پرش به محتوا

لیلةالرغائب: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - '{{یادداشت|' به '{{یاد|'
جز (جایگزینی متن - '== پانویس ==↵{{پانویس2}}' به '== پانویس == {{پانوشت}} == یادداشت == {{یادداشت‌ها}}')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
جز (جایگزینی متن - '{{یادداشت|' به '{{یاد|')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
خط ۸: خط ۸:
بر پایه [[حدیث]]ی که از [[رسول اکرم]] در کتاب [[الاقبال بالاعمال الحسنة فیما یعمل مرة فی السنة (کتاب)|اقبال الاعمال]] [[سید ابن طاووس|سید ابن طاووس]] نقل شده،  پیامبر فرمود از این شب غفلت نکنید  زیرا این شب را [[فرشته|ملائکه]]، لیلة الرغائب نامیده‌اند. زمانی که یک‌سوم از این شب بگذرد، فرشته‌ای در آسمان و زمین باقی نمی‌ماند، مگر اینکه در [[کعبه]] و حوالی آن جمع می‌شوند. [[خدا|خداوند]] به فرشتگان می‌گوید هرچه می‌خواهید درخواست کنید. فرشتگان گویند درخواست ما بخششِ فرد [[روزه|روزه‌دارِ]] ماه [[رجب المرجب|ماه رجب]] است. خدا پاسخ می‌دهد: آن را انجام دادم.<ref>ابن طاووس، الإقبال بالأعمال الحسنة، ۱۴۱۵ق، ج۳، ص۱۸۵.</ref>
بر پایه [[حدیث]]ی که از [[رسول اکرم]] در کتاب [[الاقبال بالاعمال الحسنة فیما یعمل مرة فی السنة (کتاب)|اقبال الاعمال]] [[سید ابن طاووس|سید ابن طاووس]] نقل شده،  پیامبر فرمود از این شب غفلت نکنید  زیرا این شب را [[فرشته|ملائکه]]، لیلة الرغائب نامیده‌اند. زمانی که یک‌سوم از این شب بگذرد، فرشته‌ای در آسمان و زمین باقی نمی‌ماند، مگر اینکه در [[کعبه]] و حوالی آن جمع می‌شوند. [[خدا|خداوند]] به فرشتگان می‌گوید هرچه می‌خواهید درخواست کنید. فرشتگان گویند درخواست ما بخششِ فرد [[روزه|روزه‌دارِ]] ماه [[رجب المرجب|ماه رجب]] است. خدا پاسخ می‌دهد: آن را انجام دادم.<ref>ابن طاووس، الإقبال بالأعمال الحسنة، ۱۴۱۵ق، ج۳، ص۱۸۵.</ref>


در روایت لیلة الرغائب آمده است نخستین [[پنج‌شنبه]] ماه رجب [[روزه]] گرفته شود و در شب جمعه، بین نماز مغرب و نماز عشاء تا قبل از نیمه شب،{{یادداشت|چون به نظر [[مراجع  تقليد]] پایان وقت نماز عشا، نصف شب است. وقتی که شب را از اول غروب تا اذان صبح حساب کرده و تقسیم بر دو کنیم، نصف شب شرعی معین می‌شود. نصف شب شرعی غالباً حدود۱۱ ساعت و یک ربع بعد از اذان ظهر است. وقت استحباب نماز لیلة الرغائب بین نماز مغرب و عشاء است و هر اندازه نماز عشاء  با تاخیر خوانده بشود فرصت برای خواندن این نماز بیشتر می‌شود. البته قضای نماز مستحبی را به قصد رجاء(امید دریافت پاداش) می‌توان خواند.https://www.pasokhgoo.ir/node/35354 }} دوازده رکعت نماز اقامه شود که هر دو رکعت به یک [[سلام (نماز)|سلام]] ختم می‌شود و در هر رکعت یک مرتبه [[سوره حمد]]، سه مرتبه [[سوره قدر]]، و دوازده مرتبه [[سوره توحید]] خوانده می‌شود و پس از نماز هفتاد بار ذکر «{{عربی|اَللهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحمّدٍ النَّبیِّ الاُمِّیِّ وَ عَلَی آلِهِ}}» (خدایا! بر محمّد پیامبر درس ناخوانده و خاندانش درود فرست)گفته می‌شود. پس از آن در [[سجده]] هفتاد بار ذکر «{{عربی|سُبّوحٌ قُدّوسٌ رَبُّ المَلائِکَةِ وَ الّروحِ}}»، (پاک و منزّه است پروردگار فرشتگان و روح) و پس از سر برداشتن از سجده، هفتاد بار ذکر «{{عربی|رَبِّ اغْفِرْ وَ ارْحَمْ وَ تَجاوَزْ عَمّا تَعْلَمْ اِنَّکَ اَنْتَ الْعَلِّیُّ الْاَعْظَمُ}}» (پروردگارا! مرا بیامرز و بر من مهرورز و از آنچه از من می‌دانی بگذر، تو خدای برتر و بزرگ‌تری.) گفته می‌شود. همچنین نمازگزار باید دوباره به سجده برود و هفتاد مرتبه ذکر «{{عربی|سُبّوحٌ قُدّوس رَبُّ الْمَلائِکَةِ وَ الرّوحِ}}» بگوید و سپس می‌تواند حاجت خود را از خدا بخواهد.<ref> ابن طاووس، الإقبال بالأعمال الحسنة، ۱۴۱۵ق، ج۳، ص۱۸۶.</ref> {{یادداشت| عبارت [[سید بن طاووس]] در [[اقبال الاعمال|اقبال]] در باره زمان نماز لیلةالرغایب این است (بين العشاء و العتمة) و این سبب شده که برخی وقت این نماز را پس از نماز عشا تا قبل از نیمه شب بدانند در صورتی که منظور از عشا همان نماز مغرب است و عتمه نماز عشا است. مجلسی، بحار الأنوار،۱۴۰۳ق، ج۵۹، ص۵و۸. }}
در روایت لیلة الرغائب آمده است نخستین [[پنج‌شنبه]] ماه رجب [[روزه]] گرفته شود و در شب جمعه، بین نماز مغرب و نماز عشاء تا قبل از نیمه شب،{{یاد|چون به نظر [[مراجع  تقليد]] پایان وقت نماز عشا، نصف شب است. وقتی که شب را از اول غروب تا اذان صبح حساب کرده و تقسیم بر دو کنیم، نصف شب شرعی معین می‌شود. نصف شب شرعی غالباً حدود۱۱ ساعت و یک ربع بعد از اذان ظهر است. وقت استحباب نماز لیلة الرغائب بین نماز مغرب و عشاء است و هر اندازه نماز عشاء  با تاخیر خوانده بشود فرصت برای خواندن این نماز بیشتر می‌شود. البته قضای نماز مستحبی را به قصد رجاء(امید دریافت پاداش) می‌توان خواند.https://www.pasokhgoo.ir/node/35354 }} دوازده رکعت نماز اقامه شود که هر دو رکعت به یک [[سلام (نماز)|سلام]] ختم می‌شود و در هر رکعت یک مرتبه [[سوره حمد]]، سه مرتبه [[سوره قدر]]، و دوازده مرتبه [[سوره توحید]] خوانده می‌شود و پس از نماز هفتاد بار ذکر «{{عربی|اَللهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحمّدٍ النَّبیِّ الاُمِّیِّ وَ عَلَی آلِهِ}}» (خدایا! بر محمّد پیامبر درس ناخوانده و خاندانش درود فرست)گفته می‌شود. پس از آن در [[سجده]] هفتاد بار ذکر «{{عربی|سُبّوحٌ قُدّوسٌ رَبُّ المَلائِکَةِ وَ الّروحِ}}»، (پاک و منزّه است پروردگار فرشتگان و روح) و پس از سر برداشتن از سجده، هفتاد بار ذکر «{{عربی|رَبِّ اغْفِرْ وَ ارْحَمْ وَ تَجاوَزْ عَمّا تَعْلَمْ اِنَّکَ اَنْتَ الْعَلِّیُّ الْاَعْظَمُ}}» (پروردگارا! مرا بیامرز و بر من مهرورز و از آنچه از من می‌دانی بگذر، تو خدای برتر و بزرگ‌تری.) گفته می‌شود. همچنین نمازگزار باید دوباره به سجده برود و هفتاد مرتبه ذکر «{{عربی|سُبّوحٌ قُدّوس رَبُّ الْمَلائِکَةِ وَ الرّوحِ}}» بگوید و سپس می‌تواند حاجت خود را از خدا بخواهد.<ref> ابن طاووس، الإقبال بالأعمال الحسنة، ۱۴۱۵ق، ج۳، ص۱۸۶.</ref> {{یاد| عبارت [[سید بن طاووس]] در [[اقبال الاعمال|اقبال]] در باره زمان نماز لیلةالرغایب این است (بين العشاء و العتمة) و این سبب شده که برخی وقت این نماز را پس از نماز عشا تا قبل از نیمه شب بدانند در صورتی که منظور از عشا همان نماز مغرب است و عتمه نماز عشا است. مجلسی، بحار الأنوار،۱۴۰۳ق، ج۵۹، ص۵و۸. }}


هرکه آن را بخواند [[شب اول قبر|شب اوّل قبرش]] حق‌تعالی ثواب آن را به نیکوترین صورت و با روی گشاده و درخشان و زبانی گویا به‌سوی او می‌فرستد، پس به او می‌گوید: ای محبوب من، تو را بشارت باد که از هر شدّت و سختی نجات یافتی.
هرکه آن را بخواند [[شب اول قبر|شب اوّل قبرش]] حق‌تعالی ثواب آن را به نیکوترین صورت و با روی گشاده و درخشان و زبانی گویا به‌سوی او می‌فرستد، پس به او می‌گوید: ای محبوب من، تو را بشارت باد که از هر شدّت و سختی نجات یافتی.
خط ۱۹: خط ۱۹:


گروهی از [[فقیه|فقیهان]] معاصر شیعه همچون [[میرزا جواد تبریزی]] و [[فاضل لنکرانی]] انجام اعمال این شب را به امید مطلوبیت(رجاء) نه‌تنها جایز، بلکه راجح (بهتر) دانسته‌اند.<ref>تبریزی، صراط النجاة فی اجوبة الاستفتائات، ۱۳۹۱، ج۱۰، ص۳۴۰؛ فاضل لنکرانی، جامع المسائل، انتشارات امیر قلم، ج۲، ص۱۷۲؛ صافی گلپایگانی: معارف دین، ۱۳۹۱، ج۳، ص۲۵۸.</ref>
گروهی از [[فقیه|فقیهان]] معاصر شیعه همچون [[میرزا جواد تبریزی]] و [[فاضل لنکرانی]] انجام اعمال این شب را به امید مطلوبیت(رجاء) نه‌تنها جایز، بلکه راجح (بهتر) دانسته‌اند.<ref>تبریزی، صراط النجاة فی اجوبة الاستفتائات، ۱۳۹۱، ج۱۰، ص۳۴۰؛ فاضل لنکرانی، جامع المسائل، انتشارات امیر قلم، ج۲، ص۱۷۲؛ صافی گلپایگانی: معارف دین، ۱۳۹۱، ج۳، ص۲۵۸.</ref>
[[مکارم شیرازی]] از مراجع تقلید شیعه، در واکنش به جعلی‌بودن حدیث لیلة الرغائب، راه‌هایی برای اثبات مشروعیت انجام اعمال لیلة الرغائب و سایر [[دعا|دعاها]] و [[نمازهای مستحب|نمازهای مستحبی]] كه سند معتبری ندارند، ارائه کرده است.<ref>[http://eshia.ir/feqh/archive/text/makarem/feqh/95/960119/ بيانات در ابتدای درس خارج فقه در تاریخ ۱۳۹۶/۰۱/۱۹، سایت مدرسه فقاهت.]</ref> {{یادداشت|مکارم شیرازی سه راه برای اثبات مشروعیت انجام اعمال لیلة الرغائب ارائه کرده است:‌ یک راه این است که کسی قائل به این باشد که [[تسامح در ادله سنن]] معتبر است یعنی روایات مرسل و غیر صحیح در این گونه موارد حجت است و می توان به استحباب آن فتوا داد. حتی اگر این روایات در کتب اهل سنت باشد. راه دوم این است که احادیث «مَن بَلَغ» را برای اثبات استحباب حجت ندانیم ولی در روایت است که اگر کسی آنها را «رجاءً» به امید دریافت پاداش‌ یا در خواست ثواب انجام دهد، آن ثواب به آنها داده می شود. راه سوم این است که به سراغ اطلاقات ادله نماز و دعا رویم. عموماتی وجود دارد که نماز مستحب است و هر کس می‌خواهد زیاد و هر کس که می خواهد کمتر بخواند.بنابراین می‌توان به قصد قربت مطلقه که همان قصد عمومات است، اعمال [[لیلةالرغائب]] را به جا آورد.([http://eshia.ir/feqh/archive/text/makarem/feqh/95/960119/ بيانات در ابتدای درس خارج فقه در تاریخ ۱۳۹۶/۰۱/۱۹، سایت مدرسه فقاهت.])}} به گفته او با توجه به قاعده [[تسامح در ادله سنن]] بجا آوردن نماز رغائب از باب [[استحباب]] يا رجا بلامانع است؛ اما به گفته برخی پژوهشگران، اين قاعده در تنها مورد [[حدیث ضعیف|روایات ضعیف الاسناد]] جاری است نه احادیثی که حکم به مجعول‌بودن آنها شده است. بنابراین می‌توان گفت فقهایی که حکم به استحباب یا جواز اقامه آن به قصد رجا کرده‌اند ـ از جمله سید ابن‌طاووس، [[علامه حلی]]، [[علامه مجلسی]] و [[مامقانی]] ـ روايت را جعلی ندانسته‌اند.<ref>ژیان، «بررسی و داوری ادله بی‌اعتباری روایت لیلة‌الرغائب»، ص۱۲۹.</ref>
[[مکارم شیرازی]] از مراجع تقلید شیعه، در واکنش به جعلی‌بودن حدیث لیلة الرغائب، راه‌هایی برای اثبات مشروعیت انجام اعمال لیلة الرغائب و سایر [[دعا|دعاها]] و [[نمازهای مستحب|نمازهای مستحبی]] كه سند معتبری ندارند، ارائه کرده است.<ref>[http://eshia.ir/feqh/archive/text/makarem/feqh/95/960119/ بيانات در ابتدای درس خارج فقه در تاریخ ۱۳۹۶/۰۱/۱۹، سایت مدرسه فقاهت.]</ref> {{یاد|مکارم شیرازی سه راه برای اثبات مشروعیت انجام اعمال لیلة الرغائب ارائه کرده است:‌ یک راه این است که کسی قائل به این باشد که [[تسامح در ادله سنن]] معتبر است یعنی روایات مرسل و غیر صحیح در این گونه موارد حجت است و می توان به استحباب آن فتوا داد. حتی اگر این روایات در کتب اهل سنت باشد. راه دوم این است که احادیث «مَن بَلَغ» را برای اثبات استحباب حجت ندانیم ولی در روایت است که اگر کسی آنها را «رجاءً» به امید دریافت پاداش‌ یا در خواست ثواب انجام دهد، آن ثواب به آنها داده می شود. راه سوم این است که به سراغ اطلاقات ادله نماز و دعا رویم. عموماتی وجود دارد که نماز مستحب است و هر کس می‌خواهد زیاد و هر کس که می خواهد کمتر بخواند.بنابراین می‌توان به قصد قربت مطلقه که همان قصد عمومات است، اعمال [[لیلةالرغائب]] را به جا آورد.([http://eshia.ir/feqh/archive/text/makarem/feqh/95/960119/ بيانات در ابتدای درس خارج فقه در تاریخ ۱۳۹۶/۰۱/۱۹، سایت مدرسه فقاهت.])}} به گفته او با توجه به قاعده [[تسامح در ادله سنن]] بجا آوردن نماز رغائب از باب [[استحباب]] يا رجا بلامانع است؛ اما به گفته برخی پژوهشگران، اين قاعده در تنها مورد [[حدیث ضعیف|روایات ضعیف الاسناد]] جاری است نه احادیثی که حکم به مجعول‌بودن آنها شده است. بنابراین می‌توان گفت فقهایی که حکم به استحباب یا جواز اقامه آن به قصد رجا کرده‌اند ـ از جمله سید ابن‌طاووس، [[علامه حلی]]، [[علامه مجلسی]] و [[مامقانی]] ـ روايت را جعلی ندانسته‌اند.<ref>ژیان، «بررسی و داوری ادله بی‌اعتباری روایت لیلة‌الرغائب»، ص۱۲۹.</ref>


== جستارهای وابسته==
== جستارهای وابسته==
Image-reviewer، abusefilter، autopatrolled، botadmin، دیوان‌سالاران، eliminator، import، مدیران رابط کاربری، ipblock-exempt، movedable، oversight، patroller، reviewer، rollbacker، مدیران، translationadmin
۹٬۴۳۸

ویرایش