پرش به محتوا

عبدالعظیم حسنی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - '{{یادداشت|' به '{{یاد|'
جز (جایگزینی متن - '{{یادداشت|' به '{{یاد|')
خط ۵۴: خط ۵۴:
به گفته [[شیخ طوسی]] عبدالعظیم در ری وفات یافت و قبر او در آن‌جاست.<ref> طوسی، الفهرست، ۱۴۱۷ق، ص۱۹۳.</ref> بنا بر نقل [[محدث نوری]]، فردی از شیعیان، [[رسول اکرم(ص)]] را در عالم رؤیا [[زیارت]] می‌کند که به او می‌فرماید فردا یکی از اولاد من کنار درخت سیب در باغ عبدالجبار بن عبدالوهاب رازی [[تشییع]] و [[دفن]] خواهد شد. وی برای خرید آن مکان به صاحب باغ مراجعه می‌کند در حالی که صاحب آن باغ نیز همان خواب را دیده بود و آن باغ را [[وقف]] عبدالعظیم و دیگر شیعیان کرد که در آن دفن شوند.<ref>نوری، خاتمه مستدرک، ۱۴۱۵ق، ج۴، ۴۰۵.</ref> به همین علت، [[حرم عبدالعظیم حسنی]] به «مسجد شجره» یا «مزار نزدیک درخت» نیز معروف است.<ref>ابن عنبه، عمده الطالب، ۱۳۸۰ش، ص۹۴؛ بر آستان کرامت، ۱۳۹۲ش، ص۱۲.</ref>
به گفته [[شیخ طوسی]] عبدالعظیم در ری وفات یافت و قبر او در آن‌جاست.<ref> طوسی، الفهرست، ۱۴۱۷ق، ص۱۹۳.</ref> بنا بر نقل [[محدث نوری]]، فردی از شیعیان، [[رسول اکرم(ص)]] را در عالم رؤیا [[زیارت]] می‌کند که به او می‌فرماید فردا یکی از اولاد من کنار درخت سیب در باغ عبدالجبار بن عبدالوهاب رازی [[تشییع]] و [[دفن]] خواهد شد. وی برای خرید آن مکان به صاحب باغ مراجعه می‌کند در حالی که صاحب آن باغ نیز همان خواب را دیده بود و آن باغ را [[وقف]] عبدالعظیم و دیگر شیعیان کرد که در آن دفن شوند.<ref>نوری، خاتمه مستدرک، ۱۴۱۵ق، ج۴، ۴۰۵.</ref> به همین علت، [[حرم عبدالعظیم حسنی]] به «مسجد شجره» یا «مزار نزدیک درخت» نیز معروف است.<ref>ابن عنبه، عمده الطالب، ۱۳۸۰ش، ص۹۴؛ بر آستان کرامت، ۱۳۹۲ش، ص۱۲.</ref>


براساس روایتی از [[امام هادی(ع)]] خطاب به یکی از ساکنان ری، زیارت عبدالعظیم حسنی با [[زیارت امام حسین(ع)]]، برابر دانسته شده است.<ref>ابن‌قولويه، كامل الزيارات، نشرصدوق، تحقیق علی اکبر غفاری، ص۳۳۸</ref> {{یادداشت| عن بعض أهل الرَّيّ قال : دخلت على أبي الحسن العَسكريّ عليه‌السلام فقال : أين كنت؟ فقلت : زُرتُ الحسين بن عليٍّ عليهما‌السلام ، فقال : أما إنّك لو زُرْت قبر عبدالعظيم عندكم لكُنتَ كمن زار الحسين عليه‌السلام »}}محققان معتقدند این روایت تجلیلی است از مقام عبدالعظیم حسنی تا جایگاهش نزد مخاطبان و سایر شیعیان، بالاتر رود.<ref>تقدیری،‌ [http://www.shabestan.ir/detail/News/1114692 «دلیل برابری فضیلت زیارت عبدالعظیم (ع) با زیارت سیدالشهدا (ع)»]،‌ خبرگزاری شبستان.</ref> و همچنین احتمال داده‌اند این تشبیه به‌جهت شکل‌دهی پایگاه و محل تجمعی برای شیعیان در کنار قبر عبدالعظیم بوده باشد.<ref>تقدیری،‌ [http://www.shabestan.ir/detail/News/1114692 «دلیل برابری فضیلت زیارت عبدالعظیم (ع) با زیارت سیدالشهدا (ع)»]،‌ خبرگزاری شبستان.</ref> علاوه بر این، گفته شده برابری زیارت عبدالعظیم(ع) و امام حسین(ع) به‌جهت فضای سیاسی خاص آن دوران بوده است. امام هادی(ع) به منظور پیشگیری از خطرهایی که زیارت امام حسین(ع) از طرف حکومت‌های وقت، شیعیان را تهدید می‌کرد، زیارت عبدالعظیم را سفارش می‌کرد.<ref>محمدی ری‌شهری ، حکمت نامه حضرت عبدالعظیم الحسنی(ع) ، ۱۳۹۰ش، ص۲۲.</ref>[[علی اکبر غفاری]] محقق ومصحح کتب روایی بر این باور است که بر فرض صدور روایت از امام هادی(ع) ظاهراً اين حكم مخصوص همين راوی كه شايد اعتقادى بمقام حضرت عبد العظيم نداشته، افزون براین که حال راوی که مردی از اهل ری بوده براى ما معلوم نيست. البته  مقام و مرتبه حضرت عبد العظيم  و رضايتمندى اهل بيت عليهم السّلام از وى بنابر تاريخ و روایات معلوم و آشكار است،اما اينكه ثواب زيارت قبرش براى همه برابر باشد با ثواب زيارت مرقد مطهّر سيّد الشّهداء حسين بن علىّ صلوات الله علیهما(كه در روايات وارد شده برابر است با زيارت خداوند سبحان در عرش ){{یادداشت| عن زَيد الشَّحّام « قال : قلت لأبي عبدالله عليه‌السلام : ما لِمَن زار قبر الحسين عليه‌السلام؟ قال : كان كمن زارَ الله في عَرشه. ابن قولويه القمي، كامل الزيارات،  چاپ مكتبة الصدوق، ج۱، ص۱۵۹ }}بعید به نظر می‌رسد.امّا چنانچه كسى بدين اميد كه ثواب زيارت حضرت ابا عبد الله(ع)  را بنابر اين خبر در زيارت حضرت عبد العظيم به وى دهند قبر او را زيارت كند ان شاء الله خداوند آن ثواب را بدو خواهد داد و اين بر اساس [[تسامح در ادله سنن| قاعده تسامح در ادلّه سنن]] و [[حدیث من بلغ|اخبار من بلغ]] باشد. <ref>غفاری، علی اکبر،  ترجمه ثواب الأعمال و عقاب الأعمال شيخ صدوق، نشرکتاب فروشی صدوق، چاپ اول، ج۱،ص۲۲۲</ref>
براساس روایتی از [[امام هادی(ع)]] خطاب به یکی از ساکنان ری، زیارت عبدالعظیم حسنی با [[زیارت امام حسین(ع)]]، برابر دانسته شده است.<ref>ابن‌قولويه، كامل الزيارات، نشرصدوق، تحقیق علی اکبر غفاری، ص۳۳۸</ref> {{یاد| عن بعض أهل الرَّيّ قال : دخلت على أبي الحسن العَسكريّ عليه‌السلام فقال : أين كنت؟ فقلت : زُرتُ الحسين بن عليٍّ عليهما‌السلام ، فقال : أما إنّك لو زُرْت قبر عبدالعظيم عندكم لكُنتَ كمن زار الحسين عليه‌السلام »}}محققان معتقدند این روایت تجلیلی است از مقام عبدالعظیم حسنی تا جایگاهش نزد مخاطبان و سایر شیعیان، بالاتر رود.<ref>تقدیری،‌ [http://www.shabestan.ir/detail/News/1114692 «دلیل برابری فضیلت زیارت عبدالعظیم (ع) با زیارت سیدالشهدا (ع)»]،‌ خبرگزاری شبستان.</ref> و همچنین احتمال داده‌اند این تشبیه به‌جهت شکل‌دهی پایگاه و محل تجمعی برای شیعیان در کنار قبر عبدالعظیم بوده باشد.<ref>تقدیری،‌ [http://www.shabestan.ir/detail/News/1114692 «دلیل برابری فضیلت زیارت عبدالعظیم (ع) با زیارت سیدالشهدا (ع)»]،‌ خبرگزاری شبستان.</ref> علاوه بر این، گفته شده برابری زیارت عبدالعظیم(ع) و امام حسین(ع) به‌جهت فضای سیاسی خاص آن دوران بوده است. امام هادی(ع) به منظور پیشگیری از خطرهایی که زیارت امام حسین(ع) از طرف حکومت‌های وقت، شیعیان را تهدید می‌کرد، زیارت عبدالعظیم را سفارش می‌کرد.<ref>محمدی ری‌شهری ، حکمت نامه حضرت عبدالعظیم الحسنی(ع) ، ۱۳۹۰ش، ص۲۲.</ref>[[علی اکبر غفاری]] محقق ومصحح کتب روایی بر این باور است که بر فرض صدور روایت از امام هادی(ع) ظاهراً اين حكم مخصوص همين راوی كه شايد اعتقادى بمقام حضرت عبد العظيم نداشته، افزون براین که حال راوی که مردی از اهل ری بوده براى ما معلوم نيست. البته  مقام و مرتبه حضرت عبد العظيم  و رضايتمندى اهل بيت عليهم السّلام از وى بنابر تاريخ و روایات معلوم و آشكار است،اما اينكه ثواب زيارت قبرش براى همه برابر باشد با ثواب زيارت مرقد مطهّر سيّد الشّهداء حسين بن علىّ صلوات الله علیهما(كه در روايات وارد شده برابر است با زيارت خداوند سبحان در عرش ){{یاد| عن زَيد الشَّحّام « قال : قلت لأبي عبدالله عليه‌السلام : ما لِمَن زار قبر الحسين عليه‌السلام؟ قال : كان كمن زارَ الله في عَرشه. ابن قولويه القمي، كامل الزيارات،  چاپ مكتبة الصدوق، ج۱، ص۱۵۹ }}بعید به نظر می‌رسد.امّا چنانچه كسى بدين اميد كه ثواب زيارت حضرت ابا عبد الله(ع)  را بنابر اين خبر در زيارت حضرت عبد العظيم به وى دهند قبر او را زيارت كند ان شاء الله خداوند آن ثواب را بدو خواهد داد و اين بر اساس [[تسامح در ادله سنن| قاعده تسامح در ادلّه سنن]] و [[حدیث من بلغ|اخبار من بلغ]] باشد. <ref>غفاری، علی اکبر،  ترجمه ثواب الأعمال و عقاب الأعمال شيخ صدوق، نشرکتاب فروشی صدوق، چاپ اول، ج۱،ص۲۲۲</ref>


== فضائل و مقامات ==
== فضائل و مقامات ==
[[علامه حلی]] عبدالعظیم را عالمی پرهیزکار معرفی می‌کند.<ref>حلی، خلاصه الاقوال، ۱۴۱۷ق، ص۲۲۶.</ref> [[محدث نوری]] نیز درباره فضائل او از رساله [[صاحب بن عباد]] نقل می‌کند که وی مردی با ورع، پارسا، معروف به [[امانت]]، صداقت در گفتار، عالم به امور دین، قائل به [[توحید]] و [[عدل]] و دارای احادیث بسیار بود.<ref> نوری، خاتمه مستدرک، ۱۴۱۵ق، ج۴، ص۴۰۴.</ref>  
[[علامه حلی]] عبدالعظیم را عالمی پرهیزکار معرفی می‌کند.<ref>حلی، خلاصه الاقوال، ۱۴۱۷ق، ص۲۲۶.</ref> [[محدث نوری]] نیز درباره فضائل او از رساله [[صاحب بن عباد]] نقل می‌کند که وی مردی با ورع، پارسا، معروف به [[امانت]]، صداقت در گفتار، عالم به امور دین، قائل به [[توحید]] و [[عدل]] و دارای احادیث بسیار بود.<ref> نوری، خاتمه مستدرک، ۱۴۱۵ق، ج۴، ص۴۰۴.</ref>  
=== در بیان امام معصوم(ع) ===
=== در بیان امام معصوم(ع) ===
[[امام هادی(ع)]] در سفری که عبدالعظیم به [[سامرا]] داشت، او را تصدیق کرد. امام هادی(ع) وی را این‌گونه خطاب می‌کند: یا اباالقاسم! تو به حق ولی ما هستی... تو همان دینی را که پسندیده خداست، انتخاب کرده‌ای... خداوند تو را با گفتار ثابت در دنیا و آخرت تثبیت کند.<ref>صدوق، التوحید، ۱۳۹۸ق، ص۸۱-۸۲؛ فتال، روضه الواعظین، ص۳۱ و ۳۲.</ref> این گفتگو میان امام و عبدالعظیم به [[حدیث عرض دین]] مشهور است.{{یادداشت| به جز عبدالعظیم حسنی که حدیث عرض دین از او نقل شده از دیگر راویان نیز حدیث عرض دین نقل شده وظاهراً تعبیر به عرضه کردن دین از سوی آنان وجه نامگذاری این احادیث به عرض دین شده است چنان چه در متن گفتار عبدالعظیم به امام هادی (ع)چنین است: فقلت له : يا ابن رسول الله إني اريد أن أعرض عليك ديني https://pasokh.org/fa/article/view/7661/ علامه مجلسی، بحار الأنوار، مؤسسةالوفاء، ج۳۶،ص۴۱۲ }}
[[امام هادی(ع)]] در سفری که عبدالعظیم به [[سامرا]] داشت، او را تصدیق کرد. امام هادی(ع) وی را این‌گونه خطاب می‌کند: یا اباالقاسم! تو به حق ولی ما هستی... تو همان دینی را که پسندیده خداست، انتخاب کرده‌ای... خداوند تو را با گفتار ثابت در دنیا و آخرت تثبیت کند.<ref>صدوق، التوحید، ۱۳۹۸ق، ص۸۱-۸۲؛ فتال، روضه الواعظین، ص۳۱ و ۳۲.</ref> این گفتگو میان امام و عبدالعظیم به [[حدیث عرض دین]] مشهور است.{{یاد| به جز عبدالعظیم حسنی که حدیث عرض دین از او نقل شده از دیگر راویان نیز حدیث عرض دین نقل شده وظاهراً تعبیر به عرضه کردن دین از سوی آنان وجه نامگذاری این احادیث به عرض دین شده است چنان چه در متن گفتار عبدالعظیم به امام هادی (ع)چنین است: فقلت له : يا ابن رسول الله إني اريد أن أعرض عليك ديني https://pasokh.org/fa/article/view/7661/ علامه مجلسی، بحار الأنوار، مؤسسةالوفاء، ج۳۶،ص۴۱۲ }}


=== مقام علمی ===
=== مقام علمی ===
Image-reviewer، abusefilter، autopatrolled، botadmin، دیوان‌سالاران، eliminator، import، مدیران رابط کاربری، ipblock-exempt، movedable، oversight، patroller، reviewer، rollbacker، مدیران، translationadmin
۹٬۴۳۸

ویرایش