پرش به محتوا

فقه سیاسی: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۳ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۳ اکتبر ۲۰۲۱
خط ۶: خط ۶:


== مفهوم‌شناسی و موضوع ==
== مفهوم‌شناسی و موضوع ==
دانش فقه سیاسی با تکیه بر مبانی و روش فقهی به کشف، استخراج و بیان [[احکام شرعی|احکام شرعیِ]] ناظر بر امور سیاسی می‌پردازد؛<ref>میراحمدی، فقه سیاسی، ۱۳۹۵ش، ص۳۵.</ref> اموری که سه ویژگی اجتماعی‌بودن، ارادی‌بودن و انعطاف‌پذیربودن را دارا هستند.<ref>میراحمدی، ملاحظاتی بر چالش‌های فقه سیاسی، ۱۳۹۲ش، ص۳۱-۳۶.</ref> فقه سیاسی به‌عنوان بخشی از دانش سیاسی<ref>فیرحی، «درآمدی بر فقه سیاسی»، ص۲۱۷.</ref> و بخشی از [[فقه|دانش فقه]] در جهان اسلام معرفی شده است.<ref>فیرحی، فقه و سیاست در ایران معاصر، ۱۳۹۰ش، ج۱، ص۲۵.</ref> این دانش را دانشی میان‌رشته‌ای می‌دانند که از تلاقی دو دانش فقه و سیاست، در میان [[مسلمانان]] تولید شده است؛<ref>میراحمدی، «فقه و امر سیاسی»، ص۱۱۸.</ref> به همین دلیل تعریف فقه سیاسی نیز متأثر از نوع نگرش اندیشمندان درباره نسبت میان [[فقه]] و سیاست، متفاوت شده است.<ref>میراحمدی، فقه سیاسی، ۱۳۹۵ش، ص۲۸-۲۹.</ref>  
دانش فقه سیاسی با تکیه بر مبانی و روش فقهی به کشف، استخراج و بیان [[احکام شرعی|احکام شرعیِ]] ناظر بر امور سیاسی می‌پردازد؛<ref>میراحمدی، فقه سیاسی، ۱۳۹۵ش، ص۳۵.</ref> اموری که سه ویژگی اجتماعی‌بودن، ارادی‌بودن و انعطاف‌پذیربودن را دارا هستند.<ref>میراحمدی، ملاحظاتی بر چالش‌های فقه سیاسی، ۱۳۹۲ش، ص۳۱-۳۶.</ref> فقه سیاسی به‌عنوان بخشی از دانش سیاسی<ref>فیرحی، «درآمدی بر فقه سیاسی»، ص۲۱۷.</ref> و بخشی از [[فقه|دانش فقه]] در جهان اسلام معرفی شده است.<ref>فیرحی، فقه و سیاست در ایران معاصر، ۱۳۹۰ش، ج۱، ص۲۵.</ref> این دانش را دانشی میان‌رشته‌ای می‌دانند که از تلاقی دو دانش فقه و سیاست، در نظام دانایی [[مسلمانان]] تولید شده است؛<ref>میراحمدی، «فقه و امر سیاسی»، ص۱۱۸.</ref> به همین دلیل تعریف فقه سیاسی نیز متأثر از نوع نگرش اندیشمندان درباره نسبت میان [[فقه]] و سیاست، متفاوت شده است.<ref>میراحمدی، فقه سیاسی، ۱۳۹۵ش، ص۲۸-۲۹.</ref>  


برخی از اندیشمدان با ایجاد رابطه این‌همانی و تساوی میان فقه و سیاست، تمام احکام فقهی را ناظر بر تدبیر امور جامعه و امت اسلامی در عرصه‌های سیاسی و اجتماعی می‌دانند و فقط به هویت جمعی افراد نظر می‌کنند.<ref>فراتی، دانش سیاسی در حوزه علمیه قم، ۱۳۹۰ش، ص۲۲۰.</ref> به این نوع نگرش عنوان [[فقه حکومتی]] داده شده است.<ref>مهریزی، فقه پژوهی، ۱۳۷۹ش، دفتر اول، ص۳۷.</ref> افرادی چون [[امام خمینی]] را می‌توان نماینده این نوع نگرش دانست؛ چرا که وی حکومت را جنبه عملی تمامی ابواب فقه در تمامی زوایای زندگی بشر می‌داند.<ref>خمینی، صحیفه نور، ۱۳۷۲ش، ج۲۱، ص۹۸.</ref> در این نگرش، فقه سیاسی به مفهوم سیاسی‌بودن فقه است و فقه جنبه اجتماعی و سیاسی پیدا کرده، دربرگیرنده تمامی مقررات اداره یک کشور و نظام سیاسی خواهد بود.<ref>میراحمدی، فقه سیاسی، ۱۳۹۵ش، ص۳۰.</ref>
برخی از اندیشمدان با ایجاد رابطه این‌همانی و تساوی میان فقه و سیاست، تمام احکام فقهی را ناظر بر تدبیر امور جامعه و امت اسلامی در عرصه‌های سیاسی و اجتماعی می‌دانند و فقط به هویت جمعی افراد نظر می‌کنند.<ref>فراتی، دانش سیاسی در حوزه علمیه قم، ۱۳۹۰ش، ص۲۲۰.</ref> به این نوع نگرش عنوان [[فقه حکومتی]] داده شده است.<ref>مهریزی، فقه پژوهی، ۱۳۷۹ش، دفتر اول، ص۳۷.</ref> افرادی چون [[امام خمینی]] را می‌توان نماینده این نوع نگرش دانست؛ چرا که وی حکومت را جنبه عملی تمامی ابواب فقه در تمامی زوایای زندگی بشر می‌داند.<ref>خمینی، صحیفه نور، ۱۳۷۲ش، ج۲۱، ص۹۸.</ref> در این نگرش، فقه سیاسی به مفهوم سیاسی‌بودن فقه است و فقه جنبه اجتماعی و سیاسی پیدا کرده، دربرگیرنده تمامی مقررات اداره یک کشور و نظام سیاسی خواهد بود.<ref>میراحمدی، فقه سیاسی، ۱۳۹۵ش، ص۳۰.</ref>
Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۴٬۲۸۱

ویرایش