پرش به محتوا

بلال حبشی: تفاوت میان نسخه‌ها

۳۸ بایت حذف‌شده ،  ‏۱۵ اکتبر ۲۰۱۷
اصلاح ساختاری، ویرایش
imported>M.r.seifi
(ویرایش جزئی)
imported>M.r.seifi
(اصلاح ساختاری، ویرایش)
خط ۳۶: خط ۳۶:


با آنکه برخی نویسندگان بلال را فاقد فرزند دانسته‌اند؛<ref>ابن عساکر، تاریخ مدینه دمشق، ج ۱۰، ص۴۳۱؛ ابن اثیر، اسد الغابه، ج۱، ص۲۴۴</ref> اما سخاوی در کتابش از پسر او، عمر، به عنوان یکی از راویان او یاد کرده است.<ref>سخاوی، التحفه اللطیفه، ص۲۱</ref> ابن اثیر نیز از شخصی به نام هلال بن عبدالرحمن یاد می‌کند که از نسل بلال بوده‌است.<ref>ابن اثیر، الکامل فی التاریخ، ج۱۰، ص۶۳۰. </ref>
با آنکه برخی نویسندگان بلال را فاقد فرزند دانسته‌اند؛<ref>ابن عساکر، تاریخ مدینه دمشق، ج ۱۰، ص۴۳۱؛ ابن اثیر، اسد الغابه، ج۱، ص۲۴۴</ref> اما سخاوی در کتابش از پسر او، عمر، به عنوان یکی از راویان او یاد کرده است.<ref>سخاوی، التحفه اللطیفه، ص۲۱</ref> ابن اثیر نیز از شخصی به نام هلال بن عبدالرحمن یاد می‌کند که از نسل بلال بوده‌است.<ref>ابن اثیر، الکامل فی التاریخ، ج۱۰، ص۶۳۰. </ref>
== پیشگامی در اسلام ==
او از نخستین کسانی بود که [[اسلام]] اختیار کرد<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۴، ص۲۱۵؛ ابن حنبل، مسند، ج۱، ص۴۰۴؛ طبری، تاریخ، ج۲، ص۳۱۵.</ref> و در این راه شکنجه‌های فراوانی از کفار مکه، به ویژه اُمَیه بن خَلَف که مالک او بود دید، ولی از دین خود دست برنداشت.<ref>ابن هشام، السیره النبویه، ج۱، ص۲۱۰۲۱۱؛ طبری، تاریخ، ج۲، ص۴۵۲؛ ابونُعَیم، حلیه الاولیاء، ج۱، ص۱۴۸</ref>


== آزادی از بردگی ==
== آزادی از بردگی ==
خط ۴۷: خط ۴۴:


پیامبر اکرم(ص) در [[مدینه]]، میان بلال و [[عبدالله بن عبدالرحمان خثعمی|عبدالله بن عبدالرحمان خَثعَمی]] [[عقد اخوت]] بست.<ref>ابن هشام، السیره النبویه، ج۱، ص۳۵۵</ref> و به گفته ابن هشام (درگذشت ۲۱۸ق.) تا زمان وی دیوان حبشه و خَثعَم یکی بوده است.<ref>ابن هشام، السیره النبویه، ج۱، ص۳۵۶؛ ابن قتیبه، کتاب المعارف، ص۸۸</ref> برخی نیز پیمان برادری او را با [[عبیده بن حارث بن مطلب|عُبَیدة بن حارث]]<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۳، ص۵۱؛ ابن عبدالبرّ، الاستیعاب، ج۱، ۱۷۸</ref> و یا با [[ابوعبیدة بن جراح|ابوعُبَیدَه بن جَرّاح]]<ref>نووی، تهذیب الاسماء، قسم۱، جزء۱، ص۱۳۶؛ ابن حجر عسقلانی، الاصابه، ج۱، ص۳۲۶</ref> ذکر کرده‌اند که شاید مربوط به پیمان اخوت قبل از [[هجرت به مدینه]] باشد.
پیامبر اکرم(ص) در [[مدینه]]، میان بلال و [[عبدالله بن عبدالرحمان خثعمی|عبدالله بن عبدالرحمان خَثعَمی]] [[عقد اخوت]] بست.<ref>ابن هشام، السیره النبویه، ج۱، ص۳۵۵</ref> و به گفته ابن هشام (درگذشت ۲۱۸ق.) تا زمان وی دیوان حبشه و خَثعَم یکی بوده است.<ref>ابن هشام، السیره النبویه، ج۱، ص۳۵۶؛ ابن قتیبه، کتاب المعارف، ص۸۸</ref> برخی نیز پیمان برادری او را با [[عبیده بن حارث بن مطلب|عُبَیدة بن حارث]]<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۳، ص۵۱؛ ابن عبدالبرّ، الاستیعاب، ج۱، ۱۷۸</ref> و یا با [[ابوعبیدة بن جراح|ابوعُبَیدَه بن جَرّاح]]<ref>نووی، تهذیب الاسماء، قسم۱، جزء۱، ص۱۳۶؛ ابن حجر عسقلانی، الاصابه، ج۱، ص۳۲۶</ref> ذکر کرده‌اند که شاید مربوط به پیمان اخوت قبل از [[هجرت به مدینه]] باشد.
== منزلت بلال ==
بلال از نخستین کسانی بود که [[اسلام]] را پذیرفت<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۴، ص۲۱۵؛ ابن حنبل، مسند، ج۱، ص۴۰۴؛ طبری، تاریخ، ج۲، ص۳۱۵.</ref> و در این راه شکنجه‌های فراوانی از کفار مکه، به ویژه اُمَیه بن خَلَف که مالک او بود دید، ولی از دین خود دست برنداشت.<ref>ابن هشام، السیره النبویه، ج۱، ص۲۱۰۲۱۱؛ طبری، تاریخ، ج۲، ص۴۵۲؛ ابونُعَیم، حلیه الاولیاء، ج۱، ص۱۴۸</ref>
[[حضرت علی(ع)]] نیز بلال را از سابقان در اسلام دانسته<ref>ابن بابویه، الخصال، ج ۱، ص۳۱۲؛ فتّال نیشابوری، روضه الواعظین، ج۲، ص۳۰۷</ref> و اخلاص و تهذیب نفس او را ستوده است.<ref>ابن فهد حلّی، عده الداعی، ص۲۷</ref> [[امام سجاد(ع)]] نیز در مدح بلال و نقل احتجاج او با مخالفان درباره فضائل [[امام علی|امیرالمؤمنین(ع)]] مطالبی بیان داشته است.<ref>تفسیر امام حسن عسکری(ع)، ص۶۲۱-۶۲۳</ref> [[امام صادق(ع)]] بلال را «عبد صالح»<ref>کشّی، اختیار معرفه الرجال، ص۳۹</ref> و دوستدار [[اهل بیت]](ع) نامیده است.<ref>مفید، الاختصاص، ص۷۳</ref>
او یکی از راویان [[حدیث|احادیث]] پیامبر(ص) بود<ref>ابن بابویه، من لایحضره الفقیه، ج ۱، ص۱۸۹-۱۹۴؛ فتّال نیشابوری، روضه الواعظین، ج۲، ص۳۴۳-۳۴۵</ref> و جماعتی از [[صحابه]] و [[تابعان]] از او حدیث نقل کرده‌اند.<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ج ۷، ص۵۰۹؛ ابن عبدالبرّ، الاستیعاب، ج ۱، ص۱۸۰؛ ابن عساکر، تاریخ مدینه دمشق، ج۱۰، ص۴۲۹، ۴۳۵؛ ابن اثیر، اسد الغابه، ج ۱، ص۲۴۴؛ نووی، تهذیب الاسماء، قسم۱، جزء۱، ص۱۳۶-۱۳۷؛ مزّی، تهذیب الکمال، ج۴، ص۲۸۸-۲۸۹</ref>. همچنین احادیث فراوانی از پیامبر(ص) در جلالت قدر او وارد شده است؛ از جمله اینکه بِلال از سابقان و پیشی گیرندگان در اسلام بود؛<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۳، ص۲۳۲؛ ابونعیم، حلیه الاولیاء، ج۱، ص۱۴۹</ref> او سید مؤذّنان است؛<ref>ابونعیم، حلیه الاولیاء، ج۱، ص۱۴۷؛ ذهبی، سیر اعلام النبلاء، ج۱، ص۳۵۵</ref> بهشت مشتاق سه تن است: [[علی]]، [[عمار بن یاسر|عمّار]] و بِلال؛<ref>ابن عساکر، تاریخ مدینه دمشق، ج۱۰، ص۴۵۱؛ صفدی، کتاب الوافی، ج ۱۰، ص۲۷۶</ref> سه تن از سیاهان سادات بهشت‌اند: [[لقمان|لقمان حکیم]]، [[نجاشی (پادشاه حبشه)|نجاشی]] و بلال؛<ref>ابن عساکر، تاریخ مدینه دمشق، ج۱۰، ص۴۶۲</ref> و نیز دعای پیامبر(ص) در حق او به جهت یاری دادن به حضرت [[فاطمه(س)]] در کار منزل.<ref>ورّام، ج۲، ص۲۳۰</ref>
به نقل مفسران، در‌ شأن بلال و یاران او چندین [[آیه]] نازل شده است: [[سوره نساء|نساء]]، آیه ۶۹؛<ref>ابن شهرآشوب، مناقب، ج۳، ص۸۷</ref> [[سوره انعام|انعام]]، آیه ۵۲؛<ref>طوسی، التبیان، ج۴، ص۱۴۴؛ زمخشری، الکشّاف، ج۲، ص۲۷؛ طبرسی، مجمع البیان، ج۳، ص۳۸۷-۳۸۸؛ ابوالفتوح رازی، تفسیر روح الجِنان، ج۷، ص۱۴۹</ref> [[سوره نحل|نحل]]، آیه ۱۱۰؛<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۳، ص۲۴۸؛ طوسی، التبیان، ج۶، ص۴۳۱</ref> [[سوره کهف|کهف]]، آیه ۲۸؛<ref>صفدی، کتاب الوافی، ج۱۰، ص۲۷۶</ref> و [[سوره حجرات|حجرات]]، آیه۱۱ و ۱۲.<ref>زمخشری، الکشّاف، ج۴، ص۳۷۰؛ ابوالفتوح رازی، تفسیر روح الجِنان، ج۱۰، ص۲۵۳؛ طبرسی، مجمع البیان، ج۵، ص۱۳۶؛ ابن عساکر، تاریخ مدینه دمشق، ج۱۰، ص۴۶۶</ref>


== اذان گویی==
== اذان گویی==
خط ۶۵: خط ۷۱:
'''عدم بیعت با خلیفه اول'''<br />
'''عدم بیعت با خلیفه اول'''<br />
برخی منابع نقل کرده‌اند که بلال پس از فوت پیامبر اسلام(ص) حاضر نشد که با خلیفه اول بیعت کند و به همین دلیل به دستور عمر بن خطاب مدینه را ترک کرد و به شام رفت.<ref>قمی، سفینه البحار، ۱۴۱۶ق، ج۱، ص۳۸۹.</ref>
برخی منابع نقل کرده‌اند که بلال پس از فوت پیامبر اسلام(ص) حاضر نشد که با خلیفه اول بیعت کند و به همین دلیل به دستور عمر بن خطاب مدینه را ترک کرد و به شام رفت.<ref>قمی، سفینه البحار، ۱۴۱۶ق، ج۱، ص۳۸۹.</ref>
== منزلت بلال ==
بلال یکی از راویان [[حدیث|احادیث]] پیامبر(ص) بود<ref>ابن بابویه، من لایحضره الفقیه، ج ۱، ص۱۸۹-۱۹۴؛ فتّال نیشابوری، روضه الواعظین، ج۲، ص۳۴۳-۳۴۵</ref> و جماعتی از [[صحابه]] و [[تابعان]] از او حدیث نقل کرده‌اند.<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ج ۷، ص۵۰۹؛ ابن عبدالبرّ، الاستیعاب، ج ۱، ص۱۸۰؛ ابن عساکر، تاریخ مدینه دمشق، ج۱۰، ص۴۲۹، ۴۳۵؛ ابن اثیر، اسد الغابه، ج ۱، ص۲۴۴؛ نووی، تهذیب الاسماء، قسم۱، جزء۱، ص۱۳۶-۱۳۷؛ مزّی، تهذیب الکمال، ج۴، ص۲۸۸-۲۸۹</ref>. همچنین احادیث فراوانی از پیامبر(ص) در جلالت قدر او وارد شده است؛ از جمله اینکه بِلال از سابقان و پیشی گیرندگان در اسلام بود؛<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۳، ص۲۳۲؛ ابونعیم، حلیه الاولیاء، ج۱، ص۱۴۹</ref> او سید مؤذّنان است؛<ref>ابونعیم، حلیه الاولیاء، ج۱، ص۱۴۷؛ ذهبی، سیر اعلام النبلاء، ج۱، ص۳۵۵</ref> بهشت مشتاق سه تن است: [[علی]]، [[عمار بن یاسر|عمّار]] و بِلال؛<ref>ابن عساکر، تاریخ مدینه دمشق، ج۱۰، ص۴۵۱؛ صفدی، کتاب الوافی، ج ۱۰، ص۲۷۶</ref> سه تن از سیاهان سادات بهشت‌اند: [[لقمان|لقمان حکیم]]، [[نجاشی (پادشاه حبشه)|نجاشی]] و بلال؛<ref>ابن عساکر، تاریخ مدینه دمشق، ج۱۰، ص۴۶۲</ref> و نیز دعای پیامبر(ص) در حق او به جهت یاری دادن به حضرت [[فاطمه(س)]] در کار منزل.<ref>ورّام، ج۲، ص۲۳۰</ref>
[[حضرت علی(ع)]] نیز بلال را از سابقان در اسلام دانسته<ref>ابن بابویه، الخصال، ج ۱، ص۳۱۲؛ فتّال نیشابوری، روضه الواعظین، ج۲، ص۳۰۷</ref> و اخلاص و تهذیب نفس او را ستوده است.<ref>ابن فهد حلّی، عده الداعی، ص۲۷</ref> [[امام سجاد(ع)]] نیز در مدح بلال و نقل احتجاج او با مخالفان درباره فضائل [[امام علی|امیرالمؤمنین(ع)]] مطالبی بیان داشته است.<ref>تفسیر امام حسن عسکری(ع)، ص۶۲۱-۶۲۳</ref> [[امام صادق(ع)]] بلال را «عبد صالح»<ref>کشّی، اختیار معرفه الرجال، ص۳۹</ref> و دوستدار [[اهل بیت]](ع) نامیده است.<ref>مفید، الاختصاص، ص۷۳</ref>
به نقل مفسران، در‌ شأن بلال و یاران او چندین [[آیه]] نازل شده است: [[سوره نساء|نساء]]، آیه ۶۹؛<ref>ابن شهرآشوب، مناقب، ج۳، ص۸۷</ref> [[سوره انعام|انعام]]، آیه ۵۲؛<ref>طوسی، التبیان، ج۴، ص۱۴۴؛ زمخشری، الکشّاف، ج۲، ص۲۷؛ طبرسی، مجمع البیان، ج۳، ص۳۸۷-۳۸۸؛ ابوالفتوح رازی، تفسیر روح الجِنان، ج۷، ص۱۴۹</ref> [[سوره نحل|نحل]]، آیه ۱۱۰؛<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۳، ص۲۴۸؛ طوسی، التبیان، ج۶، ص۴۳۱</ref> [[سوره کهف|کهف]]، آیه ۲۸؛<ref>صفدی، کتاب الوافی، ج۱۰، ص۲۷۶</ref> و [[سوره حجرات|حجرات]]، آیه۱۱ و ۱۲.<ref>زمخشری، الکشّاف، ج۴، ص۳۷۰؛ ابوالفتوح رازی، تفسیر روح الجِنان، ج۱۰، ص۲۵۳؛ طبرسی، مجمع البیان، ج۵، ص۱۳۶؛ ابن عساکر، تاریخ مدینه دمشق، ج۱۰، ص۴۶۶</ref>


== وفات ==
== وفات ==
کاربر ناشناس