۱۷٬۷۷۷
ویرایش
آل بویه: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - '==پانویس==↵{{پانویس۲}}' به '== پانویس == {{پانوشت}} == یادداشت == {{یادداشت‌ها}}') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۶۵: | خط ۶۵: | ||
==تاریخچه شکل‌گیری == | ==تاریخچه شکل‌گیری == | ||
[[پرونده:سکه آل بویه.jpg|150px|بندانگشتی|نمونه‌ای از سکه‌های آل بویه]] | [[پرونده:سکه آل بویه.jpg|150px|بندانگشتی|نمونه‌ای از سکه‌های آل بویه]] | ||
دیلیمان در اوایل قرن چهارم قمری جنبش‌هایی را در ایران علیه [[بنی‌عباس|خلافت عباسیان]] آغاز کردند.<ref>سجادی، «آل بویه»، ج۱، ص۶۲۹.</ref> ماکان بن کاکی، اسفارین شیرویه و مرداویج زیاری، هر یک با لشکری از دیلم خروج کردند. [[علی بن بویه|علی]] و [[حسن بن بویه|حسن]] پسران ابوشجاع به ماکان فرمانبردار سامانیان پیوستند. در سال ۳۲۱ق مرداویج زیاری بر جرجان و طبرستان مسلط شد علی و حسن با جلب نظر ماکان به مرداویج پیوستند. او علی را به حکومت کرج گمارد<ref>ابن‌اثیر، الکامل، ۱۳۹۹ق، ج۸، ص۲۶۷.</ref> علی به کرج رفت و با تصرف دژهای اطراف مایه بیمناکی مرداویج گردید او ابتدا قصد تصرف اصفهان را داشت اما از سپاه برادر مرداویج شکست خود و پس از چندی اَرَّجان و نوبندجان را تصرف کرد و برادرش حسن نیز به دستور او کازرون را تصرف نمود.<ref>مقریزی، السلوک، | دیلیمان در اوایل قرن چهارم قمری جنبش‌هایی را در ایران علیه [[بنی‌عباس|خلافت عباسیان]] آغاز کردند.<ref>سجادی، «آل بویه»، ج۱، ص۶۲۹.</ref> ماکان بن کاکی، اسفارین شیرویه و مرداویج زیاری، هر یک با لشکری از دیلم خروج کردند. [[علی بن بویه|علی]] و [[حسن بن بویه|حسن]] پسران ابوشجاع به ماکان فرمانبردار سامانیان پیوستند. در سال ۳۲۱ق مرداویج زیاری بر جرجان و طبرستان مسلط شد علی و حسن با جلب نظر ماکان به مرداویج پیوستند. او علی را به حکومت کرج گمارد<ref>ابن‌اثیر، الکامل، ۱۳۹۹ق، ج۸، ص۲۶۷.</ref> علی به کرج رفت و با تصرف دژهای اطراف مایه بیمناکی مرداویج گردید او ابتدا قصد تصرف اصفهان را داشت اما از سپاه برادر مرداویج شکست خود و پس از چندی اَرَّجان و نوبندجان را تصرف کرد و برادرش حسن نیز به دستور او کازرون را تصرف نمود.<ref>مقریزی، السلوک، ۱۴۱۸ق، ج۱، ص۲۷.</ref> علی در سال ۳۲۲ق بر [[شیراز]] چیره شد و دولت آل بویه را در آنجا بنیان نهاد.<ref>ابنتغری، النجوم الزاهره، ۱۳۹۲ق، ج۳، ص۲۴۴-۲۴۵.</ref> با این حال به گفته صادق سجادی برخی از تاریخ‌نگاران فتح ارجان ([[سال ۳۲۱ هجری قمری|۳۲۱ق]]/۹۳۲م) را آغاز پایه‌گذاری دولت آل بویه دانسته‌اند.<ref>سجادی، «آل بویه»، ج۱، ص۶۲۹.</ref> طی ۱۲ سال پس از آن، حسن و احمد نیز به ترتیب بر [[ری]]، [[کرمان]] و [[عراق]] چیره شدند و دولت آل بویه به سه شاخه بزرگ و یک شعبه کوچک در [[کرمان]] و [[عمان]] تقسیم شد.<ref>سجادی، «آل بویه»، ج۱، ص۶۲۹.</ref> | ||
به گفته علی‌اصغر فقیهی تاریخ‌پژوه شیعه (درگذشت ۱۳۸۲ش)، کتاب [[تجارب الامم (کتاب)|تجارب الامم]] از منابع اصلی نویسندگان در زمینه تاریخ آل بویه به شمار می‌آید<ref>فقیهی، تاریخ آل بویه، ۱۳۷۸ش، ص۱۷.</ref> [[احمد بن محمد رازی|ابن‌مسکویه]] (۳۲۰-۴۲۰ق) نویسنده آن با حکومت آل بویه هم‌عصر بوده است.<ref>فقیهی، تاریخ آل بویه، ۱۳۷۸ش، ص۱۷.</ref> | به گفته علی‌اصغر فقیهی تاریخ‌پژوه شیعه (درگذشت ۱۳۸۲ش)، کتاب [[تجارب الامم (کتاب)|تجارب الامم]] از منابع اصلی نویسندگان در زمینه تاریخ آل بویه به شمار می‌آید<ref>فقیهی، تاریخ آل بویه، ۱۳۷۸ش، ص۱۷.</ref> [[احمد بن محمد رازی|ابن‌مسکویه]] (۳۲۰-۴۲۰ق) نویسنده آن با حکومت آل بویه هم‌عصر بوده است.<ref>فقیهی، تاریخ آل بویه، ۱۳۷۸ش، ص۱۷.</ref> | ||
| خط ۸۹: | خط ۸۹: | ||
*ابن‌مسکویه، احمد بن محمد، تجارب الامم و تعاقب الهمم، به کوشش آمدروز، قاهره، مطبعه بشرکه التمدن الصناعیه، ۱۳۳۲ق. | *ابن‌مسکویه، احمد بن محمد، تجارب الامم و تعاقب الهمم، به کوشش آمدروز، قاهره، مطبعه بشرکه التمدن الصناعیه، ۱۳۳۲ق. | ||
*ابنتغری، یوسف بن تغری، النجوم الزاهرة فی ملوک مصر و القاهرة، قاهره، وزارة الثقافة و الارشاد القومی المؤسسة المصریة العامة، ۱۳۹۲ق/۱۹۷۲م. | *ابنتغری، یوسف بن تغری، النجوم الزاهرة فی ملوک مصر و القاهرة، قاهره، وزارة الثقافة و الارشاد القومی المؤسسة المصریة العامة، ۱۳۹۲ق/۱۹۷۲م. | ||
*[https://www.gisoom.com/book/1106268 «احیای فرهنگی در عهد آل‌بویه: انسان‌گرایی در عصر رنسانس اسلامی»]، شبکه جامع کتاب گیسوم، مشاهده ۱۲ مهر ۱۴۰۱ش. | |||
*پوراحمدی، حسین، «[http://ensani.ir/fa/article/45142 آل بویه و نقش آنان در برپایی مراسم و مواسم شیعه امامیه در عراق]»، فصلنامه شیعه‌شناسی، شماره ۳ و ۴، ۱۳۸۲ش. | *پوراحمدی، حسین، «[http://ensani.ir/fa/article/45142 آل بویه و نقش آنان در برپایی مراسم و مواسم شیعه امامیه در عراق]»، فصلنامه شیعه‌شناسی، شماره ۳ و ۴، ۱۳۸۲ش. | ||
*ثعالبی، عبدالملک بن محمد، یتیمةالدهر، بیروت، دارالکتاب العربی، ۱۳۵۲ق. | *ثعالبی، عبدالملک بن محمد، یتیمةالدهر، بیروت، دارالکتاب العربی، ۱۳۵۲ق. | ||
| خط ۹۴: | خط ۹۵: | ||
*جعفریان، رسول، تاریخ تشیع در ایران، تهران، نشر علم، ۱۳۸۷ش. | *جعفریان، رسول، تاریخ تشیع در ایران، تهران، نشر علم، ۱۳۸۷ش. | ||
*خطیب بغدادی، احمد بن علی، تاریخ بغداد او مدینة السلام منذ تاسیسها حتی سنة ۴۶۳ق، بیروت، دارالکتب العلمیة، ۱۴۰۷ق. | *خطیب بغدادی، احمد بن علی، تاریخ بغداد او مدینة السلام منذ تاسیسها حتی سنة ۴۶۳ق، بیروت، دارالکتب العلمیة، ۱۴۰۷ق. | ||
*[https://www.gisoom.com/book/1276823 «حیات علمی در عهد آل‌بویه»]، شبکه جامع کتاب گیسوم، مشاهده ۱۲ مهر ۱۴۰۱ش. | |||
*ذهبی، شمس‌الدین محمد، العبر من خبر من غبر، به کوشش ابوهاجر محمد، بیروت، دارالکتب، العربیة، ۱۴۰۵ق. | *ذهبی، شمس‌الدین محمد، العبر من خبر من غبر، به کوشش ابوهاجر محمد، بیروت، دارالکتب، العربیة، ۱۴۰۵ق. | ||
*سجادی، صادق، «آل بویه»، در دایرة المعارف بزرگ اسلامی، تهران، مرکز دایرة‌المعارف بزرگ اسلامی، ۱۳۶۹ش. | *سجادی، صادق، «آل بویه»، در دایرة المعارف بزرگ اسلامی، تهران، مرکز دایرة‌المعارف بزرگ اسلامی، ۱۳۶۹ش. | ||
| خط ۱۰۴: | خط ۱۰۶: | ||
*محلاتی، ذبیح‌الله، مآثر الکبراء فی تاریخ سامراء، قم، المکتبة الحیدریة، ۱۳۸۴ش/۱۴۲۶ق. | *محلاتی، ذبیح‌الله، مآثر الکبراء فی تاریخ سامراء، قم، المکتبة الحیدریة، ۱۳۸۴ش/۱۴۲۶ق. | ||
*مستوفی، حمدالله بن ابی‌بکر، نزهة القلوب، قزوین، حدیث امروز، ۱۳۸۱ش. | *مستوفی، حمدالله بن ابی‌بکر، نزهة القلوب، قزوین، حدیث امروز، ۱۳۸۱ش. | ||
* | *مقریزی، احمد بن علی، السلوک لمعرفة دول الملوک، تحقیق محمد عبد القادر عطا، بیروت، دار الكتب العلمية، الطبعة الاولى، ۱۴۱۸ق/۱۹۹۷م. | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||