پرش به محتوا

لا یوم کیومک یا اباعبدالله: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۹: خط ۱۹:
}}
}}


'''لَا یَوْمَ‏ کَیَوْمِکَ یَا اَبا عَبْدِاللهِ''' به معنای روزی چون روز تو نیست ای اباعبدالله از سخنان [[امام حسن مجتبی(ع)]] درباره [[امام حسین(ع)]] است. این سخن، [[واقعه کربلا]]، چگونگی حادثه، شمار و وضعیت اعتقادی دشمنان [[اهل بیت]] را پیشگویی و بزرگی مصیبت و عظمت آن را بیان کرده است. راوی اصلی حدیث [[امام صادق(ع)]] است و [[شیخ صدوق]] آن را در کتاب [[امالی صدوق|امالی]] به نقل از [[مفضل بن عمر]] از وکلای امام صادق(ع)، آورده است.
'''لَا یَوْمَ‏ کَیَوْمِکَ یَا اَبا عَبْدِاللهِ''' (روزی چون روز تو نیست ای اباعبدالله)، بخشی از حدیثی است که [[امام حسن مجتبی علیه‌السلام|امام حسن مجتبی(ع)]] در آن [[واقعه کربلا]] و برخی از جزئیات آن را پیشگویی کرده است. در این حدیث بزرگی مصیبت و عظمت آن نیز نیز اشاره شده است. [[شیخ صدوق]] این روایت را در کتاب [[الامالی (شیخ صدوق)|امالی]] به نقل از [[مفضل بن عمر|مُفَضّل بن عُمر]] از [[امام صادق علیه‌السلام|امام صادق(ع)]] نقل کرده است. معمولا روضه‌خوان در مجالس عزا، از این عبارت برای گُریززدن به واقعه کربلا استفاده می‌کند.
==متن حدیث==
==متن حدیث==
انَّ الْحُسَیْنَ بْنَ عَلِیٍّ ع دَخَلَ یَوْماً إِلَى الْحَسَنِ(ع) فَلَمَّا نَظَرَ إِلَیْهِ بَکَى، فَقَالَ لَهُ مَا یُبْکِیکَ یَا أَبَاعَبْدِ اللهِ؟ قَالَ: أَبْکِی لِمَا یُصْنَعُ بِکَ. فَقَالَ لَهُ الْحَسَنُ(ع): إِنَّ الَّذِی یُؤْتَى إِلَیَّ سَمٌّ یُدَسُّ إِلَیَّ فَأُقْتَلُ بِهِ وَ لَکِنْ لَا یَوْمَ کَیَوْمِکَ یَا أَبَا عَبْدِ اللهِ یَزْدَلِفُ إِلَیْکَ ثَلَاثُونَ أَلْفَ رَجُلٍ یَدَّعُونَ أَنَّهُمْ مِنْ أُمَّةِ جَدِّنَا مُحَمَّدٍ(ص) وَ یَنْتَحِلُونَ دِینَ الْإِسْلَامِ فَیَجْتَمِعُونَ عَلَى قَتْلِکَ وَ سَفْکِ دَمِکَ وَ انْتِهَاکِ حُرْمَتِکَ وَ سَبْیِ ذَرَارِیکَ وَ نِسَائِکَ وَ انْتِهَابِ ثِقْلِکَ فَعِنْدَهَا تَحِلُّ بِبَنِی أُمَیَّةَ اللَّعْنَةُ وَ تُمْطِرُ السَّمَاءُ رَمَاداً وَ دَماً وَ یَبْکِی عَلَیْکَ کُلُّ شَیْ‏ءٍ حَتَّى الْوُحُوشِ فِی الْفَلَوَاتِ وَ الْحِیتَانِ فِی الْبِحَارِ.<ref>شیخ صدوق، الامالی، ۱۳٦٢ش، ص۱۱٥.</ref>
انَّ الْحُسَیْنَ بْنَ عَلِیٍّ ع دَخَلَ یَوْماً إِلَى الْحَسَنِ(ع) فَلَمَّا نَظَرَ إِلَیْهِ بَکَى، فَقَالَ لَهُ مَا یُبْکِیکَ یَا أَبَاعَبْدِ اللهِ؟ قَالَ: أَبْکِی لِمَا یُصْنَعُ بِکَ. فَقَالَ لَهُ الْحَسَنُ(ع): إِنَّ الَّذِی یُؤْتَى إِلَیَّ سَمٌّ یُدَسُّ إِلَیَّ فَأُقْتَلُ بِهِ وَ لَکِنْ لَا یَوْمَ کَیَوْمِکَ یَا أَبَا عَبْدِ اللهِ یَزْدَلِفُ إِلَیْکَ ثَلَاثُونَ أَلْفَ رَجُلٍ یَدَّعُونَ أَنَّهُمْ مِنْ أُمَّةِ جَدِّنَا مُحَمَّدٍ(ص) وَ یَنْتَحِلُونَ دِینَ الْإِسْلَامِ فَیَجْتَمِعُونَ عَلَى قَتْلِکَ وَ سَفْکِ دَمِکَ وَ انْتِهَاکِ حُرْمَتِکَ وَ سَبْیِ ذَرَارِیکَ وَ نِسَائِکَ وَ انْتِهَابِ ثِقْلِکَ فَعِنْدَهَا تَحِلُّ بِبَنِی أُمَیَّةَ اللَّعْنَةُ وَ تُمْطِرُ السَّمَاءُ رَمَاداً وَ دَماً وَ یَبْکِی عَلَیْکَ کُلُّ شَیْ‏ءٍ حَتَّى الْوُحُوشِ فِی الْفَلَوَاتِ وَ الْحِیتَانِ فِی الْبِحَارِ.<ref>شیخ صدوق، الامالی، ۱۳٦٢ش، ص۱۱٥.</ref>
خط ۳۰: خط ۳۰:


==سند و منابع حدیث==
==سند و منابع حدیث==
حدیث لا یوم کیومک یا اباعبدالله را [[شیخ صدوق]](درگذشت۳۸۱ق) در کتاب [[امالی (شیخ صدوق)|امالی]] از [[احمد بن هارون الفامی]] و به اسنادش از [[مفضل بن عمر|مُفضَّل بن عُمر]] از [[امام صادق(ع)]] از [[امام باقر(ع)]] از [[امام سجاد(ع)]] نقل کرده است.<ref>شیخ صدوق، الامالی، ۱۳۶۲ش، ص۱۱۵.</ref><br>
حدیث لا یوم کیومک یا اباعبدالله را [[شیخ صدوق]] (درگذشت۳۸۱ق) در کتاب [[الامالی (شیخ صدوق)|امالی]] از احمد بن هارون فامی و به اسنادش از [[مفضل بن عمر|مُفضَّل بن عُمر]] از [[امام صادق(ع)]] از [[امام باقر(ع)]] از [[امام سجاد(ع)]] نقل کرده است.<ref>شیخ صدوق، الامالی، ۱۳۶۲ش، ص۱۱۵.</ref>
 
این [[حدیث]] در کتاب‌های متعدد دیگری نیز نقل شده است. از جمله: [[المناقب ابن شهر آشوب|مناقب]] اثر [[ابن شهر آشوب]] (درگذشت ۵۸۸ق)<ref>ابن شهرآشوب، المناقب، علامه، ج۴، ص۸۶</ref>، [[اللهوف]] اثر [[سید بن طاوس]] (درگذشت ۶۶۴ق)<ref>ابن طاوس، اللهوف، جهان، ج۱، ص۲۵.</ref>، [[نوادر الاخبار فیما یتعلق باصول الدین (کتاب)|نوادر الأخبار]] تألیف [[فیض کاشانی]] (درگذشت ۱۰۹۱ق)<ref>فیض کاشانی، نوادر الأخبار، ۱۳۷۲ش، ج۱، ص۱۶۴</ref> و [[اثبات الهداة بالنصوص و المعجزات (کتاب)|اثبات الهداة]] از [[شیخ حر عاملی]] (درگذشت ۱۱۰۴ق).<ref> حر عاملی، اثبات الهداة، ج۴، ص۲۰.</ref>
این [[حدیث]] در کتاب‌های متعدد دیگری نیز نقل شده است. از جمله: [[المناقب ابن شهر آشوب|مناقب]] اثر [[ابن شهر آشوب]] (درگذشت ۵۸۸ق)<ref>ابن شهرآشوب، المناقب، علامه، ج۴، ص۸۶</ref>، [[اللهوف]] اثر [[سید بن طاوس]] (درگذشت ۶۶۴ق)<ref>ابن طاوس، اللهوف، جهان، ج۱، ص۲۵.</ref>، [[نوادر الاخبار فیما یتعلق باصول الدین (کتاب)|نوادر الأخبار]] تألیف [[فیض کاشانی]] (درگذشت ۱۰۹۱ق)<ref>فیض کاشانی، نوادر الأخبار، ۱۳۷۲ش، ج۱، ص۱۶۴</ref> و [[اثبات الهداة بالنصوص و المعجزات (کتاب)|اثبات الهداة]] از [[شیخ حر عاملی]] (درگذشت ۱۱۰۴ق).<ref> حر عاملی، اثبات الهداة، ج۴، ص۲۰.</ref>


==معنای حدیث==
==معنای حدیث==
در بیان معنای حدیث لایوم کیومک یا اباعبدالله گفته شده است: [[خداوند]] در [[کربلا]] با تمام اسماء جمال و جلالش جلوه نمود. ازاین‌رو، تنها کسانی در سپاه امام ماندند که چیزی جز [[اسماء الله|اسماء خدا]] را منعکس نکردند و امام حسین خود مظهر تامّ اسماء‌الله بود و یاران آن حضرت هر کدام مظهر اوصافی از صفات [[انسان کامل]] بودند. امام، خدانما بود و یارانش امام‌نما؛ لذا هیچ یومی با یوم امام حسین(ع) قابل قیاس نیست. ازاین‌رو، امام فرمود: من اصحابی بهتر از شما و اهل بیتی برتر و نیکوکارتر از اهل بیتم نمی‌بینم، خداوند از من به شما پاداش نیکو دهد.»<ref>قمی، نفس المهموم، المکتبة الحیدریة، ج۲، ص۲۰۵.</ref><br>
در بیان معنای حدیث لایوم کیومک یا اباعبدالله گفته شده است: [[خداوند]] در [[کربلا]] با تمام اسماء جمال و جلالش جلوه نمود. ازاین‌رو، تنها کسانی در سپاه امام ماندند که چیزی جز [[اسماء الله|اسماء خدا]] را منعکس نکردند و امام حسین خود مظهر تامّ اسماء‌الله بود و یاران آن حضرت هر کدام مظهر اوصافی از صفات [[انسان کامل]] بودند. امام، خدانما بود و یارانش امام‌نما؛ لذا هیچ یومی با یوم امام حسین(ع) قابل قیاس نیست. ازاین‌رو، امام فرمود: من اصحابی بهتر از شما و اهل بیتی برتر و نیکوکارتر از اهل بیتم نمی‌بینم، خداوند از من به شما پاداش نیکو دهد.»<ref>قمی، نفس المهموم، المکتبة الحیدریة، ج۲، ص۲۰۵.</ref>
برخی بی‌نظیر بودن روز امام حسین(ع) را از جهت جانگدازی [[واقعه کربلا]] می‌داند. گر چه همه شهادت‌ها و مصیبت‌های [[اهل بیت پیامبر(ص)]]، سنگین و اندوه‌بار است، اما آنچه در [[کربلا]] گذشت، بالاترین داغ و سوگ بود و هیچ حادثه‌ای به دلخراشی عاشورا و هیچ [[امامت|امامی]] و شهیدی به مظلومیت اباعبدالله(ع) و فرزندان او نیست.<ref>محدثی، فرهنگ عاشورا، ۱۳۷۴ش،‌ ص۳۹۱.</ref><br>


این حدیث با جمله معروف [[کل یوم عاشورا و کل ارض کربلا|کُلُّ یومٍ عاشورا و کُلُّ أرضٍ کَربَلا]] که به معنای هر روزی [[عاشورا]] و و هر مکانی کربلاست، منافات ندارد؛{{مدرک}} چرا که این جمله حاکی از ضرورت مبارزه همه مردم و در هر مکانی با ظلم دانسته شده است.<ref>امام خمینی، صحیفه امام، ج۱۰، ص۱۲۲.</ref> [[مرتضی مطهری]] نیز معتقد است [[نهضت عاشورا]] همواره در حال کسب پیروزی‌های جدید است و معنی «کل یوم عاشورا» این است که هر روز به نام امام حسین با ظلم و باطلی مبارزه می‌شود و حق و عدالتی احیا می‌شود.<ref>مطهری، حق و باطل، مجموعه آثار، ج۳، ص۴۳۴ و ۴۳۵.</ref>
برخی بی‌نظیر بودن روز امام حسین(ع) را از جهت جانگدازی [[واقعه کربلا]] می‌داند. گر چه همه شهادت‌ها و مصیبت‌های [[اهل بیت پیامبر(ص)]]، سنگین و اندوه‌بار است، اما آنچه در [[کربلا]] گذشت، بالاترین داغ و سوگ بود و هیچ حادثه‌ای به دلخراشی عاشورا و هیچ [[امامت|امامی]] و شهیدی به مظلومیت اباعبدالله(ع) و فرزندان او نیست.<ref>محدثی، فرهنگ عاشورا، ۱۳۷۴ش،‌ ص۳۹۱.</ref><br>این حدیث با عبارت [[کل یوم عاشورا|کُلُّ یومٍ عاشورا و کُلُّ أرضٍ کَربَلا]] که به معنای هر روزی عاشورا و و هر مکانی کربلاست، منافات ندارد؛{{مدرک}} چرا که این جمله حاکی از این است که هر روز به نام امام حسین با ظلم و باطلی مبارزه می‌شود و حق و عدالتی احیا می‌شود.<ref>مطهری، حق و باطل، مجموعه آثار، ج۳، ص۴۳۴ و ۴۳۵.</ref>


==لایوم کیومِ الحسین ==
==لایوم کیومِ الحسین ==