۱۷٬۸۲۹
ویرایش
الروضة البهیة فی شرح اللمعة الدمشقیة (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها
الروضة البهیة فی شرح اللمعة الدمشقیة (کتاب) (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۲۴ دسامبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۷:۲۸
، ۲۴ دسامبر ۲۰۲۱بدون خلاصۀ ویرایش
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) جزبدون خلاصۀ ویرایش |
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۵: | خط ۲۵: | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
'''الرَّوضَةُ البَهیَةُ فی شرح اللُّمعَةِ الدِّمِشقیَة''' معروف به '''شرح لمعه''' کتابی فقهی و غیراستدلالی نوشته [[شهید ثانی]] (درگذشته۹۶۵ق) است. این کتاب مشهور‌ترین شرح بر کتاب [[اللمعة الدمشقیة]] تألیف [[شهید اول]] است. شرح لمعه از زمان نگارش مورد توجه فقیهان شیعه بوده و بیش از یکصد شرح و حاشیه بر آن نگاشته شده است. الروضَة البهیة همه ابواب فقه را دربردارد و در بسیاری از [[حوزه علمیه|حوزه‌های علمیه]] برای نخستین مرحله از آموزشِ دانش فقه، به عنوان متن درسی تدریس می‌شود. این کتاب بارها به صورت سنگی و حروفی در کشورهای مختلف منتشر شده است و چندین ترجمه و شرح فارسی نیز بر آن نوشته شده است. مرکز تدوین و نشر متون درسی حوزه علمیه قم، آن را به صورت تلخیص‌شده نیز منتشر کرده است. شرح لمعه تحت تأثیر [[جامع المقاصد فی شرح القواعد (کتاب)|جامع المقاصد]] محقق کَرَکی و [[مسالک الافهام فی شرح شرائع الاسلام (کتاب)|مسالک الافهام]] کتاب دیگر شهید ثانی است. | |||
'''الرَّوضَةُ البَهیَةُ فی شرح اللُّمعَةِ الدِّمِشقیَة''' معروف به '''شرح لمعه''' کتابی فقهی و غیراستدلالی نوشته [[شهید ثانی]] (درگذشته۹۶۵ق) است. این کتاب مشهور‌ترین شرح بر کتاب [[اللمعة الدمشقیة]] تألیف [[شهید اول]] است. شرح لمعه از زمان نگارش مورد توجه فقیهان شیعه بوده و بیش از یکصد شرح و حاشیه بر آن نگاشته شده است. | |||
== جایگاه و ویژگی‌ها == | == جایگاه و ویژگی‌ها == | ||
کتاب الرَّوضَةُ البَهیَةُ فی شرح اللُّمعَةِ الدِّمِشقیَة نوشته [[شهید ثانی]] که به شرح لمعه معروف است، از معروف‌ترین آثار فقهی شیعه<ref>مختاری، مقدمه، صفحه بیست.</ref> و شرح‌هایی است که بر کتاب [[اللمعة الدمشقیة (کتاب)|لمعه]] نوشته شده است. این کتاب دربردارنده همه [[ابواب فقهی]] است.<ref> عالم‌زاده نوری، راه و رسم طلبگی، ج۳، ۹۶.</ref> به گزارش کتاب موسوعة الشهید الثانی، [[آقابزرگ تهرانی]] در جلدهای ششم و چهاردهم [[الذریعه]] حدود یکصد شرح و حاشیه بر شرح لمعه را فهرست کرده است.<ref>ناطقی، مقدمة التحقیق، ص۲۰</ref> | کتاب الرَّوضَةُ البَهیَةُ فی شرح اللُّمعَةِ الدِّمِشقیَة نوشته [[شهید ثانی]] که به شرح لمعه معروف است، از معروف‌ترین آثار فقهی شیعه<ref>مختاری، مقدمه، صفحه بیست.</ref> و شرح‌هایی است که بر کتاب [[اللمعة الدمشقیة (کتاب)|لمعه]] نوشته شده است. این کتاب دربردارنده همه [[ابواب فقهی]] است.<ref> عالم‌زاده نوری، راه و رسم طلبگی، ج۳، ۹۶.</ref> به گزارش کتاب موسوعة الشهید الثانی، [[آقابزرگ تهرانی]] در جلدهای ششم و چهاردهم [[الذریعه]] حدود یکصد شرح و حاشیه بر شرح لمعه را فهرست کرده است.<ref>ناطقی، مقدمة التحقیق، ص۲۰</ref> | ||
| خط ۳۹: | خط ۳۸: | ||
زین‌الدین عاملی که قصد نگاشتن شرحی بر کتاب لمعه داشت نخست حاشیه‌ای مختصر بر لمعه نگاشت که هیچ استدلالی در آن نبود. و پس از آن الروضة البهیة را شروع کرد.<ref>ناطقی، مقدمة التحقیق، ص۱۶.</ref> | زین‌الدین عاملی که قصد نگاشتن شرحی بر کتاب لمعه داشت نخست حاشیه‌ای مختصر بر لمعه نگاشت که هیچ استدلالی در آن نبود. و پس از آن الروضة البهیة را شروع کرد.<ref>ناطقی، مقدمة التحقیق، ص۱۶.</ref> | ||
کتاب حدود هشت سال پیش از شهادت نویسنده آن نگاشته شده است.<ref>ناطقی، مقدمة التحقیق، ص۱۸</ref> به نقل از نسخه‌ای به خط مؤلف، آغاز نگارش آن در اوائل [[ربیع الاول]] ۹۵۶ق است. مؤلف در پایان جلد اول، تاریخ نگارش را [[۶ جمادی‌الثانی]] ۹۵۶ق نوشته است<ref>شهید ثانی، | کتاب حدود هشت سال پیش از شهادت نویسنده آن نگاشته شده است.<ref>ناطقی، مقدمة التحقیق، ص۱۸</ref> به نقل از نسخه‌ای به خط مؤلف، آغاز نگارش آن در اوائل [[ربیع الاول]] ۹۵۶ق است. مؤلف در پایان جلد اول، تاریخ نگارش را [[۶ جمادی‌الثانی]] ۹۵۶ق نوشته است<ref>شهید ثانی، شرح اللمعة، ۱۳۸۶ق، ج۴، ص۳۲۳.</ref> و پایان جلد دوم [[۲۱ جمادی‌الاول]] ۹۵۷ق در حدود ۱۵ ماه است.<ref> شهید ثانی، شرح اللمعة، ۱۳۸۶ق، ج۱۰، ص ۳۲۹.</ref> جلد اول را در سه ماه و جلد دوم را در یک سال نوشته است.<ref>آقابزرگ تهرانی، الذریعه، ۱۴۰۳ق، ج۶، ص۹۰؛ ج۱۱، ص۲۹؛ ج۱۴، ص۴۹؛ خوانساری، روضات الجنات، ج۳، ص۳۷۷.</ref> | ||
پس از نگارش شرح لمعه، برخی شاگردان شهید ثانی آن را نزد وی فراگرفته‌اند. او در پایان یکی از نسخه‌های کتاب به قرائت ابن صائغ نزد وی تصریح می‌کند.<ref>شهید ثانی، الروضة البهیة، نسخه شماره ۴۸۸۶ کتابخانهٔ مجلس شورای اسلامی، به کتابت سید علی بن صائغ، پایان ج۱ به نقل از دانشنامه جهان اسلام، مدخل الروضة البهیة.</ref> در نسخه‌ای دیگر به کتابت سید محمد بن احمد حسینی حلی، شهید ثانی قرائت کتاب نزد او را به تاریخ جمادی الثانی ۹۵۸ق امضا می‌کند.<ref>شهید ثانی، الروضة البهیة، نسخه شماره ۲۰۱۷۲ کتابخانهٔ ملی، به کتابت سید محمد بن احمد حسینی حلی، پایان ج۱ به نقل از دانشنامه جهان اسلام، مدخل الروضة البهیة.</ref> | پس از نگارش شرح لمعه، برخی شاگردان شهید ثانی آن را نزد وی فراگرفته‌اند. او در پایان یکی از نسخه‌های کتاب به قرائت ابن صائغ نزد وی تصریح می‌کند.<ref>شهید ثانی، الروضة البهیة، نسخه شماره ۴۸۸۶ کتابخانهٔ مجلس شورای اسلامی، به کتابت سید علی بن صائغ، پایان ج۱ به نقل از دانشنامه جهان اسلام، مدخل الروضة البهیة.</ref> در نسخه‌ای دیگر به کتابت سید محمد بن احمد حسینی حلی، شهید ثانی قرائت کتاب نزد او را به تاریخ جمادی الثانی ۹۵۸ق امضا می‌کند.<ref>شهید ثانی، الروضة البهیة، نسخه شماره ۲۰۱۷۲ کتابخانهٔ ملی، به کتابت سید محمد بن احمد حسینی حلی، پایان ج۱ به نقل از دانشنامه جهان اسلام، مدخل الروضة البهیة.</ref> | ||
| خط ۴۸: | خط ۴۷: | ||
* [[طهارت|الطهارة]] | * [[طهارت|الطهارة]] | ||
* [[نماز|الصلاة]] | * [[نماز|الصلاة]] | ||
* [[زکات|زکاة]] | * [[زکات|زکاة]] | ||
*[[خمس]] | *[[خمس]] | ||
*[[روزه|صوم]] | *[[روزه|صوم]] | ||
* [[الاعتکاف]] | * [[الاعتکاف]] | ||
*[[حج]] | *[[حج]] | ||
*[[جهاد]] | *[[جهاد]] | ||
* [[کفارات]] | * [[کفارات]] | ||
| خط ۵۸: | خط ۵۷: | ||
* [[القضاء]] | * [[القضاء]] | ||
* [[الشهادات]] | * [[الشهادات]] | ||
* [[وقف]] | * [[وقف]] | ||
* | * العطیه | ||
* المتاجر | * المتاجر | ||
* الدین | * الدین | ||
| خط ۹۶: | خط ۹۵: | ||
* [[ارث|الارث]] | * [[ارث|الارث]] | ||
* [[حدود|الحدود]] | * [[حدود|الحدود]] | ||
* [[قصاص|القصاص]] | * [[قصاص|القصاص]] | ||
* دیات<ref> | * دیات<ref> شهید ثانی، شرح اللمعة، ۱۳۸۶ق، فهرست کتاب.</ref> | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
| خط ۱۱۷: | خط ۱۱۶: | ||
== منابع == | == منابع == | ||
* آقابزرگ تهرانی، الذریعه الی تصانیف الشیعه، بیروت، دارالاضواء، ۱۴۰۳ق. | |||
* امین عاملی، سید محسن، اعیان الشیعة، بیروت، دارالتعارف، بی‌تا. | * امین عاملی، سید محسن، اعیان الشیعة، بیروت، دارالتعارف، بی‌تا. | ||
* سبحانی، جعفر، موسوعة طبقات الفقهاء، قم، مؤسسة الامام الصادق(ع)، ۱۴۲۰ق. | * سبحانی، جعفر، موسوعة طبقات الفقهاء، قم، مؤسسة الامام الصادق(ع)، ۱۴۲۰ق. | ||
* شهید ثانی، زین‌الدین بن علی، شرح اللمعة، تصحیح سید محمد کلانتر، ۱۳۸۶ق. | |||
* عالم‌زاده نوری، محمد، راه و رسم طلبگی، قم، ولاء منتظر، ۱۳۹۱ش. | * عالم‌زاده نوری، محمد، راه و رسم طلبگی، قم، ولاء منتظر، ۱۳۹۱ش. | ||
* مختاری، رضا، الشهید الاول حیاته و آثاره، در جلد المدخل از موسوعة الشهید الاول، قم، مرکز العلوم و الثقافة الإسلامیة، ۱۴۳۰ق. | * مختاری، رضا، الشهید الاول حیاته و آثاره، در جلد المدخل از موسوعة الشهید الاول، قم، مرکز العلوم و الثقافة الإسلامیة، ۱۴۳۰ق. | ||
* مختاری، رضا، مقدمه، فقه ۴ درسنامه فقه برای طلاب پایه چهارم، قم، نشر دانش حوزه، ۱۳۹۷ش. | * مختاری، رضا، مقدمه، فقه ۴ درسنامه فقه برای طلاب پایه چهارم، قم، نشر دانش حوزه، ۱۳۹۷ش. | ||
* ناطقی، علی‌اوسط، مقدمة التحقیق، موسوعة الشهید الثانی، ج۶، قم، المرکز العالی للعلوم و الثقافة الإسلامیة، ۱۴۳۴ق. | * ناطقی، علی‌اوسط، مقدمة التحقیق، موسوعة الشهید الثانی، ج۶، قم، المرکز العالی للعلوم و الثقافة الإسلامیة، ۱۴۳۴ق. | ||
==پیوند به بیرون== | ==پیوند به بیرون== | ||
* [http://rch.ac.ir/article/Details/14290 دانشنامه جهان اسلام] | * [http://rch.ac.ir/article/Details/14290 دانشنامه جهان اسلام] | ||
{{کتاب های فقهی شیعه}} | {{کتاب های فقهی شیعه}} | ||
{{کتاب‌شناسی شیعه (قرن دهم)}} | {{کتاب‌شناسی شیعه (قرن دهم)}} | ||