مذاهب چهارگانه اهل سنت: تفاوت میان نسخه‌ها

مذاهب چهارگانه اهل سنت (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۲۷ ژوئن ۲۰۲۳، ساعت ۱۳:۳۹

۲۴ بایت حذف‌شده ، ‏۲۷ ژوئن ۲۰۲۳

جز

جایگزینی متن - '{{یادداشت|' به '{{یاد|'

Image-reviewer، abusefilter، autopatrolled، botadmin، دیوان‌سالاران، eliminator، import، مدیران رابط کاربری، ipblock-exempt، movedable، oversight، patroller، reviewer، rollbacker، مدیران، translationadmin

۹٬۴۳۸

ویرایش

@@ خط ۳۹: / خط ۳۹: @@
 در نهایت حاکمان مسلمان به این نتیجه رسید که مذاهب فقهی را محدود کنند؛ در سال ۶۳۳ <ref name=":12">ذهبی، تاریخ ‏الإسلام، ۱۴۰۹ق، ج۴۹، ص۲۱.</ref> یا ۶۶۳<ref name=":13">کاشف الغطاء، أدوار علم الفقه و أطواره، ۱۳۹۹ق، ص۲۱۴.</ref> یا ۶۶۵<ref name=":10" /> حاکمی با نام بیبرس بُندُقداری که بر بسیاری از مناطق اسلامی از جمله [[مصر]] و [[شام]] حکومت می‌کرد،<ref name=":2">[http://www.ibnamin.com/4_sects.htm «كیف ولماذا أصبحت المذاهب أربعة عند أهل السنة؟»]</ref> چهار قاضی رسمی از چهار مذهب حنفی، مالکی، شافعی و حنبلی در قاهره منصوب کرد و سایر مذاهب را نامعتبر اعلام کرد.<ref>المقریزی، الخطط المقریزیه، ۱۹۹۷م، ج۳، ص۳۹۰.</ref> او همچنین محدودیت‌های بسیاری برای پیروان مذاهب دیگر به وجود آورد.<ref name=":13" /> این تصمیم پس از مدتی در مناطق دیگر نیز اجرا شد.<ref name=":2" />
-در نتیجه مذاهب چهارگانه حنفی، مالکی، شافعی و حنبلی که پیروان زیادی نیز داشتند، به صورت رسمی مورد حمایت حکومت‌ها قرار گرفتند<ref name=":11">حیدر، الامام الصادق و المذاهب الربعه، ۲۰۱۰م، ج۲، ص۱۳۹.</ref> و با گذشت زمان در جامعه اهل سنت تثبیت شدند.<ref name=":7">حیدر، الامام الصادق و المذاهب الربعه، ۲۰۱۰م، ج۲، ص۱۳۸.</ref>{{یادداشت|بر اساس برخی نقل‌ها، فرقه ظاهریه تا مدت‌ها پیروان خود را حفظ کرد.(تیمور، نظرة تاریخیة فی حدوث المذاهب الفقهیة الأربعة، ۱۹۹۰م، ص۸۵)}}
+در نتیجه مذاهب چهارگانه حنفی، مالکی، شافعی و حنبلی که پیروان زیادی نیز داشتند، به صورت رسمی مورد حمایت حکومت‌ها قرار گرفتند<ref name=":11">حیدر، الامام الصادق و المذاهب الربعه، ۲۰۱۰م، ج۲، ص۱۳۹.</ref> و با گذشت زمان در جامعه اهل سنت تثبیت شدند.<ref name=":7">حیدر، الامام الصادق و المذاهب الربعه، ۲۰۱۰م، ج۲، ص۱۳۸.</ref>{{یاد|بر اساس برخی نقل‌ها، فرقه ظاهریه تا مدت‌ها پیروان خود را حفظ کرد.(تیمور، نظرة تاریخیة فی حدوث المذاهب الفقهیة الأربعة، ۱۹۹۰م، ص۸۵)}}
 === فرقه‌های نابود شده ===
@@ خط ۶۰: / خط ۶۰: @@
 == اهل سنت و مسئله اجتهاد ==
-پس از تثبیت مذاهب چهارگانه در میان عموم اهل سنت، [[اجتهاد]] میان آنان متوقف شد.<ref name=":6" /> آنان معتقدند تنها باید از مذاهب چهارگانه تقلید کرد<ref name=":14">محیطی، «تطور فقه سلفیه از پیدایش تا عصر حاضر»، ص۸۷.</ref> و علم به [[شریعت|شریعت پیامبر(ص)]] تنها از طریق مذاهب چهارگانه ممکن است.<ref name=":14" /> با این حال این اعتقاد توسط برخی افراد{{یادداشت| سید رشید رضا، شیخ محمد عبده و هم چنین احمدامین مصری از مخالفان تقلید ومدافعان باز بودن باب اجتهاد هستند. }} و گروه‌ها مورد مناقشه واقع شده است.<ref>برای نمونه: حیدر، الامام الصادق و المذاهب الاربعه، ۲۰۱۰م، ج۲، ص۱۴۹.</ref>{{یادداشت|سید شیخ اسد حیدر از رشید رضا شاگرد عبده در باره اجتهاد اینگونه نقل کرده :  لا نعرف في ترك الاجتهاد منفعة ما، و أما مضاره فكثيرة، و كلها ترجع إلى إهمال العقل، و قطع طريق العلم، و الحرمان من استقلال الفكر، و قد أهمل المسلمون كل علم بترك الاجتهاد، فصاروا إلى ما نرى.در ترک اجتهاد نفعی نمی بینیم ولی زیان هایش بسیار است و تمام  ضررهایش بر می گرددبه بی اعتنایی به عقل وبریدن راه علم و محرومیت از استقلال فکر . الشيخ أسد حيدر،  الإمام الصادق و المذاهب الأربعة، ج۲، ص۱۶۲. }}[[شیخ محمود شلتوت]] از اساتید و رؤسای [[الازهر|دانشگاه الازهر]] در [[مصر]] یکی از کسانی است که انحصار تقلید از مذاهب اربعه را نادرست دانسته و ضمن جایز دانستن پیروی از مذهب  جعفری که همان شیعه امامیه است، پیروی از هر مکتبی را که بطور صحیح نقل شده و احکام آن در کتب مخصوص به خود مدون گشته  حق هر مسلمانی  دانسته  و صریحاً اعلان کرد که  هرکسی مقلد یکی از این مذاهب چهارگانه باشد می تواند به مذهب دیگری ( هر مکتبی که باشد ) منتقل شود.<ref>سلهب، الشیخ محمود شلتوت، ۲۰۰۸م، ص۱۵۴.</ref>
+پس از تثبیت مذاهب چهارگانه در میان عموم اهل سنت، [[اجتهاد]] میان آنان متوقف شد.<ref name=":6" /> آنان معتقدند تنها باید از مذاهب چهارگانه تقلید کرد<ref name=":14">محیطی، «تطور فقه سلفیه از پیدایش تا عصر حاضر»، ص۸۷.</ref> و علم به [[شریعت|شریعت پیامبر(ص)]] تنها از طریق مذاهب چهارگانه ممکن است.<ref name=":14" /> با این حال این اعتقاد توسط برخی افراد{{یاد| سید رشید رضا، شیخ محمد عبده و هم چنین احمدامین مصری از مخالفان تقلید ومدافعان باز بودن باب اجتهاد هستند. }} و گروه‌ها مورد مناقشه واقع شده است.<ref>برای نمونه: حیدر، الامام الصادق و المذاهب الاربعه، ۲۰۱۰م، ج۲، ص۱۴۹.</ref>{{یاد|سید شیخ اسد حیدر از رشید رضا شاگرد عبده در باره اجتهاد اینگونه نقل کرده :  لا نعرف في ترك الاجتهاد منفعة ما، و أما مضاره فكثيرة، و كلها ترجع إلى إهمال العقل، و قطع طريق العلم، و الحرمان من استقلال الفكر، و قد أهمل المسلمون كل علم بترك الاجتهاد، فصاروا إلى ما نرى.در ترک اجتهاد نفعی نمی بینیم ولی زیان هایش بسیار است و تمام  ضررهایش بر می گرددبه بی اعتنایی به عقل وبریدن راه علم و محرومیت از استقلال فکر . الشيخ أسد حيدر،  الإمام الصادق و المذاهب الأربعة، ج۲، ص۱۶۲. }}[[شیخ محمود شلتوت]] از اساتید و رؤسای [[الازهر|دانشگاه الازهر]] در [[مصر]] یکی از کسانی است که انحصار تقلید از مذاهب اربعه را نادرست دانسته و ضمن جایز دانستن پیروی از مذهب  جعفری که همان شیعه امامیه است، پیروی از هر مکتبی را که بطور صحیح نقل شده و احکام آن در کتب مخصوص به خود مدون گشته  حق هر مسلمانی  دانسته  و صریحاً اعلان کرد که  هرکسی مقلد یکی از این مذاهب چهارگانه باشد می تواند به مذهب دیگری ( هر مکتبی که باشد ) منتقل شود.<ref>سلهب، الشیخ محمود شلتوت، ۲۰۰۸م، ص۱۵۴.</ref>
 === فقه سلفی ===
 [[ابن تیمیه]] از فقیهان قرن هشتم هجری و از مبلغان اصلی [[سلفیه|سلفی‌گری]] بر باز بودن باب اجتهاد تاکید می‌ورزید.<ref name=":15">پاکتچی، «اندیشه‌های فقهی در سده‌های متاخر»، ص۴۵۵.</ref> احمد پاکتچی، پژوهشگر [[علوم قرآن]] و [[حدیث]]، معتقد است [[ابن تیمیه حرانی|ابن تیمیه]] را باید فقیهی در چارچوب مذهب حنبلی انگاشت که در بخشی از مسائل از مواضع مشهور فقه حنبلی عدول کرده است.<ref name=":15" /> [[محمد بن عبدالوهاب]]، از فقیهان قرن سیزده هجری و به تبع او مفتیانِ وهابی معتقدند که باید مانند سَلَف به [[قرآن|کتاب]] و [[سنت]] مراجعه کرد و با توجه به آیات و روایات اجتهاد نمود.<ref>محیطی، «تطور فقه سلفیه از پیدایش تا عصر حاضر»، ص۹۵.</ref>