کاربر:Fayaz/صفحه تمرین
| اطلاعات کتاب | |
|---|---|
| نویسنده | ابن سینا(۳۷۰ ـ ۴۲۸ق) |
| تاریخ نگارش | ۴۰۵ تا |
| زبان | عربی |
| ترجمه به دیگر زبان‌ها | فارسی، لاتین، انگلیسی، فرانسوی، آلمانی(جرمنی)، |
کتاب شفای ابن سینا
جایگاه
موضوع و فهرست
کتاب شفاء در چهار علم نوشته شده است: منطق، طبیعیات، ریاضیات و الهیات. هر علم نیز به چند قسمت بنام «فن» و هر فن به چند «مقاله» و هر مقاله به چند «فصل» تقسیم شده است. منطق: ۹ فن، ۳۸ مقاله و ۲۵۱ فصل، طبیعیات: ۸ فن، ۳۵ مقاله و ۱۶۱ فصل،[۱] ریاضیات: ۴ فن، ۳۸ مقاله و و الهیات: ۱ فن، ۱۰ مقاله و ۶۴ فصل دارد.[۲] مجموع اجزای شفاء: ۲۲ فن، ۱۲۱ مقاله و
- فن‌های منطق: مدخل، مقولات، عبارة، قیاس، برهان، جدل، سفسطة، خطابة، شعر
- فن‌های طبیعیات: سماع الطبیعی، سماء و عالم، کون و فساد، أفعال و انفعالات، معادن، نفس، نبات، حیوان
- فن‌های ریاضیات: هندسه، حساب، موسیقى، هیئت
- فن‌های الهیات: فلسفه اولى یا مابعدالطبیعه. ۹ مقاله اول و سه فصل از پنج فصل مقاله دهم به مابعد الطبیعه اختصاص دارد. فصل چهارم از مقاله دهم درباره علم اخلاق و فصل پنجم و آخر این مقاله در علم سیاست است.
نویسنده
حسین بن عبدالله بن سینا (۳۷۰ق.بخارا ـ ۴۲۸ق.همدان) مشهور به ابن‌سینا، فیلسوف مشهور مشائی و پزشک نامدار بود.[۳] او تالیفات متعددی دارد که شفا و قانون، هر دو به عربی و دانشنامه علایی به فارسی، برجسته‌ترین آنهاست.[۴] ابن‌سینا در ۴۰۵ق[۵] به همدان، مرکز حکومت شمس‌الدین (از ۳۹۷ تا ۴۱۲ق)، فرزند فخرالدوله علی بن رکن‌الدین آل بویه رفت و پس از مدتی به وزارت او منصوب شد.[۶]
ابوعُبَید عبدالواحد جَوزجانی (گَوزگانی)، همراه همیشگی ابن‌سینا، در این زمان از او خواست شرحی بر نوشته‌های ارسطو، فیلسوف مشهور یونانی بنویسد، ابن سینا به وی گفت فرصتی برای این کار ندارد، اما اگر وی بخواهد، کتابی درباره دانش‌های فلسفی، بدون نقد یا رد مخالفان خواهد نوشت.[۷]
گزاره‌های خاص
نسخه‌ها و چاپ
بخش‌های «طبیعیات» و «الهیات» برای نخستین بار یک چاپ سنگی در تهران (۱۳۰۳ق/۱۸۸۶م) منتشر شد. بخش «منطق» و همه بخش‌های دیگر آن از ۱۹۵۲ تا ۱۹۸۳م به مناسبت هزاره تولد ابن سینا، زیر نظر ابراهیم مذکور و به کوشش شماری از محققان دیگر در قاهره منتشر شده است. بخش «برهان»از«منطق» شفا، جداگانه به کوشش عبدالرحمان بدوی در قاهره، ۱۹۵۴م (چاپ دوم ۱۹۶۶م) منتشر شده است.
متن عربی و ترجمه فرانسوی کتاب النفس (بخش روان شناسی) شفا را یان باکوش در دو جلد، در ۱۹۵۶م در پراگ و متن عربی آن را فضل الرحمان در آکسفورد انگلستان منتشر کرد.
ترجمه و شرح و گزیده
ترجمه قدیمی لاتینی آن نیز برای نخستین بار در ۱۵۰۸م در وِنیز ایتالیا و چاپ انتقادی جدید آن ترجمه به کوشش سیمون فان ریت در دو جلد زیر عنوان «ابن سینای لاتینی، کتاب درباره روان» در لوون سویس در سال٬های ۱۹۶۸ و ۱۹۷۲م همراه مقدمه‌ای درباره نظریات روان شناسی ابن سینا از ج. وِربِکه منتشر شده است. چاپ انتقادی جدید ترجمه لاتینی «الهیات» شفا نیز به کوشش سیمون فان ریت، با مقدمه‌ای از وِربِکه در دو جلد (ج ۱، مقاله ۴-۱ ج ۲، مقاله ۱۰- ۵ را در برمی‌گیرد) در سال‌های ۱۹۷۷ و ۱۹۸۰م در لوون سویس انتشار یافته است.
پانویس
- ↑ ابن‌سینا، طبیعیات شفا، ج۱و۲، فهرست.
- ↑ ابن‌سینا، الالهیات شفا، ص۵۰۹ تا ۵۱۳.
- ↑ نفیسی، زندگی و کار و اندیشه و روزگار پور سینا، ۱۳۵۹ش، ص۱۲تا۴۲.
- ↑ نفیسی، زندگی و کار و اندیشه و روزگار پور سینا، ۱۳۵۹ش، ص۱۲تا۴۲.
- ↑ نفیسی، زندگی و کار و اندیشه و روزگار پور سینا، ۱۳۵۹ش، ص۱۲تا۴۲.
- ↑ ابن ابی‌صبیعی، عیون الانباء، ص۴۴۱.
- ↑ نفیسی، زندگی و کار و اندیشه و روزگار پور سینا، ۱۳۵۹ش، ص۶۷.
یادداشت
منابع
#ابن ابی اصيبعة، احمد بن قاسم، عيون الأنباء في طبقات الأطباء، تحقیق: دكتر نزار رضا، دار مكتبة الحياة، بيروت، ۱۹۶۵م.
#نفیسی، سعید، زندگی و کار و اندیشه و روزگار پور سینا، تهران، نشر دانش، چاپ سوم، ۱۳۵۹ش.
#ابن‌سینا، حسین بن عبدالله، الشفاء (الطبيعيات)، قم، کتابخانه مرعشى نجفى، ۱۴۰۴ق.
#ابن‌سینا، حسین بن عبدالله، الشفاء (الالهیات)، تحقیق: حسن حسن زاده آملی، قم، نشر اسلامی، ۱۳۷۶ش.