۱۷٬۱۰۳
ویرایش
شورای نگهبان: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۷: | خط ۲۷: | ||
| آثار = | | آثار = | ||
| مرتبط = | | مرتبط = | ||
| وبگاه = https://www.shora-gc.ir | | وبگاه = https://www.shora-gc.ir | ||
}} | }} | ||
'''شورای نگهبان''' شورایی متشکل از شش [[مجتهد|فقیه]] و شش حقوقدان که به منظور تطبیق قوانین مصوب مجلس شورای اسلامی با [[احکام شرعی|احکام اسلام]] و [[قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران]] تأسیس شد. تفسیر قانون اساسی، نظارت بر انتخابات و همه‌پرسی‌ها و نیز تشخیص انطباق همه قوانین و مقررات کشور با موازین شرعی و قانون اساسی از مسئولیت‌های این شورا است. | '''شورای نگهبان''' شورایی متشکل از شش [[مجتهد|فقیه]] و شش حقوقدان که به منظور تطبیق قوانین مصوب مجلس شورای اسلامی با [[احکام شرعی|احکام اسلام]] و [[قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران]] تأسیس شد. تفسیر قانون اساسی، نظارت بر انتخابات و همه‌پرسی‌ها و نیز تشخیص انطباق همه قوانین و مقررات کشور با موازین شرعی و قانون اساسی از مسئولیت‌های این شورا است. | ||
| خط ۶۷: | خط ۶۷: | ||
==وظایف== | ==وظایف== | ||
شورای نگهبان، براساس قانون اساسی، وظایف و مسئولیت‌های متعددی دارد که برخی از آنها برعهده همه اعضا و بعضی تنها برعهده فقهای این شورا است.<ref>[https://www.shora-gc.ir/fa/news/5959 «وظایف و اختیارات شورای نگهبان»، وبسایت شورای نگهبان. | شورای نگهبان، براساس قانون اساسی، وظایف و مسئولیت‌های متعددی دارد که برخی از آنها برعهده همه اعضا و بعضی تنها برعهده فقهای این شورا است.<ref>[https://www.shora-gc.ir/fa/news/5959 «وظایف و اختیارات شورای نگهبان»،] وبسایت شورای نگهبان.</ref> وظایف این شورا که در اصل ۹۱ تا ۹۹ قانون اساسی آمده،<ref>متن کامل قانون اساسی، ۱۳۸۸ش، ص۵۴-۵۶.</ref> عبارتند از: | ||
# '''انطباق قوانین با شرع''': براساس ماده چهارم قانون اساسی، تمام قوانین و مقررات مدنی، جزایی، مالی، اقتضادی، فرهنگی، نظامی، سیاسی و... باید براساس موازین اسلامی باشد و تشخیص آن برعهده شورای نگهبان است.<ref>متن کامل قانون اساسی، ۱۳۸۸ش، ص۲۶و۲۷.</ref> در اصل ۹۶ گفته شده عدم مغایرت مصوبات مجلس با احکام اسلام توسط اکثریت فقهای شورای نگهبان مشخص می‌شود.<ref>متن کامل قانون اساسی، ۱۳۸۸ش، ص۵۵.</ref> | # '''انطباق قوانین با شرع''': براساس ماده چهارم قانون اساسی، تمام قوانین و مقررات مدنی، جزایی، مالی، اقتضادی، فرهنگی، نظامی، سیاسی و... باید براساس موازین اسلامی باشد و تشخیص آن برعهده شورای نگهبان است.<ref>متن کامل قانون اساسی، ۱۳۸۸ش، ص۲۶و۲۷.</ref> در اصل ۹۶ گفته شده عدم مغایرت مصوبات مجلس با احکام اسلام توسط اکثریت فقهای شورای نگهبان مشخص می‌شود.<ref>متن کامل قانون اساسی، ۱۳۸۸ش، ص۵۵.</ref> | ||
# '''انطباق قوانین با قانون اساسی''': براساس اصل ۹۶ قانون اساسی، تشخیص عدم مغایرت مصوبات مجلس شورای اسلامی با قانون اساسی برعهده اعضای شورای نگهبان است.<ref>متن کامل قانون اساسی، ۱۳۸۸ش، ص۵۵.</ref> در صورتی که شورا مصوبات مجلس را مغایر با قانون اساسی تشخیص دهد، آن را برای تجدیدنظر و اصلاح به مجلس بازمی‌گرداند و اگر مجلس و شورا در مصوبه‌ای اختلاف کردند، مصوبه به [[مجمع تشخیص مصلحت نظام]] فرستاده می‌شود.<ref>ملک‌افضلی اردکانی، مختصر حقوق اساسی و آشنایی با قانون اساسی، ۱۳۹۱ش، ص۱۹۵.</ref> همچنین تشخیص عدم مغایرت مصوبات و قوانین دولتی با شرع برعهده شواری نگهبان است.<ref> ملک‌افضلی اردکانی، مختصر حقوق اساسی و آشنایی با قانون اساسی، ۱۳۹۱ش، ص۱۹۶.</ref> گفته شده نظارت بر عدم مغایرت مصوبات شوراهای اسلامی باشرع نیز برعهده شورا است.<ref> مجیدی، آشنایی با قانون اساسی، ۱۳۸۹ش، ص۲۲۴ و۲۲۵؛ ملک‌افضلی اردکانی، مختصر حقوق اساسی و آشنایی با قانون اساسی، ۱۳۹۱ش، ص۱۹۷.</ref> | # '''انطباق قوانین با قانون اساسی''': براساس اصل ۹۶ قانون اساسی، تشخیص عدم مغایرت مصوبات مجلس شورای اسلامی با قانون اساسی برعهده اعضای شورای نگهبان است.<ref>متن کامل قانون اساسی، ۱۳۸۸ش، ص۵۵.</ref> در صورتی که شورا مصوبات مجلس را مغایر با قانون اساسی تشخیص دهد، آن را برای تجدیدنظر و اصلاح به مجلس بازمی‌گرداند و اگر مجلس و شورا در مصوبه‌ای اختلاف کردند، مصوبه به [[مجمع تشخیص مصلحت نظام]] فرستاده می‌شود.<ref>ملک‌افضلی اردکانی، مختصر حقوق اساسی و آشنایی با قانون اساسی، ۱۳۹۱ش، ص۱۹۵.</ref> همچنین تشخیص عدم مغایرت مصوبات و قوانین دولتی با شرع برعهده شواری نگهبان است.<ref> ملک‌افضلی اردکانی، مختصر حقوق اساسی و آشنایی با قانون اساسی، ۱۳۹۱ش، ص۱۹۶.</ref> گفته شده نظارت بر عدم مغایرت مصوبات شوراهای اسلامی باشرع نیز برعهده شورا است.<ref> مجیدی، آشنایی با قانون اساسی، ۱۳۸۹ش، ص۲۲۴ و۲۲۵؛ ملک‌افضلی اردکانی، مختصر حقوق اساسی و آشنایی با قانون اساسی، ۱۳۹۱ش، ص۱۹۷.</ref> | ||
| خط ۹۱: | خط ۹۱: | ||
===دوره‌ها=== | ===دوره‌ها=== | ||
شورای نگهبان تاکنون هفت دوره تشکیل شده است که اعضای آنها به ترتیب هر دوره عبارتند از:<ref>[https://www.isna.ir/news/95040113542 «همه مردان شورای نگهبان»، خبرگزاری | شورای نگهبان تاکنون هفت دوره تشکیل شده است که اعضای آنها به ترتیب هر دوره عبارتند از:<ref>[https://www.isna.ir/news/95040113542 «همه مردان شورای نگهبان»،] خبرگزاری ایسنا.</ref> | ||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
|- | |- | ||
| خط ۱۳۲: | خط ۱۳۲: | ||
==منابع== | ==منابع== | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
*[http://www.shora-rc.ir/Portal/Home/ShowPage.aspx?Object=NEWS&CategoryID=a0828690-e964-4a6f-b16f-076d8c45b3a1&WebPartID=c66824cc-ac9b-4b20-b9fa-6e3fc737d94e&ID=04cd907a-6225-4d94-867b-4b7173201539 «آیا نام شورای نگهبان دارای پسوند قانون اساسی است؟»]، پژوهشکده شورای نگهبان، بازدید: ۶ خرداد ۱۴۰۰ش. | |||
*[http://www.shora-rc.ir/Portal/Home/ShowPage.aspx?Object=NEWS&CategoryID=a0828690-e964-4a6f-b16f-076d8c45b3a1&WebPartID=c66824cc-ac9b-4b20-b9fa-6e3fc737d94e&ID=04cd907a-6225-4d94-867b-4b7173201539 «آیا نام شورای نگهبان دارای پسوند قانون اساسی | * [https://www.shora-gc.ir/fa/news/6924 «دبیران شورای نگهبان از ابتدا تاکنون»،] وبسایت شورای نگهبان، درج مطلب: ۲۲ تیر ۱۳۹۹ش، بازدید: ۶ خرداد ۱۴۰۰ش. | ||
* [https://www.shora-gc.ir/fa/news/6924 «دبیران شورای نگهبان از ابتدا تاکنون»، وبسایت شورای نگهبان، | * [https://farsi.khamenei.ir/news-content?id=18407 «دیدار اعضای شورای نگهبان با رهبر انقلاب»،] دفتر حفظ و نشر آثار آیت الله خامنه‌ای، درج مطلب: ۲۸ تیر ۱۳۷۹ش، بازدید: ۶ خرداد ۱۴۰۰ش. | ||
* [https://farsi.khamenei.ir/news-content?id=18407 «دیدار اعضای شورای نگهبان با رهبر انقلاب»، دفتر حفظ و نشر آثار آیت الله | |||
* راعی، سجاد، «شورای نگهبان»، در دانشنامه جهان اسلام (ج۲۷)، زیر نظر غلامعلی حداد عادل، تهران، بنیاد دایره‌المعارف اسلامی، چاپ اول، ۱۳۹۸ش. | * راعی، سجاد، «شورای نگهبان»، در دانشنامه جهان اسلام (ج۲۷)، زیر نظر غلامعلی حداد عادل، تهران، بنیاد دایره‌المعارف اسلامی، چاپ اول، ۱۳۹۸ش. | ||
* [https://www.shora-gc.ir/fa/news/5958 «ساختار شورای نگهبان (اعضای شورای نگهبان)»، وبسایت شورای نگهبان، | * [https://www.shora-gc.ir/fa/news/5958 «ساختار شورای نگهبان (اعضای شورای نگهبان)»،] وبسایت شورای نگهبان، درج مطلب: ۱۵ تیر ۱۳۹۷ش، بازدید: ۴ خرداد ۱۴۰۰ش. | ||
* [https://www.shora-gc.ir/fa/news/5957 «ساختار شورای نگهبان (تشکیلات اداری)»، وبسایت شورای نگهبان، | * [https://www.shora-gc.ir/fa/news/5957 «ساختار شورای نگهبان (تشکیلات اداری)»،] وبسایت شورای نگهبان، درج مطلب: ۱۵ تیر ۱۳۹۷ش، بازدید: ۵ خرداد ۱۴۰۰ش. | ||
* [https://www.shora-gc.ir/fa/news/5956 «ساختار شورای نگهبان (نحوه تشکیل جلسات)»، وبسایت شورای نگهبان، | * [https://www.shora-gc.ir/fa/news/5956 «ساختار شورای نگهبان (نحوه تشکیل جلسات)»،] وبسایت شورای نگهبان، درج مطلب: ۱۵ تیر ۱۳۹۷ش، بازدید: ۵ خرداد ۱۴۰۰ش. | ||
* [https://www.shora-gc.ir/fa/news/5960 «شورای نگهبان حافظ جمهوریت و اسلامیت نظام»، وبسایت شورای نگهبان، | * [https://www.shora-gc.ir/fa/news/5960 «شورای نگهبان حافظ جمهوریت و اسلامیت نظام»،] وبسایت شورای نگهبان، درج مطلب: ۱۵ تیر ۱۳۹۸ش، بازدید: ۴ خرداد ۱۴۰۰ش. | ||
* متن قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، تهران، انتشارات بین المللی الهدی، چاپ اول، ۱۳۸۸ش. | * متن قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، تهران، انتشارات بین المللی الهدی، چاپ اول، ۱۳۸۸ش. | ||
* مجیدی، محمدرضا، آشنایی با قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران (حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران)، قم، دفتر نشر معارف، چاپ اول، ۱۳۸۹ش. | * مجیدی، محمدرضا، آشنایی با قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران (حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران)، قم، دفتر نشر معارف، چاپ اول، ۱۳۸۹ش. | ||
* [http://ensani.ir/fa/article/245075 | * مرتضایی، سید احمد، «[http://ensani.ir/fa/article/245075 پاسخ به شبهات نظارت استصوابی با رویکرد فقهی]»، فصلنامه حکومت اسلامی، شماره ۵۵، بهار ۱۳۸۹ش. | ||
* ملک‌افضلی اردکانی، محسن، مختصر حقوق اساسی و آشنایی با قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، قم، دفتر نشر معارف، چاپ اول، ۱۳۹۱ش. | * ملک‌افضلی اردکانی، محسن، مختصر حقوق اساسی و آشنایی با قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، قم، دفتر نشر معارف، چاپ اول، ۱۳۹۱ش. | ||
* [https://www.isna.ir/news/95040113542 «همه مردان شورای نگهبان»، خبرگزاری ایسنا، | * [https://www.isna.ir/news/95040113542 «همه مردان شورای نگهبان»،] خبرگزاری ایسنا، درج مطلب: ۲۵ تیر ۱۳۹۵ش، بازدید: ۶ خرداد ۱۴۰۰ش. | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
==پیوند به بیرون== | ==پیوند به بیرون== | ||
* [http://www.shora-rc.ir/Portal/Home/?generaltext/11831/20103/%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%8A-%D9%86%DA%AF%D9%87%D8%A8%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D8%B2-%D9%85%D9%86%D8%B8%D8%B1-%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85-%D8%AE%D9%85%D9%8A%D9%86%D9%8A-(%D9%82%D8%AF%D8%B3%E2%80%8C%D8%B3%D8%B1%D9%87)-%D9%88-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%85-%D9%85%D8%B9%D8%B8%D9%85-%D8%B1%D9%87%D8%A8%D8%B1%D9%8A-(%D9%85%D8%AF%D8%B8%D9%84%D9%91%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%A7%D9%84%D9%8A)#_edn9 شورای نگهبان از منظر امام خمینی و مقام معظم رهبری.] | * [http://www.shora-rc.ir/Portal/Home/?generaltext/11831/20103/%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%8A-%D9%86%DA%AF%D9%87%D8%A8%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D8%B2-%D9%85%D9%86%D8%B8%D8%B1-%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85-%D8%AE%D9%85%D9%8A%D9%86%D9%8A-(%D9%82%D8%AF%D8%B3%E2%80%8C%D8%B3%D8%B1%D9%87)-%D9%88-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%85-%D9%85%D8%B9%D8%B8%D9%85-%D8%B1%D9%87%D8%A8%D8%B1%D9%8A-(%D9%85%D8%AF%D8%B8%D9%84%D9%91%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%A7%D9%84%D9%8A)#_edn9 شورای نگهبان از منظر امام خمینی و مقام معظم رهبری.] | ||
{{جمهوری اسلامی ایران}} | {{جمهوری اسلامی ایران}} | ||