پرش به محتوا

فدک: تفاوت میان نسخه‌ها

۴ بایت حذف‌شده ،  ‏۲۵ ژوئن ۲۰۲۳
خط ۲۰: خط ۲۰:
پس از رحلت پیامبر(ص) بر سر مالکیت فدک، نزاعی رخ داد. در این ماجرا، [[ابوبکر بن ابی‌قحافه|ابوبکر]] فدک را از فاطمه(س) گرفت و آن را به نفع خلافت مصادره کرد.<ref> شیخ مفید، المقنعة، ۱۴۱۰ق، ص۲۸۹ و ۲۹۰.</ref> استدلال ابوبکر این بود که [[نحن معاشر الانبیاء لا نورث|پیامبران ارث نمی‌گذارند]] و مدعی بود این مطلب را از پیامبر(ص) شنیده است.<ref>بلاذری، فتوح البلدان، ۱۹۵۶م، ص۴۰ و ۴۱.</ref> فاطمه(س) در [[خطبه فدکیه]] این سخن ابوبکر را خلاف [[قرآن]] خواند<ref>طبرسی، الاحتجاج، ۱۴۰۳ق، ج۱، ص۱۰۲.</ref> و [[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]] و [[ام ایمن|اُم اَیمن]] را شاهد آورد که پیامبر پیش از وفاتش فدک را به او بخشیده است.<ref>حلبی، السیرة الحلبیة، ۱۹۷۱م، ج۳، ص۵۱۲.</ref> ابوبکر پذیرفت و کاغذی نوشت تا کسی به فدک دست‌درازی نکند. وقتی [[حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها|فاطمه(س)]] از مجلس بیرون رفت، [[عمر بن خطاب]] نوشته را گرفت و پاره کرد.<ref> حلبی، السیرة الحلبیة، ۱۹۷۱م، ج۳، ص۵۱۲.</ref> به دنبال بی‌نتیجه ماندن دادخواهی امام علی(ع)، فاطمه به [[مسجد]] رفت و خطبه‌ای خواند<ref>اربلی، کشف الغمة، ۱۴۲۱ق، ج۱، ص۳۵۳-۳۶۴.</ref> که به [[خطبه فدکیه]] مشهور شده است.
پس از رحلت پیامبر(ص) بر سر مالکیت فدک، نزاعی رخ داد. در این ماجرا، [[ابوبکر بن ابی‌قحافه|ابوبکر]] فدک را از فاطمه(س) گرفت و آن را به نفع خلافت مصادره کرد.<ref> شیخ مفید، المقنعة، ۱۴۱۰ق، ص۲۸۹ و ۲۹۰.</ref> استدلال ابوبکر این بود که [[نحن معاشر الانبیاء لا نورث|پیامبران ارث نمی‌گذارند]] و مدعی بود این مطلب را از پیامبر(ص) شنیده است.<ref>بلاذری، فتوح البلدان، ۱۹۵۶م، ص۴۰ و ۴۱.</ref> فاطمه(س) در [[خطبه فدکیه]] این سخن ابوبکر را خلاف [[قرآن]] خواند<ref>طبرسی، الاحتجاج، ۱۴۰۳ق، ج۱، ص۱۰۲.</ref> و [[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]] و [[ام ایمن|اُم اَیمن]] را شاهد آورد که پیامبر پیش از وفاتش فدک را به او بخشیده است.<ref>حلبی، السیرة الحلبیة، ۱۹۷۱م، ج۳، ص۵۱۲.</ref> ابوبکر پذیرفت و کاغذی نوشت تا کسی به فدک دست‌درازی نکند. وقتی [[حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها|فاطمه(س)]] از مجلس بیرون رفت، [[عمر بن خطاب]] نوشته را گرفت و پاره کرد.<ref> حلبی، السیرة الحلبیة، ۱۹۷۱م، ج۳، ص۵۱۲.</ref> به دنبال بی‌نتیجه ماندن دادخواهی امام علی(ع)، فاطمه به [[مسجد]] رفت و خطبه‌ای خواند<ref>اربلی، کشف الغمة، ۱۴۲۱ق، ج۱، ص۳۵۳-۳۶۴.</ref> که به [[خطبه فدکیه]] مشهور شده است.


===بازگردان فدک در دوره‌هایی به فرزندان فاطمه(س)===
===بازگردان مالکیت فدک در دوره‌هایی به فرزندان فاطمه(س)===
فدک، در دوران [[بنی‌امیه|امویان]] و [[بنی‌عباس|عباسیان]] نیز در دست خُلفا بود. البته در برخی دوران‌ها به فرزندان فاطمه رسید:
فدک، در دوران [[بنی‌امیه|امویان]] و [[بنی‌عباس|عباسیان]] نیز در دست خُلفا بود. البته در برخی دوران‌ها به فرزندان فاطمه رسید:
# دوران خلافت [[عمر بن عبدالعزیز|عمر بن عبدالعزیز اموی]]،<ref>ابن‌عساکر، تاریخ مدینة دمشق، ۱۴۱۵ق، ج۴۵، ص۱۷۸ و ۱۷۹؛ بلاذری، فتوح البلدان، ۱۹۵۶م، ص۴۱.</ref>
# دوران خلافت [[عمر بن عبدالعزیز|عمر بن عبدالعزیز اموی]]،<ref>ابن‌عساکر، تاریخ مدینة دمشق، ۱۴۱۵ق، ج۴۵، ص۱۷۸ و ۱۷۹؛ بلاذری، فتوح البلدان، ۱۹۵۶م، ص۴۱.</ref>
خط ۳۲: خط ۳۲:
{{شعر2|عرض=75
{{شعر2|عرض=75
| اَصْبَحَ وَجْهُ الزَّمانِ قَدْ ضَحِکاً |بِرَدَّ مَأْموُنُ هاشِمَ فَدَکاً
| اَصْبَحَ وَجْهُ الزَّمانِ قَدْ ضَحِکاً |بِرَدَّ مَأْموُنُ هاشِمَ فَدَکاً
|ترجمه= برچهره زمان لبخند شادی نشست، آنگاه که مأمون فدک را به [[بنی‌هاشم|بنی هاشم]] برگردانید.<ref> یاقوت حموی، معجم البلدان، ۱۹۹۵م، ج۴، ص۲۳۹.</ref>}}
|ترجمه= برچهره زمان لبخند شادی نشست، آنگاه که مأمون فدک را به [[بنی‌هاشم]] برگردانید.<ref> یاقوت حموی، معجم البلدان، ۱۹۹۵م، ج۴، ص۲۳۹.</ref>}}


==آثار به‌جای مانده از فدک==
==آثار به‌جای مانده از فدک==
فدک در استان حائل کشور [[عربستان سعودی|عربستان]] واقع شده است. در این منطقه شهری به نام «الحائط» ایجاد شده است.<ref>جعفریان، آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۸۴ش، ص۳۹۶.</ref> منطقه فدک به نام «وادی فاطمه» شناخته می‌شود و به نخلستان‌های آن «بستان فاطمه» می‌گویند. همچنین [[مسجد]] و چاه‌هایی در این منطقه وجود دارد که به «مسجد فاطمه» و «عیون فاطمه» مشهور است.<ref>مجلسی کوپائی، فدک از غصب تا تخریب، ۱۳۸۸ش، ص۲۴۸ و ۲۵۰.</ref> خانه‌ها و برج‌های این منطقه تبدیل به خرابه شده و بیشتر نخل‌های آن نیز خشک شده‌اند.<ref> مجلسی کوپائی، فدک از غصب تا تخریب، ۱۳۸۸ش، ص۲۸۱.</ref> که در سال ۱۳۸۷ش [[اکبر هاشمی رفسنجانی|آیت‌الله هاشمی رفسنجانی]] از مسئولان نظام جمهوری اسلامی ایران به همراه هیئتی از آن بازدید کردند.<ref> نگاه کنید به مجلسی کوپائی، فدک از غصب تا تخریب، ۱۳۸۸ش، ص۲۸-۰-۲۸۶.</ref>
فدک در استان حائل کشور [[عربستان سعودی|عربستان]] واقع شده است. در این منطقه شهری به نام «الحائط» ایجاد شده است.<ref>جعفریان، آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۸۴ش، ص۳۹۶.</ref> منطقه فدک به نام «وادی فاطمه» شناخته می‌شود و به نخلستان‌های آن «بستان فاطمه» می‌گویند. همچنین [[مسجد]] و چاه‌هایی در این منطقه وجود دارد که به «مسجد فاطمه» و «عیون فاطمه» مشهور است.<ref>مجلسی کوپائی، فدک از غصب تا تخریب، ۱۳۸۸ش، ص۲۴۸ و ۲۵۰.</ref> خانه‌ها و برج‌های این منطقه تبدیل به خرابه شده و بیشتر نخل‌های آن نیز خشک شده‌اند.<ref> مجلسی کوپائی، فدک از غصب تا تخریب، ۱۳۸۸ش، ص۲۸۱.</ref> که در سال ۱۳۸۷ش [[اکبر هاشمی رفسنجانی|آیت‌الله هاشمی رفسنجانی]] از مسئولان نظام جمهوری اسلامی ایران به همراه هیئتی از آن بازدید کردند.<ref> نگاه کنید به مجلسی کوپائی، فدک از غصب تا تخریب، ۱۳۸۸ش، ص۲۸-۰-۲۸۶.</ref>


{{شعر۲
{{شعر۲
|طعمهٔ زاغ و زغن شد میوهٔ باغ فدک|نالهٔ طاوس فردوس برین شد بر فلک<ref> غروی اصفهانی، دیوان کمپانی، ۱۳۹۷ش، ص۴۶.</ref>}}
|طعمهٔ زاغ و زغن شد میوهٔ باغ فدک|نالهٔ طاوس فردوس برین شد بر فلک<ref> غروی اصفهانی، دیوان کمپانی، ۱۳۹۷ش، ص۴۶.</ref>}}
== تک‌نگاری==
== تک‌نگاری==