پرش به محتوا

بی‌بی پاکدامن: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۴۲: خط ۴۲:


'''قبر منسوب به دختران فردی عابد'''{{سخ}}
'''قبر منسوب به دختران فردی عابد'''{{سخ}}
به‌گفته برخی محققان، در قرن ششم هجری قمری یک سید عابد و زاهد به نام سیداحمد توخته، از کرمان به لاهور سفر می‌کند و در لاهور کنونی ساکن می‌شود.<ref>منشی محمد دین فوق، تذکره علماء لاہور، ۱۳۳۸ق بنقل از حضرت بی‌بی پاکدامنان لاهور تالیف حفیظ الله خان منظر، ص۶۴</ref> توخته شش دختر با نام‌های بی‌بی حاج رقیه، بی‌بی تاج، بی‌بی نور، بی‌بی حور، بی‌بی گوهر و بی‌بی شهباز داشته و دختران او در محله بی‌بی پاکدامن دفن می‌شوند.<ref>غلام سرور لاهوری، خزینة الاصفیا، ج۲.</ref>
به‌گفته برخی محققان، در [[قرن ششم هجری]] یک سید عابد و زاهد به نام سید احمد توخته، از [[کرمان]] به لاهور سفر می‌کند و در لاهور کنونی ساکن می‌شود.<ref>منشی محمد دین فوق، تذکره علماء لاہور، ۱۳۳۸ق بنقل از حضرت بی‌بی پاکدامنان لاهور تالیف حفیظ الله خان منظر، ص۶۴</ref> توخته شش دختر با نام‌های بی‌بی حاج رقیه، بی‌بی تاج، بی‌بی نور، بی‌بی حور، بی‌بی گوهر و بی‌بی شهباز داشته و دختران او در محله بی‌بی پاکدامن دفن می‌شوند.<ref>غلام سرور لاهوری، خزینة الاصفیا، ج۲.</ref>
[[پرونده:Bibipakdaman.jpg|بندانگشتی|حضور زوار در مزار بی‌بی پاکدامن]]
[[پرونده:Bibipakdaman.jpg|بندانگشتی|حضور زوار در مزار بی‌بی پاکدامن]]
==توسعه بارگاه==
==توسعه بارگاه==
سلطان محمود غزنوی در سال ۴۱۰ق به منطقه آمد و اولین بار با سنگ‌های تزیینی بارگاه و اطراف آن صحن را درست کرد. بعدها اکبر پادشاه از سلسله سلاطین مغول سقف روی آن درست کرد.<ref>[http://bibipakdaman.com/history.html HISTORY OF BIBI RUQAIYA BINTE ALI (a.s]، سایت زیارتگاه.</ref><br>
[[سلطان محمود غزنوی]] در سال ۴۱۰ق به منطقه لاهور آمد و اولین بار با سنگ‌های تزیینی بارگاه و صحن اطراف آن‌را درست کرد. بعدها اکبر پادشاه از سلسله سلاطین مغول سقف روی آن درست کرد.<ref>[http://bibipakdaman.com/history.html HISTORY OF BIBI RUQAIYA BINTE ALI (a.s]، سایت زیارتگاه.</ref><br>بارگاه همراه با یک مسجد و قبرستان وسیعی که دارد در سال ۱۹۶۷م در اوقاف به ثبت رسید و در ۱۵ دسامبر ۱۹۶۹م توسعه یافت.<ref>[http://bibipakdaman.com/history.html HISTORY OF BIBI RUQAIYA BINTE ALI (a.s]، سایت زیارتگاه.</ref>
بارگاه همراه با یک مسجد و قبرستان وسیعی که دارد در سال ۱۹۶۷م در اوقاف به ثبت رسید و در ۱۵ دسامبر ۱۹۶۹م توسعه یافت.<ref>[http://bibipakdaman.com/history.html HISTORY OF BIBI RUQAIYA BINTE ALI (a.s]، سایت زیارتگاه.</ref>
دولت ایالت پنجاب در سال ۲۰۲۱م بازسازی این مزار را آغاز نمود و بودجه به آن اختصاص داد تا بارگاه بازسازی و توسعه یابد.<ref>[https://baaghitv.com/hazrat-bb-pakdaman-ki-tazyeno-arayesh-ka-kaam-shuru/دربار حضرت بی‌بی پاکدامنؒ لاہور کی تزئین و آرائش کا کام شروع، زائرین کی آمد عارضی طور پربند]، خبرگزاری باغی.</ref>
دولت ایالت پنجاب در سال ۲۰۲۱م بازسازی این مزار را آغاز نمود و بودجه به آن اختصاص داد تا بارگاه بازسازی و توسعه یابد.
<ref>[https://baaghitv.com/hazrat-bb-pakdaman-ki-tazyeno-arayesh-ka-kaam-shuru/دربار حضرت بی‌بی پاکدامنؒ لاہور کی تزئین و آرائش کا کام شروع، زائرین کی آمد عارضی طور پربند]، خبرگزاری باغی.</ref>


البته عالمان شیعه و سنی به بازسازی اعتراض کردند و تغییر در نقشه قدیمی ساختمان و طرح بازسازی جدید را مغایر با شأن این بارگاه و خلاف قوانین میراث باستانی دانسته از محاکم قضایی درخواست جلوگیری کردند.<ref>[https://www.islamtimes.org/ur/gallery/877402/1/%D9%84%D8%A7%DB%81%D9%88%D8%B1-%D9%85%D8%B2%D8%A7%D8%B1-%D8%A8%DB%8C-%D9%BE%D8%A7%DA%A9%D8%AF%D8%A7%D9%85%D9%86-%DA%A9%DB%92-%D8%AA%D8%B9%D9%85%DB%8C%D8%B1-%D8%AD%D9%88%D8%A7%D9%84%DB%92-%D8%B3%DB%92-%D8%B4%DB%8C%D8%B9%DB%81-%D8%B3%D9%86%DB%8C-%D8%B9%D9%84%D9%85%D8%A7%D8%A1-%DA%A9%DB%8C-%D9%BE%D8%B1%DB%8C%D8%B3-%DA%A9%D8%A7%D9%86%D9%81%D8%B1%D9%86%D8%B3 لاہور، مزار بی‌بی پاکدامن کے تعمیر کے حوالے سے شیعہ سنی علماء کی پریس کانفرنس]، خبرگزاری اسلام تائمز</ref>
البته عالمان شیعه و سنی به بازسازی اعتراض کردند و تغییر در نقشه قدیمی ساختمان و طرح بازسازی جدید را مغایر با شأن این بارگاه و خلاف قوانین میراث باستانی دانسته از محاکم قضایی درخواست جلوگیری کردند.<ref>[https://www.islamtimes.org/ur/gallery/877402/1/%D9%84%D8%A7%DB%81%D9%88%D8%B1-%D9%85%D8%B2%D8%A7%D8%B1-%D8%A8%DB%8C-%D9%BE%D8%A7%DA%A9%D8%AF%D8%A7%D9%85%D9%86-%DA%A9%DB%92-%D8%AA%D8%B9%D9%85%DB%8C%D8%B1-%D8%AD%D9%88%D8%A7%D9%84%DB%92-%D8%B3%DB%92-%D8%B4%DB%8C%D8%B9%DB%81-%D8%B3%D9%86%DB%8C-%D8%B9%D9%84%D9%85%D8%A7%D8%A1-%DA%A9%DB%8C-%D9%BE%D8%B1%DB%8C%D8%B3-%DA%A9%D8%A7%D9%86%D9%81%D8%B1%D9%86%D8%B3 لاہور، مزار بی‌بی پاکدامن کے تعمیر کے حوالے سے شیعہ سنی علماء کی پریس کانفرنس]، خبرگزاری اسلام تائمز</ref>
دادگاه عالی لاهور نیز برای حل این مشکل کمسیون ویژه تشکیل داد.<ref>[https://www.city42.tv/06-Sep-2022/91689لاہور ہائیکورت نے بی‌بی پاکدامن کے مزار اور قبرستان کی تعمیر روک دی]، خبرگزاری سیتی ۴۲ تی وی.</ref>
دادگاه عالی لاهور نیز برای حل این مشکل کمسیون ویژه تشکیل داد.<ref>[https://www.city42.tv/06-Sep-2022/91689لاہور ہائیکورت نے بی‌بی پاکدامن کے مزار اور قبرستان کی تعمیر روک دی]، خبرگزاری سیتی ۴۲ تی وی.</ref>
==مدفونان==
در زیارتگاه، دو محوطه وجود دارد که یکی آرامگاه بی‌بی حاج رقیه، بی‌بی تاج و بی‌بی نور، و دیگری آرامگاه بی‌بی حور، بی‌بی گوهر و بی‌بی شهباز است. علاوه بر شش بانوان که ذکر شد، سیدجلال‌الدین حیدربن صفی الدین بخاری (متوفای ۱۰۱۶ق)، برادر میران محمدشاه موج دریا بخاری (متوفای ۱۰۱۳ق) با گنبدی آجری در محوطه اول دیوار به دیوار مقبره بی‌بی تاج قرار دارد و مردم آن را روضه استاد حضرات بیبیان می‌نامند.<ref>اردو دائرة المعارف اسلامیه، ذیل مادّه، لاهور ۱۳۸۴-۱۴۱۰/۱۹۶۴-۱۹۸۹؛ غلام سرور لاهوری، خزینه الاصفیا، ج۲، ص۹۳، ج ۲، کانپور ۱۳۳۲/۱۹۱۴.</ref>


==تک‌نگاری==
==تک‌نگاری==
درباره سرگذشت این بانوان چند اثر نگارش شده‌اند که دو رساله به نام «رساله بیبیان پاکدامنان» از غلام دستگیر نامی؛ «رساله بیبیان پاکدامن» از محمد دین‌کلیم؛ کتاب «بیبیان پاک دامنان» از مسعودرضا خاکی؛ «بی‌بی پاک دامن» از مولانا سیدآغا مهدی لکهنوی (متوفای ۱۳۶۵ش) و «تاریخ بیبیان پاکدامنان» از مولوی محمدبخش شاه‌قریشی<ref>نقوی، حسین عارف نقوی، برّ صغیرکی امامیه مصنفین: کی مطبوعه تصانیف اوراتراجم، ج۱، ص۴۴۶، ج ۲، ص۴۵۸، ج۲، ص۴۶۱.</ref> را می‌توان نام برد.
درباره سرگذشت این بانوان چند اثر نوشته شده است. برخی از این آثار عبارتند از دو رساله به نام «رساله بیبیان پاکدامنان» از غلام دستگیر نامی؛ «رساله بیبیان پاکدامن» از محمد دین‌کلیم؛ کتاب «بیبیان پاک دامنان» از مسعودرضا خاکی؛ «بی‌بی پاک دامن» از مولانا سیدآغا مهدی لکهنوی (متوفای ۱۳۶۵ش) و «تاریخ بیبیان پاکدامنان» از مولوی محمدبخش شاه‌قریشی.<ref>نقوی، حسین عارف نقوی، برّ صغیرکی امامیه مصنفین: کی مطبوعه تصانیف اوراتراجم، ج۱، ص۴۴۶، ج ۲، ص۴۵۸، ج۲، ص۴۶۱.</ref>
==پانویس==
==پانویس==
{{پانویس۲}}
{{پانویس۲}}
Automoderated users، confirmed، movedable، protected، مدیران، templateeditor
۶٬۷۸۱

ویرایش