Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۴٬۲۶۷
ویرایش
ذوالقرنین: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
←تسن‌چی هوانگ تی، امپراتور چین: تغیییر ساختار و ویرایش
Mkhaghanif (بحث | مشارکتها) جز (←دیگر شخصیت‌ها) |
Mkhaghanif (بحث | مشارکتها) جز (←تسن‌چی هوانگ تی، امپراتور چین: تغیییر ساختار و ویرایش) |
||
| خط ۴۹: | خط ۴۹: | ||
مخالفان این نظریه در مستندات تمام ادله تردید می‌کنند. و مدعی‌اند که به عهد عتیق و به ویژه اصالت کتاب دانیال و نقل‌های تاریخی گزنفون نمی‌توان اعتماد کرد. ضمن اینکه در متن اصلی کتاب دانیال و نیز در ترجمه‌ها عبارت «پادشاهان» و نه «پادشاهِ» ماد و پارس آمده است و نمی‌توان آن را بر یک فرد اطلاق کرد.<ref> حسن صفوی، اسکندر و ادبیات ایران و شخصیت مذهبی اسکندر، ص ۲۸۸۲۹۴</ref> احسان روحی در تحقیق مفصلی که درباره شخصیت ذوالقرنین کرده است معتقد است ترتیب سفرهای کوروش با ترتیب سفرهای ذوالقرنین هم‌ساز نیست،<ref>روحی، در جستجوی ذوالقرنین، ۱۳۹۷ش، ص۹۰-۹۲.</ref> سد داریال با سد ذوالقرنین یکی نیست زیرا سد داریال مانع حمله دشمنان نشده و نیز این سد تا قیامت باقی نمانده است در حالی که در قرآن سد ذوالقرنین دارای این دو ویژگی معرفی شده است.<ref>روحی، در جستجوی ذوالقرنین، ۱۳۹۷ش، ص۵۰-۵۲.</ref> و نیز کوروش به اعتقادات مردم کاری نداشت و حتی مشرکان را در انجام اعمال مذهبی خود آزاد گذارده و گاه به مقدسات ایشان احترام نیز کرده است که این رفتارهای با رفتار یک فرمانروای موحد الهی سازگار نیست.<ref>روحی، در جستجوی ذوالقرنین، ۱۳۹۷ش، ص۹۳.</ref> | مخالفان این نظریه در مستندات تمام ادله تردید می‌کنند. و مدعی‌اند که به عهد عتیق و به ویژه اصالت کتاب دانیال و نقل‌های تاریخی گزنفون نمی‌توان اعتماد کرد. ضمن اینکه در متن اصلی کتاب دانیال و نیز در ترجمه‌ها عبارت «پادشاهان» و نه «پادشاهِ» ماد و پارس آمده است و نمی‌توان آن را بر یک فرد اطلاق کرد.<ref> حسن صفوی، اسکندر و ادبیات ایران و شخصیت مذهبی اسکندر، ص ۲۸۸۲۹۴</ref> احسان روحی در تحقیق مفصلی که درباره شخصیت ذوالقرنین کرده است معتقد است ترتیب سفرهای کوروش با ترتیب سفرهای ذوالقرنین هم‌ساز نیست،<ref>روحی، در جستجوی ذوالقرنین، ۱۳۹۷ش، ص۹۰-۹۲.</ref> سد داریال با سد ذوالقرنین یکی نیست زیرا سد داریال مانع حمله دشمنان نشده و نیز این سد تا قیامت باقی نمانده است در حالی که در قرآن سد ذوالقرنین دارای این دو ویژگی معرفی شده است.<ref>روحی، در جستجوی ذوالقرنین، ۱۳۹۷ش، ص۵۰-۵۲.</ref> و نیز کوروش به اعتقادات مردم کاری نداشت و حتی مشرکان را در انجام اعمال مذهبی خود آزاد گذارده و گاه به مقدسات ایشان احترام نیز کرده است که این رفتارهای با رفتار یک فرمانروای موحد الهی سازگار نیست.<ref>روحی، در جستجوی ذوالقرنین، ۱۳۹۷ش، ص۹۳.</ref> | ||
::: | |||
::: | |||
===گلیگمش پادشاه سومری=== | ===گلیگمش پادشاه سومری=== | ||
احسان روحی پژوهشگر علوم دینی در کتاب «در جستجوی ذوالقرنین» تلاش کرده است نشان دهد تنها شخصیت تاریخی که می‌تواند با ذوالقرنین مطرح شده در قرآن و احادیث امامان شیعه مطابقت کند گیلگمش از پادشاهان تمدن سومری است.<ref>روحی، در جستجوی ذوالقرنین، ۱۳۹۷ش، ص۱۹۳-۲۵۰.</ref> | احسان روحی پژوهشگر علوم دینی در کتاب «در جستجوی ذوالقرنین» تلاش کرده است نشان دهد تنها شخصیت تاریخی که می‌تواند با ذوالقرنین مطرح شده در قرآن و احادیث امامان شیعه مطابقت کند گیلگمش از پادشاهان تمدن سومری است.<ref>روحی، در جستجوی ذوالقرنین، ۱۳۹۷ش، ص۱۹۳-۲۵۰.</ref> | ||
| خط ۶۳: | خط ۵۶: | ||
===دیگر شخصیت‌ها=== | ===دیگر شخصیت‌ها=== | ||
افراد دیگری را نیز از مصادیق احتمالی ذوالقرنین مطرح کرده‌اند، ازجمله: اسکندروس مردی از اسکندریه<ref>ابن‌قتیبه، ص ۵۴</ref>؛ هرمس یا هردیس<ref>ابن‌حبیب، کتاب المُحَبَّر، ص ۳۹۳؛ قرطبی، الجامع لاحکام القرآن، ج ۱۱، ص ۴۶</ref>؛ مرزبان‌بن مدربه یونانی، مردی مصری از نسل یافث‌بن نوح<ref>ابن‌هشام، سیرة‌النبی، ج ۱، ص ۲۰۲؛ نحاس، معانی القرآن الکریم، ج ۴، ص ۲۸۴؛ مقدسی، آفرینش و تاریخ، ج ۱، ص ۴۵۷، همگی به نقل از محمدبن اسحاق</ref>؛ عیاش و عبداللّه‌بن ضحاک<ref> عیاشی، کتاب التفسیر، ج ۲، ص ۳۴۰؛ ابن‌جوزی، زاد المسیر، ج ۵، ص ۱۸۳</ref>. گذشته از کوروش، در پاره‌ای منابع، گاه احتمال ذوالقرنین بودن برخی دیگر از پادشاهان ایران نظیر فریدون<ref> قرطبی، الجامع لاحکام القرآن، ج ۱۱، ص ۴۶۴؛ آلوسی، روح المعانی، ج ۱۶، ص ۲۸</ref>، خشایارشا<ref> عبدالملک بن محمد ثعالبی، ثمار القلوب فی المضاف و المنسوب، ص ۲۸۰۲۸۱؛ ابوریحان بیرونی، آثار الباقیة عن القرون الخالیة، ص ۴۰</ref> و داریوش سوم<ref>بدره‌ای، کورش کبیر در قرآن مجید و عهد عتیق، ص ۱۵۷-۱۵۹</ref> نیز مطرح شده است<ref>همچنین برای اقوال و منابع بیشتر درباره مصادیق احتمالی ذوالقرنین ← رضوان مساح، «ذوالقرنین‌ها و بررسی واژه ذوالقرنین از دیدگاه زبانشناسی تاریخی»، آینه پژوهش، سال۲۰،ش ۵ ص ۶۹</ref>. | افراد دیگری را نیز از مصادیق احتمالی ذوالقرنین مطرح کرده‌اند، ازجمله: اسکندروس مردی از اسکندریه<ref>ابن‌قتیبه، ص ۵۴</ref>؛ هرمس یا هردیس<ref>ابن‌حبیب، کتاب المُحَبَّر، ص ۳۹۳؛ قرطبی، الجامع لاحکام القرآن، ج ۱۱، ص ۴۶</ref>؛ مرزبان‌بن مدربه یونانی، مردی مصری از نسل یافث‌بن نوح<ref>ابن‌هشام، سیرة‌النبی، ج ۱، ص ۲۰۲؛ نحاس، معانی القرآن الکریم، ج ۴، ص ۲۸۴؛ مقدسی، آفرینش و تاریخ، ج ۱، ص ۴۵۷، همگی به نقل از محمدبن اسحاق</ref>؛ عیاش و عبداللّه‌بن ضحاک<ref> عیاشی، کتاب التفسیر، ج ۲، ص ۳۴۰؛ ابن‌جوزی، زاد المسیر، ج ۵، ص ۱۸۳</ref>. گذشته از کوروش، در پاره‌ای منابع، گاه احتمال ذوالقرنین بودن برخی دیگر از پادشاهان ایران نظیر فریدون<ref> قرطبی، الجامع لاحکام القرآن، ج ۱۱، ص ۴۶۴؛ آلوسی، روح المعانی، ج ۱۶، ص ۲۸</ref>، خشایارشا<ref> عبدالملک بن محمد ثعالبی، ثمار القلوب فی المضاف و المنسوب، ص ۲۸۰۲۸۱؛ ابوریحان بیرونی، آثار الباقیة عن القرون الخالیة، ص ۴۰</ref> و داریوش سوم<ref>بدره‌ای، کورش کبیر در قرآن مجید و عهد عتیق، ص ۱۵۷-۱۵۹</ref> نیز مطرح شده است.<ref>همچنین برای اقوال و منابع بیشتر درباره مصادیق احتمالی ذوالقرنین ← رضوان مساح، «ذوالقرنین‌ها و بررسی واژه ذوالقرنین از دیدگاه زبانشناسی تاریخی»، آینه پژوهش، سال۲۰،ش ۵ ص ۶۹</ref> در سال ۱۳۸۸ش کتابی چاپ شده که نویسنده مدعی است ذوالقرنین [[امام مهدی عجل الله تعالی فرجه|امام مهدی]] است. این اثر نوشته عبدالله مستحسن است و در قم توسط انتشارات سبط النبی منتشر شده است.<ref>[https://aghigh.ir/fa/news/115291/ پایگاه اینترنتی عقیق]</ref> | ||
برخی مورخان ایرانی سده‌های چهارم و پنجم، مثل حمزه اصفهانی و [[ابوریحان بیرونی]]، شخصیت ذوالقرنین را بر ابوکرب شَمِّر یرعَش، پادشاه حِمْیَر تطبیق کرده‌اند.<ref>اصفهانی، کتاب تاریخ سنی ملوک الارض و الانبیاء علیهم الصلوة و السلام، ص ۸۴</ref> به‌نوشته ابوریحان بیرونی<ref>ابوریحان بیرونی، آثار الباقیة عن القرون الخالیة، ص ۴۰۴۱</ref>، اَذواء (کسانی که نامشان با «ذو» شروع می‌شود) همگی از یمن‌اند، و به این پادشاه [[یمن]] از آن جهت ذوالقرنین گفته‌اند که گیسوانش را بر شانه‌هایش می‌آویخت. این پادشاه به شرق و غرب زمین سفر کرده و در اشعار یمن مایه افتخار و [[مباهات]] بوده و به‌علاوه، داستان او با آنچه در قرآن آمده، سازگار است<ref> برای نقل‌های تاریخی درباره او ← ابن‌هشام، کتاب التیجان فی ملوک حمیر، ص ۴۴۲۴۴۶</ref>. افزون‌براین، برخی دیگر از پادشاهان یمن را نیز ذوالقرنین دانسته‌اند، ازجمله تُبّع‌الاقرن پسر شمر یرعش<ref>همان، ص ۴۴۶۴۵۲</ref>، صعب‌بن حارث<ref>همان، ص ۹۱۱۰۲</ref>، یا صعب‌بن همّال<ref>ابن‌حبیب، کتاب المُحَبَّر، ص ۳۶۵؛ ابوریحان بیرونی، آثار الباقیة عن القرون الخالیة، ص ۴۰</ref>، یا صعب‌بن ذی‌یزن از فرزندان وائل‌بن حمیر<ref> قرطبی، الجامع لاحکام القرآن، ج ۱۱، ص ۴۶۴۷</ref>. ولی در انکار این دیدگاه گفته‌اند که صِرف تشابه نامهای پادشاهان [[یمن]] با ذوالقرنین به‌هیچ‌وجه کافی نیست، ضمن اینکه چندان فتوحاتی از این پادشاهان سر نزده و از ساخت سدی آهنین به‌دست آنان سخن نرفته است، و به نظر می‌رسد راویان و مورخان بعدها درباره آنان غلوآمیز سخن گفته‌اند<ref> آزاد، ذوالقرنین، یا، کوروش کبیر، ترجمه و مقدمه از باستانی پاریزی، ص ۱۲-۱۳؛ صفوی، اسکندر و ادبیات ایران و شخصیت مذهبی اسکندر، ص ۲۸۲-۲۸۶؛ نیز ← طباطبائی، ج ۱۳، ص ۳۸۵-۳۹۱</ref>. | |||
در | ابن‌عاشور(درگذشته ۱۹۷۳م) مفسر اهل سنت در تفسیر التحریر و التنویر<ref>ابن عاشور، تفسیر التحریر و التنویر، ذیل کهف : ۸۳۸۴</ref> معتقد است تسن‌چی هوانگ تی، امپراتور چین مصداق ذوالقرنین است و دیوار بزرگ چین همان سد یأجوج و مأجوج در قرآن است. و ادله‌ای برای تأیید آن آورده، ازجمله اینکه بیشتر پادشاهان چین به عدل و تدبیر شهره بوده‌اند و دیوار عظیم و بی‌نظیر چین در منابع تاریخ و جغرافیا مشهور است. او<ref>ذیل کهف : ۸۳۸۴</ref> براساس حدیثی نبوی، [[یأجوج و مأجوج]] را قوم مغول دانسته و آن را شاهدی بر مدعای خود گرفته است<ref>نیز ← امیرتوکل کامبوزیا، ذوالقرنین، یا، تسن چی هوانگ تی، بزرگ‌ترین پادشاه چین، ص ۱۷ به بعد</ref>. از این دیدگاه نشانه‌ای در منابع قدیم یافت نمی‌شود و طرفداران اندکی دارد. و نیز گفته‌اند سد ذوالقرنین میان دو کوه و از آهن و مس مذاب ساخته شده، اما دیوار طولانی چین از کوه و دشت می‌گذرد و با سنگ و مصالح معمولی بنا شده است<ref>طباطبائی، ج ۱۳، ص ۳۸۱-۳۸۲؛ صفوی، اسکندر و ادبیات ایران و شخصیت مذهبی اسکندر، ص ۲۹۵-۲۹۶</ref>. | ||
==آثار درباره ذوالقرنین== | ==آثار درباره ذوالقرنین== | ||