۱۶٬۵۸۷
ویرایش
ماجرای فدک: تفاوت میان نسخه‌ها
←انگیزه‌ها از مصادره و مطالبه فدک
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) |
||
| خط ۵: | خط ۵: | ||
در نقلی آمده است ابوبکر در برگه‌ای ملکیت فاطمه را تأیید کرد؛ اما [[عمر بن خطاب]] آن برگه را از فاطمه گرفت و پاره کرد. طبق روایتی دیگر ابوبکر شاهدان فاطمه(س) را نپذیرفت. دختر پیامبر(ص) وقتی دادخواهی خود و همسرش امام علی(ع) را بی‌ثمر دید، به [[مسجدالنبی]] رفت و به ایراد خطبه پرداخت. او در این خطبه که به [[خطبه فدکیه]] مشهور است، به [[غصب خلافت]] اشاره کرد و سخن ابوبکر که پیامبران ارث نمی‌گذارند را مخالف [[قرآن]] خواند و او را به دادگری خداوند در [[معاد|روز رستاخیز]] واگذار کرد. فاطمه(س) پس از این ماجرا سخت از ابوبکر و عمر ناراحت شد و تا زمان [[شهادت حضرت فاطمه(س)|شهادت]]، بر آن دو غضبناک باقی ماند. | در نقلی آمده است ابوبکر در برگه‌ای ملکیت فاطمه را تأیید کرد؛ اما [[عمر بن خطاب]] آن برگه را از فاطمه گرفت و پاره کرد. طبق روایتی دیگر ابوبکر شاهدان فاطمه(س) را نپذیرفت. دختر پیامبر(ص) وقتی دادخواهی خود و همسرش امام علی(ع) را بی‌ثمر دید، به [[مسجدالنبی]] رفت و به ایراد خطبه پرداخت. او در این خطبه که به [[خطبه فدکیه]] مشهور است، به [[غصب خلافت]] اشاره کرد و سخن ابوبکر که پیامبران ارث نمی‌گذارند را مخالف [[قرآن]] خواند و او را به دادگری خداوند در [[معاد|روز رستاخیز]] واگذار کرد. فاطمه(س) پس از این ماجرا سخت از ابوبکر و عمر ناراحت شد و تا زمان [[شهادت حضرت فاطمه(س)|شهادت]]، بر آن دو غضبناک باقی ماند. | ||
پس از وفات پیامبر(ص)، [[فدک|دهکده فدک]]، به دست خلفا افتاد و در میان آنها دست به دست شد. البته برخی خلفا از جمله [[عمر بن عبدالعزیز]] اموی و [[مأمون عباسی | پس از وفات پیامبر(ص)، [[فدک|دهکده فدک]]، به دست خلفا افتاد و در میان آنها دست به دست شد. البته برخی خلفا از جمله [[عمر بن عبدالعزیز]] اموی و [[مأمون عباسی]]، فدک یا درآمد حاصل از آن را به فرزندان فاطمه دادند هر چند که خلفای بعدی آن را پس گرفتند. | ||
درباره این واقعه آثاری به زبان عربی و فارسی نوشته شده است از جمله آنها کتاب [[فدک فی التاریخ (کتاب)|فدک فی التاریخ]] اثر [[سید محمدباقر صدر]] است که با رویکرد تحلیلی نوشته شده است. صدر در این کتاب، مطالبه فدک را به نقطه آغاز نهضت حضرت فاطمه(س) علیه حاکمیت و یکی از مراحل دفاع او از [[امامت |امامت]] تحلیل کرده است. | درباره این واقعه آثاری به زبان عربی و فارسی نوشته شده است از جمله آنها کتاب [[فدک فی التاریخ (کتاب)|فدک فی التاریخ]] اثر [[سید محمدباقر صدر]] است که با رویکرد تحلیلی نوشته شده است. صدر در این کتاب، مطالبه فدک را به نقطه آغاز نهضت حضرت فاطمه(س) علیه حاکمیت و یکی از مراحل دفاع او از [[امامت |امامت]] تحلیل کرده است. | ||
| خط ۵۵: | خط ۵۵: | ||
[[سید جعفر شهیدی]] تاریخ‌پژوه متوفای ۱۳۸۶ش، بر این باور است هدف فاطمه(س) برای مطالبه فدک، زنده نگه‌داشتن سنت پیامبر(ص) و برپایی عدالت بود و به بازگشت ارزش‌های [[جاهلیت]] و برتری قبیله‌ای که در کمین جامعه اسلامی بود، احساس نگرانی می‌کرد.<ref> شهیدی، علی از زبان علی، ۱۳۷۷ش، ص۳۷.</ref> | [[سید جعفر شهیدی]] تاریخ‌پژوه متوفای ۱۳۸۶ش، بر این باور است هدف فاطمه(س) برای مطالبه فدک، زنده نگه‌داشتن سنت پیامبر(ص) و برپایی عدالت بود و به بازگشت ارزش‌های [[جاهلیت]] و برتری قبیله‌ای که در کمین جامعه اسلامی بود، احساس نگرانی می‌کرد.<ref> شهیدی، علی از زبان علی، ۱۳۷۷ش، ص۳۷.</ref> | ||
به گفته [[ناصر مکارم شیرازی|آیت‌الله مکارم شیرازی]] | به گفته [[ناصر مکارم شیرازی|آیت‌الله مکارم شیرازی]] از مراجع تقلید شیعه، خلفا فدک را مصادره کردند تا این منبع اقتصادی مایه قدرت امام علی و خاندانش نشود.<ref>مکارم شیرازی، پیام امیرالمؤمنین، ۱۳۸۶ش، ج۱۰، ص۲۰۲.</ref> او در این باره به روایتی از [[امام صادق علیه‌السلام|امام صادق(ع)]] استناد کرده است<ref>نگاه کنید به علامه مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۲۹، ص۱۹۴.</ref> که بر اساس آن، پس از آنکه ابوبکر به خلافت رسید عمر از او خواست که [[خمس]]، [[فى‌ء]] و فدک را از على و اهل‌بيتش بگیرد، زيرا هنگامى كه پيروانش اين کار را ببينند علی(ع) را رها كرده به سوى ابوبکر مى‌آيند.<ref>مکارم شیرازی، پیام امیرالمؤمنین، ۱۳۸۶ش، ج۱۰، ص۲۰۲.</ref> | ||
==بازگرداندن فدک به فرزندان فاطمه== | ==بازگرداندن فدک به فرزندان فاطمه== | ||
[[فدک]] در دوران [[بنی‌امیه|امویان]] و [[بنی‌عباس|عباسیان]] نیز در دست خُلفا بود و فقط در برخی دوره‌هابرای مدتی به فرزندان فاطمه بازگشت: | [[فدک]] در دوران [[بنی‌امیه|امویان]] و [[بنی‌عباس|عباسیان]] نیز در دست خُلفا بود و فقط در برخی دوره‌هابرای مدتی به فرزندان فاطمه بازگشت: | ||