سید علی‌محمد باب: تفاوت میان نسخه‌ها

  | عنوان       = سید علی‌محمد باب

  | تصویر       = بابیت.jpg

  | توضیح تصویر =  

  |سرشناسی       ='''بنیانگذار آیین بابیت'''

  |نام           = سید علی‌محمد شیرازی

  |نام کامل     =  

  |نام مستعار   =  

  |لقب/کنیه     = باب، نقطه اُولی

  |مذهب         =  

  |شهرت         =  

  |نسب           =  

  |زادروز       = [[۱ محرم]] [[سال ۱۲۳۵ هجری قمری|۱۲۳۵ق]]

  |زادگاه       = [[شیراز]]

  |محل زندگی     = شیراز • [[بوشهر]] • [[کربلا]]

  |وفات         = [[۲۸ شعبان]] [[سال ۱۲۶۶ هجری قمری|۱۲۶۶ق]]

  |شهادت         =  

  |محل دفن       = حیفا • [[فلسطین]]

  |تحصیلات       = [[حوزه علمیه|حوزوی]]

  |محل تحصیل     = شیراز • کربلا

  |استادان       = محمد عابد • [[سید کاظم رشتی]]

  |شاگردان       =  

  |آثار         = کتاب بیان فارسی • کتاب بیان عربی • لوح هیکل

  |تخصص         =  

  |مهارت         =  

  |پیشه         = تجارت

  |زمینه فعالیت =  

  |فعالیت‌ها     = مؤسس [[بابیه|فرقه بابیت]]

  |منصب         =  

  |جوایز         =  

  |وبگاه         =  

  |مرتبط         =  

'''سید علی‌محمد شیرازی ([[سال ۱۲۳۵ هجری قمری|۱۲۳۵ق]]-[[سال ۱۲۶۶ هجری قمری|۱۲۶۶ق]])''' مشهور به '''باب''' و نقطه اُولی، مؤسس [[بابیه|آیین بابی]] است. او از شاگردان [[سید کاظم رشتی]] در [[کربلا]] بود. پس از فوت او در سال [[سال ۱۲۵۹ هجری قمری|۱۲۵۹ق]]، مدعی شد که [[رکن رابع|رُکنِ رابع]] و باب (نماینده خاص) [[امام مهدی عجل الله تعالی فرجه|امام زمان(عج)]] است. پس از آن، هجده نفر از پیروان [[شیخیه|فرقه شیخیه]] (معروف به حروف حی) به وی ایمان آوردند. به دلیل اقدامات یارانش، به دستور حاکم فارس دستگیر و از [[بوشهر]] به [[شیراز]] آورده شد و پس از آن به [[اصفهان]] و سپس به دستور میرزا آقاسی، صدراعظم محمدشاه قاجار، به [[تبریز]] و زندان چهریق منتقل شد.

باب در مدت هفت سال از شروع دعوی بابیّت، ادعاهایی از قبیل [[مهدویت]]، [[نبوت]] و [[ربوبیت]] را مطرح کرد؛ ولی گفته شده در مناظره با علمای شیراز، اصفهان و تبریز، از پاسخ آنها درماند و جهالتش روشن شد. پس از آخرین مناظره‌اش با علمای تبریز در حضور ناصرالدین میرزا، ولیعهد [[قاجاریه|قاجار]]، با نوشتن [[توبه|توبه‌نامه‌ای]] دوباره به زندان چِهریق برده شد تا اینکه [[ناصرالدین شاه قاجار|ناصرالدین شاه]] بر تخت نشست و [[امیرکبیر]] صدراعظم شد. علی‌محمد در [[شعبان]] [[سال ۱۲۶۶ هجری قمری|۱۲۶۶ق]] با نظر ناصرالدین شاه و امیرکبیر و به فتوای علمای تبریز [[اعدام]] و به چاه انداخته شد. به ادعای [[بهائیت|بهائیان]] جسد باب پس از چندبار دفن شدن در جاهای مختلف، در سال ۱۳۱۷ق از [[ایران]] به [[فلسطین]] برده شد و در کوه کَرمِل در حیفا دفن شد.

علی‌محمد باب، خود را از همه [[پیامبران]] حتی [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبراسلام(ص)]] برتر و مظهر نفس [[خدا]] می‌دانست. او معتقد بود با ظهور دینش، [[اسلام]]، نسخ شد و خود را مُبشّر ظهور بعدی یعنی مَنْ یُظْهِرُهُ الله ذکر می‌کرد. باب تدریس غیر کتاب بیان را جائز نمی‌دانست و به فرمانروای آینده [[بابیه|بابی]] توصیه کرد که هیچ کس غیر از بابیان را روی زمین باقی نگذارد. بیان فارسی و عربی و تفسیر سوره یوسف از جمله آثار او است.

سید علی‌محمد شیرازی معروف به باب، نقطه اُولی،<ref>آیتی، الکواکب الدریة، بی‌تا، ج۲، ص۲۱۹.</ref> سید امکان<ref>جانی کاشانی، نقطة الکاف، ۱۳۲۸ق، ص۱۱۱.</ref> و حضرت اعلی، در روز [[۱ محرم|اول محرم]] [[سال ۱۲۳۵ هجری قمری|۱۲۳۵ق]] از پدری به نام سید محمدرضا و مادری به نام فاطمه بیگم در [[شیراز]] به دنیا آمد.<ref>اشراق خاوری، مطالع الانوار تلخیص تاریخ نبیل زرندی، بی‌تا، ص۵ و ۵۸-۵۹.</ref> به گفته [[عبدالحسین آیتی بافقی یزدی|عبدالحسین آیتی]]، وی تحصیلات اولیه را در شیراز نزد شیخ عابد(محمد) معلم آغاز کرد.<ref>آیتی، کشف الحیل، ۱۳۲۶ش، ج۲، ص۶۳.</ref> اشراق خاوری، از مبلغان [[بهائیت]]، مدعی است که شیخ عابد از پیروان [[شیخیه|فرقه شیخیه]] و شاگرد [[احمد احسائی|شیخ احمد احسائی]] و [[سید کاظم رشتی]] بود.<ref>اشراق خاوری، مطالع الانوار تلخیص تاریخ نبیل زرندی، بی‌تا، ص۵۹.</ref>  

علی‌محمد باب پس از مدتی تحصیل، مدتی به تجارت در [[بوشهر]] مشغول شد و سپس به [[کربلا]] رفت و در درس سید کاظم رشتی شرکت کرد؛<ref>آیتی، کشف الحیل، ۱۳۲۶ش، ج۲، ص۶۳.</ref> البته مؤلف کتاب نقطة الکاف، علی‌محمد را شخصی اُمّی که سواد عربی نداشت، معرفی می‌کند<ref>جانی کاشانی، نقطة الکاف، ۱۳۲۸ق، ص۱۰۹.</ref> و حضور او در درس سید کاظم رشتی را صرفاً جهت استفاده از درس موعظه‌اش می‌داند.<ref>جانی کاشانی، نقطة الکاف، ۱۳۲۸ق، ص۱۱۰.</ref> فاضل مازندرانی، از مبلغان بهائی، نیز علی‌محمد را دارای تحصیل ساده مکتبی که سواد عربی ندارد، معرفی می‌کند؛<ref>فاضل مازندرانی، ظهور الحق، بی‌تا، ج۲، ص۲۳.</ref> ولی مولف [[بهائی‌گری (کتاب)|کتاب بهائی‌گری]] انکار شاگردی باب از سید کاظم رشتی را صحیح نمی‌داند.<ref>کسروی، بهائی‌گری، ۱۳۲۳ش، ص۲۵.</ref> به گفته محمدعلی خادمی، مؤلف کتاب بی‌بهائیِ باب و بهاء، در کلام بابیان و [[بهائیت|بهائیان]] تناقض وجود دارد؛ زیرا از یک طرف ادعا می‌کنند که باب درس نخواند و از طرف دیگر می‌گویند که معلم او در راه [[بابیه|بابیت]] کشته شده‌است.<ref>خادمی، بی‌بهائی باب و بهاء، ۱۳۹۰ش، ص۵۷.</ref>

علی‌محمد باب پس از نوشتن توبه‌نامه، دوباره به زندان چهریق منتقل شد و چند سال در زندان ماند؛<ref>کسروی، بهائی‌گری، ۱۳۲۳ش، ص۲۹-۳۲.</ref> تا این‌که ناصرالدین شاه بر تخت نشست و [[امیرکبیر]] به صدراعظمی رسید.<ref>آیتی، الکواکب الدریة، بی‌تا، ج۲، ص۴۰۵.</ref> امیر کبیر در مدت ۳سال صدارت،<ref>ابوالحسنی(منذر)، «امیر کبیر در مقابله با باب و بهاء»، ص۲۵۳.</ref> با اقداماتش پس از دستگیری باب، توانست شورش‌های مسلحانه بابی‌ها را کنترل و سرکوب کند.<ref>رجبی، «حضور در انجمن‌های ماسونی و شبه‌ماسونی»، ص۱۷۳.</ref> اما شورش‌های بابیان در [[مازندران]]، [[زنجان]]، تبریز و دیگر شهرهای [[ایران]] زیاد شد و به کشتار خونین انجامید.<ref>کسروی، بهائی‌گری، ۱۳۲۳ش، ص۳۳.</ref>  

لذا باب با نظر ناصرالدین شاه و امیر کبیر به فتوای فقهای شیعه در [[۲۸ شعبان]] [[سال ۱۲۶۶ هجری قمری|سال ۱۲۶۶ق]] در تبریز اعدام (تیرباران) شد.<ref>فاضل مازندرانی، ظهور الحق، بی‌تا، ج۲، ص۴۸۵-۵۰۱؛ اشراق خاوری، مطالع الانوار تلخیص تاریخ نبیل زرندی، بی‌تا، ص۴۶۹-۴۸۱؛ کسروی، بهائی‌گری، ۱۳۲۳ش، ص۳۴.</ref>