نماز تراویح: تفاوت میان نسخه‌ها

نماز تراویح (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۶ آوریل ۲۰۲۳، ساعت ۱۵:۰۶

۶۰۰ بایت اضافه‌شده ، ‏۶ آوریل ۲۰۲۳

جز

←‏احکام

دیداریویکی‌متن

Bazeli

Automoderated users، confirmed، protected، templateeditor

۵٬۲۱۱

ویرایش

@@ خط ۶: / خط ۶: @@
 نماز تراویح، [[نمازهای مستحب|نمازهای مستحبی]] است که [[مسلمان|مسلمانان]] در شب‌های ماه رمضان بعد از [[نماز عشاء|نماز عشا]] می‌خوانند.<ref>عبدالرحمن عبدالمنعم، معجم المصطلحات و الالفاظ الفقهیة، دار الفضیلة، ج۲، ص۳۸۰؛ نگاه کنید به: المصطلحات، ص۱۵۶۰؛ قمی، جامع الخلاف و الوفاق، زمینه‌سازان ظهور، ص۱۱۹.</ref> منظور از تراویح، نشستن و استراحت کردن نمازگزار بعد از دو<ref>ابن‌اثیر، النهایة، ۱۳۶۴ش، ج۲، ص۲۷۴.</ref> یا چهار رکعت نماز در [[رمضان|ماه رمضان]] است.<ref> ابن‌منظور، لسان العرب، ۱۴۰۵ق، ج۲، ص۴۶۳؛ سبحانی، الانصاف، ۱۴۲۳ق، ج۱، ص۳۸۳.</ref> ازاین‌رو، به‌صورت مَجاز به دو یا چهار رکعت نماز نافله در ماه رمضان هم ترویحه گفته می‌شود؛ زیرا نمازگزاران، قیام در این نماز را طول می‌دهند و بعد از تمام‌شدن [[نماز]] برای استراحت می‌نشینند.<ref>عبدالرحمن، معجم المصطلحات و الالفاظ الفقهیة،‌ دار الفضیلة، ج۲، ص۳۸۰؛ ابن‌منظور، لسان العرب، ۱۴۰۵ق، ج۲، ص۴۶۳.</ref>
 == اهمیت و جایگاه==
-به جماعت یا فراداخواندن نافله‌های ماه رمضان از اختلافات فقهی شیعه و سنی است.<ref>طبسی و رهبر، «نماز تراویح، سنّت یا بدعت»، ص۱۸.</ref> اهل‌سنت به‌جماعت خواندن این نماز را مشروع می‌دانند و هر ساله در شب‌های ماه رمضان آن را در [[مسجد|مساجد]] به جماعت می‌خوانند،<ref>طبسی و رهبر، «نماز تراویح، سنّت یا بدعت»، ص۱۸.</ref> اما علمای شیعه و برخی از علمای برجسته اهل‌سنت معتقدند به‌جماعت خواندن این نماز بدعت است.<ref>«[https://www.valiasr-aj.com/persian/shownews.php?idnews=5018 بدعت تراویح به اعتراف بزرگان اهل سنت+تصاویر کتاب]»، وبگاه مؤسسه تحقیقاتی ولی عصر(عج).</ref>
+به جماعت یا فراداخواندن نافله‌های ماه رمضان از اختلافات فقهی شیعه و سنی است.<ref>طبسی و رهبر، «نماز تراویح، سنّت یا بدعت»، ص۱۸.</ref> اهل‌سنت به‌جماعت خواندن این نماز را مشروع می‌دانند و هر ساله در شب‌های ماه رمضان آن را در [[مسجد|مساجد]] به جماعت می‌خوانند،<ref>طبسی و رهبر، «نماز تراویح، سنّت یا بدعت»، ص۱۸.</ref> اما علمای شیعه و برخی از علمای برجسته اهل‌سنت معتقدند به‌جماعت خواندن این نماز [[بدعت]] است.<ref>«[https://www.valiasr-aj.com/persian/shownews.php?idnews=5018 بدعت تراویح به اعتراف بزرگان اهل سنت+تصاویر کتاب]»، وبگاه مؤسسه تحقیقاتی ولی عصر(عج).</ref>
+نماز تراویح هر ساله در شب‌های ماه رمضان در مساجد اهل‌سنت، به‌ویژه [[مسجد الحرام|مسجدالحرام]] و [[مسجدالنبی]] به جماعت خوانده می‌‌شود.{{مدرک}}
 ==بدعت یا سنت؟==
-[[عمر بن خطاب]] در [[سال ۱۴ هجری قمری|سال چهاردهم قمری]] مردم را به‌جماعت خواندن نماز تراویح امر کرد.<ref>طبری، تاریخ طبری، مؤسسة الاعلمی، ج۳، ص۲۷۷؛ مسعودی، مروج الذهب، ۱۴۰۴ق، ج۲، ص۳۱۹.</ref> بنا به نقل بخاری از عبدالرحمن بن عبدالقاری، عمر شبی به [[مسجد]] رفت و دید مردم به صورت فرادا [[نماز]] می‌خوانند و دستور داد مردم به [[ابی بن کعب انصاری|ابی بن کعب]] اقتدا کرده و نماز را به جماعت بخوانند. او شب دیگری به مسجد رفت و وقتی دید مردم پشت سر یکی از قاریان نماز می‌خوانند، گفت: «نِعمَ البِدعَةً هذِهِ: این چه بدعت خوبی بود».<ref>بخاری، صحیح البخاری، ۱۴۰۱ق، ج۲، ص۲۵۲.</ref>
+براساس منابع، [[عمر بن خطاب]] در [[سال ۱۴ هجری قمری|سال چهاردهم قمری]] مردم را به‌جماعت خواندن نماز تراویح امر کرد.<ref>برای نمونه نگاه کنید به: طبری، تاریخ طبری، مؤسسة الاعلمی، ج۳، ص۲۷۷؛ مسعودی، مروج الذهب، ۱۴۰۴ق، ج۲، ص۳۱۹.</ref> بنا به نقل بخاری از عبدالرحمن بن عبدالقاری، عمر شبی به [[مسجد]] رفت و دید مردم به صورت فرادا [[نماز]] می‌خوانند و دستور داد مردم به [[ابی بن کعب انصاری|ابی بن کعب]] اقتدا کرده و نماز را به جماعت بخوانند. او شب دیگری به مسجد رفت و وقتی دید مردم پشت سر یکی از قاریان نماز می‌خوانند، گفت: «نِعمَ البِدعَةً هذِهِ: این چه بدعت خوبی بود».<ref>بخاری، صحیح البخاری، ۱۴۰۱ق، ج۲، ص۲۵۲.</ref>
 عمر بن خطاب افرادی چون معاذ بن حارث،<ref> المزی، تهذیب الکمال، ۱۴۱۳ق، ج۲۸، ص۱۱۷؛ ابن‌ابی‌حاتم، الجرح و التعدیل، ۱۳۷۲ق، ج۸، ص۲۴۶.</ref> ابوبکر بن مجاهد<ref>خطیب بغدادی، تاریخ بغداد، ۱۴۱۷ق، ج۲، ص۱۶۲.</ref> و سلیمان بن ابی‌حثمه عدوی را به عنوان امام جماعت نماز تراویح منصوب کرد.<ref>ابن‌حبان، الثقات، ۱۳۹۳ق، ج۳، ص۱۶۱.</ref>
-از نظر فقهای اهل‌سنت، نماز تراویح بدعتی مستحب و [[سنت]] است.<ref>سبکی، فتاوی السبکی، دار المعرفة، ج۲، ص۱۰۷.</ref>  ابوحامد غزالی با تقسیم بدعت به پسندیده و ناپسند، نماز تراویح را بدعت پسندیده دانسته است.<ref>غزالی، احیاء علوم الدین، دار الکتب العربی، ج۳، ص۱۱۳.</ref> ابن‌ابی‌یعلی از فقهای حنبلی معتقد است که عمر این سنت را نگذاشت، بلکه پیامبر(ص) این نماز را سنت کرد، آنجا که فرمود: خدا [[روزه]] ماه رمضان را [[واجب]] کرد و من قیام در این شهر را سنت کردم.<ref>ابن‌ابی یعلی، طبقات الحنابله، دار المعرفة، ج۲، ص۲۷۷.</ref>
+از نظر فقهای اهل‌سنت، نماز تراویح بدعت مستحب و [[سنت]] است.<ref>سبکی، فتاوی السبکی، دار المعرفة، ج۲، ص۱۰۷.</ref>  ابوحامد غزالی با تقسیم بدعت به پسندیده و ناپسند، نماز تراویح را بدعت پسندیده دانسته است.<ref>غزالی، احیاء علوم الدین، دار الکتب العربی، ج۳، ص۱۱۳.</ref> ابن‌ابی‌یعلی از فقهای حنبلی معتقد است که عمر این سنت را نگذاشت، بلکه پیامبر(ص) این نماز را سنت کرد، آنجا که فرمود: خدا [[روزه]] ماه رمضان را [[واجب]] کرد و من قیام در این شهر را سنت کردم.<ref>ابن‌ابی یعلی، طبقات الحنابله، دار المعرفة، ج۲، ص۲۷۷.</ref>
-از نظر فقهای شیعه نمازهای نافله در [[رمضان|ماه رمضان]] به صورت فُرادی خوانده می‌شود<ref>شیخ طوسی، الخلاف، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۵۲۹.</ref> و برپایی نوافل به‌‌جماعت [[بدعت]] است<ref> کاشف الغطاء، کشف الغطاء، انتشارات مهدوی، ج۱، ص۱۸؛ سبحانی، الانصاف، ۱۴۲۳ق، ج۱، ص۳۹۱.</ref> و در زمان پیامبر(ص) این نماز به جماعت خوانده نمی‌شد.<ref>قمی سبزواری، جامع الخلاف و الوفاق، زمینه‌سازان ظهور، ص۱۱۹.</ref> به گفته [[محمدباقر مجلسی|علامه مجلسی]] در جایز نبودن نافله‌های رمضان میان علمای شیعه اختلافی وجود ندارد.<ref>مجلسی، مرآة العقول، ۱۴۰۴ق، ج۱۶، ص۳۷۸.</ref>
+از نظر فقهای شیعه نمازهای نافله در [[رمضان|ماه رمضان]] به صورت فُرادی خوانده می‌شود<ref>شیخ طوسی، الخلاف، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۵۲۹.</ref> و برپایی نوافل به‌‌جماعت [[بدعت]] است<ref> کاشف الغطاء، کشف الغطاء، انتشارات مهدوی، ج۱، ص۱۸؛ سبحانی، الانصاف، ۱۴۲۳ق، ج۱، ص۳۹۱.</ref> و در زمان پیامبر(ص) این نماز به جماعت خوانده نمی‌شد.<ref>قمی سبزواری، جامع الخلاف و الوفاق، زمینه‌سازان ظهور، ص۱۱۹.</ref> [[شیخ طوسی]] جماعت خواندن نافله‌های رمضان را به اجماع علمای امامیه بدعت دانسته است.<ref>طوسی، الخلاف، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۵۲۸.</ref> به گفته [[محمدباقر مجلسی|علامه مجلسی]]، علمای شیعه در اینکه جایز نیست نافله‌های ماه رمضان را به جماعت خواند، اختلافی ندارند.<ref>مجلسی، مرآة العقول، ۱۴۰۴ق، ج۱۶، ص۳۷۸.</ref>
 == سیره اهل‌بیت ==
@@ خط ۲۳: / خط ۲۵: @@
 == احکام ==
 برخی از احکام نماز تراویح از این قرار است:
-*[[واجب|وجوب]] یا [[مستحب|استحباب]] به جماعت خواندن: فقهای اهل‌سنت درباره اینکه به جماعت خواندن نماز تراویح واجب است<ref>سبکی، فتاوی السبکی، دار المعرفة، ج۱، ص۱۵۶.</ref> یا مستحب<ref>رافعی، فتح العزیز، دار الفکر، ج۴، ص۲۶۴ و ۲۶۵.</ref> و یا اختیار میان جماعت و فرادا، اختلاف‌نظر دارند.<ref>النووی، المجموع، دار الفکر، ج۴، ص۳۱.</ref> به جماعت خواندن این نماز به مشهور علمای اهل‌سنت نسبت داده شده است.<ref>سرخسی، المبسوط، ۱۴۰۶ق، ج۲، ص۱۴۴.</ref> کاسانی از فقهای حنفی به‌جماعت خواندن آن را سنت کفایی می‌داند.<ref>کاسانی، بدائع الصنائع في ترتيب الشرائع، ۱۴۰۶ق، ج۲، ص۲۸۸.</ref> همچنین [[مالک بن انس]] پیشوای مالکیان، فرادا و در خانه خواندن این نماز را افضل می‌دانست.<ref>نگاه کنید به سرخسی، المبسوط، ۱۴۰۶ق، ج۲، ص۱۴۴.</ref> به گزارش ابن‌عساکر، افرادی چون عبدالرحمن بن محمد بن ادریس (ابومحمد بن ابی‌حاتم رازی)<ref>ابن‌عساکر، تاریخ مدینة دمشق، ۱۴۱۵ق، ج۵۱، ص۳۹۴.</ref> و [[محمد بن ادریس شافعی]] (۱۵۰-۲۰۴ق) از فقهای چهارگانه اهل‌سنت، نماز تراویح را در خانه به صورت فرادی می‌خواندند.<ref>ابن‌عساکر، تاریخ مدینة دمشق، ۱۴۱۵ق، ج۳۵، ص۳۷۵.</ref>
+*[[واجب|وجوب]] یا [[مستحب|استحباب]] به جماعت خواندن: فقهای اهل‌سنت درباره اینکه به جماعت خواندن نماز تراویح واجب است<ref>سبکی، فتاوی السبکی، دار المعرفة، ج۱، ص۱۵۶.</ref> یا مستحب<ref>رافعی، فتح العزیز، دار الفکر، ج۴، ص۲۶۴ و ۲۶۵.</ref> و یا جماعت یا فرادا خواندن آن اختیاری است، اختلاف‌نظر دارند.<ref>النووی، المجموع، دار الفکر، ج۴، ص۳۱.</ref> به جماعت خواندن این نماز به مشهور علمای اهل‌سنت نسبت داده شده است.<ref>سرخسی، المبسوط، ۱۴۰۶ق، ج۲، ص۱۴۴.</ref> کاسانی از فقهای حنفی به‌جماعت خواندن آن را سنت کفایی می‌داند.<ref>کاسانی، بدائع الصنائع في ترتيب الشرائع، ۱۴۰۶ق، ج۲، ص۲۸۸.</ref> همچنین [[مالک بن انس]] پیشوای مالکیان، فرادا و در خانه خواندن این نماز را افضل می‌دانست.<ref>نگاه کنید به سرخسی، المبسوط، ۱۴۰۶ق، ج۲، ص۱۴۴.</ref> به گزارش ابن‌عساکر، افرادی چون عبدالرحمن بن محمد بن ادریس (ابومحمد بن ابی‌حاتم رازی)<ref>ابن‌عساکر، تاریخ مدینة دمشق، ۱۴۱۵ق، ج۵۱، ص۳۹۴.</ref> و [[محمد بن ادریس شافعی]] (۱۵۰-۲۰۴ق) از فقهای چهارگانه اهل‌سنت، نماز تراویح را در خانه به صورت فرادی می‌خواندند.<ref>ابن‌عساکر، تاریخ مدینة دمشق، ۱۴۱۵ق، ج۳۵، ص۳۷۵.</ref>
 * تعداد رکعات: درباره تعداد رکعت‌های نماز تراویح اختلاف‌نظر وجود دارد. بیشتر فقهای اهل سنت نماز تراویح را ۲۰ رکعت ذکر کرده‌اند.<ref> نگاه کنید به النووی، روضة الطالبین، دار الکتب العلمیة، ج۱، ص۴۳۷؛ النووی، المجموع، دارالفکر، ج۴، ص۳۱؛ رافعی، فتح العزیز، دار الفکر، ج۴، ص۲۶۴ و ۲۶۵.</ref> گفته شده فقیهانی همچون [[ابوحنیفه]]، [[محمد بن ادریس شافعی|شافعی]] و [[احمد بن حنبل]] نیز بر همین نظر بوده‌اند.<ref>رهایی، «تراویح»، ص۸۲۰.</ref> اما مالک بن انس، آن را ۳۶ رکعت دانسته است.<ref>سرخسی، المبسوط، ۱۴۰۶ق، ج۲، ص۱۴۴.</ref>  تعداد رکعات این نماز را از ۱۱ تا ۴۷ نیز گفته شده است.<ref>رهایی، «تراویح»، ص۸۲۰.</ref> بر اساس نظر [[شیعه]]، نوافل ماه رمضان ۱۰۰۰ رکعت است که در هر یک از ۲۰ شب اول ۲۰ رکعت، در هر یک از ۱۰ شب آخر ۳۰ رکعت و در هر یک از شب‌های قدر ۱۰۰ رکعت خوانده می‌شود.<ref>طوسی، الخلاف، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۵۳۰.</ref>
 گفتن [[اذان]] و [[اقامه]]،<ref>سرخسی، المبسوط، ۱۴۰۶ق، ج۱، ص۱۳۴.</ref> بلندگفتن [[بسم الله الرحمن الرحیم|بسمله]]<ref>النووی، روضة الطالبین، دار الکتب العلمیة، ج۱، ص۳۵۴.</ref> و فرستادن [[صلوات]] بر پیامبر(ص)<ref>مقریزی، امتاع الاسماع، ۱۴۲۰ق، ج۱۱، ص۱۳۳.</ref> از دیگر احکام این نماز است.