بیعت رضوان: تفاوت میان نسخه‌ها

در سال ششم پس از هجرت، پیامبر(ص) با گروهی از صحابه، که تنها شمشیری در غلاف به همراه داشتند و شمار آنان را ۱۴۰۰ تا ۱۶۰۰ نفر نوشته‌اند، به قصد زیارت [[خانه خدا]] و ادای مناسک [[عمره]] از [[مدینه]] خارج شدند.<ref>ابن سعد، ج۲، ص۹۵؛ طبری، ج۲، ص۶۲۰ـ۶۲۱؛ ابوالفتوح رازی، ج۱۷، ص۳۳۷.</ref> چون به [[حدیبیه]]، روستایی در فاصله یک منزلی [[مکه]] و نُه منزلی [[مدینه]]<ref>یاقوت حموی، ج۲، ص۲۲۲.</ref> رسیدند، [[شرک|مشرکان]] مکه راه را بر آنان بستند و مانع رفتن‌شان به مکه شدند.

بعداً معلوم شد که عثمان کشته نشده است<ref>ابن سعد، ج۲، ص۹۵ـ۹۷؛ ابن هشام، ج۲، ص۷۸۱ـ ۷۸۲؛ طبری، ج۲، ص۶۳۱ـ۶۳۲؛ حسن ابراهیم حسن، ج۱، ص۱۲۷؛ ابوالفتوح رازی، ج۱۷، ص۳۳۶ـ۳۳۷.</ref> و فرستادگان مکه در حدیبیه با رسول خدا(ص) صلح کردند و قرار بر این شد که پیامبر(ص) آن سال بازگردد و سال دیگر برای زیارت به [[مکه]] بیاید.<ref>ابن سعد، ج۲، ص۹۵ـ۹۷؛ ابن هشام، ج۲، ص۷۸۱ـ ۷۸۲؛ طبری، ج۲، ص۶۳۱ـ۶۳۲؛ حسن ابراهیم حسن، ج۱، ص۱۲۷؛ ابوالفتوح رازی، ج۱۷، ص۳۳۶ـ۳۳۷.</ref>

تأخیر سه روزه عثمان موجب شایعه قتل او شد.<ref>. جامع البیان، مج ۱۳، ج ۲۶، ص۱۱۱.</ref> پیامبر(ص) چون این شایعه را شنید در حالی که زیر درختی نشسته بود<ref>. السیرة النبویه، ج ۳، ص۳۱۵.</ref> مردم را به بیعت فراخواند<ref>. جامع البیان، مج ۱۳، ج ۲۶، ص۱۱۱.</ref>، به همین جهت این پیمان، بیعت شجره نیز نام یافته است.

از میان حاضران تنها جدّبن قیس بود که پشت شترش پنهان شد و بیعت نکرد.<ref>. جامع البیان، مج ۱۳، ج ۲۶، ص۱۱۲؛ التکمیل و الاتمام، ص۳۸۹.</ref> در اینکه نخستین بیعت کننده با پیامبر(ص)چه کسی بود از [[جابر بن عبدالله انصاری|جابر انصاری]] نقل شده اول کسی که به بیعت برخاست [[علی(ع)]] بود و پس از او [[ابوسنان عبد الله بن وهب اسدی]] و سپس [[سلمان فارسی]] بیعت کردند.<ref>. بحارالانوار، ج ۳۸، ص۲۱۷؛ مناقب، ج ۱، ص۳۰۳.</ref> برخی نیز از [[عبدالله بن عمر]]<ref>. المعارف، ص۱۶۲.</ref> یا ابوسنان<ref>. جامع البیان، مج ۱۳، ج ۲۶، ص۱۱۲؛ الدرالمنثور، ج ۷، ص۵۲۳.</ref> (یا سنان)<ref>. الطبقات، ج ۲، ص۷۷؛ المغازی، ج ۲، ص۶۰۳.</ref> بن وهب اسدی نام برده‌اند. گفته‌اند که [[عمر]] در این ماجرا پس از همه بیعت کرد.<ref>. فتح الباری، ج ۷، ص۵۷۹.</ref>

[[شیخ طوسی]] می‌نویسد خداوند از آنان که زیر درخت با پیامبر(ص) پیمان بستند و [[ایمان|مؤمن]] بودند، به هنگام بیعت، راضی بود<ref>التبیان، ج ۹، ص۳۲۸.</ref>، ولی آنان که بعدها نقض عهد کردند و به بیراهه رفتند مشمول رضوان الهی نخواهند ماند.<ref>. بحارالانوار، ج ۳۸، ص۲۱۸ ۲۲۰.</ref>

[[خلیفه دوم]] در زمان خلافت خود دستور داد این درخت را قطع کردند. برخی گفته‌اند قطع درخت بدان سبب بود تا مردم با تعظیم و بزرگداشت آن به گمراهی نیفتند.<ref>صالحي دمشقي، سبل الهدى و الرشاد، ج۵، ص۷۶</ref> بعدها مسجدی در محل این بیعت ساخته شد<ref>ابن سعد، ج۲، ص۹۹ـ۱۰۱.</ref> که آثاری از آن هنوز باقی است.

* ابن سعد، الطبقات الکبری، بیروت، ۱۴۰۵/۱۹۸۵

* ابن هشام، السیره النبویه، چاپ سهیل زکار، بیروت، ۱۴۱۲/۱۹۹۲

* حسین بن علی ابوالفتوح رازی، روض الجنان و روح الجنان فی تفسیر القرآن، چاپ محمد جعفر یاحقی و محمد مهدی ناصح، مشهد، ۱۳۶۵ـ ۱۳۷۵ ش

* حسن ابراهیم حسن، تاریخ الاسلام: السیاسی والدینی والثقافی والاجتماعی، ج۱، قاهره، ۱۹۶۴، چاپ افست بیروت، بی‌تا

* محمدبن جریر طبری، تاریخ الطبری: تاریخ الامم والملوک، چاپ محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت، ۱۳۸۲ـ۱۳۸۷/ ۱۹۶۲ـ۱۹۶۷

* یاقوت حموی، معجم البلدان، چاپ فردیناند ووستنفلد، لایپزیگ، ۱۸۶۶ـ۱۸۷۳، چاپ افست تهران، ۱۹۶۵