پرش به محتوا

محمد کوهستانی: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۳۱ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۵ فوریهٔ ۲۰۲۳
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۶: خط ۲۶:
'''محمد کوهستانی مازندرانی'''([[۱۳۰۸]]-[[۱۳۹۲ق]]) مشهور به آقاجان کوهستانی، [[مجتهد|فقیه]] و عارف شیعه و ساکن مازندران بود. وی در حوزه‌های علمیهٔ بهشهر، بابل، [[حوزه علمیه خراسان|مشهد]] و [[حوزه علمیه نجف|نجف]] تحصیل کرد و از [[سید ابوالحسن اصفهانی]]، [[محمدحسین غروی نائینی|میرزای نائینی]] و [[آقا ضیاء عراقی|آقا ضیاءالدین عراقی]]، [[اجازه اجتهاد]] دریافت کرد.  
'''محمد کوهستانی مازندرانی'''([[۱۳۰۸]]-[[۱۳۹۲ق]]) مشهور به آقاجان کوهستانی، [[مجتهد|فقیه]] و عارف شیعه و ساکن مازندران بود. وی در حوزه‌های علمیهٔ بهشهر، بابل، [[حوزه علمیه خراسان|مشهد]] و [[حوزه علمیه نجف|نجف]] تحصیل کرد و از [[سید ابوالحسن اصفهانی]]، [[محمدحسین غروی نائینی|میرزای نائینی]] و [[آقا ضیاء عراقی|آقا ضیاءالدین عراقی]]، [[اجازه اجتهاد]] دریافت کرد.  


آیت‌الله گلپایگانی زهد و تقوای کوهستانی را عین الیقین برای خود می‌دانست. [[سید شهاب‌الدین مرعشی نجفی|مرعشی نجفی]] محمد کوهستانی را لنگر أرض و [[سید عبدالکریم رضوی کشمیری|سیدعبدالکریم کشمیری]] او را صاحب نفس زکیه دانسته است. از نمونه‌های  [[تقوا]] و [[ورع|وَرَع]] آقای کوهستانی چنین گفته‌اند که غذا و نان، تنها از محصولی که از زمین پدری به‌دست آورده بود، می‌خورد و غذاهای دیگران را احتیاط کرده و استفاده نمی‌کرد.
[[سید محمدرضا گلپایگانی|آیت‌الله گلپایگانی]] زهد و تقوای کوهستانی را عین الیقین برای خود می‌دانست. [[سید شهاب‌الدین مرعشی نجفی|مرعشی نجفی]] او را لنگر أرض و [[سید عبدالکریم رضوی کشمیری|سیدعبدالکریم کشمیری]] وی را صاحب نفس زکیه دانسته است. از نمونه‌های  [[تقوا]] و [[ورع|وَرَع]] آقای کوهستانی چنین گفته‌اند که غذا و نان، تنها از محصولی که از زمین پدری به‌دست آورده بود، می‌خورد و غذاهای دیگران را احتیاط کرده و استفاده نمی‌کرد.


کوهستانی پس از بازگشت از نجف در زادگاه خود، کوهستان، مدرسه علمیهٔ بزرگی تأسیس کرد و بسیاری از عالمان مازندران در آنجا تحصیل کردند. از جمله شاگردان او می‌توان [[سید عبدالکریم هاشمی‌نژاد|سیدعبدالکریم هاشمی نژاد]] را نام برد.
کوهستانی پس از بازگشت از نجف در زادگاه خود، کوهستان، مدرسه علمیه‌ای تأسیس کرد و بسیاری از عالمان مازندران در آنجا تحصیل کردند. [[سید عبدالکریم هاشمی‌نژاد|سیدعبدالکریم هاشمی نژاد]] از فعالان انقلاب اسلامی ایران از شاگردان وی بود. وی در [[۱۳ ربیع‌الاول|۱۳ ربیع الاول]] سال ۱۳۹۲ق از دنیا رفت و براساس [[وصیت]]ش در [[حرم امام رضا(ع)]] دفن شد.
وی در [[۱۳ ربیع‌الاول|۱۳ ربیع الاول]] سال ۱۳۹۲ق از دنیا رفت و بنا بر [[وصیت]]ش در [[حرم امام رضا(ع)]] دفن شد.


== زندگی‌نامه ==
== زندگی‌نامه ==
محمد کوهستانی سال ۱۳۰۸ق در روستای کوهستان از توابع شهرستان بهشهر به دنیا آمد. پدرش شیخ محمدمهدی مازندرانی از شاگردان [[حبیب‌الله رشتی]] بود.<ref>ربانی، فیض عرشی، ‭۱۳۷۸‬ش، ص۲۹۴.</ref>
محمد کوهستانی سال ۱۳۰۸ق در روستای کوهستان از توابع شهرستان بهشهر استان مازندران به دنیا آمد. پدرش شیخ محمدمهدی مازندرانی از شاگردان [[حبیب‌الله رشتی]] بود.<ref>ربانی، فیض عرشی، ‭۱۳۷۸‬ش، ص۲۹۴.</ref>


اجداد کوهستانی، ساکن در [[کاشان]] بودند که به مازندران مهاجرت کردند.<ref>«[https://www.aparat.com/v/f7DxP مروری بر زندگی آیت الله کوهستانی]»، برنامه ضیافت شبکه قرآن، سایت آپارات.</ref> نَسَب او در کاشان، به ملا محمدشریف کاشی از عالمان شیعه در کاشان می‌رسید.<ref>«[https://www.aparat.com/v/f7DxP مروری بر زندگی آیت الله کوهستانی]»، برنامه ضیافت شبکه قرآن، سایت آپارات.</ref>{{سخ}}پدر محمد کوهستانی در کودکی او، از دنیا رفت و مادرش او را به مکتب‌خانه‌ای در کوهستان فرستاد. وی پس از مدت کوتاهی وارد حوزه علمیه بهشهر شد.<ref>ستارگان حرم، ج۱، ص۲۰۸.</ref>
اجداد کوهستانی، ساکن در [[کاشان]] بودند که به مازندران مهاجرت کردند.<ref>«[https://www.aparat.com/v/f7DxP مروری بر زندگی آیت الله کوهستانی]»، برنامه ضیافت شبکه قرآن، سایت آپارات.</ref> نَسَب او در کاشان، به ملا محمدشریف کاشی از عالمان شیعه در کاشان می‌رسید.<ref>«[https://www.aparat.com/v/f7DxP مروری بر زندگی آیت الله کوهستانی]»، برنامه ضیافت شبکه قرآن، سایت آپارات.</ref>{{سخ}}پدر محمد کوهستانی در کودکی او، از دنیا رفت و مادرش او را به مکتب‌خانه‌ای در کوهستان فرستاد. وی پس از مدت کوتاهی وارد حوزه علمیه بهشهر<ref>ستارگان حرم، ج۱، ص۲۰۸.</ref>  و سپس به حوزه مشهد رفت. وی از حوزه مشهد به بابل و سپس عازم حوزه علمیه نجف گردید. کوهستانی سپس در سال ۱۳۴۷ق (برابر با ۱۳۰۸ش) به زادگاه خویش کوهستان بازگشت.<ref>«[https://www.aparat.com/v/f7DxP مروری بر زندگی آیت الله کوهستانی]»، برنامه ضیافت شبکه قرآن، سایت آپارات.</ref> از عوامل بازگشت او به وطن، درخواست مادرش بود که به او نوشته بود: «پسرم. اکنون در حالتی هستم که دوری تو مرا بی‌تاب کرده؛ بدان حد که در حال نماز، به یادت می‌افتم… و اشک از دیدگانم جاری می‌گردد. از این رو، دوست دارم هر چه زودتر بازگردی».<ref>«[https://hawzah.net/fa/Magazine/View/3282/4616/34061/پارسای-کوهستان%22ارتحال-عارف-کامل،-آیت-ا٠پارسای کوهستان]»، سایت حوزه.</ref>


پس از حوزه بهشهر وارد حوزه مشهد شد. وی از حوزه مشهد به بابل و سپس عازم حوزه علمیه نجف گردید. کوهستانی سپس در سال ۱۳۰۸ش به زادگاه خویش کوهستان بازگشت.<ref>«[https://www.aparat.com/v/f7DxP مروری بر زندگی آیت الله کوهستانی]»، برنامه ضیافت شبکه قرآن، سایت آپارات.</ref> از عوامل بازگشت او به وطن درخواست مادرش بود که به او نوشته بود: «پسرم. اکنون در حالتی هستم که دوری تو مرا بی‌تاب کرده؛ بدان حد که در حال نماز، به یادت می‌افتم… و اشک از دیدگانم جاری می‌گردد. از این رو، دوست دارم هر چه زودتر بازگردی».<ref>«[https://hawzah.net/fa/Magazine/View/3282/4616/34061/پارسای-کوهستان%22ارتحال-عارف-کامل،-آیت-ا٠پارسای کوهستان]»، سایت حوزه.</ref>
محمد کوهستانی، سه دختر و یک پسر به نام محمد اسماعیل داشت که در [[سال ۱۳۹۹ هجری شمسی|سال ۱۳۹۹ش]] از دنیا رفت.<ref>حسینی‌شیرازی، کبیر کوهستان، ۱۳۸۱ش، ص۷.</ref> کوهستانی به‌دلیل بیماری تنگی نفس در [[۱۳ ربیع‌الاول]] سال ۱۳۹۲ق از دنیا رفت و پس از [[تشییع جنازه]] در بهشهر، بنا بر وصیتش در [[حرم امام رضا(ع)]]، [[دفن]] شد.<ref>ربانی، فیض عرشی، ‭۱۳۷۸‬ش، ص۲۹۰–۲۹۲.</ref>
 
محمد کوهستانی، سه دختر و یک پسر به نام محمد اسماعیل داشت که در [[سال ۱۳۹۹ هجری شمسی|سال ۱۳۹۹ش]] از دنیا رفت.<ref>حسینی‌شیرازی، کبیر کوهستان، ۱۳۸۱ش، ص۷.</ref>
کوهستانی به‌دلیل بیماری تنگی نفس در [[۱۳ ربیع‌الاول]] سال ۱۳۹۲ق از دنیا رفت و پس از [[تشییع جنازه]] در بهشهر، بنا بر وصیتش در [[حرم امام رضا(ع)]]، [[دفن]] شد.<ref>ربانی، فیض عرشی، ‭۱۳۷۸‬ش، ص۲۹۰–۲۹۲.</ref>


== جایگاه علمی ==
== جایگاه علمی ==
خط ۵۸: خط ۵۴:
  |تراز  = چپ
  |تراز  = چپ
}}
}}
آیت‌اللّه گلپایگانی از مراجع تقلید پس از مرخص‌شدن آقای کوهستانی از بیمارستان، به ایشان فرمودند که زهد و تقوا و بزرگی شما برای من علم الیقین بود و الان به مرحله عین الیقین رسید.<ref>«[https://hawzah.net/fa/Magazine/View/3282/4616/34061/پارسای-کوهستان%22ارتحال-عارف-کامل،-آیت-ا٠پارسای کوهستان]»، سایت حوزه.</ref> [[سید شهاب‌الدین مرعشی نجفی|مرعشی نجفی]] محمد کوهستانی را لنگر أرض می‌نامید.<ref>«[https://mazandaran.iqna.ir/fa/news/3593834/علامه‌ای-که-آیت‌الله-مرعشی-او-را-لنگر-أرض-می‌دانست علامه‌ای که آیت‌الله مرعشی او را لنگر أرض می‌دانست]»، خبرگزاری بین‌المللی قرآن.</ref>
[[سید محمدرضا گلپایگانی|آیت‌اللّه گلپایگانی]] از مراجع تقلید پس از مرخص‌شدن آقای کوهستانی از بیمارستان، به ایشان فرمودند که زهد و تقوا و بزرگی شما برای من علم الیقین بود و الان به مرحله عین الیقین رسید.<ref>«[https://hawzah.net/fa/Magazine/View/3282/4616/34061/پارسای-کوهستان%22ارتحال-عارف-کامل،-آیت-ا٠پارسای کوهستان]»، سایت حوزه.</ref> [[سید شهاب‌الدین مرعشی نجفی|مرعشی نجفی]] محمد کوهستانی را لنگر أرض می‌نامید.<ref>«[https://mazandaran.iqna.ir/fa/news/3593834/علامه‌ای-که-آیت‌الله-مرعشی-او-را-لنگر-أرض-می‌دانست علامه‌ای که آیت‌الله مرعشی او را لنگر أرض می‌دانست]»، خبرگزاری بین‌المللی قرآن.</ref>
 
از [[سید محمدحسین طباطبائی|علامه طباطبایی]] نویسنده تفسیر المیزان نقل شده از وقتی که آقای کوهستانی را در منزل [[سید محمدهادی میلانی|آیت اللّه میلانی]] دیدم، هیچ شبی نشد که ایشان را فراموش کنم.<ref>«[https://hawzah.net/fa/Magazine/View/3282/4616/34061/پارسای-کوهستان%22ارتحال-عارف-کامل،-آیت-ا٠پارسای کوهستان]»، سایت حوزه.</ref>{{سخ}}[[حسین نوری همدانی|نوری همدانی]] از مراجع تقلید، در شرح حال محمد کوهستانی گفته که در مازندران فقیه وارسته‌ای زندگی می‌کرد که زندگی زاهدانه‌ای داشت و کارهایش مردم را به یاد خدا می‌انداخت و به همین خاطر، مردم به او علاقهٔ زیادی داشتند.<ref>نوری همدانی، اسلام مجسم، ۱۳۸۳ش، ج۱، ص۵۳۵.</ref>{{سخ}}[[محمدتقی بهجت]] عارف و مرجع تقلید، در توصیف او گفت که باید قدر چنین شخصیت‌هایی را دانست، زیرا قبلاً اگر امثال ایشان صد نفر بودند، اکنون نادرند و از عدد انگشتان دست تجاوز نمی‌کنند.<ref>[https://mazandaran.iqna.ir/fa/news/3593834/علامه‌ای-که-آیت‌الله-مرعشی-او-را-لنگر-أرض-می‌دانست «][https://mazandaran.iqna.ir/fa/news/3593834/علامه‌ای-که-آیت‌الله-مرعشی-او-را-لنگر-أرض-می‌دانست علامه‌ای که آیت‌الله مرعشی او را لنگر أرض می‌دانست]»، خبرگزاری بین‌المللی قرآن.</ref>


از علامه طباطبایی نویسنده تفسیر المیزان نقل شده از وقتی که آقای کوهستانی را در منزل آیت اللّه میلانی دیدم، هیچ شبی نشد که ایشان را فراموش کنم.<ref>«[https://hawzah.net/fa/Magazine/View/3282/4616/34061/پارسای-کوهستان%22ارتحال-عارف-کامل،-آیت-ا٠پارسای کوهستان]»، سایت حوزه.</ref>{{سخ}}
مؤلف کتاب روح و ریحان به نقل از [[سید عبدالکریم رضوی کشمیری]] گفته که، کوهستانی صاحب نفس زکیه بود.<ref>صداقت، روح و ریحان، ۱۳۸۳ش، ص۴۴.</ref>
مؤلف کتاب روح و ریحان به نقل از [[سید عبدالکریم رضوی کشمیری]] گفته که، کوهستانی صاحب نفس زکیه بود.<ref>صداقت، روح و ریحان، ۱۳۸۳ش، ص۴۴.</ref>
[[محمد شریف‌رازی]] در کتاب [[گنجینه دانشمندان (کتاب)|گنجینه دانشمندان]]، او را عالمی ربانی، زاهدی عابد و دارای کرامات و معنویت توصیف کرده‌است.<ref>شریف رازی، گنجینه دانشمندان، ۱۳۵۲ش، ج۳، ص۲۵۴–۲۵۵.</ref>{{سخ}}[[حسین نوری همدانی|نوری همدانی]] از مراجع تقلید، در شرح حال محمد کوهستانی گفته که در مازندران فقیه وارسته‌ای زندگی می‌کرد که زندگی زاهدانه‌ای داشت و کارهایش مردم را به یاد خدا می‌انداخت و به همین خاطر، مردم به او علاقهٔ زیادی داشتند.<ref>نوری همدانی، اسلام مجسم، ۱۳۸۳ش، ج۱، ص۵۳۵.</ref>{{سخ}}
[[محمد شریف‌رازی]] در کتاب [[گنجینه دانشمندان (کتاب)|گنجینه دانشمندان]]، او را عالمی ربانی، زاهدی عابد و دارای کرامات و معنویت توصیف کرده‌است.<ref>شریف رازی، گنجینه دانشمندان، ۱۳۵۲ش، ج۳، ص۲۵۴–۲۵۵.</ref>
[[محمدتقی بهجت]] عارف و مرجع تقلید، در توصیف او گفت که باید قدر چنین شخصیت‌هایی را دانست، زیرا قبلاً اگر امثال ایشان صد نفر بودند، اکنون نادرند و از عدد انگشتان دست تجاوز نمی‌کنند.<ref>[https://mazandaran.iqna.ir/fa/news/3593834/علامه‌ای-که-آیت‌الله-مرعشی-او-را-لنگر-أرض-می‌دانست «][https://mazandaran.iqna.ir/fa/news/3593834/علامه‌ای-که-آیت‌الله-مرعشی-او-را-لنگر-أرض-می‌دانست علامه‌ای که آیت‌الله مرعشی او را لنگر أرض می‌دانست]»، خبرگزاری بین‌المللی قرآن.</ref>


{{گفتاورد تزیینی|توصیه اخلاقی آیت‌الله کوهستانی:{{سخ}} نفس را هر طور عادت بدهید همان‌گونه پرورش می‌یابد. اگر امروز بگویم این فرش اتاق من از حصیر است، باید تبدیل به قالیچه شود، فردا می‌گویم این قالیچه به درد این اتاق نمی‌خورد و اتاق باید عوض شود. اتاق را عوض کردم، می‌گویم این قالیچه‌ها به درد اتاق نو نمی‌خورد، باید قالی یک تخته باشد و پرده فلان جور و همین‌طور که اتاق و قالیچه را تبدیل می‌کردم، عمر شیخ محمد هم در این مسیر تمام شد. پس همین جا نفس را کنترل می‌کنیم.»<ref>«[http://emamraoof.com/shorbe-tahoor//%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%D9%8A%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D8%A2%DB%8C%D8%AA-%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87-%D8%AD%D8%A7%D8%AC-%D8%B4%DB%8C%D8%AE-%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF-%DA%A9%D9%88%D9%87%D8%B3%D8%AA%D8%A7/ زندگینامه آیت الله حاج شیخ محمد کوهستانی]»، موسسه علمیه علی بن موسی الرضا(ع).</ref>}}
{{گفتاورد تزیینی|توصیه اخلاقی آیت‌الله کوهستانی:{{سخ}} نفس را هر طور عادت بدهید همان‌گونه پرورش می‌یابد. اگر امروز بگویم این فرش اتاق من از حصیر است، باید تبدیل به قالیچه شود، فردا می‌گویم این قالیچه به درد این اتاق نمی‌خورد و اتاق باید عوض شود. اتاق را عوض کردم، می‌گویم این قالیچه‌ها به درد اتاق نو نمی‌خورد، باید قالی یک تخته باشد و پرده فلان جور و همین‌طور که اتاق و قالیچه را تبدیل می‌کردم، عمر شیخ محمد هم در این مسیر تمام شد. پس همین جا نفس را کنترل می‌کنیم.»<ref>«[http://emamraoof.com/shorbe-tahoor//%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%D9%8A%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D8%A2%DB%8C%D8%AA-%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87-%D8%AD%D8%A7%D8%AC-%D8%B4%DB%8C%D8%AE-%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF-%DA%A9%D9%88%D9%87%D8%B3%D8%AA%D8%A7/ زندگینامه آیت الله حاج شیخ محمد کوهستانی]»، موسسه علمیه علی بن موسی الرضا(ع).</ref>}}


== تاسیس مدرسه علمیه کوهستان ==
== تاسیس مدرسه علمیه کوهستان ==
در چند سال حوزویان را در خانه خود جای داد و به‌جهت مشکلاتی که در زمان حکومت رضاشاه ایجاد شده بود، نام حوزه را در چند سال ابتدایی استفاده نکرد.<ref>«[https://www.aparat.com/v/f7DxP مروری بر زندگی آیت الله کوهستانی]»، برنامه ضیافت شبکه قرآن، سایت آپارات.</ref>{{سخ}}شهید هاشمی‌نژاد حدود هشت سال در این حوزه و نزد آیت‌الله کوهستانی تحصیل کرد.<ref>«[https://www.aparat.com/v/f7DxP مروری بر زندگی آیت الله کوهستانی]»، برنامه ضیافت شبکه قرآن، سایت آپارات.</ref>
کوهستانی در ابتدای مهاجرت با مازندران، به‌جهت مشکلاتی که در زمان حکومت رضاشاه ایجاد شده بود، حوزویان را در خانه خود جای داد و  نام حوزه را در چند سال ابتدایی استفاده نکرد.<ref>«[https://www.aparat.com/v/f7DxP مروری بر زندگی آیت الله کوهستانی]»، برنامه ضیافت شبکه قرآن، سایت آپارات.</ref>


{{جعبه نقل قول
{{جعبه نقل قول
خط ۷۶: خط ۷۲:
}}
}}


مؤلف کتاب حوزه‌های علمیه شیعه در گستره جهان گفته، زمانی که محمد کوهستانی از [[نجف]] به [[ایران]] برگشت، ایران در وضع آشفته‌ای بود. تمام حوزه‌های علمیه، مسجدها و حسینیه‌ها بسته بود و از برپایی مجالس مذهبی و مراسم دینی به‌طور جدی جلوگیری می‌شد.<ref>سید کباری، حوزه‌های علمیه شیعه در گستره جهان، ۱۳۸۷ش، ص۵۵۱.</ref> او معتقد است، کوهستانی در سال ۱۳۲۱ش حوزه علمیه کوهستان را، در بخشی از املاک شخصی خود، در ۵ ساختمان گِلی بسیار ساده که هر یک شامل چند حجره بود، احداث کرد. پس از تکمیل بنای مدرسه، برای نامگذاری حوزه، به [[قرآن]]، [[تفأل]] زد و آیه: (قُلْ بِفَضْلِ اللهِ وَبِرَحْمَتِهِ فَبِذَلِکَ فَلْیفْرَحُوا هُوَ خَیرٌ، مِمَّا یجْمَعُونَ).<ref>«[[سوره یونس]]، آیه ۵۷»</ref> آمد و به همین دلیل، نام این پنج بنا را «فضل»، «رحمت»، «فرح»، «خیر» و «جمع» قرار داد.<ref>سید کباری، حوزه‌های علمیه شیعه در گستره جهان، ۱۳۸۷ش، ص۵۵۱.</ref>
مؤلف کتاب حوزه‌های علمیه شیعه در گستره جهان، زمان حضور محمد کوهستانی در [[ایران]] را همراه با آشفتگی کشور دانسته است. در این دوران بسیاری از حوزه‌های علمیه، مسجدها و حسینیه‌ها بسته بود و از برپایی مجالس مذهبی و مراسم دینی، به‌طور جدی جلوگیری می‌شد.<ref>سید کباری، حوزه‌های علمیه شیعه در گستره جهان، ۱۳۸۷ش، ص۵۵۱.</ref> کوهستانی در سال ۱۳۲۱ش حوزه علمیه کوهستان را، در بخشی از املاک شخصی خود، در ۵ ساختمان گِلی بسیار ساده که هر یک شامل چند حجره بود، احداث کرد. پس از تکمیل بنای مدرسه، برای نامگذاری حوزه، به [[قرآن]]، [[تفأل]] زد و آیه: (قُلْ بِفَضْلِ اللهِ وَبِرَحْمَتِهِ فَبِذَلِکَ فَلْیفْرَحُوا هُوَ خَیرٌ، مِمَّا یجْمَعُونَ).<ref>«[[سوره یونس]]، آیه ۵۷»</ref> آمد و به همین دلیل، نام این پنج بنا را «فضل»، «رحمت»، «فرح»، «خیر» و «جمع» قرار داد.<ref>سید کباری، حوزه‌های علمیه شیعه در گستره جهان، ۱۳۸۷ش، ص۵۵۱.</ref>
در آن زمان حدود ۲۰۰ نفر طلبه در آن جا مشغول تحصیل شدند.<ref>بذرافشان، شهید هاشمی نژاد فریاد فضیلت، ۱۳۷۳ش، ص۲۷.</ref>
در آن زمان حدود ۲۰۰ طلبه در آن جا مشغول تحصیل شدند.<ref>بذرافشان، شهید هاشمی نژاد فریاد فضیلت، ۱۳۷۳ش، ص۲۷.</ref>


بسیاری از عالمان شهرهای بهشهر، نکا، رستم‌کلا و منطقه هزارجریب مازندران در این حوزه تحصیل کرده‌اند.<ref>سید کباری، حوزه‌های علمیه شیعه در گستره جهان، ۱۳۸۷ش، ص۵۵۱.</ref>
شهید هاشمی‌نژاد حدود هشت سال در این حوزه و نزد آیت‌الله کوهستانی تحصیل کرد.<ref>«[https://www.aparat.com/v/f7DxP مروری بر زندگی آیت الله کوهستانی]»، برنامه ضیافت شبکه قرآن، سایت آپارات.</ref> بسیاری عالمان مازندران در این حوزه تحصیل کرده‌اند.<ref>سید کباری، حوزه‌های علمیه شیعه در گستره جهان، ۱۳۸۷ش، ص۵۵۱.</ref>


== اساتید ==
== اساتید ==
Automoderated users، confirmed، movedable، protected، مدیران، templateeditor
۶٬۷۸۵

ویرایش