پرش به محتوا

شورای نگهبان: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
خط ۳۶: خط ۳۶:


==اهمیت==
==اهمیت==
شورای نگهبان، شورایی متشکل از شش [[مجتهد|فقیه]] و شش حقوقدان است که به منظور تشخیص عدم مغایرت مصوبات [[مجلس شورای اسلامی]] با [[احکام شرعی|احکام اسلام]] و [[قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران]] تشکیل شد.<ref>متن قانون اساسی، ۱۳۸۸ش، ص۵۴.</ref> بر این اساس مصوبات مجلس شورای اسلامی پس از تأیید شورای نگهبان قانونی‌اند.<ref>مجیدی، آشنایی با قانون اساسی، ۱۳۸۹ش، ص۲۰۷.</ref> البته براساس اصل ۹۳ قانون اساسی، تصویب اعتبارنامه نمایندگان و انتخاب شش نفر حقوقدان شورای نگهبان از این اصل استثناء شده است.<ref>متن کامل قانون اساسی،‌ ۱۳۸۸ش، ص۵۵.</ref>
شورای نگهبان از مهم‌ترین نهادهای حکومتی [[نظام جمهوری اسلامی ایران]] به شمار می‌رود<ref>نگاه کنید به مجیدی، آشنایی با قانون اساسی، ۱۳۸۹ش، ص۱۹۷ و۱۹۸.</ref> که به منظور تشخیص عدم مغایرت مصوبات [[مجلس شورای اسلامی]] با [[احکام شرعی|احکام اسلام]] و [[قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران]] تشکیل شده است.<ref>متن قانون اساسی، ۱۳۸۸ش، ص۵۴.</ref> بر این اساس مصوبات مجلس شورای اسلامی پس از تأیید شورای نگهبان به عنوان قانون تلقی می‌شوند.<ref>مجیدی، آشنایی با قانون اساسی، ۱۳۸۹ش، ص۲۰۷.</ref>
فلسفه تشکیل شورای نگهبان را در سه امر دانسته‌اند: اسلامی بودن قوانین، حراست از قانون اساسی و حاکمیت [[ولایت فقیه]].<ref>ولایتی، «کاوشی پیرامون مبانی فقهی شورای نگهبان در نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران»، ص۱۷۱. </ref>
[[پرونده:فقها و حقوقدانان شورای نگهبان. دوره اول.jpg|250px|بندانگشتی|فقها و حقوقدانان شورای نگهبان، دوره اول.]]
[[پرونده:فقها و حقوقدانان شورای نگهبان. دوره اول.jpg|250px|بندانگشتی|فقها و حقوقدانان شورای نگهبان، دوره اول.]]


این شورا از مهم‌ترین نهادهای حکومتی [[نظام جمهوری اسلامی ایران]] به شمار می‌رود و از جهت ساختار و مسؤولیت‌ها، مشابه نهادهایی همچون دادگاه قانون اساسی، شورای قانون اساسی یا دیوان قانون اساسی در دیگر کشورها است.<ref>نگاه کنید به مجیدی، آشنایی با قانون اساسی، ۱۳۸۹ش، ص۱۹۷ و۱۹۸.</ref> تفاوت اصلی شورای نگهبان با نهادهای مشابه دیگر کشورها، در این است که این شورا افزون بر پاسداری از قانون اساسی، تطبیق قوانین و عدم مغایرت آنها با شرع را نیز بر عهده دارد.<ref>[https://www.isna.ir/news/95040113542 «همه مردان شورای نگهبان»]، خبرگزاری ایسنا.</ref> به همین جهت این نهاد به شورای نگهبان نام‌گذاری شده است.<ref>[https://www.shora-gc.ir/fa/news/5960 «شورای نگهبان حافظ جمهوریت و اسلامیت نظام»]، وبسایت شورای نگهبان.</ref>
این شورا از جهت ساختار و مسؤولیت‌ها، مشابه نهادهایی همچون دادگاه قانون اساسی، شورای قانون اساسی یا دیوان قانون اساسی در دیگر کشورها است.<ref>نگاه کنید به مجیدی، آشنایی با قانون اساسی، ۱۳۸۹ش، ص۱۹۷ و۱۹۸.</ref> تفاوت اصلی شورای نگهبان با نهادهای مشابه دیگر کشورها، در این است که این شورا افزون بر پاسداری از قانون اساسی، تطبیق قوانین و عدم مغایرت آنها با شرع را نیز بر عهده دارد.<ref>[https://www.isna.ir/news/95040113542 «همه مردان شورای نگهبان»]، خبرگزاری ایسنا.</ref> به همین جهت این نهاد به شورای نگهبان نام‌گذاری شده است.<ref>[https://www.shora-gc.ir/fa/news/5960 «شورای نگهبان حافظ جمهوریت و اسلامیت نظام»]، وبسایت شورای نگهبان.</ref>  
 
فلسفه تشکیل شورای نگهبان را در سه امر دانسته‌اند: اسلامی بودن قوانین، حراست از قانون اساسی و حاکمیت [[ولایت فقیه]].<ref>ولایتی، «کاوشی پیرامون مبانی فقهی شورای نگهبان در نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران»، ص۱۷۱. </ref>


در قانون اساسی مصوب سال ۱۳۵۸ش نام این شورا، «شورای نگهبان قانون اساسی» ذکر شده بود؛ اما در بازنگری قانون اساسی قید «قانون اساسی» حذف شد؛ زیرا شورای نگهبان تنها ناظر و پاسدار قانون اساسی نیست و وظیفه پاسداری از شرع را نیز برعهده دارد.<ref>[http://www.shora-rc.ir/Portal/Home/ShowPage.aspx?Object=NEWS&CategoryID=a0828690-e964-4a6f-b16f-076d8c45b3a1&WebPartID=c66824cc-ac9b-4b20-b9fa-6e3fc737d94e&ID=04cd907a-6225-4d94-867b-4b7173201539 «آیا نام شورای نگهبان دارای پسوند قانون اساسی است؟»]، پژوهشکده شورای نگهبان.</ref>
در قانون اساسی مصوب سال ۱۳۵۸ش نام این شورا، «شورای نگهبان قانون اساسی» ذکر شده بود؛ اما در بازنگری قانون اساسی قید «قانون اساسی» حذف شد؛ زیرا شورای نگهبان تنها ناظر و پاسدار قانون اساسی نیست و وظیفه پاسداری از شرع را نیز برعهده دارد.<ref>[http://www.shora-rc.ir/Portal/Home/ShowPage.aspx?Object=NEWS&CategoryID=a0828690-e964-4a6f-b16f-076d8c45b3a1&WebPartID=c66824cc-ac9b-4b20-b9fa-6e3fc737d94e&ID=04cd907a-6225-4d94-867b-4b7173201539 «آیا نام شورای نگهبان دارای پسوند قانون اساسی است؟»]، پژوهشکده شورای نگهبان.</ref>
Automoderated users، confirmed، protected، templateeditor
۵٬۱۳۸

ویرایش