پرش به محتوا

سنائی غزنوی: تفاوت میان نسخه‌ها

۲۲ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۶ ژوئن ۲۰۲۳
خط ۸۰: خط ۸۰:


==مذهب==
==مذهب==
سنائی در برخی از اشعارش از [[اهل بیت]] سخن گفته و آنان را مدح کرده است؛ ازاین‌رو برخی او را [[شیعه]] دانسته‌اند. [[محمدعلی مدرس تبریزی|مدرس تبریزی]] مؤلف [[ریحانة الادب (کتاب)|ریحانة الأدب]]، دو کتاب [[حدیقة الحقیقة و شریعة الطریقة|حدیقة الحقیقة]] و دیوان قصائد سنائی را شامل اشعاری می‌داند که بر شیعه بودنِ سنائی دلالت صریح دارند.<ref>مدرس،‌ ریحانة الأدب، ۱۳۶۹ش،‌ ج۳، ص۸۵.</ref> [[شیخ عباس قمی]] در [[الکنی و الالقاب (کتاب)|الکِنیٰ و الأَلقاب]] با استناد به شعری از سنائی که در آن از خلافت [[امام علی (ع)]] پس از [[عثمان]] با عبارت «زَهَقَ الباطل است و جاءَ الحق» (باطل نابود شد و حق آمد) یاد شده، نوشته است: او شیعه بوده و [[تقیه]] می‌کرده است.<ref>قمی، الکنی و الألقاب، ۱۳۶۸ش، ج۲، ص۳۲۳.</ref> همچنین [[افندی اصفهانی|افندی]] در کتاب [[ریاض العلماء و حیاض الفضلاء (کتاب)|ریاض العلماء و حیاض الفضلاء]]، با استناد به ابیاتی از او که در آنها به [[خطبه غدیر|حدیث غدیر]] اشاره شده، سنائی را شیعه دانسته است.<ref>افندی، ریاض العلماء، ۱۴۰۱ق، ج۷، ص۷۷.</ref><br />اشعار دیگری نیز در دیوان سنائی وجود دارد که گفته شده آنها را در پاسخ به سلطان سنجر سروده، زمانی که سلطان از مذهب سنائی پرسید. سنائی در این اشعار، [[امامت|امام]] علی(ع) را [[مدینة العلم]] خوانده و تنها او را شایسته امیری دانسته است؛ همچنین از غصب حق [[حضرت زهرا(س)]] ([[ماجرای فدک]]) سخن گفته، به [[حدیث ثقلین|حدیث ثَقَلَین]] اشاره کرده و اعتقاد به [[مذهب جعفری]] را لازم دانسته است:  
سنائی در برخی از اشعارش از [[اهل بیت]] سخن گفته و آنان را مدح کرده است؛ ازاین‌رو برخی او را [[شیعه]] دانسته‌اند: [[محمدعلی مدرس تبریزی|مدرس تبریزی]] مؤلف [[ریحانة الادب (کتاب)|ریحانة الأدب]]، دو کتاب [[حدیقة الحقیقة و شریعة الطریقة|حدیقة الحقیقة]] و دیوان قصائد سنائی را شامل اشعاری می‌داند که بر شیعه بودنِ سنائی دلالت صریح دارند.<ref>مدرس،‌ ریحانة الأدب، ۱۳۶۹ش،‌ ج۳، ص۸۵.</ref> [[شیخ عباس قمی]] در [[الکنی و الالقاب (کتاب)|الکِنیٰ و الأَلقاب]] با استناد به شعری از سنائی که در آن از خلافت [[امام علی (ع)]] پس از [[عثمان]] با عبارت «زَهَقَ الباطل است و جاءَ الحق» (باطل نابود شد و حق آمد) یاد شده، نوشته است: او شیعه بوده و [[تقیه]] می‌کرده است.<ref>قمی، الکنی و الألقاب، ۱۳۶۸ش، ج۲، ص۳۲۳.</ref> همچنین [[افندی اصفهانی|افندی]] در کتاب [[ریاض العلماء و حیاض الفضلاء (کتاب)|ریاض العلماء و حیاض الفضلاء]]، با استناد به ابیاتی از او که در آنها به [[خطبه غدیر|حدیث غدیر]] اشاره شده، سنائی را شیعه دانسته است.<ref>افندی، ریاض العلماء، ۱۴۰۱ق، ج۷، ص۷۷.</ref>
 
[[رسول جعفریان]] معتقد است اشعار حدیقة الحقیقة سنائی اظهارنظر درباره مذهب سنائی را مشکل می‌سازد؛ چرا که سنائی در این کتاب دیدگاهی [[تقریب|وحدت‌گرایانه]] را بروز می‌دهد و به ستایش از پیامبر(ص)، [[خلفای سه‌گانه]]، امام علی(ع)، [[امام حسن(ع)]]، امام حسین(ع)، [[ابوحنیفه]] و [[شافعی]] می‌پردازد.<ref>جعفریان، تاریخ تشیع در ایران، ۱۳۸۷ش، ص۶۰۴.</ref><br />اشعار دیگری نیز در دیوان سنائی وجود دارد که گفته شده آنها را در پاسخ به سلطان سنجر سروده، زمانی که سلطان از مذهب سنائی پرسید. سنائی در این اشعار، [[امامت|امام]] علی(ع) را [[مدینة العلم]] خوانده و تنها او را شایسته امیری دانسته است؛ همچنین از غصب حق [[حضرت زهرا(س)]] ([[ماجرای فدک]]) سخن گفته، به [[حدیث ثقلین|حدیث ثَقَلَین]] اشاره کرده و اعتقاد به [[مذهب جعفری]] را لازم دانسته است:  
{{شعر۲
{{شعر۲
|سبک نگارش=(نستعلیق یا ساده)
|سبک نگارش=(نستعلیق یا ساده)
خط ۱۲۲: خط ۱۲۴:
{{شعر۲|دین را حرمی است در خراسان|دشوار تو را به محشر آسان|از معجزه‌های شرع احمد|از حجت‌های دین یزدان|همواره رهش مسیر حاجت|پیوسته درش مشیر غفران|چون کعبه پر آدمی ز هر جای|چون عرش پر از فرشته هزمان|از رفعت او حریم مشهد|از هیبت او شریف بنیان|مهرش سبب نجات و توفیق|کینش مدد هلاک و خذلان|ای کین تو کفر و مهرت ایمان|پیدا به تو کافر از مسلمان|در دامن مهر تو زدم دست|تا کفر نگیردم گریبان<ref>سنائی، دیوان حکیم ابوالمجد مجدود بن آدم سنائی غزنوی،‌ ۱۳۴۱ش، ص۴۵۱ و ۴۵۲.</ref>}}
{{شعر۲|دین را حرمی است در خراسان|دشوار تو را به محشر آسان|از معجزه‌های شرع احمد|از حجت‌های دین یزدان|همواره رهش مسیر حاجت|پیوسته درش مشیر غفران|چون کعبه پر آدمی ز هر جای|چون عرش پر از فرشته هزمان|از رفعت او حریم مشهد|از هیبت او شریف بنیان|مهرش سبب نجات و توفیق|کینش مدد هلاک و خذلان|ای کین تو کفر و مهرت ایمان|پیدا به تو کافر از مسلمان|در دامن مهر تو زدم دست|تا کفر نگیردم گریبان<ref>سنائی، دیوان حکیم ابوالمجد مجدود بن آدم سنائی غزنوی،‌ ۱۳۴۱ش، ص۴۵۱ و ۴۵۲.</ref>}}


سنائی اشعاری نیز در مدح [[امام علی(ع)]]<ref>سنائی، دیوان حکیم سنائی غزنوی،‌ ۱۳۸۱ش، ص۲۸۹.</ref>، [[حضرت زهرا(س)]]،<ref>سنائی، دیوان حکیم سنائی غزنوی،‌ ۱۳۸۱ش، ص۲۸۹.</ref> [[امام حسین(ع)]]<ref>سنائی، دیوان حکیم سنائی غزنوی،‌ ۱۳۸۱ش، ص۲۸۹.</ref> و [[امام رضا(ع)]]<ref>سنائی، دیوان حکیم سنائی غزنوی،‌ ۱۳۸۱ش، ص۲۸۹.</ref> دارد.
سنائی اشعاری نیز در مدح [[امام علی(ع)]]<ref>سنائی، دیوان حکیم سنائی غزنوی،‌ ۱۳۸۱ش، ص۲۸۹.</ref>، [[حضرت زهرا(س)]]،<ref>سنائی، دیوان حکیم سنائی غزنوی،‌ ۱۳۸۱ش، ص۲۸۹.</ref> [[امام حسین(ع)]]<ref>سنائی، دیوان حکیم سنائی غزنوی،‌ ۱۳۸۱ش، ص۲۸۹.</ref> و [[امام رضا(ع)]]<ref>سنائی، دیوان حکیم سنائی غزنوی،‌ ۱۳۸۱ش، ص۲۸۹.</ref> دارد. کتاب «مدایح رضوی در شعر فارسی»،‌ قصیده‌ای از سنائی در مدح امام رضا(ع) را قدیمی‌ترین قصیده فارسی موجود در مدح امام رضا(ع) دانسته است.<ref>احمدی بیرجندی، مدایح رضوی در شعر فارسی، ۱۳۷۷ش، ص۲۷.</ref>  
 
کتاب «مدایح رضوی در شعر فارسی»،‌ قصیده‌ای از سنائی در مدح امام رضا(ع) را قدیمی‌ترین قصیده فارسی موجود در مدح امام رضا(ع) دانسته است.<ref>احمدی بیرجندی، مدایح رضوی در شعر فارسی، ۱۳۷۷ش، ص۲۷.</ref> رسول جعفریان معتقد است اشعار حدیقة الحقیقة ـ کتاب سنائی ـ اظهار نظر درباره مذهب سنائی را مشکل می‌سازد، چرا که دیدگاهی [[تقریب|وحدت‌گرایانه]] را بروز می‌دهد و به ستایش از پیامبر(ص)، [[خلفای سه‌گانه]]، امام علی(ع)، [[امام حسن(ع)]]، امام حسین(ع)، [[ابوحنیفه]] و [[شافعی]] می‌پردازد.<ref>جعفریان، تاریخ تشیع در ایران، ۱۳۸۷ش، ص۶۰۴.</ref>


==آثار==
==آثار==
confirmed، protected، templateeditor
۶٬۱۷۰

ویرایش