امام مهدی عجل الله تعالی فرجه: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
تصحیح ارجاعات
Rezai.mosavi (بحث | مشارکتها) جز (اصلاح ارجاعات) |
Rezai.mosavi (بحث | مشارکتها) جز (تصحیح ارجاعات) |
||
| خط ۱۱۵: | خط ۱۱۵: | ||
[[شیعه|شیعیان]] پس از وفات امام یازدهم به‌دلیل ناآشنایی با امام زمان خود، در وضعیت نابسامانی قرار گرفتند و بنابر گزارش‌ها، بسیاری از شیعیان [[عراق]] و [[بین النهرین|بین‌النهرین]] سردرگم شدند.<ref>صدوق، کمال الدین، ۱۳۹۵ق، ج۲، ص۴۲۶-۴۲۹ و ۴۸۷.</ref> برای نمونه، شیعیان فردی را به [[مدینه]] فرستادند تا درباره وجود فرزند امام یازدهم تحقیق کند؛ چرا که شنیده بودند فرزند امام حسن عسکری(ع) توسط پدرش به مدینه فرستاده شده است.<ref>کلینی، الکافی، ج۱، ص۳۲۸.</ref> همچنین نقل شده است که [[احمد بن سهل بلخی]]، از عالمان دوره [[غیبت صغرا|غیبت صغری]] در جستجوی امام خود، از [[خراسان بزرگ|خراسان]] به [[عراق]] رفت و چند سالی در آنجا در جستجوی امام بود.<ref>یاقوت حموی، معجم الادباء، ج۳، ص۷۳-۷۴.</ref> | [[شیعه|شیعیان]] پس از وفات امام یازدهم به‌دلیل ناآشنایی با امام زمان خود، در وضعیت نابسامانی قرار گرفتند و بنابر گزارش‌ها، بسیاری از شیعیان [[عراق]] و [[بین النهرین|بین‌النهرین]] سردرگم شدند.<ref>صدوق، کمال الدین، ۱۳۹۵ق، ج۲، ص۴۲۶-۴۲۹ و ۴۸۷.</ref> برای نمونه، شیعیان فردی را به [[مدینه]] فرستادند تا درباره وجود فرزند امام یازدهم تحقیق کند؛ چرا که شنیده بودند فرزند امام حسن عسکری(ع) توسط پدرش به مدینه فرستاده شده است.<ref>کلینی، الکافی، ج۱، ص۳۲۸.</ref> همچنین نقل شده است که [[احمد بن سهل بلخی]]، از عالمان دوره [[غیبت صغرا|غیبت صغری]] در جستجوی امام خود، از [[خراسان بزرگ|خراسان]] به [[عراق]] رفت و چند سالی در آنجا در جستجوی امام بود.<ref>یاقوت حموی، معجم الادباء، ج۳، ص۷۳-۷۴.</ref> | ||
در خانه [[امام حسن عسکری علیه‌السلام|امام عسکری(ع)]] هم دودستگی افتاده بود؛ چرا که [[حدیث (مادر امام حسن عسکری)|حُدیث]] مادر امام عسکری و [[حکیمه دختر امام جواد(ع)|حکیمه]] عمه وی، از امامت فرزند امام عسکری هواداری می‌کردند، ولی تنها خواهر امام عسکری از جعفر پشتیبانی می‌کرد.<ref>مدرسی طباطبایی، مکتب در فرایند تکامل، ص۱۶۱-۱۶۲.</ref> بحران رهبری در این دوره چنان سنگین بود که حتی عده‌ای از شیعیان امامی، از مذهب خود دست برداشته و به سایر [[فرق تشیع|فرقه‌های شیعه]] و غیرشیعه پیوستند؛<ref>کلینی، الکافی، ج۱، ص۵۲۰؛ شیخ صدوق، کمال الدین، | در خانه [[امام حسن عسکری علیه‌السلام|امام عسکری(ع)]] هم دودستگی افتاده بود؛ چرا که [[حدیث (مادر امام حسن عسکری)|حُدیث]] مادر امام عسکری و [[حکیمه دختر امام جواد(ع)|حکیمه]] عمه وی، از امامت فرزند امام عسکری هواداری می‌کردند، ولی تنها خواهر امام عسکری از جعفر پشتیبانی می‌کرد.<ref>مدرسی طباطبایی، مکتب در فرایند تکامل، ص۱۶۱-۱۶۲.</ref> بحران رهبری در این دوره چنان سنگین بود که حتی عده‌ای از شیعیان امامی، از مذهب خود دست برداشته و به سایر [[فرق تشیع|فرقه‌های شیعه]] و غیرشیعه پیوستند؛<ref>کلینی، الکافی، ج۱، ص۵۲۰؛ شیخ صدوق، کمال الدین، ۱۳۹۵ق، ج۲، ص۴۰۸.</ref> دسته‌ای رحلت امام عسکری را نپذیرفتند و او را [[مهدی]] دانستند و گروهی امامت [[محمد بن علی الهادی(ع)|سید محمد فرزند امام هادی(ع)]] را پذیرفتند و امامت امام عسکری را منکر شدند<ref>صابری، تاریخ فرق اسلامی، ج۲، ص۱۹۷، پاورقی۲.</ref> و گروهی بزرگ [[جعفر پسر امام هادی|جعفر]] را امام دانستند.<ref>نوبختی، فرق الشیعه، ص۱۰۷-۱۰۹؛ اشعری قمی، المقالات و الفرق، ۱۳۶۱ش، ص۱۱۰ـ۱۱۴؛ شیخ صدوق، کمال الدین، ۱۳۹۵ق، ج۲، ص۴۰۸.</ref> | ||
علیرغم اختلافات مذکور، نهایتاً اکثریت شیعه به امامت فرزند امام حسن عسکری(ع) گرویدند و همین جریان بعدها رهبری اصلی شیعیان امامی را بر عهده گرفت و در قرن چهارم به صورت [[امامیه|شیعه اثنی عشری]] باقی ماند.<ref>طوسی، الغیبه،....</ref> [[شیخ مفید]] پس از نقل خبری از [[حسن بن موسی نوبختی]]، نویسنده کتاب [[فرق الشیعة (کتاب)|فرق الشیعه]]، درباره فرقه‌های چهارده‌گانه‌ای که پس از وفات امام حسن عسکری(ع) به وجود آمدند، می‌گوید: «از این فرقه‌هایی که از آنها یاد کردیم، در زمان ما، یعنی در سال ۳۷۳ق، هیچ فرقه‌ای غیر از امامیه دوازده امامی باقی نمانده است؛ یعنی کسانی که [[امامت]] فرزند حسن [عسکری] را که به نام [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|رسول خدا(ص)]] نامیده می‌شود، پذیرفته و به حیات و بقای او تا روزی که با شمشیر قیام کند، یقین دارند.<ref>سید مرتضی، الفصول المختاره، ج۲، ص۳۲۱.</ref> | علیرغم اختلافات مذکور، نهایتاً اکثریت شیعه به امامت فرزند امام حسن عسکری(ع) گرویدند و همین جریان بعدها رهبری اصلی شیعیان امامی را بر عهده گرفت و در قرن چهارم به صورت [[امامیه|شیعه اثنی عشری]] باقی ماند.<ref>طوسی، الغیبه،....</ref> [[شیخ مفید]] پس از نقل خبری از [[حسن بن موسی نوبختی]]، نویسنده کتاب [[فرق الشیعة (کتاب)|فرق الشیعه]]، درباره فرقه‌های چهارده‌گانه‌ای که پس از وفات امام حسن عسکری(ع) به وجود آمدند، می‌گوید: «از این فرقه‌هایی که از آنها یاد کردیم، در زمان ما، یعنی در سال ۳۷۳ق، هیچ فرقه‌ای غیر از امامیه دوازده امامی باقی نمانده است؛ یعنی کسانی که [[امامت]] فرزند حسن [عسکری] را که به نام [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|رسول خدا(ص)]] نامیده می‌شود، پذیرفته و به حیات و بقای او تا روزی که با شمشیر قیام کند، یقین دارند.<ref>سید مرتضی، الفصول المختاره، ج۲، ص۳۲۱.</ref> | ||
| خط ۱۲۴: | خط ۱۲۴: | ||
پس از وفات امام حسن عسکری و آغاز امامت امام دوازدهم، [[توقیع|توقیعاتی]] از سوی امام زمان(عج) صادر شد که برخی از آنها به اثبات امامت خود مربوط می‌شد؛ استدلالی که امام زمان(عج) در این توقیعات، برای اثبات امامت خویش مطرح کرده، تأکید بر استمرار راه هدایت الهی از زمان [[آدم (پیامبر)|حضرت آدم]] تا زمان امام حسن عسکری(ع) و خالی نبودن زمین از حجت الهی است.<ref>طوسی، الغیبة، ۱۴۱۱ق، ص۲۸۵-۲۸۶.</ref> وی همچنین سه معیار برای تشخیص امام از مدعیان امامت معرفی کرده است: [[عصمت]]، علم و تأیید الهی.<ref>طوسی، الغیبة، ۱۴۱۱ق، ص۲۸۵-۲۸۶.</ref> | پس از وفات امام حسن عسکری و آغاز امامت امام دوازدهم، [[توقیع|توقیعاتی]] از سوی امام زمان(عج) صادر شد که برخی از آنها به اثبات امامت خود مربوط می‌شد؛ استدلالی که امام زمان(عج) در این توقیعات، برای اثبات امامت خویش مطرح کرده، تأکید بر استمرار راه هدایت الهی از زمان [[آدم (پیامبر)|حضرت آدم]] تا زمان امام حسن عسکری(ع) و خالی نبودن زمین از حجت الهی است.<ref>طوسی، الغیبة، ۱۴۱۱ق، ص۲۸۵-۲۸۶.</ref> وی همچنین سه معیار برای تشخیص امام از مدعیان امامت معرفی کرده است: [[عصمت]]، علم و تأیید الهی.<ref>طوسی، الغیبة، ۱۴۱۱ق، ص۲۸۵-۲۸۶.</ref> | ||
توقیع امام دوازدهم در پاسخ به سؤال ابن‌ابی‌غانم قزوینی و گروهی از شیعیان در مورد جانشین [[امام حسن عسکری علیه‌السلام|امام حسن عسکری(ع)]]،<ref>طوسی، الغیبه، ص۲۸۶.</ref> و توقیع دیگری خطاب به [[محمد بن ابراهیم بن مهزیار اهوازی|محمد بن ابراهیم بن مهزیار]]<ref>شیخ صدوق، کمال الدین، | توقیع امام دوازدهم در پاسخ به سؤال ابن‌ابی‌غانم قزوینی و گروهی از شیعیان در مورد جانشین [[امام حسن عسکری علیه‌السلام|امام حسن عسکری(ع)]]،<ref>طوسی، الغیبه، ص۲۸۶.</ref> و توقیع دیگری خطاب به [[محمد بن ابراهیم بن مهزیار اهوازی|محمد بن ابراهیم بن مهزیار]]<ref>شیخ صدوق، کمال الدین، ۱۳۹۵ق، ج۲، ص۴۸۷.</ref> از این موارد است. | ||
===غیبت صغری=== | ===غیبت صغری=== | ||
| خط ۱۳۹: | خط ۱۳۹: | ||
دوره غیبت کبری از [[سال ۳۲۹ هجری قمری|سال ۳۲۹ق]] آغاز شد.<ref>حسین، تاریخ سیاسی غیبت امام دوازدهم(عج)، ۱۳۸۵ش، ص۱۹ و ۲۴؛ جعفریان، حیات فکری و سیاسی امامان شیعه، ۱۳۸۱ش، ص۵۷۹.</ref> آخرین [[نیابت خاصه|نائب خاص]] امام مهدی(ع) در دوره غیبت صغری، [[علی بن محمد سمری]] بود که در پانزدهم [[شعبان]] ۳۲۹ق درگذشت، <ref>صدوق، کمال‌الدین، ۱۳۵۹ش، ج۲، ص۵۰۳. | دوره غیبت کبری از [[سال ۳۲۹ هجری قمری|سال ۳۲۹ق]] آغاز شد.<ref>حسین، تاریخ سیاسی غیبت امام دوازدهم(عج)، ۱۳۸۵ش، ص۱۹ و ۲۴؛ جعفریان، حیات فکری و سیاسی امامان شیعه، ۱۳۸۱ش، ص۵۷۹.</ref> آخرین [[نیابت خاصه|نائب خاص]] امام مهدی(ع) در دوره غیبت صغری، [[علی بن محمد سمری]] بود که در پانزدهم [[شعبان]] ۳۲۹ق درگذشت، <ref>صدوق، کمال‌الدین، ۱۳۵۹ش، ج۲، ص۵۰۳. | ||
طبرسی، اعلام الوری، ۱۴۱۷ق، ج۲، ص۲۶۰.</ref>در حالی که یک شش روز قبل از درگذشت او، [[توقیع|توقیعی]] از سوی امام خطاب به وی صادر شد که در آن ضمن اعلام روزِ درگذشت علی بن محمد سمری به او، از انتخاب جانشین منع شده بود؛ چرا که -بنابر آنچه در توقیع آمده- [[غیبت کبرا|غیبت دوم]]{{یادداشت| به گفته علی اکبر غفاری مصحح کتاب در برخی از | طبرسی، اعلام الوری، ۱۴۱۷ق، ج۲، ص۲۶۰.</ref>در حالی که یک شش روز قبل از درگذشت او، [[توقیع|توقیعی]] از سوی امام خطاب به وی صادر شد که در آن ضمن اعلام روزِ درگذشت علی بن محمد سمری به او، از انتخاب جانشین منع شده بود؛ چرا که -بنابر آنچه در توقیع آمده- [[غیبت کبرا|غیبت دوم]]{{یادداشت| به گفته علی اکبر غفاری مصحح کتاب در برخی از نسخه‌های کمال الدین تعبیر امام زمان(ع) در این توقیع «الغیبة التامة» است. کمال الدین، ۱۳۹۵ق، ج۲، ص۵۱۶.}} آغاز شده و تا زمانی که خداوند اجازه ندهد ظهوری نخواهد بود.<ref>شیخ صدوق، کمال الدین، ۱۳۹۵ق، ج۲، پاورقی ص۵۱۶؛ کشف الغمه، ج۲، ص۵۳۰؛ احتجاج، ج۲، صص۵۵۵-۵۵۶.</ref> اکثر منابع شیعه سال وفات [[علی بن محمد سمری|نایب چهارم]] را سال ۳۲۹ق می‌دانند، ولی [[شیخ صدوق]] و [[فضل بن حسن طبرسی]] آن را در سال ۳۱۸ق ثبت کرده‌اند.<ref>شیخ صدوق، کمال الدین، ۱۳۹۵ق، ج۲، ص۵۰۳، روایة ۳۲. طبرسی، اعلام الوری، ص۴۱۷.</ref> | ||
===ملاقات با امام زمان=== | ===ملاقات با امام زمان=== | ||
{{اصلی|ملاقات با امام زمان}} | {{اصلی|ملاقات با امام زمان}} | ||
روایات فراوانی از دیدار با امام دوازدهم شیعیان در طول حیات وی در منابع شیعه ذکر شده است که برخی از آنها مربوط به پیش از آغاز غیبت کبری بوده و بسیاری از آنها نیز پس از آن روی داده است: | روایات فراوانی از دیدار با امام دوازدهم شیعیان در طول حیات وی در منابع شیعه ذکر شده است که برخی از آنها مربوط به پیش از آغاز غیبت کبری بوده و بسیاری از آنها نیز پس از آن روی داده است: | ||
*ملاقات پیش از [[غیبت کبرا|غیبت کبری]]: بنابر گزارش‌های تاریخی و روایی، در طول ۶۹ سال [[غیبت صغرا|غیبت صغری]]، علاوه بر [[نواب اربعه|چهار نائب خاص]]، افراد متعددی امام دوازدهم شیعیان را زیارت کرده‌اند؛ از جمله [[ابراهیم بن ادریس]]،<ref>کلینی، کافی، ۱۳۸۹ق، ج۱، ص۳۳۱؛ طوسی، الغیبه، مؤسسة المعارف الاسلامیه، ص۲۶۸؛ محمدی ری‌شهری، دانشنامه امام مهدی(عج)، ۱۳۹۳ش، ج۵، ص۲۹.</ref> [[ابراهیم بن عبده نیشابوری]] و خادم او،<ref>شیخ مفید، الارشاد، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۳۵۲؛ محمدی ری‌شهری، دانشنامه امام مهدی (عج)، ۱۳۹۳ش، ج۵، ص۲۹.</ref> ابوالادیان، خادم امام حسن عسکری(ع)،<ref>صدوق، کمال الدین، | *ملاقات پیش از [[غیبت کبرا|غیبت کبری]]: بنابر گزارش‌های تاریخی و روایی، در طول ۶۹ سال [[غیبت صغرا|غیبت صغری]]، علاوه بر [[نواب اربعه|چهار نائب خاص]]، افراد متعددی امام دوازدهم شیعیان را زیارت کرده‌اند؛ از جمله [[ابراهیم بن ادریس]]،<ref>کلینی، کافی، ۱۳۸۹ق، ج۱، ص۳۳۱؛ طوسی، الغیبه، مؤسسة المعارف الاسلامیه، ص۲۶۸؛ محمدی ری‌شهری، دانشنامه امام مهدی(عج)، ۱۳۹۳ش، ج۵، ص۲۹.</ref> [[ابراهیم بن عبده نیشابوری]] و خادم او،<ref>شیخ مفید، الارشاد، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۳۵۲؛ محمدی ری‌شهری، دانشنامه امام مهدی (عج)، ۱۳۹۳ش، ج۵، ص۲۹.</ref> ابوالادیان، خادم امام حسن عسکری(ع)،<ref>شیخ صدوق، کمال الدین، ۱۳۹۵ق، ج۲، ص۴۷۵؛ محمدی ری‌شهری، دانشنامه امام مهدی(عج)، ۱۳۹۳ش، ج۵، ص۳۰.</ref> [[ابو سعید غانم هندی|ابوسعید غانم هندی]]،<ref>کلینی، کافی، ۱۳۸۹ق، ج۱، ص۵۱۵؛ محمدی ری‌شهری، دانشنامه امام مهدی(عج)، ۱۳۹۳ش، ج۵، ص۳۳.</ref> و [[ابوعبدالله بن صالح]]<ref>شیخ مفید، الارشاد، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۳۵۲؛ محمدی ری‌شهری، دانشنامه امام مهدی(عج)، ۱۳۹۳ش، ج۵، ص۳۷.</ref> و ده‌ها نفر دیگر.<ref>رجوع کنید به: محمدی ری‌شهری، دانشنامه امام مهدی(عج)، ۱۳۹۳ش، ج۵، ص۲۹-۹۷.</ref> | ||
*ملاقات در غیبت کبری: درباره [[ملاقات با امام زمان|دیدن امام زمان]] در دوره غیبت کبری، دو دیدگاه در میان شیعیان وجود دارد: برخی آن را انکار کرده‌اند و برخی دیگر بر امکان و وقوع آن، شواهد و دلایلی اقامه نموده‌اند. انکار در این باره گاه مستند به احادیثی شده است که بر اساس آنها، هر گونه ادعای مشاهده در روزگار غیبت کبری دروغ است.<ref group="یادداشت">این حدیث بخشی از آخرین توقیع امام زمان(عج) به نایب چهارم خویش است: {{عربی| وَ سَیأْتِی إِلَی شِیعَتِی مَنْ یدَّعِی الْمُشَاهَدَةَ أَلَا فَمَنِ ادَّعَی الْمُشَاهَدَةَ قَبْلَ خُرُوجِ السُّفْیانِی وَ الصَّیحَةِ فَهُوَ کَذَّابٌ مُفْتَر |ترجمه=و به زودی برخی نزد شیعیان من ادعای مشاهده مرا خواهند داشت، بدانید هر که پیش از [[خروج سفیانی]] و [[صیحه آسمانی]] ادّعای مشاهده کند دروغگویی است که به ما افترا بسته است.}}</ref> همچنین انکار ملاقات با امام زمان در عصر غیبت، در موارد دیگری حاصل تردید در صدق مدعای کسی بوده است که از دیدار خود با امام زمان خبر می‌داده است. علاوه بر این، برخی دیگر با هدف جلوگیری از سودجویی فرصت‌طلبان، هر گونه رؤیت را انکار می‌کنند.<ref>محمدی ری‌شهری، دانشنامه امام مهدی(عج)، ۱۳۹۳ش، ج۵، ص۱۷۹.</ref> | *ملاقات در غیبت کبری: درباره [[ملاقات با امام زمان|دیدن امام زمان]] در دوره غیبت کبری، دو دیدگاه در میان شیعیان وجود دارد: برخی آن را انکار کرده‌اند و برخی دیگر بر امکان و وقوع آن، شواهد و دلایلی اقامه نموده‌اند. انکار در این باره گاه مستند به احادیثی شده است که بر اساس آنها، هر گونه ادعای مشاهده در روزگار غیبت کبری دروغ است.<ref group="یادداشت">این حدیث بخشی از آخرین توقیع امام زمان(عج) به نایب چهارم خویش است: {{عربی| وَ سَیأْتِی إِلَی شِیعَتِی مَنْ یدَّعِی الْمُشَاهَدَةَ أَلَا فَمَنِ ادَّعَی الْمُشَاهَدَةَ قَبْلَ خُرُوجِ السُّفْیانِی وَ الصَّیحَةِ فَهُوَ کَذَّابٌ مُفْتَر |ترجمه=و به زودی برخی نزد شیعیان من ادعای مشاهده مرا خواهند داشت، بدانید هر که پیش از [[خروج سفیانی]] و [[صیحه آسمانی]] ادّعای مشاهده کند دروغگویی است که به ما افترا بسته است.}}</ref> همچنین انکار ملاقات با امام زمان در عصر غیبت، در موارد دیگری حاصل تردید در صدق مدعای کسی بوده است که از دیدار خود با امام زمان خبر می‌داده است. علاوه بر این، برخی دیگر با هدف جلوگیری از سودجویی فرصت‌طلبان، هر گونه رؤیت را انکار می‌کنند.<ref>محمدی ری‌شهری، دانشنامه امام مهدی(عج)، ۱۳۹۳ش، ج۵، ص۱۷۹.</ref> | ||
| خط ۱۵۵: | خط ۱۵۵: | ||
بر اساس آموزه‌های شیعه، حضرت مهدی(ع) پس از غیبتی طولانی در [[آخرالزمان]] با همراهی یارانش قیام می‌کند و با برپایی حکومتی جهانی، عدالت و صلح را در جهان برقرار می‌سازد.<ref>سلیمیان، فرهنگ‌نامه مهدویت، ص۱۸۴ و ۱۹۹- ۲۰۲.</ref> در منابع اسلامی [[علائم ظهور|نشانه‌هایی]] برای ظهور امام زمان ذکر شده است از جمله [[خروج سفیانی]]، [[صیحه آسمانی]]، [[قتل نفس زکیه]].<ref>شیخ صدوق، کمال الدین، ۱۳۹۵ق، ج۲، ص۶۵۰.</ref> | بر اساس آموزه‌های شیعه، حضرت مهدی(ع) پس از غیبتی طولانی در [[آخرالزمان]] با همراهی یارانش قیام می‌کند و با برپایی حکومتی جهانی، عدالت و صلح را در جهان برقرار می‌سازد.<ref>سلیمیان، فرهنگ‌نامه مهدویت، ص۱۸۴ و ۱۹۹- ۲۰۲.</ref> در منابع اسلامی [[علائم ظهور|نشانه‌هایی]] برای ظهور امام زمان ذکر شده است از جمله [[خروج سفیانی]]، [[صیحه آسمانی]]، [[قتل نفس زکیه]].<ref>شیخ صدوق، کمال الدین، ۱۳۹۵ق، ج۲، ص۶۵۰.</ref> | ||
بنابر روایات شیعه، جهان در آستانه ظهور دارای سه ویژگی عمده است: ظلم و ستم فراگیر و فتنه‌ای که بر هر خانه‌ای وارد می‌شود،<ref>سید بن طاووس، الطرائف فی معرفة مذاهب الطوائف، ج۱، ص۱۷۷.</ref> وجود دشمنانی مانند [[خروج سفیانی|سفیانی]] و [[ناصبی|نواصب]] و دیگرانی که در [[عراق]] و دیگر سرزمین‌های اسلامی مشغول فعالیت علیه شیعه هستند و سپس [[سوریه]] را تصرف می‌کنند،<ref>علامه مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۵۲، ص۱۸۶.</ref> و در نهایت یاران امام زمان که در سرزمین‌های اسلامی یاد و نام امام دوازدهم را در عالم پراکنده می‌کنند.<ref>شیخ صدوق، کمال الدین، ج۱، باب ۳۱، ح۲.</ref> | بنابر روایات شیعه، جهان در آستانه ظهور دارای سه ویژگی عمده است: ظلم و ستم فراگیر و فتنه‌ای که بر هر خانه‌ای وارد می‌شود،<ref>سید بن طاووس، الطرائف فی معرفة مذاهب الطوائف، ج۱، ص۱۷۷.</ref> وجود دشمنانی مانند [[خروج سفیانی|سفیانی]] و [[ناصبی|نواصب]] و دیگرانی که در [[عراق]] و دیگر سرزمین‌های اسلامی مشغول فعالیت علیه شیعه هستند و سپس [[سوریه]] را تصرف می‌کنند،<ref>علامه مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۵۲، ص۱۸۶.</ref> و در نهایت یاران امام زمان که در سرزمین‌های اسلامی یاد و نام امام دوازدهم را در عالم پراکنده می‌کنند.<ref>شیخ صدوق، کمال الدین، ۱۳۹۵ق، ج۱، ص۳۱۹-۳۲۰، باب ۳۱، ح۲.</ref> | ||
بر اساس روایات، امام مهدی(ع) قیام خود را از [[مسجد الحرام]] در [[مکه]] آغاز می‌کند و به همراه [[اصحاب امام مهدی عجل الله فرجه الشریف|یارانش]] به سمت [[کوفه]] حرکت می‌کند و این شهر را به‌عنوان مرکز حکومت خود برمی‌گزیند.<ref>محمدی ری‌شهری، دانشنامه امام مهدی، ۱۳۹۳ش، ج۸، ص۲۰۱؛ صدر، تاریخ مابعد الظهور، ج۳، ص۲۱۲-۲۲۴.</ref> | بر اساس روایات، امام مهدی(ع) قیام خود را از [[مسجد الحرام]] در [[مکه]] آغاز می‌کند و به همراه [[اصحاب امام مهدی عجل الله فرجه الشریف|یارانش]] به سمت [[کوفه]] حرکت می‌کند و این شهر را به‌عنوان مرکز حکومت خود برمی‌گزیند.<ref>محمدی ری‌شهری، دانشنامه امام مهدی، ۱۳۹۳ش، ج۸، ص۲۰۱؛ صدر، تاریخ مابعد الظهور، ج۳، ص۲۱۲-۲۲۴.</ref> | ||
| خط ۱۹۰: | خط ۱۹۰: | ||
*'''اوصاف ظاهری''' | *'''اوصاف ظاهری''' | ||
در برخی نقل‌های روایی، [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر اسلام(ص)]]، امام مهدی را از نظر خصوصیات جسمی، شبیه‌ترین فرد به خود توصیف کرده<ref>صدوق، کمال | در برخی نقل‌های روایی، [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر اسلام(ص)]]، امام مهدی را از نظر خصوصیات جسمی، شبیه‌ترین فرد به خود توصیف کرده<ref>شیخ صدوق، کمال الدین، ۱۳۹۵ق، ج۱، ص۲۸۶، ح۱؛ شافعی، عقدالدرر، ص۴۵و۵۵.</ref> و چنین توصیفی در حدیثی از [[امام حسن عسکری علیه‌السلام|امام حسن عسکری(ع)]] نیز وجود دارد.<ref>شیخ صدوق، کمال الدین، ۱۳۹۵ق، ج۱، ص۴۰۹، ح۷.</ref> در روایتی از امام علی(ع)، امام مهدی در هنگام قیام خود بین سی تا چهل سال دارد.<ref>شوشتری، احقاق الحق، ۱۳۷۷ق، ج۱۹، ص۶۵۴.</ref> [[امام صادق علیه‌السلام|امام صادق(ع)]] نیز او را در چهره جوانی کامل و معتدل توصیف کرده است که به‌باور [[محمدباقر مجلسی|علامه مجلسی]]، چنین توصیفی به‌معنای آن است که امام زمان در میانه یا اواخر جوانی است.<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۵۲، ص۲۸۷.</ref> | ||
بر اساس روایتی از [[امام محمد باقر علیه‌السلام|امام باقر(ع)]]، روزی [[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]] در حالی که بالای منبر بود، فرمود که از فرزندان وی در [[آخرالزمان]] مردی ظهور می‌کند که رنگ صورتش سفید متمایل به سرخی، سینه‌اش فراخ... و شانه‌هایش قوی است و در پشتش دو خال است، یکی به رنگ پوستش و دیگری مشابه خال پیامبر(ص).»<ref>صدوق، کمال | بر اساس روایتی از [[امام محمد باقر علیه‌السلام|امام باقر(ع)]]، روزی [[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]] در حالی که بالای منبر بود، فرمود که از فرزندان وی در [[آخرالزمان]] مردی ظهور می‌کند که رنگ صورتش سفید متمایل به سرخی، سینه‌اش فراخ... و شانه‌هایش قوی است و در پشتش دو خال است، یکی به رنگ پوستش و دیگری مشابه خال پیامبر(ص).»<ref>شیخ صدوق، کمال الدین، ۱۳۹۵ق، ج۲، ص۶۵۳، ح۱۷.</ref> | ||
*'''اوصاف اخلاقی و دینی''' | *'''اوصاف اخلاقی و دینی''' | ||
| خط ۲۵۷: | خط ۲۵۷: | ||
* صدر، سید محمد، تاریخ مابعد الظهور، بیروت، دار التعارف للمطبوعات، ۱۴۱۲ق. | * صدر، سید محمد، تاریخ مابعد الظهور، بیروت، دار التعارف للمطبوعات، ۱۴۱۲ق. | ||
* صدوق، محمد بن علی، کمال الدین و تمام النعمة، به تحقیق علی‌اکبر غفاری، چ۲، تهران، اسلامیه، ۱۳۹۵ق. | * صدوق، محمد بن علی، کمال الدین و تمام النعمة، به تحقیق علی‌اکبر غفاری، چ۲، تهران، اسلامیه، ۱۳۹۵ق. | ||
* صدوق، محمد بن علی، من لایحضره الفقیه، تحقیق علی اکبر غفاری، قم، دفتر انتشارات اسلامی، ۱۴۱۳ق. | * صدوق، محمد بن علی، من لایحضره الفقیه، تحقیق علی اکبر غفاری، قم، دفتر انتشارات اسلامی، ۱۴۱۳ق. | ||
* صدوق، محمد بن علی، عیون اخبار الرضا، تحقیق مهدی لاجوردی زاده، تهران، نشر جهان، بی‌تا. | * صدوق، محمد بن علی، عیون اخبار الرضا، تحقیق مهدی لاجوردی زاده، تهران، نشر جهان، بی‌تا. | ||
* طبرسی نوری، میرزا حسین، نجم الثاقب، قم، انتشارات مسجد جمکران، ۱۴۱۰ق. | * طبرسی نوری، میرزا حسین، نجم الثاقب، قم، انتشارات مسجد جمکران، ۱۴۱۰ق. | ||