Automoderated users، confirmed، movedable، protected، مدیران، templateeditor
۶٬۷۸۵
ویرایش
حسن مثنی: تفاوت میان نسخه‌ها
ویرایش
imported>Mgolpayegani جز (←منابع) |
(ویرایش) |
||
| خط ۲۳: | خط ۲۳: | ||
| آثار = | | آثار = | ||
}} | }} | ||
'''حسن بن حسن بن علی بن ابیطالب'''(زنده در ۸۵ق)، مشهور به '''حسن مُثَنّیٰ'''، فرزند [[امام حسن مجتبی(ع)]] و همسر [[فاطمه دختر امام حسین (ع)]] از بزرگان [[علویان]]. | '''حسن بن حسن بن علی بن ابیطالب'''(زنده در ۸۵ق)، مشهور به '''حسن مُثَنّیٰ'''، فرزند [[امام حسن مجتبی(ع)]] و همسر [[فاطمه دختر امام حسین(ع)]] از بزرگان [[علویان]]. | ||
حسن مثنیٰ، در [[واقعه کربلا]] در لشکر [[امام حسین | حسن مثنیٰ، در [[واقعه کربلا]] در لشکر [[امام حسین(ع)]] بود و مجروح شد و با وساطت [[اسماء بن خارجه فزاری]]، از معرکه نجات یافت و در [[کوفه]] تحت درمان قرار گرفت. او پس از بهبودی، از کوفه به [[مدینه]] بازگشت. | ||
او در شورش [[عبدالرحمان بن محمد بن اشعث]]، علیه [[حجاج بن یوسف]] شرکت کرد. حسن مثنیٰ در زمان خودش، متولی صدقات [[امام علی|امیرالمؤمنین(ع)]] بود. در اینکه آیا حسن مثنیٰ ادعای [[امامت]] کرده یا نه، اختلاف نظر وجود دارد. برخی از منابع [[زیدیه]] و ملل و نحل نویسان از حسن مثنـی به‌عنوان یکی از امامان زیدیه یاد کردهاند. | او در شورش [[عبدالرحمان بن محمد بن اشعث]]، علیه [[حجاج بن یوسف]] شرکت کرد. حسن مثنیٰ در زمان خودش، متولی صدقات [[امام علی|امیرالمؤمنین(ع)]] بود. در اینکه آیا حسن مثنیٰ ادعای [[امامت]] کرده یا نه، اختلاف نظر وجود دارد. برخی از منابع [[زیدیه]] و ملل و نحل نویسان از حسن مثنـی به‌عنوان یکی از امامان زیدیه یاد کردهاند. | ||
| خط ۳۱: | خط ۳۱: | ||
== نسب و کنیه == | == نسب و کنیه == | ||
{{خاندان پیامبر}} | {{خاندان پیامبر}} | ||
پدر حسن مثنیٰ [[امام حسن مجتبی | پدر حسن مثنیٰ [[امام حسن مجتبی(ع)]] است. مادرش [[خوله دختر منظور بن زبّان فرازی|خَوْلَه بنت منظور بن زَبّان فَزاری]] بود.<ref> مصعب بن عبداللّه، نسب قریش، ص۴۶؛ ابن قتیبه، المعارف، ص۱۱۲؛ طبری، ج۵، ص۴۶۹</ref> خوله پس از کشته‌شدن همسرش، [[محمد بن طلحة بن عبیدالله]]، در [[جنگ جمل]] (۳۶ق)، به همسری [[امام حسن(ع)]] درآمد.<ref> ابن عنبه، عمدة الطالب فی انساب آل ابیطالب، ص۹۸؛ قس ابن قتیبه، المعارف، ص۱۱۲.</ref> [[کنیه]] وی ابومحمد است.<ref>ابن عنبه، عمدة الطالب فی انساب آل ابی طالب، ص۹۸.</ref> | ||
== همسر و فرزندان == | == همسر و فرزندان == | ||
همسر او، دختر عمویش، [[فاطمه دختر امام حسین]]، بود. [[امام حسین]] پیش از [[واقعه عاشورا]] دختر خود را به [[ازدواج|عقد]] وی درآورده بود.<ref> رجوع کنید به مصعب بن‌عبداللّه، نسب قریش، ص۵۱؛ حسنی، المصابیح، ص۳۷۹.</ref> داستان عروسی وی بدین شرح است که: حسن مثنیٰ یکی از دختران امام حسین (ع) را خواستگاری کرد،<ref>المنتظم، ج۷، ص۱۸۳</ref> امام به وی فرمود هرکدام از دخترانش (فاطمه یا [[سکینه دختر امام حسین(ع)|سکینه]]) را می‌خواهد انتخاب کند. حسن خجالت کشیده و حرفی نزد. امام، فاطمه را به عقد وی در آورد، چون به مادرش شبیه‌تر بود.<ref>مفید، ارشاد، ص۳۶۶</ref> به گفته ابن فندق بیهقی این [[ازدواج]] در سال [[شهادت]] امام حسین(ع) اتفاق افتاده است.<ref> ابن فندق، لباب الانساب، ص۳۸۵</ref> از آنجاکه امام در [[روز عاشورا|روز دهم]] [[محرم]] ۶۱ق به شهادت رسیده، به احتمال زیاد این ازدواج در ۶۰ق و به مدت کوتاهی از [[روز عاشورا]] در [[مکه]] اتفاق افتاده‌است، لذا حسن مثنیٰ با همسرش فاطمه در [[کربلا]] حضور داشتهاست.<ref> قاضی، تحقیقی درباره اولین اربعین، ص۳۷۷</ref> | همسر او، دختر عمویش، [[فاطمه دختر امام حسین]]، بود. [[امام حسین]] پیش از [[واقعه عاشورا]] دختر خود را به [[ازدواج|عقد]] وی درآورده بود.<ref> رجوع کنید به مصعب بن‌عبداللّه، نسب قریش، ص۵۱؛ حسنی، المصابیح، ص۳۷۹.</ref> داستان عروسی وی بدین شرح است که: حسن مثنیٰ یکی از دختران امام حسین (ع) را خواستگاری کرد،<ref>المنتظم، ج۷، ص۱۸۳</ref> امام به وی فرمود هرکدام از دخترانش (فاطمه یا [[سکینه دختر امام حسین(ع)|سکینه]]) را می‌خواهد انتخاب کند. حسن خجالت کشیده و حرفی نزد. امام، فاطمه را به عقد وی در آورد، چون به مادرش شبیه‌تر بود.<ref>مفید، ارشاد، ص۳۶۶</ref> به گفته ابن فندق بیهقی این [[ازدواج]] در سال [[شهادت]] امام حسین(ع) اتفاق افتاده است.<ref> ابن فندق، لباب الانساب، ص۳۸۵</ref> از آنجاکه امام در [[روز عاشورا|روز دهم]] [[محرم]] ۶۱ق به شهادت رسیده، به احتمال زیاد این ازدواج در ۶۰ق و به مدت کوتاهی از [[روز عاشورا]] در [[مکه]] اتفاق افتاده‌است، لذا حسن مثنیٰ با همسرش فاطمه در [[کربلا]] حضور داشتهاست.<ref> قاضی، تحقیقی درباره اولین اربعین، ص۳۷۷</ref> | ||
همسر دیگر وی [[ام داود]] است که مادر رضاعی [[امام صادق (ع)]] هم بوده است. | همسر دیگر وی [[ام داود]] است که مادر رضاعی [[امام صادق(ع)]] هم بوده است. | ||
=== فرزندان === | === فرزندان === | ||
| خط ۴۸: | خط ۴۸: | ||
حسن مثنـّی [[روز عاشورا]] در [[واقعه کربلا]] حاضر بود و [[احمد بن ابراهیم حسنی]] در روایتی به نقل از [[ابومخنف]] سن وی را در آن هنگام نوزده یا بیست سال ذکر کرده است،<ref> رجوع کنید به مقتل، ص۳۷۹؛ قس طبری، ج۵، ص۴۶۹.</ref> | حسن مثنـّی [[روز عاشورا]] در [[واقعه کربلا]] حاضر بود و [[احمد بن ابراهیم حسنی]] در روایتی به نقل از [[ابومخنف]] سن وی را در آن هنگام نوزده یا بیست سال ذکر کرده است،<ref> رجوع کنید به مقتل، ص۳۷۹؛ قس طبری، ج۵، ص۴۶۹.</ref> | ||
وی در [[روز عاشورا]] همراه [[ | وی در [[روز عاشورا]] همراه [[امام حسین(ع)]] شجاعانه جنگید و زخمی و اسیر شد. دایی‌اش، [[اسماء بن خارجه فزاری]]، وی را نجات داد. او در [[کوفه]] تحت درمان قرار گرفت و با بازیافتن سلامت خود به [[مدینه]] بازگشت.<ref> رجوع کنید به حسنی، المصابیح، ص۳۷۹؛ مفید، الارشاد فی معرفة حجج‌اللّه علی العباد، ج۲، ص۲۵؛ ابن طاووس، ص۶۳.</ref> | ||
== نقل حدیث == | == نقل حدیث == | ||
حسن مثنـّی از پدر خود [[امام مجتبی | حسن مثنـّی از پدر خود [[امام مجتبی(ع)]] و برخی دیگر روایت کرده است.<ref> ر.ک: ابن‌عساکر، تاریخ مدینة دمشق، ج۱۳، ص۶۱-۶۲.</ref> | ||
==متولی موقوفات امام علی(ع)== | ==متولی موقوفات امام علی(ع)== | ||
حسن مثنـّی بر اساس وصیت [[ | حسن مثنـّی بر اساس وصیت [[امام علی(ع)]]<ref> ر.ک: مصعب بن عبداللّه، نسب قریش، ص۴۶؛ حسنی، ص۳۸۴</ref> عهده‌دار و متولی صدقات و موقوفات امیرمؤمنان (ع) در [[مدینه]] بود.<ref> مصعب بن عبداللّه، نسب قریش، ص۴۶؛ بلاذری، انساب‌الاشراف، ج۲، ص۴۰۳؛ مفید، ج۲، ص۲۳.</ref> | ||
[[حجاج بن یوسف|حجّاج بن یوسف ثقفی]] هنگامی که والی [[مدینه]] بود، از حسن مثنـّی خواست عمویش، [[عمر بن علی]]، را در تولیت این صدقات با خود شریک سازد، اما او به سبب اینکه تولیت صدقات فقط مختص فرزندان [[فاطمه(س)|فاطمه سلام‌اللّه علیها]] است، از این کار امتناع کرد و به [[شام]] نزد [[عبدالملک بن مروان]]، خلیفه [[بنی امیه|اموی]]، رفت. خلیفه نیز حجّاج را از این کار منع کرد.<ref> مصعب بن عبداللّه، نسب قریش، ص۴۶ـ۴۷؛ بلاذری؛ حسنی، المصابیح، ص۳۸۴؛ ابن‌عساکر، تاریخ مدینة دمشق، ج۱۳، ص۶۵؛ ابن‌عنبه، عمدةالطالب فی انساب آل ابیطالب، ص۹۹.</ref> | [[حجاج بن یوسف|حجّاج بن یوسف ثقفی]] هنگامی که والی [[مدینه]] بود، از حسن مثنـّی خواست عمویش، [[عمر بن علی]]، را در تولیت این صدقات با خود شریک سازد، اما او به سبب اینکه تولیت صدقات فقط مختص فرزندان [[فاطمه(س)|فاطمه سلام‌اللّه علیها]] است، از این کار امتناع کرد و به [[شام]] نزد [[عبدالملک بن مروان]]، خلیفه [[بنی امیه|اموی]]، رفت. خلیفه نیز حجّاج را از این کار منع کرد.<ref> مصعب بن عبداللّه، نسب قریش، ص۴۶ـ۴۷؛ بلاذری؛ حسنی، المصابیح، ص۳۸۴؛ ابن‌عساکر، تاریخ مدینة دمشق، ج۱۳، ص۶۵؛ ابن‌عنبه، عمدةالطالب فی انساب آل ابیطالب، ص۹۹.</ref> | ||