلب به خدا ==
== استناد ختم قلب به خدا ==
[[سید محمدحسین طباطبائی|علامه طباطبایی]]، فیلسوف و مفسر شعیه، معتقد است که تغییر سیاق آیه به اینکه مُهرزدن قلب را به خداوند و پرده‌افکندن بر روی چشم و گوش را به کفار نسبت داده، می‌فهماند که یک مرتبه از کفر از ناحیه خودشان بوده و یک مرتبه دیگر را خداوند به عنوان مجازات بر دلهایشان افکنده‌ است.<ref>علامه طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج‏۱، ص۵۲.</ref>
[[سید محمدحسین طباطبائی|علامه طباطبایی]]، فیلسوف و مفسر شعیه، معتقد است که تغییر سیاق آیه به اینکه مُهرزدن قلب را به خداوند و پرده‌افکندن بر روی چشم و گوش را به کفار نسبت داده، می‌فهماند که یک مرتبه از کفر از ناحیه خودشان بوده و یک مرتبه دیگر را خداوند به عنوان مجازات بر دل‌هایشان افکنده‌ است.<ref>علامه طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج‏۱، ص۵۲.</ref>


[[فضل بن حسن طبرسی|فضل بن حسن طَبْرِسی]] بر این باور است که چون این ویژگی در اثر عصیان خدا پدید آمده به او نسبت داده می‌شود مانند اینکه گفته شود، پول، فلانی را هلاک کرد و معنایش این است که در راه آن هلاک شد نه آنکه پول، کاری کرده باشد.<ref>مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج‏۱، ۱۳۷۲ش، ص۱۳۱.</ref>
[[فضل بن حسن طبرسی|فضل بن حسن طَبْرِسی]] بر این باور است که چون این ویژگی در اثر عصیان خدا پدید آمده به او نسبت داده می‌شود مانند اینکه گفته شود، پول، فلانی را هلاک کرد و معنایش این است که در راه آن هلاک شد نه آنکه پول، کاری کرده باشد.<ref>مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج‏۱، ۱۳۷۲ش، ص۱۳۱.</ref>
خط ۶۰: خط ۶۰:
[[ملاصدرا]]، فیلسوف و مفسّر شیعه، در تفسیر خود، ختم قلوب کفار را به جهت طبیعت و ذات اصلی ایشان دانسته و آن را لازمه اصلاح و عدم اختلال در نظام دنیا قلمداد کرده است.<ref>ملاصدرا، تفسیر القرآن الکریم، ۱۳۶۶ش، ج‏۱، ص: ۳۵۰–۳۵۱.</ref>
[[ملاصدرا]]، فیلسوف و مفسّر شیعه، در تفسیر خود، ختم قلوب کفار را به جهت طبیعت و ذات اصلی ایشان دانسته و آن را لازمه اصلاح و عدم اختلال در نظام دنیا قلمداد کرده است.<ref>ملاصدرا، تفسیر القرآن الکریم، ۱۳۶۶ش، ج‏۱، ص: ۳۵۰–۳۵۱.</ref>


[[ناصر مکارم شیرازی]]، معتقد است که استناد مُهر و غشاوه به خدا، به خاطر آنست که خداوند این خاصیت را در اعمال ناشایست قرار داده است که انجام آن، در نهایت منجر به مُهر بر قلب و چشم و گوش شود.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج‏۱، ص۸۴.</ref>
[[ناصر مکارم شیرازی]]، معتقد است که استناد مُهر و غشاوه به خدا، به خاطر آن است که خداوند این خاصیت را در اعمال ناشایست قرار داده است که انجام آن، در نهایت منجر به مُهر بر قلب و چشم و گوش شود.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج‏۱، ص۸۴.</ref>


== مسئله جبر در صورت سلب قدرت تشخیص ==
== مسئله جبر در صورت سلب قدرت تشخیص ==
confirmed، templateeditor
۶٬۳۹۷

ویرایش