پرش به محتوا

شورای نگهبان: تفاوت میان نسخه‌ها

۱٬۱۲۵ بایت حذف‌شده ،  ‏۳۱ مهٔ ۲۰۲۱
جز
ادغام جعبه نقل قول
جزبدون خلاصۀ ویرایش
جز (ادغام جعبه نقل قول)
خط ۶: خط ۶:
  | نام‌های دیگر  =  
  | نام‌های دیگر  =  
  | تأسیس        = [[۲۶ تیر]] [[سال ۱۳۵۹ هجری شمسی|۱۳۵۹ش]]
  | تأسیس        = [[۲۶ تیر]] [[سال ۱۳۵۹ هجری شمسی|۱۳۵۹ش]]
  | بنیانگذار    = امام خمینی
  | بنیانگذار    = [[امام خمینی]]
  | وابسته به    =  
  | وابسته به    = [[جمهوری اسلامی ایران]]
  | رویکرد        =  
  | رویکرد        =  
  | نوع فعالیت    =  
  | نوع فعالیت    =  
  | گستره فعالیت  =  
  | گستره فعالیت  =  
  | اهداف        = پاسداری از احکام اسلام و قانون اساسی.
  | اهداف        = پاسداری از احکام اسلام و قانون اساسی
  | فعالیت‌ها      = تطبیق قوانین با احکام اسلام و قانون اساسی، نظارت بر انتخابات و تفسیر قانون اساسی.
  | فعالیت‌ها      = تطبیق قوانین با احکام اسلام و قانون اساسی، نظارت بر انتخابات و تفسیر قانون اساسی
  | مکان          = تهران
  | مکان          = تهران
  | دبیرکل        =  
  | دبیرکل        =  
خط ۴۶: خط ۴۶:
{{جعبه نقل قول
{{جعبه نقل قول
  |عنوان=
  |عنوان=
  |نقل‌قول= [[آیت الله خامنه‌ای]]: «قوام نظام به استمرار اسلامیت آن است و شورای نگهبان تضمین‌کننده این امر بسیار مهم به شمار می‌رود... حفظ پیکره و محتوای نظام اسلامی از طریق انطباق قوانین با اسلام و قانون اساسی، وظیفه بزرگی است که شورای نگهبان، به عنوان یک نهاد بسیار مهم و حقیقتاً اساسی نظام، در ... گذشته انجام داده است... این نهاد براساس قانون، موظف است از ورود ناخالصی‌ها به ارکان نظام، جلوگیری کند و اگر شورای نگهبان این وظیفه را برعهده نداشت، یقیناً نظام دچار مشکلات فراوان می‌شد؛ البته ممکن است در این روند اشتباهی هم رخ دهد؛ اما نباید با تبلیغات سیاسی، کلیت این نهاد عظیم و وظیفه قانونی آن را در تعیین صلاحیت‌ها زیر سؤال برد.»<ref>[https://farsi.khamenei.ir/news-content?id=18407 «دیدار اعضای شورای نگهبان با رهبر انقلاب»]، دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله خامنه‌ای.</ref>
  |نقل‌قول= [[آیت الله خامنه‌ای]]: {{سخ}} «قوام نظام به استمرار اسلامیت آن است و شورای نگهبان تضمین‌کننده این امر بسیار مهم به شمار می‌رود... این نهاد براساس قانون، موظف است از ورود ناخالصی‌ها به ارکان نظام، جلوگیری کند و اگر شورای نگهبان این وظیفه را برعهده نداشت، یقیناً نظام دچار مشکلات فراوان می‌شد؛ البته ممکن است در این روند اشتباهی هم رخ دهد؛ اما نباید با تبلیغات سیاسی، کلیت این نهاد عظیم و وظیفه قانونی آن را در تعیین صلاحیت‌ها زیر سؤال برد. حتی الامکان باید دقت شود که در این بررسی‌ها، حق کسی ضایع نشود و من مطمئنم اعضای محترم شورای نگهبان با توجه به تقوا و تعهدی که دارند،‌ دقت کافی خواهد نمود و برخود وظیفه می‌دانم از این شورا به عنوان یک نهاد قانونی و رسمی و دارای نقشی مهم، به طور قاطع دفاع کنم.»<ref>[https://farsi.khamenei.ir/news-content?id=18407 «دیدار اعضای شورای نگهبان با رهبر انقلاب»]، دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله خامنه‌ای.</ref>
  |منبع=  
  |منبع=  
  |تراز= چپ
  |تراز= چپ
خط ۷۸: خط ۷۸:
شورای نگهبان دارای دبیرخانه و تشکیلات اداری تخصصی و دارای یک دبیر، یک قائم‌مقام و یک سخنگو است که برای مدت یک سال انتخاب می‌شوند. دبیر و قائم‌مقام باید از اعضا باشند؛ ولی سخنگو از خارج از اعضای شورا نیز می‌تواند انتخاب شود.<ref>[https://www.shora-gc.ir/fa/news/5957 «ساختار شورای نگهبان (تشکیلات اداری)»]، وبسایت شورای نگهبان.</ref>
شورای نگهبان دارای دبیرخانه و تشکیلات اداری تخصصی و دارای یک دبیر، یک قائم‌مقام و یک سخنگو است که برای مدت یک سال انتخاب می‌شوند. دبیر و قائم‌مقام باید از اعضا باشند؛ ولی سخنگو از خارج از اعضای شورا نیز می‌تواند انتخاب شود.<ref>[https://www.shora-gc.ir/fa/news/5957 «ساختار شورای نگهبان (تشکیلات اداری)»]، وبسایت شورای نگهبان.</ref>


جلسات شورای نگهبان دو روز در هفته تشکیل می‌شود. البته در مواردی بنا به ضرورت جلسات فوق‌العاده نیز برگزار می‌شود.<ref>[https://www.shora-gc.ir/fa/news/5956 «ساختار شورای نگهبان (نحوه تشکیل جلسات)»]، وبسایت شورای نگهبان.</ref>
جلسات شورای نگهبان دو روز در هفته تشکیل می‌شود. در مواردی بنا به ضرورت جلسات فوق‌العاده نیز برگزار می‌گردد.<ref>[https://www.shora-gc.ir/fa/news/5956 «ساختار شورای نگهبان (نحوه تشکیل جلسات)»]، وبسایت شورای نگهبان.</ref>


جلسات شورای نگهبان با حضور هفت عضو رسمیت می‌یابد؛ اما در موارد ضروری یا رأی‌گیری،‌ نُه عضو باید حضور داشته باشند. جلسات فقهای شورا با حضور چهار نفر به رسمیت می‌رسد.<ref>مجیدی، آشنایی با قانون اساسی، ۱۳۸۹ش، ص۲۲۶.</ref>
جلسات شورای نگهبان با حضور هفت عضو رسمیت می‌یابد؛ اما در موارد ضروری یا رأی‌گیری،‌ نُه عضو باید حضور داشته باشند. جلسات فقهای شورا با حضور چهار نفر به رسمیت می‌رسد.<ref>مجیدی، آشنایی با قانون اساسی، ۱۳۸۹ش، ص۲۲۶.</ref>


==اعضا==
==اعضا==
{{جعبه نقل قول
|عنوان=
|نقل‌قول= [[آیت‌الله خامنه‌ای]] با اشاره به مخالفت عده‌ای با شورای نگهبان در بررسی صلاحیت‌ها: «حتی الامکان باید دقت شود که در این بررسی‌ها، حق کسی ضایع نشود و من مطمئنم اعضای محترم شورای نگهبان با توجه به تقوا و تعهدی که دارند،‌ دقت کافی خواهد نمود و برخود وظیفه می‌دانم از این شورا به عنوان یک نهاد قانونی و رسمی و دارای نقشی مهم، به طور قاطع دفاع کنم.»<ref>[https://farsi.khamenei.ir/news-content?id=18407 «دیدار اعضای شورای نگهبان با رهبر انقلاب»]، دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله خامنه‌ای.</ref>
|منبع=
|تراز= چپ
|عرض= 300px
|حاشیه= 1px
|اندازه خط=
|رنگ پس‌زمینه =#ffe0e7 
|شکل‌بندی =
|پس‌زمینه عنوان =
|رنگ خط عنوان=
|شکل‌بندی عنوان=
|تراز نقل‌قول= وسط
|شکل‌بندی نقل‌قول =
|گیومه نقل‌قول =
|تراز منبع = وسط
|شکل‌بندی منبع =
}}
براساس اصل ۹۱ قانون اساسی، شورای نگهبان از شش [[مجتهد|فقیه]] و شش حقوقدان تشکیل می‌شود.<ref>متن کامل قانون اساسی،‌ ۱۳۸۸ش، ص۵۴.</ref> فقها توسط مقام رهبری منصوب می‌شوند و شش حقوقدان نیز از سوی رئیس [[قوه قضائیه]] به [[مجلس شورای اسلامی]] معرفی و با رأی مجلس به عضویت شورا درمی‌آیند.<ref> متن کامل قانون اساسی،‌ ۱۳۸۸ش، ص۵۴.</ref> همچنین عزل و قبول استعفای فقهای شورای نگهبان برعهده رهبری<ref>متن کامل قانون اساسی،‌ ۱۳۸۸ش، ص۶۲.</ref> و پذیرش استعفای حقوقدانان بر عهده رؤسای قوه قضائیه و رئیس مجلس است.<ref>ملک‌افضلی اردکانی، مختصر حقوق اساسی و آشنایی با قانون اساسی، ۱۳۹۱ش،‌ ص۱۹۴؛ [https://www.shora-gc.ir/fa/news/5958 «ساختار شورای نگهبان‌(اعضای شورای نگهبان)»]، وبسایت شورای نگهبان.</ref>
براساس اصل ۹۱ قانون اساسی، شورای نگهبان از شش [[مجتهد|فقیه]] و شش حقوقدان تشکیل می‌شود.<ref>متن کامل قانون اساسی،‌ ۱۳۸۸ش، ص۵۴.</ref> فقها توسط مقام رهبری منصوب می‌شوند و شش حقوقدان نیز از سوی رئیس [[قوه قضائیه]] به [[مجلس شورای اسلامی]] معرفی و با رأی مجلس به عضویت شورا درمی‌آیند.<ref> متن کامل قانون اساسی،‌ ۱۳۸۸ش، ص۵۴.</ref> همچنین عزل و قبول استعفای فقهای شورای نگهبان برعهده رهبری<ref>متن کامل قانون اساسی،‌ ۱۳۸۸ش، ص۶۲.</ref> و پذیرش استعفای حقوقدانان بر عهده رؤسای قوه قضائیه و رئیس مجلس است.<ref>ملک‌افضلی اردکانی، مختصر حقوق اساسی و آشنایی با قانون اساسی، ۱۳۹۱ش،‌ ص۱۹۴؛ [https://www.shora-gc.ir/fa/news/5958 «ساختار شورای نگهبان‌(اعضای شورای نگهبان)»]، وبسایت شورای نگهبان.</ref>
اعضای شورا در هر دوره برای مدت شش سال انتخاب می‌شوند؛ اما پس از سه سال،‌ نیمی از اعضا به قید قرعه جایگزین می‌شوند.<ref>متن کامل قانون اساسی،‌ ۱۳۸۸ش، ص۵۵؛ [https://www.shora-gc.ir/fa/news/5958 «ساختار شورای نگهبان‌(اعضای شورای نگهبان)»]، وبسایت شورای نگهبان.</ref>
اعضای شورا در هر دوره برای مدت شش سال انتخاب می‌شوند؛ اما پس از سه سال،‌ نیمی از اعضا به قید قرعه جایگزین می‌شوند.<ref>متن کامل قانون اساسی،‌ ۱۳۸۸ش، ص۵۵؛ [https://www.shora-gc.ir/fa/news/5958 «ساختار شورای نگهبان‌(اعضای شورای نگهبان)»]، وبسایت شورای نگهبان.</ref>